ОАР-ның бұрынғы президенті, 94 жаста, Йоханнесбург

Мен жайлы бір адам: «Туғанында ол Ролихлахла-«қалтылдаған ағаш» деген есімді иеленді, кейін Нельсон Манделаға айналып, әлемді солқылдатты» депті. Менен құдай-адам жасамақ болатын әрекеттерді ұнатпаймын. Мені де «өз әлсіздіктері бар Мандела» ретінде білгендерін қалаймын.
Менің елімде, алдымен түрмеге отырады, сосын президент болады.
Мен жете ұққан бір нәрсе: Ерлік — қорқыныштың шетте қалып қоюы емес, сол қорқынышты жеңу. Ерлік жасаушы-ештеңеден қорықпайтын адам емес, сол қорқынышымен күресе білетін жан.

Міне, ақтөбеліктер мен қостанайлықтардың көптен бері күткен матчы қаламыздың басты футбол алаңында өтті. Қазақстанның футбол біріншілігінде принципиалды қарсыластар ФК Ақтөбе мен ФК Тобыл арасындағы кездесулер қашан да қызық болатын. Жексенбі күні, яғни 5-нші мамырда өткен кездесу соны дәлелдеді десек артық айтпаспыз. Дегенмен, ақтөбеліктер басты мақсатқа әдемі ойыннан гөрі нәтижені қойғанын байқадым. Бірақ футболда бәрін нәтиже шешпей ме?! Біз қостанайлықтарды өз алаңымызда жеңе алдық, оған да шүкір. Енді сіздерге сол матчтан өзімнің түсірген фотоларымды ұсынғым келіп отыр. Түсірілген 1200 фотодан маңыздылары мен сәтті шыққандарын іріктеп алудың өзі біраз уақытты алатыны белгілі. Өзімнің санауымша жаман емес шыққан фотолар жеткілікті болғандықтан оларды екі фотосетке бөлуге тура келді, сонымен төменде фотолар:


ПыСы: Қалған фотоларды екінші фотосеттен көре аласыздар.)

Тақырыпқа көз жүгірте салып," Мынау осы аттас газетті жарнамалап отыр" деп ойлап қалмаңыздар. Біреуге қызықты, біреуге қызықсыз бұл жазбамда Рамазан Елебаевтың (1910-1943ж.ж.) «Жас қазақ» әнінің тарихына тоқталмақшымын. Екінші дүниежүзілік соғысы кезінде талай қандасымыз ерлік көрсетіп, біршамасының ескерусіз қалғаны да рас. Бородино түбіндегі шайқас кезінде ерлікпен қаза тапқан Төлеген Тоқтаровты бүгінде біреу білсе екеу білмейді.

Неден бастайын? Өзім ат жақты, қыр мұрынды келгем. Нағашы ағамның мұрнына айнымай тартқан. Бірақ оның мұрнының тарихы зор. Бірінші рет доп теуіп жүргенде мұрнымен гол соққанда сынған. Екінші рет жоғары оқу орында сабақ жүргізген практикантканы ойлап келе жатып көшедегі бөренеге соққан. Ал менің мұрным қалай тартқан? Әсілі былай-ау:
Жатырда жатқан кезімде қабырғаға аямай соққам-ау, шамасы?
Одан анам көк өрікке жерік болып Қытайға құжатсыз тартып отырыпты. Мүмкін осыдан да шығар заңды бұзбай жүріп бұзғанға саналатыным. Туылғаннан ерекше бұзылған екем. Турасынан тартып әкемнің аузына шаптырыппын. Кейін әкем жайлы есімде қалғаны таңғысын мені мойнына отырғызып жүгіретіні.
Сөйтіп жүріп бес-алты жасқа келіппін. Біздің әке сымақ ішіп жыртылғанды сүйеді. Арағын құшақтап жыртылып жүріп, аңдаусызда қалтасынан «адам» сөзін түсіріп апты. Сол түсіріп алғанына қызарақтап бізді ұра беретін. Боксер болам деді ме? Білмейм. Қолын сермегенді сүйетін… Артынша бізді тастап кете барды. Аузына шаптырғаныма ренжіген-ау? Содан бері естігенім бес жұлдызды «Көше» атты қонақ үйде сыйлы қонақ дейді. Және екінші рет әйел алып, күнде сол әйелден оңбай таяқ жейді екен! Өмір алма кезек екені рас-ақ?!
Жеті жасқа келгенде мектепке бардық. Содан сабақтастарыммен емес алқашпен тығылмаш ойнадым. Менің тығылатын орным мектеп директорының арқасы еді… ақыры мені алып қашты. Сөйтсем, бұл алқаш менің әкем екен?! Мені ала қашты. «Көше» атты бес жұлдызды қонақ үйдің ерек қонақтарға арналған «Қоқыс» атты люкс-ынан орын тептік. Көпті көрген алқашым мені алдап жүріп өз үйіме ұрлыққа түсірді. Ұзаққа бармады, анам мені өзіне алды.
Содан бермен «әке» атты сөзді естісем шашым тік тұрып күлкіден жарылам. Қиналсамда сол әдет. Он сегізге келгеннен бері кәдімгідей вольтпен оңдырмай соғып, жерде көбік атып «диско» ойнаймын. Біртіндеп «танцор диско» дәрежесін иемдендім. Адамды ұялтып көрермендер бірге билейтін әдет тапты ғой… қайтейін?! Біртіндеп бір жағынан билеп, бір жағынан анекдотты жіберіп үйрендім. Аналарың шетінен «инфаркт»…
Негізі тірілуім өлең өрнектегеннен басталды. Ұйқы дегенді ұмытып түнімен жазып, сабақта сабақ емес, өлең жазумен өзімше «өнерлі» болатынмын. Сөйтсем, кішкене кезімде «мылқауланып» біраз әңгіме жиналып қалыпты да. Ең бірінші жазғаным:
Өмір – өзен ағып кетер,
Хандық, байлық бәрі бекер.
Одан әрмен «Жетім» деген жыр сымағымды жаздым. Өкініштісі оным нақ «жетімге» ұқсамай қапты…
Аяқ астынан ұйқаспен сөйлейтін әдет таптым да, «оратор» атандым.
Ең қызығы мынау: бала кезімде ағаштан оңбай құлап демім тоқтап қалған. Жанымдағы бала нағашы ағамды шақырып келсе, мен жылаудың орнына қарқылдап күліп отырғанмын. Ал ақымақтығым мынау: қосымша сабақтан үйге ұшып келе жатқам, жолдан жүгіріп өткенде көлік қақты. Сар жапырақтай ұшып барып арыққа құлап түскем. Шопыр болса дірдек қағып жаныма келді. Мен болсам «бәрі жақсы» деумен қайыра салғам. Бұнымен қоймай тағы бір рет соқты. Ұшып барып капотына құладым. Ұялғаным-ай? Зардап шеккен мен емес, көлік… Өзім таңғалам.
Содан бермен күн өтті, ай өтті, жыл өтті. Он сегізге келгенше бір рет «тежелмептім». Он сегізге келген соң газға басты. Сол басқаннан бері бір МАИ ұстамапты. Қайда қарап жүр деймін?
Қысқасы тағдыр мені «накаудтқа» жіберді. Былай болған ғо: отыз тоғыз градуспен бір ай «қуырып» алған. Қатты «қуырғанда» бүйрек зейнеткерлікке шықты. Іші пысқан соң бауыр ізімен кетті. Бүйрек кеткен соң қыңырланып асқазанның моторы күйіп-жанды. «Бұлар кеткен соң, мен қарап отырам ба?» — десіп аяқта декретке кетті. Ең соңында оларға ренжіп жүрек «брейк» билейтін болды.
Он екі мүшем еліктеуіш келген. Қызғанда асқазан істемеген соң, денеге су тарап моншаға айналып булана түсті. Будың жоғары қарай көтерілетіні заңдылық. Біздікіде тура миға барып жадымды тазалап жіберді. Бұрын оқығандарымның бірде бір түйірі есте жоқ. Дрігердің айтуынша мен қайта туылыппын, қызық ия?
Заң бойынша мешіттен көңілі ағарып шығатын еді. Бір күні мешітке барғанымда тізерлеп қалдым. Қыстың күні аяғым шаңғы, қолым таяқ болды. Қарға екі жолды сызып келем. Өткіншілер маған үрке қарайды, мен оларға қарап күліп келем. Қарды қолмен теуіп келем. Сөйтсем, бір километрдей жүріппін. Жолдан әйтеуір өттім. Мешіттің ауласына кірдім. Мешіттен бір жігіт шықты. Көмектесер десем кетіп барады. Амалсыз көмек сұрадым. Сонда бұл қазақ мешітте не істеп жүр?
Одан біретінде қызбен кездесіп жүргем. Ғашық едім. Жағдайымды білетін. Мен жұмыстан қайтқанда жатақанасына соғып кездесетінбіз. Ең соңғы кездесу алдында «вибрация» болдым да қалдым. Оның көзінен жас сорғалады. Бір жас жігіт жүгіріп кеп көмектеспек. Менікі тез басылды. Тура салып үстімді қағып:
— Сценарий бойынша ғой, — десем ағам шошып кеткен. Тайып тұрды.
Ал менің сүйкімдім шошынып иығыма жасын сіңдірді. Арамыз бұзылды. Өзім қандай мықты болсам да қоршаған ортама анайы әсерімді тигізетін бір «дүние» секілдімін.
Бұны жазуымның себебі мынау:
Түнде шәйнектей ысқырып қайнадым. Оның себебі тыныс жолында қақырық тұрып қалды. Неге тұрып қалды десеңіз, асқазанда төл құжатын ұмытып, «МАИ» жібермей қойған. Осыдан кеңірдекте «қақырық» тығыны орын алды. Мұндай кезде ажал келіп есік қағып тұрады. Анам жанымда сүйектен май шығарғандай маған «Құс! Құс!» деп әлек.
Ажал достым бірінші келгенінде бірге кеттік. Содан не керек бір ақ есікке бардым. Есігін қақсам, ашты да бір тепті. «Жассың»,- дейді.
Екінші рет келді. Жырымыз бір, күле-күле мені ұмытып кетті-ау? Қап?!
Кеше тағы келді. Маған «Кеттік пе?» дейді. Мен болсам:
— Мені алып кетсең қонаққа кеп тұратын үйден айрыласың ғой, — дедім. Ажал достым басын қасып:
— Рас, ия? – деп қайқайды. Не болсада Алланың қалауымен.
Өзім кейде күлкі мен жасты шатастырам. Айтқым келгені:
Халқым, күле біл!!!
ТӨРЕХАН Арыстан

Баяғының балалары әкесі арқасынан сегіз өрім қамшымен сабап жатса да әкесіне қарсы шықпайтын көрінеді. Қазір ғой "ә" десе «мә» дейміз. Мына видеода да әкесіне қарсы шыққан баланы көреміз.
Әкелі-балалы Балғабек және Балқан Смағұловтар арасындағы күй тартыс.
Ә, айтпақшы, тақырыпқа келсек. Негізі "Әкесінің аузынан түсе қалған" деп жазғым келген. Сіздер де осы төмендегі нұсқамен оқи салыңыздар.

«ӘУРЕТТІҢ ТӘПСІРІ»

Атырау университетінде өткен форумда жасаған баяндамасында Қайрат Лама Шариф «діни дәрістерін» одан ары жалғап, жастардың Құранды дұрыс оқи алмайтынын айтты.

Оралдағы жергілікті ТДК 42 жеке телеарнасынан көрген және өзіме ұнаған жобалардың бірі «Егіздер шоуы». Әлемге белгілі хиттердің қазақша нұсқалары клип ретінде көрсетіледі. Ұйымдастырушылар Парасат Ибраев, Бауыржан Рахимов және орындаушы Медет Өтегенов — қазақтың Энрике Иглесиасы.))

Jessie-J — Price Tag (feat. B.o.B)



Enrique Iglesias feat. Ludacris — Tonight (I'm fucking you)



P.S. Медетке өнер жолында сәттілік тілеймін!

1. Шерхан

Көрдім көзбен айтарым рас құба құп,
Тағдырға да пенде болар шұбар құл.
Тазалықты жуып шайып пасықтық,
Жүректегі сенімді де қылар құм.

Қара сый да, жарық сый да бір Алладан,
Қаралықты тілеп алар адамдар.
Бір тамшы сұм ойың хасіл болар-ау?
Басқа түсер ағат басқан қадамдар!

Аққу қанат сынып құжға таланған,
Алтын тұқым аспас екен шабаннан.
Бастан өтіп таттым дәмін заһардың,
Арбап-сулап кірді тікен табаннан.

Зарын ашып гүлім қурай жылаған,
Мұңлы күйдің үні баурай тыңдағам.
Тамыр кесіп көктем бүрін аттырмай,
Аллам оны сынақпенен сылаған.

Қыз да, ұл да харам іске уланған,
Жамбы жинап фәнилікке буланған.
Шәкәрімнің ізін басып жырлайын,
Шері мүңкіп шабыт туған тұманнан.

Асыл шешей үміттенген арман бар,
Оңдайды ғой ондайды да Тарлан шал.
Өркен жайса шөберелеп шөпшекті,
Көне қосын тамыр жайып жосылар.

Білім теріп кеуде қаққан ұлы бар,
Қажет! — депті, — сұлу ару, білімдар.
Дастарқанды мұштап ұрып ақырды,
Егде ана жылап болды кіріптар.

Үйлі-күйлі, шоқып терген қыз барды,
Шоқалақты сыннан өтіп шыдапты.
Машайықтан текті туған жар етсең,
Боларсың-ау қылыш тері қынапты.

Тыңдап жігіт анасынан қолқаны,
Өткір қанды, ыза туды қылқанды.
Көзі қызыл, уыт төгіп иір тіл,
Осы болды керегенің сынғаны.

Жылдар-жылдар көшкін көшіп ауыпты,
Шерхан өрбіп өсіп білім сауыпты.
Тәкәпарлық бойға дарып қайыспас,
Қызыл қағаз иемденіп даурықты.

Түйе түяқ еңбек ақы суырды,
Төрт тағандап жылан тері шұбырды.
Ойын қуып ұмыт қылды мейірді,
Өзді-өзі жанын отқа қуырды.

Жалғасы бар…
ТӨРЕХАН Арыстан

Біздің ата — бабаларымыз, яғни қазақ деген халық дұрыс тамақтанудың адам ағзасына қаншалықты тікелей әсер ететінін ешбір өзге халықтардан кем білмеген. Сол сияқты жылдың
төрт мезгілінің де ағзаға қаншалықты әсері бар екенін,қай мезгілде қалай тамақтану керек екенін өте жақсы білген. Барлық дәрумендер тек қана көкөніс пен жеміс-жидектерде, болмаса балық, бақа-шаяндарда деген түсінік біздің аталарымызда ол заманда болмаған. Сонда да ғасырлар бойы өз тәжірбиелерінің нәтижиесінде жинақталған тұжырымдарының дұрыстығы арқасында ешқандай емханасы, курорты жоқ иен далада жойылып кетпестен, қазіргі білгішсініп жүрген біз сияқты ұрпақтарының негізін қалаған.Ал енді аталарымыз жыл он екі айда қандай
тәртіппен тамақтанған деген сұрақ туындауы әбден дұрыс-ақ. Көктем айы «Жуанның жіңішкеріп, жіңішкенің үзілер шағы»-деп аталған,«Көктемнің көк өзек шағы»-атанған уақыт та осы кез.Қыстан қиналап шыққан жұрт есін жиып, күш жинау үшін осы бір шақта көктемгі соғымдарын сойып, тоя тамақтанып әл жинаған, сөйтіп ағзаның әлсіреуіне жол бермеген.
Осы шақта мал төлдеп, ақ молайып,қымыз-шұбат ағыл-тегіл уақытқа жалғасқан.Бұрынғылардың «Мал ауызы көкке, жан ауызы аққа тиді»-деген уақыты осы шақ болса керек. Жаз бойғы тамақ негізі құрт-май,ірімшік, айран-қатық, бағлан қозы сияқты дәрумендерге бай тамақтар болған.
Қазақтың «Күн жаз, ет аз»-деген сөзі осы уақыттан қалса керек.Содан терең күзге дейін солай жалғасқан. Ел қыстауға көшіп,қора -қопсысын, отын суын жайлап алғаннан соң Қараша, Желтақсан айларында қысқы соғым басталған. Қазақта соғымға мал сою уақыты өзінше бір мереке іспеттес болған. Бұл уақыт бір айдай кезеңге созылып, соғым сайылған үйде өз майына қуырдақ дайындалып ағыл-тегіл, мәре-сәре болып жатқан.Қазақ негізі соғымға жылқы, түйе малдарын арнаған.Себебі бұл екі түліктің де еттрінің емдік қасиетке өте бай екенін аталарымыз жақсы білген.Қой малын арнаулы қонақтар келгенде ғана атап, бата сұрап сойған.Ал сиыр, ешкі малдары еріксіз, ақсақ-тоқсақ болмаса сойылмаған.Екеуінің де еті суықтық, жел әкеледі деп саналған. «Соғым сойылған күн, ақ түйенің қарыны жарылған күн» — деген сөз осы уақытты меңзесе керек. Сонымен қайран Бабаларым қысымен әр үйден соғым басын тойлап,қазыны кертіп,қартаны майын ағызып жеп көктемге де шыққан. Оған қазақтың қаймағы бұзылмаған кең сахарасының саф ауасын, сол даладағы саятшылық, аңшылықты, әр үйде күмбірлеген домбырамның қоңыр үнін қос.Осыдан кейін оған дәрумен, ритм, ситмің не керек деп еріксіз ойлайсың.Бұл менің ешқандай энциколопедиядан көшірмеген таза өз тұжырымым, сондықтан қателесуім әбден мүмкін.

Өздеріңіз білетіндей, биылШымкент қаласында өтетін БлогКэмп 2013 шарасына 7 күн қалды. Кешегі күні, яғни 15 күні блог құрылтайға тіркелу аяқталды. Қазірше тіркелгендер 321 адам. Тіркелгендердің ішінде көбіне Алматы, Астана, Шымкент, Қызылорда, Атырау, Ақтау, Павлодар, Орал, Қостанай, Өскемен, Түркістан, Ақтөбе, Қарағанды, Қызылжар, Тараз, Түркістан және басқа да қалалардан блоггерлер тіркелген. Тек қазақстан қалаларынан ғана емес Франция, Қытай, Моңғолия елдерінен қандас блоггерлер тіркеліп үлгерген. Блогкэмпке алдын ала тіркелу нақты қанша адам санын келуге болатын мүмкіндігін көрсетеді және блогкэмп кезіндегі ұйымдастырушылар дайындаған естелік заттардан міндетті түрде берілетіндігін білдіреді. Егер, сіз тіркеле алмай қалған жағдай да, тыңдаушы ретінде келіп көріп танысуыңызға болады.

БлогҚұрылтайдың ресми өтетін күндері 23-24 наурыз күні. Алдында ескерткендей 22 нен 23 не қараған түні пәтер ақыны өздеріңіз көтересіздер. Егер сіз басқа қаладан келетін болсаңыз, Шымкентті жақсы білмейтін болсаңыз және таныс-туыстарыңыз жоқ болса пәтер жалдау жөнінде Берікбол атты жігітке хабарласып сізге алдын ала квартираға немесе қонақ үйге бронь жасатып қоюды сұраңыз.

1) Қонақүй – бағасы – 3- 16 000 теңге. ОҚМУ (университетке) ең жақын орналасқаны – “Клара Центр Сапар”.
2) Пәтер – сыйымдылығы 4-8-адам, бағасы – 4-8 000 теңге
Берікболдың байланыс телефоны: 8 702 266 56 33

Тағы да естеріңізге сала кетсем: БлогҚұрылтай өтетін жер туралы ақпаратты мына жерден біле аласыз және БлогҚұрылтай бағдарламасы мына жерде.

БлогҚұрылтайдың көп бөлігі бейресми ортада өтетін болғандықтан біз екі байқау ұйымдастырып отырмыз! Байқаудың қорытындысы 24- наурыз күні белгілі болады!

Назар аударыңыз байқау!

1- байқау: ПЛАНШЕТ ҰТЫП АЛ! Толығырақ мына сілтемеде.

2- байқау: САЛТ-ДӘСТҮРЛЕР БАЙҚАУЫ. “СЕЛТЕТКІЗЕР” МЕН “ҰЙҚЫАШАР”. Толығырақ сілтеме арқылы өтсеңіз біле аласыз.
Егер сізге оқу орынына немесе жұмысыңызға БлогҚұрылтайға келу үшін ресми шақырту қағазы керек болса мына жерден толығырақ білуіңізге болады.

БлогҚұрылтайда кездескенше қымбатты КЕРЕКТІК БЛОГГЕР!