Кариб зымыран дағдарысы
Кариб зымыран дағдарысы ("қарашадағы хай-вай", «Куба зымыран дағдарысы» деген аттыкілермен де белгілі) — планета бұрын соңды болмаған атомдық қауіптің алдында болған 1962 жылдың қарашасындағы охуйғалар. Шешесстің.
Дағдарыстың артқышарттары
Лібәдтің, 1948 жылдан соң — баяғыдай жүзграмм тартжіверіп, жауға шиті мылтықпен жүгіретін батырлықтың тұяққа да қажеті болмай қалды: жер бетінде ядролық тепе-теңдік орнады. Семейде Советтер Одағы алқашқы атом бомбасын сынағаннан кейін, жалғыз өзі он бес пашист өлтіріп, қатындарын және әурелеп кететін батыр қариялардың күні келмеске кетті. Атом бомбасының пайда болуы — соғыстың жалпы мазмұнын өзгертті, бір жақтың түбегейлі жеңіске жетуі мүмкін болмай қалды. Тіпті әскер ұстамай-ақ, он атом бомбасын ұстасаң да болатын еді. Енесстің.
Көттен түрткілеу
Екінші Дүниежүзілік соғыстан соң, Батыс пен Одақ бірі-біріне қарсы жаппай қарулана бастағаны белгілі. Ол кезде құрлықаралық зымырандарды адамдар әлі түсінде көруші еді, қолда бары — 2 000 — 5 000 шақырымға жететін зымырандар болатын. Америкада тұрып, мұндай зымыранмен Мәскеуді ата алмайтыны түсінікті. Сондықтан БҚШ өздерінің «Jupiter» атты орта қашықтықтағы зымырандарын (~ 5 000 км) 1961 жылы Түркияға орнатып қойды. Бұл жәйт Мәскеудің көтін дірілдетіп, мазасын кетірді.
«Лоқты тапқан екенсіңдер, әнасстың!»
Осылайша, америкөттер ұпайын асырдық деп ойлап жүргенде, 1962 жылдың 14 қарашасы күні сұмдық оқиға болды. Куба аралдарын барлап жүрген U2 ішпиен-ұшағының (@KILYZAMAN -сстың!!!) түсірген суреттерін қараған америкөттік оянныйлардың тасы мұздап сала берді:
Лібәдтің, дәл мұрнының астында — советтік Р-12 зымырандары тұрғанын көрген америкөттердің зәресі ұшты, нақтың! Олар қайдан кеп қалған?
Сүйтсе, Советтер Одағы Кубаға гуманитарлық көмек деген сылтаумен түрлі металл, кәкір-шүкірмен бірге — зымырандарды да білдіртпей тасып қойған екен. Ол кездегі зымырандар — шахтадан атылатын еді, ендеше Одақ тіпті шахта қазып, орналастырып үлгірген. Дереу Ақ Үйдің байырғы тұрғыны Кеннеди(1 сурет) Қызыл Үйдің квартиранты Хрущев ағзамға(2 сурет) хабарласып, бұл не қой деген сұрақ қойды. «Не болсын нақ: Түркиядағы зымырандарыңды алып кетіңдер ептібайымайдтар!» — деді сонда Хрущев.
Қорытынды
1962 жылдың 29 қарашасында америкөттер Түркиядағы зымырандарын алатын болып, Советтер Одағы Кубадан кететін болды.
3 суреттегі бұтақбастың дағдарыстағы рөлі
Зейнел Есбосынов, 1962 жылы — «Красный пролетар» колхозының механизаторы:
— Қой сука, маған десе неге қырылып қалмады со кезде? Есімде жоқ, бірақ ішкен шығармыз ол күні, аха дәл солай — іштік.
— Неге жақындап? — деп едім
— Оларға бар екенімізді көрсетіп өту қажет қой. Олар сол отырғанда дүрбімен қарап, жоғалғанша артыңнан қарап отырады, — деді.
ПыСы: жауап жазып отырған уақытыңыз күмілжітті