Уыкыпедыа неге керек емес?
Айталық, ештеңе айтпалық. Шешінбестен бірдеңе дәлелдей бастаймыз.
Алдымен, жұрттың барлығы келісетін постулаттар жасап алайық. Осы айда бала жасағандар бұл міндеттен босатылады.
Сонымен, ақиқаттығына @AKY мен, оның түрік сұлтанына хат жазып, қазір драндулет мініп жүрген жетекшісі де күмән келтірмейтін постулаттар.
1.Ғылым ұлтқа тәуелді емес.
2.Кез-келген күш, кедергісі ең аз тізбек бойымен ағып өтуге тырысады.
Бұл екі постулатқа шәк келтіргендер болса, әрі қарай оқымай кете берсін: дендері дұрыс емес.
Сонымен, ұлтжандылық аурасының мықтылығынан үстіне шыбын да қонбайтын Байқадам кентінің тұрғыны Шәріп Бозінгенов түнде “Есек” сөзінің анықтамасын уыкыпыдыаға салды. — Есектікі,-дейді ол, — кейде он бес сантиметрге дейін жетеді. Лібә, дейді сосын ол, өтірік болып қалмасыншы деп… өз тұжырымын орыс, ағылшын уыкыымен тексереді! Себебі:
1.Академиялық шешім шығаратын ең жоғарғы инстанция – ҰҒА-ның тек атауы қалған (НегеҰғыӘ? ©СаянҮш).
2. Кітап энциклопедияның іші – адамның есектерінен аяқ алып жүргісіз.
Сонымен, бір күні Шәріп Бозінгенов ӨЗ ҒЫЛЫМИ САРАПТАМАСЫНЫҢ НӘТИЖЕСІН ЖЕТКІЗЕТІН пяншіктен – тәржімашы-пяншікке айналады.
Дәл сол уақытта күшті институттармен бектіліген фактілері бар, айталық – Макс Планк Институты — есектің қылшығының түсіне дейін енгізіп қояды. Немістер қазақтарды күтіп отырмайды әрине, себебі — “ғылым ұлтқа тәуелді емес”.
Есектің қылшығынан шәлі тоқып сатпақшы болған қазақ кәсіпкер Әндірбай да қашан Шәріп жазады деп отырмайды. Бұ малдың не ішіп, не жейтінін зерттеу үшін ағылшын тіліндегі нұсқасын оқи салады. Яғни, “кез-келген күш, кедергісі ең аз тізбек бойымен ағып өтуге тырысады”. Әндірбай мәңгүрт пе? Жоқ! Әндірбай кәсіпкер! Шәріпті сыйлайды, бірақ кешір, фактілер тап қазір керек.
Ендеше, ғылым ұлтқа тәуелді болмаса, ОНЫҢ ЖЕТКІЗІЛУ ТІЛІ ДЕ МАҢЫЗДЫ ЕМЕС. Күнде миллиондаған адам машина жөндеуден бастап, желдеткіштің инструкциясына дейін неше түрлі тілде танысып жүр, тап осыны ешқайсысың жоққа шығара алмайсыңдар енді. Одан болмысы өзгеріп кетті деуге әсте болмайды. Ұшақтың конструкциясымен ағылшын тілінде танысқан кезде, бірден сұлы ботқасын жегің келіп, сағат бесте шәй ішкің келіп кететін болса – әңгіме басқа.
Уыкыды дамытамыз деп, науқан бастап жүргендер – шын мәнінде ғылымдағы мәліметтер массивінің орасандығын елестете алмайтын дүрдараздар. Әйтеуір біреулермен жарысу керек. Оның орнына ағылшын тілінен сауат ашуды күшейтіп, дайын тұрған білім қорын пайдалану тиімді екенін біледі, бірақ ол туралы айтқылары келмейді. Себебі Уыкы оларға ғылым үшін емес… символ үшін керек. Тәуелсіздік, рух, т.б. көтритоизмнің әтірбұттары үшін.
Аяймын кейде.
Алдымен, жұрттың барлығы келісетін постулаттар жасап алайық. Осы айда бала жасағандар бұл міндеттен босатылады.
Сонымен, ақиқаттығына @AKY мен, оның түрік сұлтанына хат жазып, қазір драндулет мініп жүрген жетекшісі де күмән келтірмейтін постулаттар.
1.Ғылым ұлтқа тәуелді емес.
2.Кез-келген күш, кедергісі ең аз тізбек бойымен ағып өтуге тырысады.
Бұл екі постулатқа шәк келтіргендер болса, әрі қарай оқымай кете берсін: дендері дұрыс емес.
Сонымен, ұлтжандылық аурасының мықтылығынан үстіне шыбын да қонбайтын Байқадам кентінің тұрғыны Шәріп Бозінгенов түнде “Есек” сөзінің анықтамасын уыкыпыдыаға салды. — Есектікі,-дейді ол, — кейде он бес сантиметрге дейін жетеді. Лібә, дейді сосын ол, өтірік болып қалмасыншы деп… өз тұжырымын орыс, ағылшын уыкыымен тексереді! Себебі:
1.Академиялық шешім шығаратын ең жоғарғы инстанция – ҰҒА-ның тек атауы қалған (НегеҰғыӘ? ©СаянҮш).
2. Кітап энциклопедияның іші – адамның есектерінен аяқ алып жүргісіз.
Сонымен, бір күні Шәріп Бозінгенов ӨЗ ҒЫЛЫМИ САРАПТАМАСЫНЫҢ НӘТИЖЕСІН ЖЕТКІЗЕТІН пяншіктен – тәржімашы-пяншікке айналады.
Дәл сол уақытта күшті институттармен бектіліген фактілері бар, айталық – Макс Планк Институты — есектің қылшығының түсіне дейін енгізіп қояды. Немістер қазақтарды күтіп отырмайды әрине, себебі — “ғылым ұлтқа тәуелді емес”.
Есектің қылшығынан шәлі тоқып сатпақшы болған қазақ кәсіпкер Әндірбай да қашан Шәріп жазады деп отырмайды. Бұ малдың не ішіп, не жейтінін зерттеу үшін ағылшын тіліндегі нұсқасын оқи салады. Яғни, “кез-келген күш, кедергісі ең аз тізбек бойымен ағып өтуге тырысады”. Әндірбай мәңгүрт пе? Жоқ! Әндірбай кәсіпкер! Шәріпті сыйлайды, бірақ кешір, фактілер тап қазір керек.
Ендеше, ғылым ұлтқа тәуелді болмаса, ОНЫҢ ЖЕТКІЗІЛУ ТІЛІ ДЕ МАҢЫЗДЫ ЕМЕС. Күнде миллиондаған адам машина жөндеуден бастап, желдеткіштің инструкциясына дейін неше түрлі тілде танысып жүр, тап осыны ешқайсысың жоққа шығара алмайсыңдар енді. Одан болмысы өзгеріп кетті деуге әсте болмайды. Ұшақтың конструкциясымен ағылшын тілінде танысқан кезде, бірден сұлы ботқасын жегің келіп, сағат бесте шәй ішкің келіп кететін болса – әңгіме басқа.
Уыкыды дамытамыз деп, науқан бастап жүргендер – шын мәнінде ғылымдағы мәліметтер массивінің орасандығын елестете алмайтын дүрдараздар. Әйтеуір біреулермен жарысу керек. Оның орнына ағылшын тілінен сауат ашуды күшейтіп, дайын тұрған білім қорын пайдалану тиімді екенін біледі, бірақ ол туралы айтқылары келмейді. Себебі Уыкы оларға ғылым үшін емес… символ үшін керек. Тәуелсіздік, рух, т.б. көтритоизмнің әтірбұттары үшін.
Аяймын кейде.
Ал, сараптамаңызбен келісе алмаймын өкінішке орай
Мәселе егер ақпарат жасаудан не ғылыми анықтама беруде болса, бәрі де қаруларын әлдеқашан тастаған болар еді. Мәселе онда емес. Сенің ғылыми жаңалықтың жасалу тілі туралы теория-сымағың әлемнің мультитілдігі жағдайында құм болып шашырайды. Мүмкін, Бабылдық ортақ тіл дәуірін аңсап та жүрген шығарсың. Ол Соддомдық арманыңмен өзің бірге бола бер! Ғылымның ұлтқа тәуелді емес екені, сенің сандырағыңсыз-ақ түсінікті, бірақ бұл екі ортаға тілдердегі ақпараттық базаның болуын қыстырудың еш қажеті жоқ. Қазақ тіліне өзге тілдердегі ақпараттық база болашақта өзі де сол ғылыми жаңалықтарды ашу үшін ауадай қажет. Егер сен бұны жоққа шығарсаң, сенің нағыз әңгүдік болғаның!
Сөзім жоқ!
Бабыл, Соддом, Гоморра — керемет, інжілдік замандардағы басты оқиғадалардан хабарыңыз бар екенін байқадық енді.
Бірақ сен бұл жерде — публикалық дебат қылып отырсың. Бір түйір аргументің жоқ.
Болашақ уже наступил бауырым, и казахи его — проспали.
Қазззақтардың тағы бір қасиеті көрініс берді — жүре келе принциптер жасақтау және жүре келе олардан айну.
Транслейт кантентке қарап жасалады деді. Контент әлі де аз, бірақ саны көп тақырыптар бар.
2. Кедергісі аз тібектен ағып өтуге тырысатын күш — күш емес.
Ал викидегі сауатсыз аударманы оқығанша түпнұсқасын оқыған әлдеқайда ұтымды. дегенге келетін болсақ, біз әлі жүрміз алфавитпен алысып, әлі жүрміз тіл мәртебесін көтереміз деп.
Сол себепті тіліміз кенде келеді. Бізде әдеби тілден басқа тіл жоқ. Техникалық қазақ тілі дамыса, тізесі шыққан тіл мәселесі жойылар еді де, кем дегенде қазақстандықтар арасында тіліміздің титтей де болса авторитеті болар еді. Қазақша ғылым бар деп айта алар едік, балаларымыз ана тілінде оқысын деп көптеген еңбектерді қазақшалайтын едік. Кәсіп орындарда қазақ тілі болатын еді. Сол кезде тіліміз құрал болып, тіпті қазақша білмейтін адамды жұмыс жасатпай қойсаңыз да сиятын еді.
Ал қазіргі қазақша (ауызекі тілмен, әдебиетті санамағанда) тек аударма, сауатсыз аударма. Терминдерді осылай жоба деп қойып қалады, болды.
Мысалға қазір ашылған болсын бұрын ашылған болсын қазақша ғылым жоқ. Қазақша дұрыс термин жоқ. Мен айтар едім, ақшаны осы жаққа, яғни техникалық қазақ тілін дамытуға, жұмсасақ, тіліміздің өрісі кеңейер еді.
//Үкімет қаржы бөліп жатса, шенеуніктерге татырмау керек. Қармақтың басындағы ет құсатып, кез-келгеннін аузына шетінен іліне беретіндей болса, оған деген талпыныс та жоғары болад. Патриоттық к*триоттық тұрғанда далбаса шындығында.
Осыдан басқа айтар уәжің бар ма сенің осы. Дұрыс ақ бұл табиғаттың заңы, бірақ табиғат өлі және тірі болып екіге бөлінеді. Өлі табиғаттың заңдарын жалпылама физика мен химия зерттейді. тірі табиғат биологияның еншісінде. Сенің жоғарыдағы айтқан сандырағың өлі табиғаттың заңына сәйкес келеді. Ал адам ол мүлде басқа ерекше жаратылыс сондықтан кедергісі аз тізбекке қарай қаша берсең, қиындыққа мойымайтын жігерлілерге құл боласың.
satibaldi атты қолданушы сіздің… тақырыбындағы пікіріңізге жауап жазды
Менің E-Mailымдағы керекинфодан келетін осы хабарламалардың барлығы шылқыған эмоция.
Қазақы оюланған мауысты қолданғанмен, тек наурыз күні бешпент-нымша кигенмен барлығы жөнделмейді…
Сөзден іске кірісу керек…
Керек емес дегендер ол сайтты қарап пайдаланбай-ақ қойсын, керек деушілер өздері пайдаланып қана қоймай, өздерінде бар мәліметтермен сол сайт арқылы өзгелермен бөліссін.
Содан ол жігіт ашуы келіп, бүкіл шетелдік кітаптарды жинап, аудармашы жалдап барлығын өз тіліне аудартыпты.
Бүгінгің күннің даму деңгейінен аз-мұз хабар алған ау сірә. Кейбір жаңалықтарға риза болса, кейбір мәліметтер оған одан әрі қазбалай түсуге шабыт беріпті. Ал кейбір ғалымдардың жазғанына келіспей, эксперимент жүзінде терістігін дәлелдеп, оған өз атын беріпті (ну енді даңқұмарлықсыз не обошлось)
Әрине шет тілінен бейхабар болған соң оны өз тілінде жариялайды. Өз ұлты ғана сол жаңалықты білген соң, өз ұлты ең алғаш жүзеге асырып, рахатын көреді.
Оны көрген өзге елдер әлгі кітапты өз тілдеріне аудара бастайды.
Қазақтар осындай адамдарға мұқтаж.
Негізі екі жақта да шындық бар. Тек оны былғаныш, пен өзара боқжағыстан тазартып, конструктивті қорытынды шығарсақ, Қазақша уикипедияны дамыту керек, бірақ «Дамыту керек» деп көк байраққа оранып он рет айқайласаң да, тып-тыныш өзің қызыққан тақырыпқа әр жерден ізденіп толық ақпарат жасап уикипедияға салған бір мақалаңа жетпейді.
Так што, бір жағынан я, жазам, жасаймын деген адамның жігерін құм қылып қажеті жоқ. Бәлкім барлық еркектердің өмірлік мәні тек ғана бала тудыртып, оны бағумен шектелмейтін шығар.
Екінші жағынан, "Үйтейік! Бүйтейік!" деген сөзді көбейтпей, егер сүйікті хоббиің мәліметтер жинап, онымен өз тіліңде бөлісу болса, үндемей ақ тындыра берген жақсы. Бала тудырып, оны бағуды өмірдік жалғыз мәні санайтындарды мезі қылмай.