Фейсбукте зайыпты алатындар

«Фейсбук» қазір сән. Жоғары кастаға жататын, патриоттық һәм оппозициялық бағытта ойлай алатын өте ақылды жандар жиналған бұл әлеуметтік желінің қазір мазасын қашырып жүргендер көп. Бұрын «малрудың» малдары келіп мазамызды алды деп жылайтын ақсүйектер (фейсбукшілер деп оқы) өздері байқамайтын тағы бірнеше қолданушылар (дүмшелер деп оқы) бар. Отырып алып зайып алатын, бірақ достар тізімінен шығарып жіберуге болмайтын (енді шығарып жіберсең дос саны азайып, блогтурға шыға алмай қаласың) сексуалды бағыты (лібә, сексуальная ориентация осылай аударылады ғой?) бөлек жандар кімдер?





1. Мамалар.
Әдетте институтта жүріп залетпен байға шығып бала тауып алған жас келіншектер мен отырып, отырып әрең байға тиген кәрі қыздар балаларын шығара салып суретке түсіріп салып отырады. Сол баланы суретін көрсетіп мақтану үшін ғана туған сияқты. Оған малолетка құрбылары мен іштері жанып бара жатқан кәрі подружкалары пікір жазып, лайк басып отырады. Айтпақшы ондай мамалар барлық пост пен суретке бірдей лайк баса береді. Фейсбукте пензес бақытты түрлерін салғанымен сайпалы шығып үйде отырған олар неше түрлі қажетті\қажетсіз топтарға тіркеліп, саған пихаттап зайыпты алу ды мүмкін.

2. Азамат(ша).
Оңтүстік Қазақстан облыстық мемлекеттік университетінің Мақтарал филиалының журналистика факультетін бітірген ол өзінің азаматтық борышын орындауға өте үлкен жауапкершіілкпен қарайды. Ол үнемі қайғылы «лібә, заман не болып балады!», «пензес доллар қымбаттады!», «сайпал үкімет қайда қарап отыр!» деген жазбаларын күніне дықұя рет жариялап отырады. Ондай бір саяси оқиға болмаса подьезде неге свет жоқ!" дегеннен бастап «мына жолдар қашан жөнделеді нақ!» деген ашу ызаға толы посттарын суреттермен бірге қосып, ұсақ түйекке дейін тізбелеп отырады. Ал өзі сол суретті түсірген кезде подьезде бір қақырып қойып темекі шегіп тұрғанымен шаруасы жоқ шшс. Фейсбукке жазбаларды аудандық газеттегі құттықтау бетін толтырып болғаннан кейінгі бос уақытында жазады.

3. Интеллектуал.
Гарвардты үздік тәмамдап тастаған сияқты ақылдымсып сөйлейді, тойыс жазады. Өзін әлемдегі ең ақылды адам санап, басқаларға ақыл үйреткенді жөн көреді. Ұлы адамдардың цитатасын тігіп кетіп пайдаланғанды жақсы көреді. Ол көбіне сенің қуып жаза салған посттарыңның астына ақыл айтатын пікір жазып миыңмен жыныстық қатнасқа түседі. Жауап берсең өршелене түседі. Уикипедияны ақыл мен ғылымның қайнар көзі деп есептейді. Бұлар өмірде ешкімнің көзіне түсе алмай жүрген клерктер, банк қызметкерлері. Қасындағы ешкім менсінбеген білімін осында құспағанда асқазанында сақтап жүрмейтін шығар…

4. Жылауық.
Аты айтып тұрғандай өмірі жылап жүреді. Ол өмірі тұмаумен ауырады, көшедегі күшікке жаны ашиды, МАИ оған айыппұлды дықұя салып жібереді, ашық күні жаңбырдың астында қалып қоюы да мүмкін. Сосын кір күшіктің, аш баланың, семіз полиция қызметкерінің, емделіп жатқан дәрі дәрмегінің суретін жиі салады. Бұл өмірде де жылауық, сосын ғой «неудачник» болып жүргені нақтың…

5. Керемет сұлу.
Бұл енді уапще пензес адам. Күніне он-он бес сурет салады. Бір той, жиынға бармасын деңіз, әйтпесе лента тек соның суретіне толып кетеді. «Мен ояндым!», «Шәй іштім», «Лифттамын», «Оттап отырмын», «Мынау бетім бетім!», «Мынау менің к*тім» деген суреттер зайып алады. Жоқ, енді суретінен бір эстетикалық ләззат алатын әдемі болса екен ау… Негізі "әдемі" пайдаланушының шын досы жоқ, әйтпесе баяғыда «Е, урод, салмашы суретіңді!» деп біреуі айту керек қой…

6. Танымал жұлдыз.
Әдетте бұл қойна фирманың\партияның\әкімдіктің пиарщигі. Өзін өте танымал санайтын ол барлық зиялы қауым жиналатын ортаны біліп, басқаларды шақырып жүреді. Осындай посттардың ішіне өзінің қойна фирмасының\партиясының\әкімшілігінің жарнамасын пихат етіп жібереді. "Қайрат Нұртастың Конгресс холлдағы концертінде төбелес болды, ал біздің фирмада төсек жасайды" деген невтему жарнамалар жазу ол үшін әдеттегі нәрсе. Өздерін бір буржуа өкілі ретінде көрсеткенді жақсы көреді, ал мен оларды автобустан көргем…

7. Тролль.
"Әлемді шындық құтқарады, ал мен сол шындықты ғана айтамын! Басқалары өтірікшілер!" деген ұраны бар. Посттан көрі пікірді көбірек жазады. Әйтеуір біреуді "қадап" жіберуге құштар. Негізі сауатты тролльдің жазбалары ләззат сыйлайды ғой, бірақ бір өздерін сарказммен ғана сөйлейтін Толымбектің шәкірті санайтындар миыңды зорлап жібереді. Негізі солар "Әқақақа брәтішке!" деп болмайтын нәрсеге ыржалақтап отыратын ауылдағы братандарды еске түсіреді.

8. Өзін жарнамалаушы.
Бұл енді максимализммен ауыратын бала, немесе байға қатты шыққысы келіп жүрген кәрі қыз. «Мынау менің еңбегім», «Мені „Ашығын айтқанда“ ток шауынан көрсетеді!» деп сілтеме тастап жүреді. Көп зияны жоқ, бірақ сілтемесі арқылы өтіп еңбегін, сөзін, өзін көрген соң құсып қоюыңыз ықтимал.

9. Діндар.
Ммм, енді, очм түсініңдер ғой :)

10. Журье.
«Ан жерде анау болып жатыр екен, не болыпты ол өзі!» деп үнемі к*тін көтеруге ерніп, отырып ақпарат іздеп жүреді. «Бағдарлама қатысатын тарихшы керек!» деп қайыр тілеп отыратын да солар. Фейсбук арқылы сауалнама жасап, редакция тапсырмасын да орындай салады. Ал көтерілген мәселер жөнінде оның позициясы азамат (№2), танымал жұлдыз (№6) және өзін жарнамлаушыға (№8) көбірек келеді. Айтпақшы соңғы кезде араларында діндәр да көп…