Қытай барлау қызметі (пресс-портрет)

Атауы: ҚХР Мемлекеттік Қауіпсіздік Министрлігі



Ішпиеннің қара көзілдірік, келісті кәстөм киіп, «Боңд! Джеймс Боңд!» деп, өзін маңғаздана таныстыратын обрызын наққа жіберген қай елдің барлаушылары екен десең — осы қытайлар нақ.

Қытайда әрбір шаруа, кедей-кепшік, манақ — барлығы барлаушы. Жаңа ғана «нихаулап» жік-жаппар бов жүрген дачыңның бамбук күзеушісі, ертеңіне сені «нехуйлап», Мао амигоның табытына жолатпауы мүмкін. Cаған қойылған «саяси сенімсіз» деген диагноз таң атқанша батыс ұйғырдан ішкі Мұңғұлияға дейін жетіп үлгіреді. Тоқетері, бұл елде сатушы да, массажист те, минетші де, күзетші де — барлығы ішпиендер. Потенциалды ішпиен емес, шынымен ішпиен. Тіпті кейбір ақпарат көздерінің айтуынша, пандалар да өздерін тамашалауға келген туристер жөнінде түнде есеп тапсыратын көрінеді, әнасстың. «Көздері қап-қара болып, қарап тұрулары жаман ед, ептібайымайд мақұлықтардың» дейсің де қоясың, Аид амигоға екі қытайдың мылтығының астында аттанып бара жатып.

Үйдегі ылғи қытайлық техникаға қарап, «е, нақтың, қытайларда көтіміздегі дамбалдың түсін қарайтын жынды ішпиендік жабдықтары бар шығар» деп қиялдауға әсте болмайды. Қытайлық жабық зертханаларда ультрасезімтал микрофон жасақтап отырған ғалым-бұтақбастар да жоқ. Олардың барлығы өндіріске қуылған: күн көру керек шешесс. Ендеше Сізде: «сонда олар қалай тың тыңдайды?» деген заңсыз сұрақ тууы мүмкін. Солай нақ, қытайларға оның қажеті де жоқ! Сүйтсек, олар әлі де сонау — Конфуций амиго қатып алып трактаттар жазатын көне замандардан қалған «у-шей-бей» деп аталатын қарапайымдығы көзге жас үйіретін әдіске сүйенеді екен. Сонымен, У(«бестік») жетекшісі қалған төртеуі мен өз отбасы мүшелерінің үстінен Шей («ондық») жетекшісіне сыбырлап тұрады. Шей жетекшісі өз кезегінде Бейге(«жүзбасыға») өсек тасиды. Ендеше, қытай қоғамына ішпиен енгізуге тіпті мүмкіндік жоқ. Мұны CIA, IS(MI-6), КГБ (кейін ФСБ) қызметкерлерінің барлығы дерлік өз мемуарларында мойындап, қорс-қорс жльайдЪ (қараңыз: В. Семичастный:"Әнасстың Қытайы", А. Даллес:"Қойыңдар нақ, бұл елді!", Р. Хиленкеттер:"Құрысын, құрысын...").

Бұдан да сорақысы — қытай қауіпсіздік қызметкері өзін… солай таныстыра береді. Иә, «мен контрбарлау қызметіненмін, бұл жерде көп жүріп кеттің ғой?» деп, айтып салуы ғажап емес! Айтып салады да, ауланы әрі қарай сыпыра береді. Аңырып қалған сенде тек екі жол бар: не өз еркіңмен берілу, не елден тайып тұру. Тәжірибе көрсеткендей, соңғы шешім көбіне дұрыс болып жатады.
Әркім тың тыңдайтын болғасын ба, чекистердің бұл елде біздегідей беделі жоқ. Кәуапқа төлегің келмесе, «э, э, мен двынацытый атделмін!» деп, қызыл куәлікті көрсетіп құтылып кете алмайды. Себебі сол жоғарыда айтқандай — бұл елде барлығы ішпиен. KILYZAMAN -нан айырмашылығы — ақысыз.

Шетелдердегі операциялар үшін де қытайлар жерсерік ұышырып әуре болмайды. Әлемнің ірі елдеріндегі чайнатаундар — нағыз ақпар көзі. Шетелдегі диаспораларын мейлінше пайдаланатын, есесіне удай қымбат һәм тиімділігі күмәнді көрінбейтін ұшақ жасап әуре болмайтын ғақылия жандар бұлар. Және бір қызығы — баналды ақшаға сатып алуды кеңінен пайдаланады. 1 мыңнан бастап миллиард долларға дейін төлеп тастайтын сияқты саудаласады. Қытай барлау қызметтері үшін ақшаның құнының мазмұны жоқтай көрінеді. Мәлімет алса болды әйтеуір. КСРО құлағанда, Владивостоктағы "Қытай-Совет Достығы" үйіне бұрынғы совет ішпиендері өшіретпен тұрған көрінеді. «Сен не әкеп тұрсың?». «Тайгадағы зымыран шахталарының картасын». "Қанша сұрайсың?". «Мың… жоқ, бес мың… жоқ, жоқ — он мың доллар!». «Мә». Корвалол ішіп, мемуар жазып жүрген отставкадағы совет ішпиендері «МиГ-27» ұшағының басқару жүйесінің данышпан схемасы қытайларға осындай қарапайым жолмен түсті дейді. «Көрінде жанғыр Ельцин, лібәдтің» дейді сосын, қақырынып-түшкірініп алып.

Осылай, қысықкөз көршіміз мынау даңғаза да қаңғыр-күңгір әділетсіз қу пәниден нанын осылай тартып жеп жүр.