Қарттардың жағдайын суреттер айтсын

Осыдан бір апта бұрын Астана қаласының "Қарттар мен мүгедектер үйіне" бардым. Ондағы мақсатым жалғыз қалған қарттардың жағдайын білу еді…

Қарттар үйі дегенде көбіміз балалары тастап кеткен, нашар жағдайда тұратын қарттарды елестетеміз. Бірақ бұл күн мен үшін қарттар үйі туралы стереотиптер бұзылған күн болды.

Қарттар үйі Астана қаласының ішіндегі кішкентай жеке қала болып шықты. Ондағы аталар мен әжелердің жағдайлары да сіз бен біз ойлағандай жаман емес. Ал ендеше қарттар үйі мен қарт кісілердің жағдайы туралы суреттер сөйлесін.

---

---

 

 Қарттар жетіден бастап оянып, сегізде асханаға тамақтануға келеді. Олар күніне бес мезгіл тамақтанады.



 Қарттар үйінің тұрғындары асхана қызметкерлеріне көмектесіп, еңбектері үшін ақы алады.

 

 Өздері асханаға жете алмайтын «Паллиативтік бөлме» тұрғындарын мекеме қызметкерлері тамақтандырады.

 

 

 

 

 

Қарттар үйінде Ұлы Отан соғысы ардагерлері, тылда жұмыс істегендер, репрессия құрбандары және кезінде мемлекеттік қызметте жұмыс істеген қариялар тұрады. Олардың марапаттары музейде сақталған.

Сонымен қатар қарттар мен мүгедектер белсенді түрде спортпен айналысады. Сәйкесінше, бұл мекемеде медальдар мен жүлделер де көп. 

 

 

 

 
 

 


 

 

 Күні бойы қарттар тынығып, өздеріне ұнаған істерімен шұғылданады. Қолөнермен айналысып, гүл өсіріп, шахмат, шашки, тоғызқұмалақ ойнайды. Қосымша қаржы тапқысы келген қарттар сағат 9:00 мен 12:00 аралығында мекемеде ақылы тұрде жұмыс істейді.

 

Мекемеде қарттардың тырнақ-шаштарын алатын арнайы мамандар қызмет етеді.

«Аяқ киім жөндеу шеберханасы».

«Арба жөндеу шеберханасы».

 

 

Қарттар үшін аптасына екі күн монша, сауна, бассейн жұмыс істейді.

Арнайы емдік жаттығулар жасауға арналған бөлме.

Жарық сәулесімен емдеу бөлмесі.

 

 

Мекеме кітапханасында қарттар мен мүгедектер қалаған кітаптарын оқып, интернетке кіруге мүмкіндіктері бар. 

Қарттардың киімдері, төсек жабдықтары аптасына екі рет жуылады. Ал, арнайы бөлімшеде жатқан қарттардың төсек жабдықтары күнде ауыстырылады.

 

 


Мекемеде мұсылмандар мешіті мен христиандардың шіркеуі бар. Мұнда арнайы садақа беретін жәшіктерге жиналған қаржы осындағы қарттарға үлестіріліп беріледі.


Әр сенбі "Қарттар мен мүгедектер үйінің" тұрғындары иппотерапия қабылдайды.

---

---

Қарттар үйінде әр бөлмеде екі адамнан тұрады. Асхананың тағамын жегісі келмегендердің өздері тағам дайындауға мүмкіндіктері бар. Қалаға да кез-келген уақытта шығып, керек-жарақтарын алып келе алады. Жалпы қарттарымыздың жағдайы жақсы. Бір байқағаным ата-апалардың бәрінің қалтасында кәмпиттері бар ғой деймін, амандассам: "Қызым, ала ғой", — деп қолыма кәмпит ұстатады. Репортажымды жасап шыққаннан кейін екі алақаным түрлі-түрлі кәмпит, шоколадтарға тола болды :) Менің сөйлескен көп адамдарымның балалары шетел асып кетіп, өздері осында қалған екен. Алайда балалары алып келіп тастайтындардың да барын мекеме қызметкерлері айтты. Бірақ олармен сөйлескенімде бұл жағдайларынан ұялатындықтарын айтып, өздері жайында және суреттерін жарияламауымды сұрады…
"Қарттар мен мүгедектер үйінің" директоры Кенжеболат Бәпішевтың айтуы бойынша, бұл мекемеде тұратын «315 адамның 315 тағдыры бар...».

---

---

Әлияны ата-анасы «Қарттар мен мүгедектер үйіне» өткізген...

Мұхтаров Орынтай:
— Біз Жұбатқанова Әлия екеуіміз 1997 жылдары спорттық жарыстарға қатысып жүріп танысқан болатынбыз. Әлия Ақтөбеден. Мен Қарағандының тумасымын. Бұл жерге ата-анам қайтыс болғаннан соң өзім келдім. Ал Әлияны ата-анасы осында өткізген. Анда-санда ағалары жағдайын білу үшін келіп тұрады. Екеуіміз 2000 жылы отбасын құрып, бірге тұрып жатырмыз...

---

---

Ұлым мен келініме жүк болғым келмеді...

Анна Ивановна:
— Мен Ұлы Отан соғысына қатысқанмын. Бұрын тігінші болып жұмыс істегенмін. Алайда әрдайым медицина саласында жұмыс істеуді армандайтынмын. Сол кезде Ұлы Отан соғысы басталып кетті. Сонда мен өзімнің көмегім тиетін жерді іздедім. Сөйтіп, фельдшер-акушерлік мектепке түсіп, сол арқылы әскери комиссариатқа барып тіркелдім. Ол жақтан шақырту күтіңіз деді, мен қашанғы шақырту күтіп жүремін дедім де, өз еркіммен құрбыларыммен соғыста жараланғандарға көмек көрсете бастадым. 1941 жылдың 15 қаңтарынан бастап 1945 жылдың қазан айына дейін әскери емханада қызмет еттім. Соғыс аяқталғаннан кейін әскери комиссариат кім қай жаққа баратынын белгілей бастады. Сол уақытта Қиыр Шығыста медбикелердің жетіспей жатқандығын біліп, мен Ресейден Қиыр Шығысқа сұрандым. Ол жақта үш жыл жұмыс істеп, Ресейге қайтып келдім. 1955 жылдың сәуір айында Целиноградқа келіп, осында отбасын құрып, балалы болдым. Жолдасым қайтыс болды, ал балам 1993 жылы Ресейге қайту кезеңі басталғанда отбасымен көшіп кетті. Бір жағынан ол мені өзімен алып кеткісі келмегендігін сездім де, отбасына жүк болмайын деп өз еркіммен Қазақстанда қалдым. Ұлым 1997 жылы қайтыс болып кетті. Қазір Ресейдің Краснодар аймағындағы Ачинск қаласында немере, шөберелерім бар.

---

---

Қарттар үйіне анам өзі кетіп қалыпты...

Шолпан Рысақова:
— Мен осында оранжерея қызмет етемін. «Қарттар мен мүгедектер үйінде» жұмыс істеп жатқаныма 4 жылдай болды. Бұл жерде анам тұрады. Өзіміз бұрын Арқалықта тұратынбыз. Балаларымды оқыту мақсатында мен Астанаға келгенмін. Анам Арқалықтың соңғы тұрғындарының бірі болып, ол да Астанаға көшіп келді. Мен бала-шаға боп Астанада пәтерден пәтер жағалап жүрміз. Анам Арқалықтан көшкенде бізге ауыртпалық, салмақ түсірмейін деп өзі осында кетіп қалған екен. Бір жағынан анамның жанында болайын, бір жағынан аз да болса ақша табу мақсатымен осында жұмыс істеп жүрмін.

---

---

Кейде балаларымның болмағаны да дұрыс шығар деп ойлаймын...

Людмила Одинокая:
— Менің бұл жерде тұрып жатқаныма 7 жыл болды. Петямен отау құрғанымызға да 7 жыл. (Петя ағайдың толығымен аяғы кесілген) Менің жақын туысқандарым жоқ. Тек алыс тума-туыстар мен құрбыларым ғана бар. Өмірімде балаларым болмаған. Бұл жақта бәрі жақсы. Үйде тұрғанда ауырып, төсек тартып жатқанда төрт қабырғаға қарап өмірден де түңіліп кететін едім. Ал мұнда қарым-қатынас, дәрі-дәрмек, бес мезгіл тамағымыз — бәрі бар. Қандай да бір өтініш жасасақ, басшылық өтінішімізді жауапсыз қалдырмайды. Мұнда бізбен қатар ақылы түрде де тұратын қарттар бар. Ақылы түрде тұратын қарттардың барлығының бала-шағасы бар, солар осында әкеліп тастаған. Мен айтқанымдай менің балам болған емес. Осында келіп жатқан өзгелердің ата-анасын, апа-аталарын қартайған шағында осында әкеліп тастап жатқандарын көргенде болмағаны да дұрыс болды ма деп ойлап қоямын… Интернат бүгінгі күні біздің өміріміздің соңғы тұрағы...
 

---

---

Бұл жердің тұрғындарының үйі «жылы», тағам және киім-кешектен таршылық көріп жатқан жоқ. Таңнан кешке дейін күтушілері жанында. Алайда жан жылуы болмаған соң қарттардың көздері жасқа толып, жүректерін қайғы-мұң өртейді.

---

---

P.S. Суреттердің көптігі үшін Ерлан аға ұрыспайтын шығар…