"Махаббат шырғалаңы"-3

(жалғасы)

Үшінші акт
Бірінші сахна

Студенттер аудиторияда дәріс тыңдап, ұйқылары келіп, маужырап, қоңырау үнін асыға күтіп отыр. Стипендияны тағатсыздана күткен сәттегідей күй кешуде. Міне, көптен күткен дауыс та естілді. Қоңырау… Қандай керемет! 15 минут үзіліс студенттерге өмірдің ең тәтті уақыты сынды. Аудитория іші у-шу. Бәрі ұйқылары келіп тыңдаған дәрісті талқылауда. Нұржан Алпысбайұлының жастар жайлы айтқан мәселелері де ойланарлық. «Еліміздің болашағы сендердің қолдарыңда. Сабақты дұрыс оқып, дәрісті жазып, тапсырмаларыңды орындап жүрсеңдер мамандықтарыңа лайық білім аласыңдар. Жоғары, сапалы білімді қызметкер ретінде аянбай еңбек етіп, оған қоса әрбірің отау құрып, ата-ана атанып жатсаңдар мелекетіміздің дамуына үлкен үлес қосасыңдар» дейді. Осыған қатысты да жан-жақты пікірлер айтылып жатыр. Осы кезде олардың әңгімесін есіктен көрінген бір шоқ раушан гүлдері бұзды. Барлығының көңілі соған ауды.Сәлден соң гүл әкелушінің өзі де көрінді.

Мирас: Айым, жаным! Сегодня нашей дружбе месяц. Но слово «дружба» слишком простое. Точнее говоря, прошло 30 дней с того момента, как сказал тебе о своей любви. Я каждый день говорю об этом и хочу повторить еще раз, я тебя очень сильно люблю!
Айым: (сәл таңданып тұрған соң) Рахмет, үлкен! Я не ожидала, спасибо!

Бәрі шапалақтап, мәз- мейрам болды. Қыздар қызыға да, қызғана да қарады. Жігіттер Мирастың бұл әрекетіне тәнті болды. Тек Арман ғана оңашада, шетте тұрып қалды.

Арман: Қарашы, Айым қандай бақытты. Оның мөлдіреген жанарынан қуанышы анық көрініп тұр. Ылғи ақжарқын болып жүретін жүзі одан сайын балбұл жанды. Дидарында әсем, ерке күлкісі… Оны осыншама бақытты күйге жеткізген Мирас молодец! Менің қолымнан осы іспеттес қадам жасау келмеді. Өкінішті-ақ… Бірақ бұл өкініш мен үшін ғана. Жарайды, екеуін құттықтайын, әйтпесе ыңғайсыз болар.
Айым, құттықтаймын! Сен қандай болсын сыйға лайықсың. Мирас, нағыз ер азаматсың! Бақытты болыңдар!
Мирас: Үлкен рахмет!

Сабақтың басталғанын білдіретін қоңырау соғылды. Аудиториядағы студенттердің қуанышты, жарқын жүздері бірден өзгеріп, шаршаңқы кейіпке айналды. Мирас сабағына асығып кетті.

Екінші сахна

Айханым мен Айым бөлмелерінде отыр. Айым кітаптан бас алар емес, Айханым болса тырнағын бояп, сәнденуде.

Айханым: Айым?
Айым: О не?
Айханым: Мирас жаман жігіт емес сияқты. Бастапқы кезде ол жайлы ойлаған пікірлерімнен бас тартамын! Оның сені сүйетіні көрініп тұр.Тіпті, сен үшін көп жылдар бойы білмеген ана тілін де үйреніп жүр. Ал бүгін саған әкелген гүлін айтсаңшы! Қандай керемет! Неткен романтика!
Айым: Иә, солай сияқты
Айханым: Неге көңілсізсің? Әлде әкелген раушан гүлінің үлке-е-е-н шоғы ұнамады ма? Мен сенің орныңда болсам, бақыттан басым шыр айналып, сол жерде құлап қалар едім
Айым: Қойшы, сенде асыра сілтейсің. Гүл ұнағанда қандай, тамаша! Мәселе онда емес
Айханым: Енді неде?
Айым: Қанша «Мирас» деп жан ұшырып жүрсем де Арманды ұмыта алар емеспін. Жүрекке әмір жүрмейтіні рас екен. Оны оп-оңай шығарып тастай алмаймын.
Айханым: Айым, бір шешімге келгенің дұрыс болар. Таңда, Мирас па, әлде Арман ба?
Айым: Қалай?
Айханым: Олардың жақсы және жаман жақтарын жазып, есептеп, сараптап көр. Кәне, тезірек, қағаз бен қалам ал.
Айым: Ойланып көрейін
Айханым: Ойланатын несі бар, тез жаз

Айханымның қағазында мынадай жазу болды

Арман Мирас
Адамгершілігі бар+ Адами қасиеттері жақсы+
Ақылды + Білімді+
Дүниетанымы кең+ Қазақ тілін жетік білмейді —
Сөздік қоры бай+ Орыс және ағылшын
тілдерінде жақсы сөйлейді +
Көрікті + Әдемі+
Сымбаты жақсы+ Дене пішімі жақсы+
Арақ ішпейді+ Арақ ішпейді+
Темекі шекпейді+ Темекі шекпейді+
Мені сыйлайды+ Мені сүйеді+

Айханым: Квартира мен машинасын да қос
Айым: Қойшы, менің оларға қызықпайтынымды білесің
Айханым: Сонда да. Ол бүгінгі күні қыздардың басты нысанасы
Айым:
Арман Мирас
Квартирасы жоқ – Квартирасы бар +
Машинасы жоқ — Машинасы бар +

Айханым: Сонымен?
Айым: Жазып болған сияқтымын
Айханым: Нәтижесін айтшы енді, білгім келіп барады.
Айым: Арманда екі минус, Мираста біреу
Айханым: Иә, ол қандай минустар?
Айым: Арманның үйі мен көлігі жоқ, оның минустары осы. Мирастың минусы – қазақ тілін жетік білмеуі.
Айханым: Міне, «минус» пен «плюс» сен үшін бәрін шешіп берген секілді.
Айым: Мүмкін. Алайда, Арманның екі кемшілігінің Мирастың бір кемшілігінен салмағы жеңіл.
Айханым: Өзің айтпап па едің «қазақша сөйлейтін адамдар қатарын толықтырамын» деп, соған қарағанда бұны керісінше жақсыға жору керек. Оған қоса, қазір қыздар үйі, көлігі бар жігіттерді ұнатпаса да, соңдарынан жаңағы байлықтары үшін жүгіреді. Сен болсаң сондай жігіттің өзі саған келіп тұрғанда одан бас тартуды ойлайсың. Мұның дұрыс емес! Әрине, келісемін, бірінші адамның өзіне, адамгершілігіне қарау керек, ол Мирас та бар да. Дегенмен, материалдық жағын да қарастырған жөн. Жарайды, Арманды сүйіп, оған күйеуге шықтың делік. Оның баспанасы, оны алатын ақшасы да жоқ қой. Сосын балаларыңды құшақтап, көшеде қаңғырып жүресіңдер. Ал пәтері бар жігітпен шаңырақ көтерсең, өзіңнің жаның тыныш болады. Қайда барып тұрамын, қай пәтердің жалдама ақысы төмен деп бас қатырмайсың.

Төртінші акт
Бірінші сахна

Айым мен Айханымның бөлмесі. Екеуі әртүрлі тақырыпқа әңгімелесіп отыр.

Айханым: Айым, сен қандай бақыттысың! «Жігіттердің» концертіне билет алып, сені шақырған Мирастың ісі үлгі тұтарлық екен. Менің де барғым келеді…
Айым: Мен өзім таң қалдым. Бәсе, «сен «Жігіттер» тобының әндерін тыңдайсың ба?» деп сұрай беруші еді, енді, міне, екеуміз бірге барамыз. Қуанышымда шек жоқ. Және бірінші қатардағы орындарға билет сатып алыпты. Бірақ ол өлеңдерді түсінбей, ұйықтап кетпесе болғаны.
Айханым: Ол қазір қайта қазақша түсініп, әжептәуір сөйлейтін болды. Қойшы, бастысы, «Жігіттерді» көресіңдер, тыңдайсыңдар.

Екеуі қолдарына бір-бір билет алып, соларға мәз болып қарап отырған кезде бөлмеге Арман кірді. Жанында орта бойлы, қара торы, қысықкөз, томпақ мұрын, үстіндегі киіміне темекі түтінің иісі әбден сіңіп қалған бір жігіт бар.

Арман: Қалайсыңдар, қыздар?
Айханым: Керемет!
Айым: Рахмет, жақсы. Өзің ше?
Арман: Мен де жақсымын. Қасымдағы серігім бүгіннен бастап сендердің көршілерің болатын, менімен бір бөлмеде тұратын Қуаныш деген жігіт. Машфакта 3-курста оқиды. Сендердей жақсы қыздармен таныстыруға әкелдім.
Қуаныш: Сәлеметсіздер ме?
Айым: Сәлем!
Айханым: Қалайсың?
Қуаныш: Жақсы. Жарайды, әлі таныса жатармыз, мен заттарымды реттейін.
Арман: Жарайды.Жаңа мен көрсеткен жерлерге нәрселеріңді қоя бер. Мен қазір келемін.

Арман іштей оқталып, не болса ол болсын деп, Айымды «Жігіттердің» концертіне шақырмақшы еді. Екі билет те алып қойды.

Арман: (іштей) Мирас қазақша дұрыс ұқпайды ғой, осындай топ бар екенін білмейтін де шығар. Ал «Жігіттер» Айымның ең сүйікті әншілері. Дос ретінде оған концертке бірге баруға ұсыныс жасайын. Кештен шыққан соң оған өзін ұнататынымды айтамын. Бұдан әрі ішімде сақтай алар емеспін. Бәлкім, екеуінің обалына қалармын. Дегенмен, шешім қабылдау Айымның еркінде. Ол не десе де сөзін дұрыс деп есептейтін боламын.
Айханым, дәлізде біреу сені шақырып, айқайлап жатқан сияқты.
Айханым: Жоға, естимін ғой

Аздаған үнсіздіктен соң

Арман: Айханым, Қуанышқа көмектесіп келші. Жаңадан келді ғой

Айханым Арманның Айыммен оңашада қалдыруын өтініп тұрғанын енді түсінді.

Айханым: Жарайды, мен кеттім.
Арман: Иә, иә, көріп кел. Айым?
Айым: Тыңдап отырмын.
Арман: Келесі аптада «Жігіттер» келеді екен, концерт береді.
Айым: Білемін, әр басқан қадам сайын афишалары ілініп тұр ғой.
Арман: Мен екі билет алып қойдым: саған және маған. Менімен бірге барасың ба?
Айым: Арман, негізі…
Арман: Иә, не болды?
Айым: Мирас шақырып қойған. Билетті де берді. Ренжіме!
Арман: Ештеңе етпейді. Сенікі дұрыс. Мен де жігіті бар қызға «концертке барайық» деп ұсыныс жасап, қателестім. Қайта сен айып етпе.

Арман бөлмеден шығып кетті. Ол Айым міндетті түрде келіседі деген сенімде болды. Екінші бір нұсқа болады дегенді мүлде ойламады.

Арман: Мен Айым келіседі деп нақты сенімді болдым. Ал, ол болса… Ол болса өз жігітімен барады. Дұрыс. Адал екен. Мирас оны концертке шақырса, демек қазақша толық түсінетін болды ғой.Бұрынғы кезбен салыстырғанда қазақ тіліндегі сөздік қоры да байып қалғандай көрінеді. Айым қандай керемет қыз! Осы уақытқа дейін ана тілінде шала түсініп, шала сөйлей алатын жігітті қазақиландырып келеді…
Бекерге үміттеніппін, бекер. Енді нақты бәрі бітті. Бұрын жүрегімде үмітімнің шоғы болатын, қазір өшіп қалды. Айымның басқа жігітті таңдағанын мойындауым керек. Оған деген сезімімді ұмытуға тиіспін.

Осындай ойлармен қарама – қарсы жақтағы өз бөлмесіне дейін жеткен уақыт та, бөлмелер аралығы да тым ұзақ болып көрінді. Өңі қуарып, бөлмесіне кірді.

Айханым: Арман, саған не болған? Бозарып кетіпсің. Бәрі дұрыс па?

Арман еш үндеместен төсегіне жата қалды. Айханым Айым бұған жайсыз бірдеңе айтты ма деген оймен мәселенің мәнісін білу үшін бөлмесіне қарай жүгірді. Бөлмеге кірсе, Айым да бір заттан көз алмай, кірпік қақпай, терең ойға беріліп кетіпті.

Айханым: Айым, не болды? Арман не деді, сен не дедің? Бөлмесіне кіргенде түрінен шошып кеттім. Жүзі аппақ болып келді. Не жағдай?
Айым: Ол «Жігіттер» тобының концертіне шақырды.
Айханым: Сен не дедің?
Айым: «Мені Мирас шақырып қойды, сенімен бірге бара аламаймын» дедім. Енді «аңдамай сөйлеген ауырмай өледінің» күйін кешіп отырмын.Мүмкін, бұл Арман екеуміздің қосылуымызға жақсы бір мүмкіндік болар ма еді. Мирасқа бір сылтау тауып, Арманға келісім беруім керек пе еді. Соны ойлап, басым қатып отыр.
Айханым: Уайымға салына бермеші. Бір жөні болар

Екінші сахна

Мирас пен Айым жатақхананың алдында қол ұстасып тұр. Екеуі кинотеатрға барып келген еді. Жігіт оны көлігімен үйіне әкелді.

Айым: Мирас, біз ертең концертке бармайтын шығармыз
Мирас: Неге?
Айым: Сабақтан үлгере алмай жүрмін
Мирас: Жарайды. Просто ты ведь сильно любишь эту группу. Сен көрсін деп ойлап едім.
Айым: Но не получится
Мирас: Сенің айтқаныңдай болсын.
Айым: Сен ренжімейсің ғой?
Мирас: Жоқ. Главное то, что бы сен ренжімедің
Айым: Нет, конечно, не обижусь. Маған осыншама көңіл бөлгеніңе қуаныштымын. Рахмет саған.
Мирас: Мен сені сүйемін ғой
Айым: Егер мен билеттерді досыма берсем қарсы болмайсың ба?
Мирас: Жоға, кімге подаришь?
Айым: Айханымға, оның барғысы келген.
Мирас: Біздің сыйлық болсын, барып келсін.

Үшінші сахна

Арман мен Қуаныш бөлмеде кешкі ас ішіп отыр.

Қуаныш: Арман, сенің жүріп жүрген қызың бар ма?
Арман: жоқ
Қуаныш: Неге?
Арман: Білмеймін.
Қуаныш: Ал маған көрші қыз қатты ұнады. Сұлу, ақылды, пысық, әдепті, сымбаты жақсы.
Арман: Кімді айтасың?
Қуаныш: Айымды, әрине. Оған ғашық болып қалдым.
Арман қақалып, шашалды. Тамағынан ас өтпеді.

Арман: Оның жігіті бар.
Қуаныш. Болса бола берсін. Не стенка же, подвинем.
Осы кезде Арманның телефонына хабарлама келеді.

Арман: Кім екен мені іздеген? Билайн шығар тағы. «Сумма на вашем счете составляет менее 150 тенге. Не забудьте пополнить свой балнас» деп жіберетін. Менің қамымды ойласа, 150 теңгеден асырып өздері салып бермей ме
Қуаныш: Мүмкін саған ғашық көп қыздың бірі шығар. Солай сияқты. Сезіп отырмын.
Арман: Жоға
Қуаныш: Телефоныңды алып, қарасайшы

Арман келген хабарламаны оқыса, Айымнан екен. «Тезірек бөлмеге келші» деп жазыпты.

Төртінші сахна

Арман Айымның өтініші бойынша оған келді. Айым жалғыз, сабақ оқып отыр екен.

Айым: Кел, төрлет, Арман.
Арман: Бірдеңе болып қалды ма?
Айым: Босағада тұрмай, отырсайшы. Ертең «Жігіттердің» концерті.
Арман: Білемін.
Айым: Сен өткенде алған екі билет қайда?
Арман: Қуанышқа бердім. Саған керек пе еді?
Айым: Менде екі билет бар.
Арман: А, иә, сен жігітіңмен барасың ғой.
Айым: Жоқ, бармаймын.
Арман: Неге? Ол сені ренжітті ме?
Айым: Жоқ.Мен сенімен барайын дегенмін.

Арман өз құлағына өзі сенбеді. Өңі әлде түсі екенін айыра алмады.

Арман: Не дедің? Жаңылыс естіп қалмадым ба?
Айым: Егер қаласаң, қарсы болмасаң, концертке бірге барайық.
Арман: Мирас ше?
Айым: «Оған бара алмаймын, сабақ оқуым керек, үлгере алмай жүрмін» дедім.
Арман: Оны алдадың ғой
Айым: Сенің көңіліңді қайтарғым келмеді.
Арман: Келістік. Ертең бірге «Жігіттер» тобының концертіне барамыз.

Арманның қуанышында шек жоқ. Айыммен концертке баратын болды. Оны ұнататынын айтуға ең қолайлы сәт. Бірақ, көз алдына Мирас келгенде, көңілі су сепкендей басылды. Оны аяды.

(жалғасы бар)
Бөлісу:

3 пікір

Hetrou
Мына қыз да қоймайды екен. Оқымадым. Бірінші жазғаныңның басын бір шолып көргенмін. Өтініш: жалғасы болмай-ақ қойсыншы.