Шахмат комментарийлері ағылшын және орыс сегментінде біршама таралған. Бірақ, әрине, жеке қызығушылар тобы шеңберінде ғана. Қазақ тіліндегі блиц ойынын экраннан түсіру — жай ғана әуестік, хобби.
Бастапқы ойындарда тіпті сөз орнына әсем музыка ойнап тұрды. Алайда, күннен күнге технологиялық сапа, дауыс ырғағы, комментарий шеберлігі көтерілуі тиіс. Ойын сапасы да өседі, бірақ әуесқой деңгейден ары аспайды.
Жалпы, блицті бірді жығар!

23-24 маусым күндері «Бәйтерек» монументінің алаңында The Spirit of Astana заманауи этникалық музыка концерті өтеді.

Аталған жоба атақты музыкалық әлемдегі The Spirit of Tengri оқиғалардың бір бөлігі саналады. Фестиваль Астанада тұңғыш рет өткізілмек. Грузия, АҚШ, Тува, Бурят, Македония, Венгрия, Башқұртстан, Ресей, Мали, Германия және Қазақстанның музыкалық ұжымдары өнер көрсетеді.

Концерт 23-24 маусым күндері сағат 17:00-де басталады. Көрермендерге шараны тамашалау – тегін.

Өткен аптадағы УЕФА-ның команда аттары жазылған себепттері біздің төрт клубтың алғашқы қарсыластарын анықтап берді. Қайрат, Ордабасы және Ертіс ойындарын Еуропа Лигасының алғашқы кезеңіне бастаса ал ел чемпионы Астана Чемпиондар лиггасындағы жолын екінші айналымнан бастайды. Жекелей қарсыластар мен біздің командалар мүмкіншілігіне тоқтала кетейін.



Ел чемпионы соңғы жылдардағы еліміздің намысын Еуро кубоктарда барынша қорғап жүрген Астананың қарсыласы футболы біздікінен қатты дамымаған шағын Латвиялық Юрмаланың Спартагы болып бұйырды. Бұл жеребені толықтай сәтті жеребе деп айтуымызғада болады. Дегенменде қазақилыққа салынып босансып кетугеед болмайды. Спорттың аты спорт ол босаңсу мен менмендікті көтере бермейді. Команда былтырғы Латвия чемпионы дегенменде құрамы өте жас жәнеде команданың ойыншыдар құны бойынша біздің жігіттерден әлде қайда арзан. Бұл команда бізге түсуі мүмкін командалар ішіндегі ең әлсіздерінің бірі десемде қателеспеймін. Сонымен қоса қос команда арасында ойыншылар алмасу бойынша байланыстар бар екенінде айта кеткеніміз жөн. Твумаси мен Гридиндер кезінде сол жерде доп тепкен деседі. Ал қазір Юрмалада Астананың жас қақпашысы Абылайхан Дүйсен ойын көрсетуде. Ойынға болжамым біздің команда қиналмай өтетініне сенімдімін. Босансып қарсыласты менсінбей ойнайтындай Астана соншалық тәжірбиесіз емес. Есеп қонақта шамамен 1-2 немесе 1-3 біздің пайдаға шешілсе, Астана аренада ірі есеп тіркелуі әбден мүмкін, мен кішкене сабырлық сақтай отыра 3-0 есебін күтейін.



Халықтың командасы Қайратқада азуы алтықарыс команда түсті депте айта алмайыз. Бәрімізге 2014 жылы Қарағандылық Шахтерге қарсылас атанғанымен ғана таныс Литвалық Атлантас командасы Алматылық командаға бұйырыпты. Кезінде Шахтерден аса алмаған бұл құрам Қайратқа қандай қауқар көрсете алады екен. Бірақ бұл құрам ол құрамнан мүлде бөлек, дегенмен Қайратта осал емес екенің бәріміз білеміз. Межесі топтық кезең болып отырған Қайрат бұл қарсыластан қиналмай өтуі тиіс, қайткенменде ойынның сөзсіз фавориті емес пе. Ойынға болжамым сырт алаңда 0-2 немесе 1-2 есебімен жеңіс ал Алматыдағы ойын 4-1 немесе 3-0 есебі деп ойлаймын. Тағыда күтерім Бауыржанның пенальтиден соққан голы)) Әдет қой)



Шымкенттік Ордабасыға Боснялық бізге таныс Широки бриег командасы қарсылас атанатыны мәлім болды. Бұл команда кезінде Ертісті жарыстан шығарған есімізден әлі кетек қоймаған шығар. Дегенменде ол кездегі Ертіс соншалықты мықты емес еді жәнеде қаржылық дағдарыс кезеңінде жүрген шағы еді. Ал бүгінгі Ордабасы керісінші қарқыны күшею үстінде, ел чемпионатында соңғы жылдардағы ең үздік ойындарын көрсетіп жүр десек артық айтқанымыз емес. Бірақ-та былтырғы Еуро маусым есімізден шығпауы керек, соншалықты мықты емес Чукарики командасы Орданы жарыстан шығарған, бұлда Шым қалалықтарға сабақ болуы тиіс. Қарсылас қандай болсын соңына дейін ойнау өте маңызды. Бұл жұпақа сырттай қарасан шамалар бірдей деп толықтай айта аламыз.Дегенменде біздің жігіттер сәл болсын басымырақ болады деп ойлаймын. Қонақта доп соғу немес тең нәтиже тіркеледі деп ойлаймын шамамен 2-1 немес 1-1 ал Алматыда ( айтпақшы Ордабасы алаңы Еуропа лигасына сай келмейтін болғандықтан ойындар Алматыда өтетін болады. Бұл өте үлкен кемшілік)шамамен 2-0 немесе 3-1 біздің жігіттер пайдасында болуы керек.



Ел чемпионатының қола жүлдегерлері Ертіске қарсылас ретінде бізге беймәлім Болгариялық Дунав командасы тап келді. Былтырғы жылғы Болгарияның 4-орын иегерлері соншалықты азулы көрінеді деп айта алмаймыз. Дегенмен Болгар чемпионаты салыстырмалы түрде соншалықты осал чемпионат емес, осы себептіде Ертіске бірәз терлеу қажет секілді. Ертіс бапкері өзінің отандастарының осал тұсын дәл табады деп сенейік. Тағы айта керелігі Болгариялық командалар осы бапкерге қарсы түсуге қатты қорқыпты дейді мыс. Бұл ойында соңғы уақытта тұрақсыздау өнер көрсетіп жүрседе Ертіс фаворит көрінеді. Келесі айналымға өтуге өте жақсы мүкіндік бар. Есеп екі ойын қосындысында 3-1 немесе 3-2 Павлодарлықтар пайдасында болады деп ойлаймын.

Соңғы уақытта Қазақстандық клубатар Еуро чемпионаттарда барынша қауқарлылық көрсетуде. Бұрынғыша қорқыныш алғашқы айнаылмнан басталмайды, тіпті біздерден қорқатын да болады. Бұлда қуантарлық жағдай. Біздерге барлық команда топтық кезеңге өтпеседе ұпай жинау мақсатыда өте маңызды. Рейтингта неғұрлым жоғарылаған сайын соғұрлым мүмкіншіліктер көбейетіні сөзсіз ғой. Командаларға сәттілік Еуро кубоктардағы жолдары барынша ұзағынан болсын. Ал келер жылдарға тілек отандық барлық клубтар Еуро чемпионаттарды өз алаңында ұялмай қарсы алатындай болсын!!!

Қарбыз маусымында ескеретін қағидалар. Қайдан алған жөн? Базар, жол бойы мен супермаркеттегі қарбыздарға зерттеу. Эксперт пікірі.

Қазақ радиосындағы «Ой-Зерек» танымдық-интеллектуал ойынының 11-шығарылымына «Әйел бақыты» командасы қатысып, 2-айналымды жалғастырды. Есеп 4:7.

1. Үндістандағы Амбер қамалынында бір майшаммен жарықтанатын мың АЛЬФА сарайы бар. Фаина Раневская бірде 5 шыбын өлтіргенін айтқанда, «Оның екеуі – аталық, сыра бөтелкесіне қоныпты, ал үшеуі – аналық шыбын, себебі АЛЬФАда отырды» дейді. АЛЬФАны атаңыз.

2. Кәріс күнтізбесінде сосо айы (7-22 шілде аралығы) — кіші ыстық деген мағынаны білдіреді, тэсо айы 23 шілде мен 6 тамыз аралығы — үлкен ыстық деп аталады. Ал 23 тамыз бен 7 қыркүйек аралығындағы Чхосо айы қандай мағынаны білдіреді?

3. Бір мультфильмнің эпизодында бақалар отбасы бәрі тату-тәтті арнайы жиналып, көз алмай Х-тен шіркейдің ұшып шығуын күтеді. Х-тің өзі болмаса да, аналогы бәрімізде бар екенін біле отырып, оны атаңыз.

4. 1994 жылдың 10 желтоқсанында Ицхак Рабин, Шимон Перес, Ясир Арафат Ослода бір жерге келеді. Бұл кездесудің мақсаты не еді?

5. Қазақ жұмбағын шешіңіз:
Алпыс кісі аяқасты,
Ертеменен таяқтасты.

6. Париждегі балауыз мүсіндер музейінде мисс Робертенің алтын жалатылған көйлек киілген мүсіні Билл Клинтон және Мадонналардың жанында тұр. Үлкен бір іс-әрекеттері болмаса да, танымалдық жағынан олардан қалыспайтын Барбара Роберте деген кім?

7. Бұл тұлға туған күнін білмегендіктен, 8 наурыз болып бекітілген. Ол туралы телебағдарламада діни қауым анасымен аналогия келтіріледі.
Монтажшы боп жүрген кезінде, Оның суретін көрген атақты жазушы: «Пұшық қой» дегенде, режиссер Рошаль: «Мұрынды жөндейміз, бастысы, маған оның көздері керек» деп, рөлге шақырған екен. 1996 жылғы фильмде өзін-өзі ойнады, Карловы Варыдағы Халықаралық кинофестивальдің құрмет дипломын, «Шоқжұлдыз» кинофестивалінің үздік егде адам рөлі сыйлығын алады. Оны атаңыз.

8. Бұл шығармада шамамен 3 апталық уақыт аралығында 3 адам өлтіріледі, 2 адам өзін өзі өлтіреді және 1 өлім уайым-қайғыдан болады. Шығарманы атаңыз.

9. Қызық, дегенмен жанр атына қарамастан Деметри Мартин көбіне отырып өнер көрсетеді. Ал ол қандай біршама кең таралған жанрда еңбек етеді?

10. Танымал Монополи ойынының 1997 жылы Эконополи атты жаңа нұсқасы шығады. Оның авторы Брюс Хазерли атты кісі. Бұл ойында да әр шаршының ішінде компания аты, банк аты немесе басқа түрлі мекеме аттары жазылады. Хазерли бұл ойын арқылы сатылымынан бөлек бірнеше миллион доллар табысты қалай тапты?

11. Француздар қай тәтті дәмді «Папаның сақалы» деп атайды?

Ойынның аудиожазбасы — мұнда.

Футбол жанкүйерлерін төрт жыл сайын сағыныдырып күттіретін кубоктардың бірі — Конфедерация кубогы. Соңғы жылдары саясат пен қатар спортта да басы даудан арылмай келетін шулы көршіміз Ресей мәртебелі ӘЧ өткізуді өз мойындарына алған болатын. ӘЧ тура бір жыл қалғанда басталатын алты құрлықтың чемпиондары жиналып өзара мықтыны анықтайтын Конфедерация кубогы туралы қысқаша айтып өтейік.

Конфедерация кубогы осымен сегізінші рет өтеді, Ресей жерінде 17 маусым — 2 шілде аралығы үлкен футбол мерекесі болғалы тұр. Бұл жолғы Кубоктың басқалардан айырмашылықтары бар, мысалы: Конфедерация кубогы аясында өтетін матчтарда арбитрлер видеоқайталаудың көмегіне жүгіне алады, 1997 жылдан бері Конфедерация кубогынан қалмай келе жатқан әрі аталмыш Кубоктың соңғы иесі саналатын Бразилия құрамасы бұл турнирге қатыспайды, ал турнирде үш бірдей дебютант бар: Чили, Португалия және алаң қожайыны Ресей. Турнирдің ресми добы Krasava деп аталады.

Конфедерация кубогының жеребесі 2016 жылдың 26 қарашасында Ресейдің Казань қаласында өткізілді. Турнирге барлығы сегіз ұлттық құрама қатысады, алты құрлықтың әр түрлі турнирлерінің жеңімпаздарынан құралған құрамалар екі топқа бөлінген. Жеребе төмендегідей нәтиже көрсетті:

ТУРНИР ҚАТЫСУШЫЛАРЫ ЖАЙЛЫ АЙТАР БОЛСАҚ:









Мен секілді жанкүйерлік ететін құрамасы қатыспайтын футболсүйер қауымға бұл турнирді мына сұрақтардың жауабын білу үшін қарауға болады:

1. 100% жаңаруға ұшыраған Германия жастар құрамасы қандай ойын өрнегін көрсетеді? Әлем чемпионы деген атағы қорғай ала ма?


2. Роналду және Ко жеңісті жолын жалғастыра ала ма?


3. Ірі турнирлерде әр кез жерге қарап жүрген Ресей өз жанкүйерлерінің алдында қалай ойнайды?
4. Очоа және қақпа қалай болады?
5. Жаңа Зеландия немесе Австралия Исландия секілді фавориттердің есін шығаруға қауқарлы ма?

Бұл әрине мені мазалайтын, менің білгім келетін сұрақтар. Сіз өзіңіз не үшін туринрді тамашалайсыз, кімге жанкүйерсіз комментке қалдырсаңыз кемінде мені қуантып тастар едіңіз))

Olimp букмерекерлік кеңсесі турнирге ұсынған коэффициенттері: Германия — 3.15, Португалия — 3.25, Чили — 3.5, Россия — 9.25, Мексика — 9.25, Камерун — 22, Австралия — 38, Новая Зеландия — 360.

Турнирді алаң иелері саналатын Ресей мен Жаңа Зеландия арасындағы матч ашады, ал ойынның толық кестесі:

Жанкүйер болыңыз, ойын тамашалаңыз, құрамаңызға сәттілік...

Монументтің қабырғалары мен еденіне төселген мәрмәр тастар мен аңыз құстың кейпіндегі аспалы хрусталь шам «Байтерекке» маңғаздық рең беріп, жалтыраған күйге енгізді. 

Атақты «Президент қолы» да толық жаңартылды. Нұрсұлтан Назарбаевтың алтынмен жалатылған оң қолының жоғары бедерлемесін жасауға Өскемендегі монет сарайының шеберлері еңбектенді, деп хабарлайды Елорда әкімдігінің медиа орталығы.



Демалыс күндері «Бәйтерек» монументі келушілерді қайта қабылдауға дайын. Жарты жылға созылған күрделі жөндеу жұмыстары жақында толық аяқталды. 



Билет құны 200 теңгеге өсті. Үлкендерге  – 700 теңге, 15 жасқа дейінгі балаларға  – 300 теңге. Балалар үйінің тәрбиеленушілеріне,  аз қамтылған отбасылардың балалары мен мүгедектерге кіру тегін. Билеттерді ғимаратта орналасқан терминалдар арқылы алуға болады. 



Монумент толық боялып, коррозияға қарсы жабынмен өңделді. Конструкцияның жоғары жағы нығайтылды. 



Күмбездің жарықтанып кеткен ескі шыны пакеттері жаңасына ауыстырылды. Бірегей құрышталған шыны-хамелеон күн сәулесінің түсуіне қарай күмбездің де түсін өзгертіп, құбылтып тұрады. Екі шынының ортасындағы камера жылыны сыртқа шығармауға тосқауыл болатын арнайы газбен толтырылған.



Ғимараттың ішкі безендірілуі де түбегейлі өзгерді. Дизайн жұмыстары көпқырлы стильде жасалған, ал қабырғалар мен едендерге төселген мәрмәр «Бәйтерекке» ерекше қайталанбайтын заманауи рең береді. 



«Бәйтеректің» ішіндеLED-экраны бар заманауи өнер галереясы ашылды, сонымен қатар монументтің фойесіне габаритті иілгіш LED-экран қойылды.



Жаңа безендірудің тағы бір ерекшелігі — күмбездің астына орнатылған хрустальды аспалы шам. «Аялы алақан» компазициясына негізделген аңыздағы Самұрық құс, Қазақстанның тұңғыш Президентінің оң қолы  бедерлемесі чехиялық таза мөлдір шыныдан жасалған. Алтынмен жалатылған «Аялы алақан» композициясы Өскеменнің монеталық ауласында қалпына келтірілді. 



Жөндеуден кейін 97 метр биіктікте орналасқан «Бейтеректің» күмбезінен келушілер Астананың көрікті жерлеріне көз тіге алады.   

2016 жылдың мамыры әлі есімде: қалтырап-дірілдеп, велосипед руліне жөнді ие бола алмай, біресе түсіп, біресе мініп бара жатқан едім.

Қазір 2017 жылдың маусымы: қазір ондай мандраж жоқ, автомобиль жолымен жүремін, тротуармен кетіп бара жатқан велосипедшілерге мұрын шүйіре қараймын. Әйтсе де биыл тротуармен жүруімді барынша азайтсам да, бәрібір айыппұл алып үлгердім [1].

Өзімнің басымнан өткен жағдайлар мен аздаған тәжірибемді басшылыққа ала отырып, қоғамдық көліктен немесе өз машинасынан велосипедке ауысқысы келіп жүргендерге аздаған кеңестер бергім келеді.

Алдымен велосипедпен жүрудің артық-кемшіліктеріне тоқталайын.

Сонымен плюстары (Кэптік танытсам кешірерсіңдер):
1. Шынығу. Велосипед тепкен кезде денеңнің көп бөлігі қимылға түседі, сәйкесінше велосипед кішігірім тренажер қызметін де атқарады.
2. Инфаркт мүмкіндігін азайтады. Біздің стресске толы заманда бұл маңызды. Байқаған шығарсыңдар, қазір жасы 30-дан асқан еркектер арасында жүрек талмасы көбейіп кетті. 40 жасында не операция жасау, не бақилық болып кету қалыпқа айналды. Білгірлер осындай жағдайдың алдын алуда велосипедтің рөлі ерекше дейді.
3. Таза ауа. Көпшілігіміз таңертеңнен кешке дейін офиста отырып жұмыс істейміз. Күнге аз шығамыз, көшеде нендей оқиғалар болып жатқанын интернеттен ғана көреміз. Жұмыстан шығып үйге жеткенше машинада қамалып отыратынымыз бар тағы. Ал велосипедпен келе жатсаң айналаңдағы құбылыстарға ерікті/еріксіз көз саласың, сыртта не болып жатқанын көресің, аздап даланың ауасын жұтасың, үйіңе серуендеп жетуге болады.
4. Жол ахуалына тәуелсіздік. Машина кептелісте тұрып қалуы мүмкін, жолда жөндеу жұмыстары жүріп жатуы мүмкін, не машинаң орта жолда бұзылып қалуы мүмкін. Ал велосипедте дөңгелек жарылғаннан басқа не бұзылушы еді? Сүйреп алып кете бересің.
5. Зиянсыздығы. Велосипед улы газ бөлмейді, жаяу адамдарға да қаупі азырақ. Кісі қағып кеттім дегеннің өзінде оны өлімге душар етпейтінің анық.
6. Мүліктік құнының төмендігі. Қазір велосипедтер бағасы 30-40 мың теңгеден басталады. Әрине, автомобильдің құнындай түрлері де кездеседі. Бірақ қала ішінде жұмысқа барып-келу үшін арзандары да әбден жарайды. Сәйкесінше жоғалтып/ұрлатып алған жағдайда да өкініштің ауқымы шамалы болады :)
7. Үнемділік. Бірден айтайын — нақты есебім жоқ. Өз жағдайымның мысалын ғана келтірейін. Мамыр-қазан аралығында жаңбыр жаумаған күннің барлығында дерлік велосипедпен жүруге тырысамын. Әрине кейде жұмыстан кейін бір алыстау жерге бару керек, не болмаса супермаркетке кіріп шығу керек — ондай кездері алдын-ала жоспармен машинаға отырып шығамын. Басқа уақытта машина үйдің алдында шаң басып тұрады.

Енді минустары (көп минустар автомобильмен қарым-қатынасына байланысты):
1. Автосүйерлердің көзқарасы. Олар велосипедшілерді ұната бермейді. Алдыңды орағытып, жаныңнан жарқ етіп пайда бола кететін тосын әрекеттері үшін шығар. Жалпы велосипедшінің ниетін аңғару қиын: великте бұрылыс, тоқтау сигналдары жоқ, көпшілігінде түнде қосатын жарық шамдары да болмайды. Сондықтан көшелерімізде велосипед пен автомобильдің соғысу оқиғаларын кездестіріп жүрміз, кездестіре де бермекпіз. Автожүргізушілер реті келсе терезесін ашып боқтап қалуды, айқайлап ұрысып қалуды, сигналдатып шошытуды, тіпті жол жиегіне қысып тастауды міндеті санайды. Бұған бір жағынан велосипедшілердің жол ережесін сақтамауы да өз үлесін қосып жатса керек.
2. Жол жиегіне тұрақтаған автомобильдер. Велосипедшілердің жарақат алуы, тіпті өліп кетуі осы жағдайлардан болып жатады. Велосипедші жоғары жылдамдықпен келе жатыр делік. Жол жиегіндегі машиналардың біреуі есігін ашып қалса бітті дей беріңіз. Аман қалса рахмет айтыңыз. Сондықтан жиегінде машиналар қойылған жолдарда аса сақтық танытқан жөн.
3. Шаң мен газ. Көлік ағынында келе жатқан өзге машиналардың түтінін жұтуға, олардың дөңгелегінен көтерілген шаңмен демалуға мәжбүр боласың.
4. Қазақстан қалаларының велосипедшілерге бейімделмегендігі. Біздің қалаларымыз автомоболистердің жағдайын қатты ойлайды: оларға арнап паркингтер салады, жолдарды кеңейтеді, жыл сайын жаңа асфальт төсейді — бәрі солар үшін. Соңғы жылдары Алматы мен Астанада ғана велосипедшілерге арнап жолдар салына бастады. Бірақ бұның бәрі бір жүйеге бірігіп, велосипедші жолшыбай бөгелместен, ештеңені айналып өтпестен тиісті жеріне жететіндей жағдай жасалғанша әлі талай заман ауысады деп ойлаймын.
5. Жыл мезгіліне тәуелділік. Қазақстан жылдың төрт мезгілінің белгілері толықтай көрініс табатын сирек елдердің бірі. Күз бен көктем — көбінесе нөсермен өтеді, қыста — міндетті түрде қалың қар және суық. Сонда жазда ғана еркін серуендай аламыз. Мысалы Алматыда велик үшін ең оңтайлы айлар: мамыр, маусым, шілде, тамыз, қыркүйек.

Енді велосипедшінің тәртібіне қатысты. Бұны барлығы біліп жүруі керек:
— Тротуармен жүруге болмайды. Бір қызығы сол — көпшілігі бұны білмейді. Велосипед тротуармен жүруі тиіс деп ойлайды. Жоқ! Бұл заңмен тыйым салынған. Жаяу адамдар мені жақсы түсінеді деп ойлаймын: артыңнан ұшып келіп сигналын шырылдатқанда бір теуіп, велосипедімен бірге омақастырғың келеді. Жалпы жаяу жүруге арналған аймақтардың барлығында велосипедке тыйым салынған.
Мен де бастап үйреніп жүргенде тротуармен жүрдім. Аздап тәжірибе жинаған соң автомобиль жолына ауыстым.
— Велосипедші велосипедке мініп орнынан қозғалған сәттен бастап жол қозғалысының тең құқылы мүшесі. Яғни, ол да өзгелер секілді жол ережесін сақтауы керек, ешкімге кедергі болмауы керек, тиісті белгілер беруі керек.
— Велосипедші тек жолдың жиегімен ғана жүреді. Жолақтың ортасына түсіп алып, артыңа автомобильдерді тізіп қоюға болмайды. Жалпы кез келген көлік түрі жылдамдығы 40 км/сағаттан төмен болса жолдың жиегімен, ешкімге кедергі келтірмей қозғалуы керек. Жиекпен ғана жүру велосипедшінің қауіпсіздігі үшін де маңызды.
— Бұрылу алдында тиісті бағытқа орай тиісті қолыңды көтеру керек. Оң жаққа — оң қол, сол жаққа — сол қол. Жалпы өзгелер үшін предсказуемый болу керек (қазақша қалай?) — өзгелер сенің не істейін деп тұрғаныңды алдын ала білетіндей болған дұрыс. Кенеттен, оқыс маневр жасауға болмайды.
— Көзге көрінетіндей болу керек: ол дегеніміз — айқын түсті киімдер (қызыл, көгілдір, жасыл футболка), түнде артқы бөлікке қызыл шам, алдыңғы жаққа жарығы жақсы түсетін фара. Бұлар жыпылықтап тұрса тіптен жақсы — көзге тез шалынады. Сосын, әрине, сәуле қайтаратын жолақтар да болғаны дұрыс.
— Жолдың арғы бетіне өту — жаяу өткелі арқылы ғана. Кәдімгі жаяу адам ретінде, великтен түсіп, көлігіңді қолыңмен сүйреп өту керек. Жолдың бойымен келе жатып солға бұрылуға (1 жолақты жолдан басқа кезде), кері айналуға болмайды.
— Қауіпсіздік: Басқа шлем міндетті түрде керек. Қажет деп тапсаң басқа да қорғау құралдары.

Тағы бір маңызды нәрсе бар: игнор мен сабыр. Автожүргізушілер сигнал беріп шошытуды, боқтағанды жақсы көреді. Ондайларға мән берме, оларға қайтара боқтама, ұрыспа. Елемеген болып күліп қойып баса бер. Конфликтінің соңы қашан да жақсылыққа апарамайды. Дурактарды жібере салған екі жаққа да тиімді.

[1]: Жұмыстан шыққан кезде бірден автомобиль жолына түсіп кету қиындау — сондай бір ыңғайсыздау аймақ. Сол бір 300-400 метр жерде ғана тротуармен жүретінмін. Жақында біреу видеоға түсіріп алып шағымданыпты. 5 АЕК мойныма ілінді. Бір қызығы — шағымданушы менің кім екенімді біледі, арызда менің аты-жөнім, туған күнім көрсетілген. Арызданушының кім екені өзіме де қызық енді :)

Алдағы демалыс күндері, 17-18 маусым, «Қазақстан» спорт сарайының тұрақ алаңында (Қ.Мұңайтпасов, 7) кезекті ауыл шаруашылығы жәрмеңкесі өтеді.

Бұл жолы үш мыңнан астам көкөніс, ет, сүт балық, шұжық өнімдері, сұйық май және өзге де көптеген тауарларды Алматы, Атырау, Ақтөбе облысының ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушілер елорда тұрғындарына арзан бағамен саудалайды.

Жәрмеңкеге 151 отандық ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіруші қатысады.

Қала тұрғындары мен қонақтарына үшоблыстың шығармашылық өнерпаздары концерттік бағдарламаларын ұсынады.

Қазақ радиосындағы «Ой-Зерек» танымдық-интеллектуал ойынының 10-шығарылымына «Брейнсторм» командасы қатысып, 2-айналымды бастады. Есеп 6:5.

1. Танымал футбол клубының атын латын тілінен аударғанда жастық деген мағынаны білдіреді. Алайда команданың лақап аты да, ойыншылардың орташа жасы да, танымал капитаны да бұл атауға сәйкес келмейді. Бұл қай клуб?

2. Балапан көлі — 1965 жылы Қазақстанда пайда болған жасанды көл. Оның екінші атауы түбірі грек тілінен шыққан сөзден тұрады. Оны атаңыз.

3. Бір күні испан королі Филипп ІІ адмиралынан “Елдегі ең жақсы порттар қайсылары?” деп сұрапты. Адмирал “Маусым, шілде және Карфаген” деп жауап береді. Адмиралдың жауабын түсіндіріңіздер.

4. Әлбетте, көп адам ұнатпайтын тірлікті бұл танымал шығармашылық адамы да жақтырмаған. «Ыдыс жуып жатқан кезде, кісі өлтіру туралы ой келеді, біреулерді өлтіріп тастағым келеді» дейді. Ол кім?

5. Стенфорд Университетінің түлегі Деннис Хван — қазіргі кезде танымал дизайнер-суретші. Оның шығармаларын миллиондаған қолданушы көрді. Хванның жұмыс орнын атаңыз.

6. «Мифтерді жоюшылар» телебағдарламасының бір шығарылымына он Х сатып алынды. Бірақ тек екеуі ғана пайдаланылды. Автомобиль радиаторындағы тесікті бітеу үшін және түтін шығаратын құбырдың қалай қызатынын көрсету үшін. Қазақ фольклоры Х-ті біртүрлі үй-жайға теңейді. Хті атаңыз.

7. Вашингтондағы тыңшылық музейіндегі бір экспонат “Өлім сүйісі” деп аталады. 4,5 мм калибрлік, бір рет қана атылатын бұл құрал қандай зат түрінде жасалған?

8. Х — 3 сөзден түрады. Әзілге сенсек, Ресейдің таңғалдырар өнер түрлері көрсететін тв-шоуының сәтсіз нөмірлері бөлек DVD-дискте «Х» деген атпен шығады екен. muslim.kz сайты «Х шариғатқа қайшы ма?» атты мақаласында мүфтияттың абыройлы адамдар үшін Х шариғатқа қарсы іс емес деп үкім айтады. Десе де, жақында Аустралия – Сауд Арабиясы матчында арабтар Х жасаудан бас тартты. Х-ті біреуі сан есім боп табылатын 3 сөзбен атаңыз.

9. Юрий Никулин бір естелігінде Новосибирск әуежайының қону алаңында жарық жүйесі істемей қалғандықтан ұшақтың қонуы мәселе болғандығын айтады. Кейін ұшаққа әуеден көрінетіндей жарық көзі ерекше шешім арқылы табылып, аман-есен қонады. Мәселе шешуге көмектескен адамдар әуежай маңында қандай қызмет атқаратын еді?

10. 1921 жылы Францияда Бо есімді химик Габриель атты дизайнер әрі әнші арудан тәжірибе жасауға тапсырыс алады. Бірнеше тәжірибе сәтсіз жасалады. Химиктің маманданған бағыты немесе арудың кім екенін тапсаңыздар, нешінші тәжірибе сәтті болғанын таба аласыз. Нешінші екен?

11. ЭКСПОда павильон ашатын елдердің бірі Дания әлемдегі бір энергия түрінің өндірісі бойынша алдыңғы қатарда. Кішкентай ел болса да бұл салада көшбасшы Дания энергияның қай түрін өндіру бойынша Астанада шеберлік сыныптарын көрсетіп бере алады деп ойлайсыз?

Ойынның аудиожазбасы — мына жерде.