Жүрек қылын шертетін дыбыс...
Өткен аптаның бір күнінде таңға жуық «тырс-тырс» еткен жаңбыр дыбысынан оянып кеттім. Далаға көз салып едім, аспанды торлаған бұлттың сейіле қоймағанын байқадым. Терезені ұрғылаған ерекше дыбысқа құлақ түріп жатып, көңілімді селт еткізер, маған ерекше әсер ететін дыбыстар туралы ойлай бастадым…
Жаңбыр дыбысын бала кезімнен ұнатамын. Аспанға бұлт үйіріліп, жауын сіркірей бастағанда терезе алдына барып ойға бататынмын. Ойыммен болашағыма бір саяхат жасап қайтатын едім. Ағаш атаулы мен асфальтті жарқыратып, көше шаңын басып тастайтын тырсылдаған сол тамшылар көңілімнің кірін кетіре алмайтыны өкінішті…
Маған ерекше ұнайтын дыбыстардың тағы бірі – күннің күркіреуі. Менің білуімше, қарама-қарсы бағыттағы бұлттардың соғысуы нәтижесінде пайда болатын дыбыстан жануар атаулы қорқады екен. Найзағай ойнап, күн күркірегенде үй ішіндегілер айнаның бетін жауып. «пісмілләсін» айтып отыратын. Ал бұл дыбыс менің көңіліме қорқыныш ұялатпайды, керісінше мені ерекше сезімге бөлейтін.
Кейде оңаша қалып, қағаз бен қаламды серік етіп отырғанымда құлағымнан «сырт-сырт» деген дыбыс кетпей қояды. Ол сағаттың сыртылы емес, ол қыс айында қар үстімен жүрген кезде шығатын дыбыс. Бастауыш сыныпта оқыған мектебім мен тұратын үйден алыс емес еді. Көрші бала екеуміз мектепке қарай үйден бір мезетте шығатынбыз. Алайда аяғын асығыс басатын ол бала мектепке менен бұрын жетіп алатын. Ал мен аяғымның астынан шыққан қызық дыбысқа құлақ түріп, асықпай, аяңдап жететінмін. Кіндік қаным тамған жерде қалып қойған сол бір балалық шағымды сағындым…
Тағы бір ойға оралғаны: көбінесе нағашы атамның үйінде жүретінмін. Күндіз нағашы атамның жанынан айналшықтап шықпай, түнде апамның қасына жататынмын. Олардың бөлмесіндегі терезе алдында сирень ағашы өсіп тұратын. Таңда сол ағаш маңында «ән салатын» құстар үнінен оянатынмын. Бірден орнымнан тұруға ерініп, құстардың ерекше дыбысын қызықтап жататынмын. Одан бері он жылдай уақыт өтіп кетіпті…
Бұл күндері іссапарға шыққан сайын алдымнан кездескен өзен атаулының бойына тоқтап, өзен сыңғырын тыңдаймын. Судың жағаға ұрылғанда шығатын дыбысы да ерекше. Өзім суда жүзу білмейтіндіктен, қарап отырудың өзінен ерекше әсер аламын. Бұл Көгілдір бұғаз:
Тағы бір ұнайтын дыбыс – тыныштық. Түк бітірмей-ақ шаршап, көңіл құлазитын сәттер болады. Сол кездері адам атаулыдан аулаққа кетіп, тау басына шығып, көзіңді ең алыс деген нүктеге қадап отырғандағы тыныштыққа ештеңе жетпейтіндей. Ондай кезде жүрегіңнің дүрсілінен басқа ештеңе естілмейді…
Міне, бұл дыбыстар менің жан дүниемді тыныштандырып, өмірге деген құштарлығымды арттырады.
Жаңбыр дыбысын бала кезімнен ұнатамын. Аспанға бұлт үйіріліп, жауын сіркірей бастағанда терезе алдына барып ойға бататынмын. Ойыммен болашағыма бір саяхат жасап қайтатын едім. Ағаш атаулы мен асфальтті жарқыратып, көше шаңын басып тастайтын тырсылдаған сол тамшылар көңілімнің кірін кетіре алмайтыны өкінішті…
Маған ерекше ұнайтын дыбыстардың тағы бірі – күннің күркіреуі. Менің білуімше, қарама-қарсы бағыттағы бұлттардың соғысуы нәтижесінде пайда болатын дыбыстан жануар атаулы қорқады екен. Найзағай ойнап, күн күркірегенде үй ішіндегілер айнаның бетін жауып. «пісмілләсін» айтып отыратын. Ал бұл дыбыс менің көңіліме қорқыныш ұялатпайды, керісінше мені ерекше сезімге бөлейтін.
Кейде оңаша қалып, қағаз бен қаламды серік етіп отырғанымда құлағымнан «сырт-сырт» деген дыбыс кетпей қояды. Ол сағаттың сыртылы емес, ол қыс айында қар үстімен жүрген кезде шығатын дыбыс. Бастауыш сыныпта оқыған мектебім мен тұратын үйден алыс емес еді. Көрші бала екеуміз мектепке қарай үйден бір мезетте шығатынбыз. Алайда аяғын асығыс басатын ол бала мектепке менен бұрын жетіп алатын. Ал мен аяғымның астынан шыққан қызық дыбысқа құлақ түріп, асықпай, аяңдап жететінмін. Кіндік қаным тамған жерде қалып қойған сол бір балалық шағымды сағындым…
Тағы бір ойға оралғаны: көбінесе нағашы атамның үйінде жүретінмін. Күндіз нағашы атамның жанынан айналшықтап шықпай, түнде апамның қасына жататынмын. Олардың бөлмесіндегі терезе алдында сирень ағашы өсіп тұратын. Таңда сол ағаш маңында «ән салатын» құстар үнінен оянатынмын. Бірден орнымнан тұруға ерініп, құстардың ерекше дыбысын қызықтап жататынмын. Одан бері он жылдай уақыт өтіп кетіпті…
Бұл күндері іссапарға шыққан сайын алдымнан кездескен өзен атаулының бойына тоқтап, өзен сыңғырын тыңдаймын. Судың жағаға ұрылғанда шығатын дыбысы да ерекше. Өзім суда жүзу білмейтіндіктен, қарап отырудың өзінен ерекше әсер аламын. Бұл Көгілдір бұғаз:
Тағы бір ұнайтын дыбыс – тыныштық. Түк бітірмей-ақ шаршап, көңіл құлазитын сәттер болады. Сол кездері адам атаулыдан аулаққа кетіп, тау басына шығып, көзіңді ең алыс деген нүктеге қадап отырғандағы тыныштыққа ештеңе жетпейтіндей. Ондай кезде жүрегіңнің дүрсілінен басқа ештеңе естілмейді…
Міне, бұл дыбыстар менің жан дүниемді тыныштандырып, өмірге деген құштарлығымды арттырады.
"Құсық дыбыстар хитпарады"
Wutka,kumandari, men 6 synyptan ozim akwa tabamyn,kerek emes( ozderin jender
Клавиатураның сыртылы нервімді тыныштандырады.
Бұрын телефонда бір қосымша болатын: түрлі табиғат дыбыстарын шығаратын. Соның ішінде оттың сыртылдап жарған дыбысын үнемі тыңдап жүретінмін.
Бұрын, өзім от жағатын кезде, алдымен ағаш қалап тұтатып, ағаштың сыртылдап жанған дыбысын тыңдаймын деп, көмір салатын уақытын жіберіп алатынмын.
Уоот, осы менің ең жақсы көретін «дыбысым». Бірнәрсеге ренжігенде, басқа да жағдайларда көзімді тас жұмып, құлағымды тас бітеп, өзімді тау басында отырғандай сезінемін. Біраз отырған соң таудан жерге секіріп кетемін. Арығарай сондай экстрим ойлар кетеді типі биік көпірден суға секіріп немесе ұшақтан жерге қарай секіріп кету сияқты))).
Маған табиғат дыбыстарынан теңіздің/мұхиттың жарға кеп соққан толқынының даусы ұнайды. Кеткім кеп кетті сонда алыс жаққа.
Ал нөлден түсіп кеткен көңіл-күйді көтеру үшін кейде ағаларымның балаларының күлгендерін, стишок айтқандарын диктофонға басылғандарын тыңдаймын.