Сары түстің "аутизммен" ауыратын адамдарға әсері бар ма?!

«Менің атым Кхан» атты болливудтың кинофильмін көрген боларсыздар. Сондағы бір сюжетте, Кхан есімді жігіт жолдан өтіп бара жатып, сары түс жанғанда немесе такси автокөліктері өткенде, жынданып, тәлтіректеп, айқайлап кететін эпизод бар…

Өзіме кезек берсем, сары түске тақырып таба алмай жүргенде осы бір ой сап ете қалды. Неге сары түстің аутист адамдарға әсерін жазбасқа? Жоғарыда айтылған киноны көргенде, мен де «сары түс аутисттерді қоздыратын түс екен» деген пікірде қалған болатынмын. Ал, ендеше, шындығына көз жеткізейік…
Интернет жалпы жақсы нәрсе ғой, үйден шықпай көп іс тындыруға болады. Сол секілді мен де deti-indigo74.ru/ сайтына сұрақ қою арқылы материал таптым. Сұрақ мынадай(орысша жаздым): Посмотрел фильм «Меня зовут Кхан», фильм про одного аутиста, там есть такой момент, что он не любит жёлтый цвет. Почему именно жёлтый? Или они просто могут не любить какой-то определённый цвет?


Мағынасы түсінікті болар, қазақшаға аудармадым.
Көп күтпей-ақ жауап та келді. Негізі жауап қысқаша болды. Тағы бір екі сұрақ қою арқылы қанағаттанарлық жауап алдым. Айта кетерлік, сұраққа белгілі маман-психолог, аутизммен ауыратын балалармен 10 жылдай жұмыс жасап келе жатқан кісі жауап берген болатын. Сондықтан, «ешқандай пікірталас тумас» деген ойдамын. Жауап ,әрине, орыс тілінде келді, мағынасы сай аударуға тырысып бақтым.
Шыдамдарыңызға тимей жауабын жазайын: "Аутизм — бұл дегенің қоғаммен, адамдармен қарым-қатынастан қорқудан туатын салдар. «Адам тек өзімен шектеліп қалады» деп те айтуға болады. Барлық аутисттерде тағамға, түске, дыбысқа өзіндік әуесшілдіктері немесе антипатиялары(ұнатпаушылық) бар. Бұлар жеке индивидтік жағдайлар. Барлығында бірдей аты аталмыш қасиеттер байқалмайды. Мен сізге бір аутист бала туралы айтып берейін. Ол сары түсті өте жақсы көреді. Алғашында, сары түсті бояуларды тамақ ретінде жеп қоятын. Кейіннен оған «бояу» жеу үшін емес, сурет салу үшін арналғанын түсіндірдік. Ал сары түске анық антипатия болғанын жолықтырмаппын.

«Сары түс» туралы «аңыз» өтірік болып шықты.
Аутисттердің кейбірінде, белгілі бір затқа қатты жек көрініштілік болу қасиеті бар екенін ескерттік. Мысалы, бір аутист киімнің түймелерін жақтырмайды екен, біреу ойыншықтарды ұнатпайды, ал енді біреуі сандарды көрсе қашады екен. Демек, ол кез-келген зат, құбылыс болуы мүмкін. «Сары түс» де болу мүмкін деп ойларсыздар, ия, әрине, бұл таңдауды да қаперден алып тастай алмаймыз. Алайда, тақырыпта айтқандай, «барлық аутизммен ауыратындар сары түсті көрсе қашады екен» деген пікірде қалу — теріс пікір екен.