Анамсыз өтіп жатқан күндерім...
Анамның мәңгі сапарға кеткеніне де бір жыл болып қалды. Біздің ендігі парызымыз құран оқытып, ас беру. Апам сканерлеп суреттер жіберген екен фильм жаса деп, көңілім толқып отыр.
Анам мені көтергенде әкем жаман аурумен ауырып, туысқандар үйге жиі келеді екен. Сонда бір ағамыз шешеме сегіз баламен қиналасың, бұл бала неге керек, үлкендерің ер жетіп қалды, алдырып таста деген екен. Әкем қарсы болыпты, ұл болса қолқанат болар, ал қыз болса өзіне серік болады деп. Әкем бір жасымда кетті анамды сегіз баламен қалдырып. Мамамның айтуы бойынша, әкем айтқан серігі болыппын. Жетіге келгенше арқасынан түспедім, емшекті де мектепке барғасын ғана қойғаным бар. Басқа балаларым бір төбе, кенжем менің бір төбе дейтін анамсыз да өтіп жатыр күндерім…
Анам ашық болатын, мінезі де, қолы да. Қырықтың бірі қыдыр деп отырар еді, содан да үйден кісі арылмайтын. Қожанасырдың қарындасысың дер едім іштей істеген қылықтарына қарап. Үйдегі тамақ, киімдерді апарып берер еді мұқтаж адамға, бізге керек екен демейтін. Дендерің сау, жассыңдар, әлі талай табасыңдар дер еді. Бірде апам базарда көрші келіншекті көріпті қызымен. Көрші қыздың үстінен өз қызының комбинизонын көріп мамадан сұраса, киер киімі жоқ екен, кисін деп апарып бердім деп қарап отыр дейді. Бір балам маған тартпай, әкелеріне тартып кеткен жмотсыңдар деп отырар анамсыз да өтіп жатыр күндерім…
Анам талай қиындықты көрген жан. Жасырып не керегі бар, екінші ағам нашақор болды. Әкем қайтқанда он жетіде болған ағам, жаман балдарға ілесе кетті. Анаға балаңның бұзылғанын көргеннен өткен қиыншылық жоқ қой, қиналды. Нашамен соғысты, ағамның нашақор достарымен соғысты, біздерге кесірі тимесін деп ағаммен соғысты. Ақыры жеңді, жеңді де немере-шөбере сүйді. Шөберемнің қолынан май жедім деп мәз болып отырар анамсыз өтіп жатыр күндерім…
Қиындықты көп көрген шешемізді барынша еркелетуге тырыстық, барам деген жеріне апарып, кием дегенін кигізіп, көремін дегенін көрсетіп. Молшылықта болған подругаларына қызығады екен ғой шешеміз, қашан менің оған қолым жетер деп. Анамның қатты қуанған кезі есімде. Үй жақтағы болсын, туысқан болсын, әрбір кемпушкада қазақы алтын сырға бар болатын. Мамаға сол қазақы сырғаны таққанда анам толқыған еді, көптің бірі болдым деп. Одан кейінгі талай алып берген сырғаларды менсінбеген, қазақы сырғама ешқайсысы жетпейді деп.
Мама көпшілік ортаны жақсы көретін. Қайдан келдің деген сұраққа вокзалдағы кісілерді түгендіп келдім дер еді. Бірде кешкілік паркте жүрдік отбасымызбен қыдырып, мамадан дискотекаға кіресің бе деп сұрадым. Кірсек кірейік, жастардың биі қандай екенін білу керек дегесін, шұбырып кірдік бәріміз. Маманы отырғызып, өзіміз билеп кеттік. Бір уақытта қасына барып отырсам, қасында отырған балдармен достасып алыпты. Бір-бірінен сіріңке сұрап отырған балдарды мама естіп қалып, қалтасындағы сіріңкесін берген. Содан балдар әңгіме-дүкенді бастап кетіпті. Алжыған ересектен, ақылды жас артық дер анамсыз өтіп жатыр күндерім…
Бұл суреттерде марқұм болған ағаларым да бар, үлкен жеңгем де бар. Ендігі бар тілегіміз, өсіп келе жатқан кішкентайлар. Әкеміздің ошағының сөнбеуі, ұрпақтар өз жалғасымен жалғаса беруі. Марқұмдардың жаны жәннатта болуын сұрау. Көрер күніміз таусылмағанша жақсы адам болу.
Дегенмен… анасыз қиын екен…
Анам мені көтергенде әкем жаман аурумен ауырып, туысқандар үйге жиі келеді екен. Сонда бір ағамыз шешеме сегіз баламен қиналасың, бұл бала неге керек, үлкендерің ер жетіп қалды, алдырып таста деген екен. Әкем қарсы болыпты, ұл болса қолқанат болар, ал қыз болса өзіне серік болады деп. Әкем бір жасымда кетті анамды сегіз баламен қалдырып. Мамамның айтуы бойынша, әкем айтқан серігі болыппын. Жетіге келгенше арқасынан түспедім, емшекті де мектепке барғасын ғана қойғаным бар. Басқа балаларым бір төбе, кенжем менің бір төбе дейтін анамсыз да өтіп жатыр күндерім…
Анам ашық болатын, мінезі де, қолы да. Қырықтың бірі қыдыр деп отырар еді, содан да үйден кісі арылмайтын. Қожанасырдың қарындасысың дер едім іштей істеген қылықтарына қарап. Үйдегі тамақ, киімдерді апарып берер еді мұқтаж адамға, бізге керек екен демейтін. Дендерің сау, жассыңдар, әлі талай табасыңдар дер еді. Бірде апам базарда көрші келіншекті көріпті қызымен. Көрші қыздың үстінен өз қызының комбинизонын көріп мамадан сұраса, киер киімі жоқ екен, кисін деп апарып бердім деп қарап отыр дейді. Бір балам маған тартпай, әкелеріне тартып кеткен жмотсыңдар деп отырар анамсыз да өтіп жатыр күндерім…
Анам талай қиындықты көрген жан. Жасырып не керегі бар, екінші ағам нашақор болды. Әкем қайтқанда он жетіде болған ағам, жаман балдарға ілесе кетті. Анаға балаңның бұзылғанын көргеннен өткен қиыншылық жоқ қой, қиналды. Нашамен соғысты, ағамның нашақор достарымен соғысты, біздерге кесірі тимесін деп ағаммен соғысты. Ақыры жеңді, жеңді де немере-шөбере сүйді. Шөберемнің қолынан май жедім деп мәз болып отырар анамсыз өтіп жатыр күндерім…
Қиындықты көп көрген шешемізді барынша еркелетуге тырыстық, барам деген жеріне апарып, кием дегенін кигізіп, көремін дегенін көрсетіп. Молшылықта болған подругаларына қызығады екен ғой шешеміз, қашан менің оған қолым жетер деп. Анамның қатты қуанған кезі есімде. Үй жақтағы болсын, туысқан болсын, әрбір кемпушкада қазақы алтын сырға бар болатын. Мамаға сол қазақы сырғаны таққанда анам толқыған еді, көптің бірі болдым деп. Одан кейінгі талай алып берген сырғаларды менсінбеген, қазақы сырғама ешқайсысы жетпейді деп.
Мама көпшілік ортаны жақсы көретін. Қайдан келдің деген сұраққа вокзалдағы кісілерді түгендіп келдім дер еді. Бірде кешкілік паркте жүрдік отбасымызбен қыдырып, мамадан дискотекаға кіресің бе деп сұрадым. Кірсек кірейік, жастардың биі қандай екенін білу керек дегесін, шұбырып кірдік бәріміз. Маманы отырғызып, өзіміз билеп кеттік. Бір уақытта қасына барып отырсам, қасында отырған балдармен достасып алыпты. Бір-бірінен сіріңке сұрап отырған балдарды мама естіп қалып, қалтасындағы сіріңкесін берген. Содан балдар әңгіме-дүкенді бастап кетіпті. Алжыған ересектен, ақылды жас артық дер анамсыз өтіп жатыр күндерім…
Бұл суреттерде марқұм болған ағаларым да бар, үлкен жеңгем де бар. Ендігі бар тілегіміз, өсіп келе жатқан кішкентайлар. Әкеміздің ошағының сөнбеуі, ұрпақтар өз жалғасымен жалғаса беруі. Марқұмдардың жаны жәннатта болуын сұрау. Көрер күніміз таусылмағанша жақсы адам болу.
Дегенмен… анасыз қиын екен…
Анаңызға ұқсаған екенсіз.
Ананың орны бөлек, әрине… өте керемет пост…
Алла саған да өз анаңдай үбірлі шүбірлі, ортасына сыйлы қара кемпушка болып қартаюды жазсын!
Сен сияқты алтын қызы бар ананың арманы жоқ шығар. Армансыз кетті деп ойлаймын. Енді үмітін ақтап, үлкен табыстарға жет!
Керемет әсерлі жазыпсың, жыладым
Бұл өмірде ешкім ешкімін жоғалтпайды, себебі — ешкім ешкімге тиесілі емес
Пауло Коэльо
Аналарыңыз, туғандарыңыз аман болсын!
Аруақтардың жандары жәннатта, топырақтары торқа болсын!