Білім жүйесі
«Бәрібір қоғам болмайсыңдар» ©
Бәрін тапсырып, қорғап болдым ғой, енді айта берейін
"Қазақстанда білім жүйесіне өзгерістер еніп жатыр, бәрі жақсы болады" тектес ресми мәлімдемелердің кезекті бұтақ жеген бос сөздер екенін дәлелдейтін бір мысал айтайын:
Очм, биыл менде диплом қорғау жылы еді. Диплом жұмысының тақырыбы студентпен, яғни менімен келісілген жоқ. Қолыма ұстатты тақырыпты, дайындал деді. Ғылыми жетекшімнің арқасында әйтеуір тақырыпқа сай материалды әрі созғылап, бері созғылап талап еткен 50 бетке әрең жеткіздім. Дәл 1 күн қалғанда ғылыми жетекшіге тексертіп, басып шығарып дайындап қойдым. Қорғайтын күні келсем оқытушылар ашулы, айқайлап жатыр:
— Ерте келіңдер деп айттық қо! Неғып жүрсіңдер, қол қойғызу керек.
Оказывается, дипломдық жұмысты басып шығарғаннан кейін 3 данасына өзің, кафедра меңгерушісінің қолы қойылып, деканның мөрі басылуы тиіс екен. Ол жайында бізге айтылмап еді. Бәрі сол қорғау кезінде жасалатын жұмыс деп ойлаппын. Жүгіріп жүріп, әлгі «лауазымды» адамдарын іздедім. Қол қойғызып, мөр басқызып енді комиссия алдына келсем, хатшы қыз:
— Сен тізімде жоқсың, ертең тапсырасың — деді.
— Қалайша? Кеше ғана өзіңіз айттыңыз ғой бүгін деп!
— Жоқ, ертең кел!
— Әнәс! — деген сөз автоматты түрде тістерімнің арасынан ысылдай шығып кетті.
Комиссияның бір мүшесі (сен ойлағандай мүше емес, пошляк епті!) дәл сол кезде дипломдық жұмысымды алып кеткен. Мұқабаға жапсырылған конвертте бір маманның пікірі болуы тиіс еді. Соны жарамайды деді. «Неге?» деген сұрағыма:
— Бізде арнайы бекітілген мамандардың аттары бар, саған Пәленше деген кісі тағайындалыпты. Пікірді соған жазғыз!
Бізге басында өздерің тиісті маманды тауып алып, өздерің жазғызасыңдар деп айтып еді. Екінші рет:
— Әнәс! — дедім.
— Ағай, мен розыск қызметінде істемеймін. Бірінші рет естіген адамды бір күн ішінде қалай табамын? — деп ашулана бастадым. Осы кезде ғылыми жетекшім көмекке келіп, жөн сілтеп жіберді.
Көріп тұрғандай университет тұрмақ, бір шағын кафедраның ішінде студент тірлігін басқаратын бір қалыптасқан жүйе жоқ. Кафедра мамандарынан құралған комиссияның әр мүшесі (бұл жолы шынымен де сен ойлағандай мүшелер) өздерінше билік соғады, әр адамның өзінің заңы бар екен. Бірінің айтқаны екіншісінің айтқанына мүлде қайшы келеді.
Қойым ғана біледі, қоғам бола ала ма мына қаззақтар, бола алмай ма…
Бәрін тапсырып, қорғап болдым ғой, енді айта берейін
"Қазақстанда білім жүйесіне өзгерістер еніп жатыр, бәрі жақсы болады" тектес ресми мәлімдемелердің кезекті бұтақ жеген бос сөздер екенін дәлелдейтін бір мысал айтайын:
Очм, биыл менде диплом қорғау жылы еді. Диплом жұмысының тақырыбы студентпен, яғни менімен келісілген жоқ. Қолыма ұстатты тақырыпты, дайындал деді. Ғылыми жетекшімнің арқасында әйтеуір тақырыпқа сай материалды әрі созғылап, бері созғылап талап еткен 50 бетке әрең жеткіздім. Дәл 1 күн қалғанда ғылыми жетекшіге тексертіп, басып шығарып дайындап қойдым. Қорғайтын күні келсем оқытушылар ашулы, айқайлап жатыр:
— Ерте келіңдер деп айттық қо! Неғып жүрсіңдер, қол қойғызу керек.
Оказывается, дипломдық жұмысты басып шығарғаннан кейін 3 данасына өзің, кафедра меңгерушісінің қолы қойылып, деканның мөрі басылуы тиіс екен. Ол жайында бізге айтылмап еді. Бәрі сол қорғау кезінде жасалатын жұмыс деп ойлаппын. Жүгіріп жүріп, әлгі «лауазымды» адамдарын іздедім. Қол қойғызып, мөр басқызып енді комиссия алдына келсем, хатшы қыз:
— Сен тізімде жоқсың, ертең тапсырасың — деді.
— Қалайша? Кеше ғана өзіңіз айттыңыз ғой бүгін деп!
— Жоқ, ертең кел!
— Әнәс! — деген сөз автоматты түрде тістерімнің арасынан ысылдай шығып кетті.
Комиссияның бір мүшесі (сен ойлағандай мүше емес, пошляк епті!) дәл сол кезде дипломдық жұмысымды алып кеткен. Мұқабаға жапсырылған конвертте бір маманның пікірі болуы тиіс еді. Соны жарамайды деді. «Неге?» деген сұрағыма:
— Бізде арнайы бекітілген мамандардың аттары бар, саған Пәленше деген кісі тағайындалыпты. Пікірді соған жазғыз!
Бізге басында өздерің тиісті маманды тауып алып, өздерің жазғызасыңдар деп айтып еді. Екінші рет:
— Әнәс! — дедім.
— Ағай, мен розыск қызметінде істемеймін. Бірінші рет естіген адамды бір күн ішінде қалай табамын? — деп ашулана бастадым. Осы кезде ғылыми жетекшім көмекке келіп, жөн сілтеп жіберді.
Көріп тұрғандай университет тұрмақ, бір шағын кафедраның ішінде студент тірлігін басқаратын бір қалыптасқан жүйе жоқ. Кафедра мамандарынан құралған комиссияның әр мүшесі (бұл жолы шынымен де сен ойлағандай мүшелер) өздерінше билік соғады, әр адамның өзінің заңы бар екен. Бірінің айтқаны екіншісінің айтқанына мүлде қайшы келеді.
Қойым ғана біледі, қоғам бола ала ма мына қаззақтар, бола алмай ма…
— Ғылыми жетекшім қарт адам еді, компьютер білмейді. Өзінің менің жұмысыма арналған пікірін қолмен жазды да, ертең өзің теріп алып кел деді. Мен оны ұмытып кетіппін. Диплом қорғауға келгенде есіме түсті. Хатшы қызға көз қысып, алдап-сулап (сулағанда, ну енД андай емес) архиптеріне кіріп, бұған дейін жазылған дипломдық жұмыстардың ішінен менің тақырыбыма ұқсас біреуін тауып алдым да, соған жазылған пікірге жыныстық қатынас жасап кеттім. Оны хатшы қызға атауларын, кейбір жерлерін өзгертіп тергізіп шықтым да, конфертке салып жібердім.
Хатшы қызға бір чікалат алып беру керек ед )
— Дипломдық жұмысты тек 2 кітаптың ғана негізінде жаздым
Студентпен келісілу керек деген заң жоқ, егер өзіңнің зерттеп жүрген тақырыбың болса неге жетекшіңе ұсыныс жасамадың алдын-ала.
Соның салдарынан бүгін бір қыз құлап қалуға шақ қалды. Кафедра бекітіп берген тақырып мүлдем басқа мамандыққа арналған болып шықты.
Ең қиыны, мұғалімдер елдің қозғағыш күшіне, әлеуметтік күшті тапқа айналып кетті. Енді кез келген саясатшы соларды мүсіркеуден бастап сөйлеуге мәжбүр. «Мұғалімдер топас, солардың 93 пайызын базарға жіберу керек» деп сөз бастап көр — карьераңа үлкен бұтақ қойылады. Мұғалімдер де өздерінің абзал жандар екеніне әбден сеніп алған, айлығы аз жетімек болып жылау өздеріне кәдімгідей ұнайды.
Болат ағай сияқты бір елге де, өзіне де қатал жазалайтын амиго келіп түзетпесе, ендігәрі адам болмауға қарағаны рас. Тек әрбір үшіншісін аттырып отыру ғана қандай да бір жеміс әкелмек.
осы жерден толығырaқ! Бiлiм бaзымa қосып aлaйын.
Бүгін мысалы, үй құлады Қарағандыда. Осы жүйелік кризисті меніңше тек қана мылтықтың суық та үңірейген аузымен шешуге болатын сияқты. Представь себе, ноп-новый үй жалп етіп, құлап түсті!!!
Жұмысқа жаяу барып келіп жүргелі футбол туралы ойлауды қойғанмын, өзің айтпақшы