Бұл өмірде раушан гүлін сүймейтін қыз бала жоқ шығар… Əдемі иісі, көзді жаулап алатын түрі бар раушан гүлі сонау ерте заманнан бері адамдардың өмірінде сезімді білдірудің бір құралына айналған.

Көне Үндістанның аңызы бойынша, әлемнің сұлуы деп есептелген Лакшми, раушан гүлінен пайда болыпты-мыс.

Ал ежелгі гректер өмірдің тым қысқалығын осы бір әсем де хош иісті гүлдің жаратылысы мен солуы деп түсінген екен. Оларда «Егер сен раушанды байқамай жанынан өтіп кетсең, қайта іздеме» деген мәтел бар…

Ертеден сезімді білдірудің ерекше тəсілдерінің бірі ретінде қалыптасқан раушан гүлінен жасалған гүлшоғы уақыт өте келе аталмыш гүлдің сұрыптарының көбеюіне байланысты «гүлдер тілінің» пайда болуына себепші болған.

Раушан гүлінің «тілін» түсінуді оның түсінен бастасақ

Қызыл раушан махаббаттың белгісі.Кез-келген раушан гүлі махаббат, адамға деген сезімді білдіргенімен, «Раушан гүлдерінің ханшайымы» қызыл раушан шексіз махаббат пен құштарлықтың белгісі ретінде қолданылады.

Ақ раушан – тазалық пен ашықтық.
Ақ раушан гүлін сыйлау «Мен сізді көрген сайын тамсанамын» деген мағынаны білдіреді.

Ал қызыл раушан гүлі «Сіз өзіңіздің қаншалықты сұлу екендігіңізд тіпті өзіңізде сезбейсіз» деген тамсану, сүйсінудің белгісі.

Күлгін түсті раушан – бір көргеннен ғашық болу дегенді білдіреді. Алайда ал қызыл гүлді сыйлағандай құштарлық пен тұрақтылықты білдірмейді.

Жасыл түсті раушан – жомарттық, мәрттіктің белгісі. Психологтар жасыл түс тұрақтылықтың белгісі дейді.

Қызғылт раушан гүлі – талғампаздықтың белгісі. Ол енді оянып келе жатқан сезім, нәзік іңкәрліктің білдіреді.

Сары түсті раушан – қамқорлықтың белгісі. Гүлдер тілінде «Бәрін басынан бастайық, бұрын болғанды ұмытайық» деген мағынаны білдіреді.

Көк түсті раушан – құпиялықтың белгісі. Көк түсті раушан гүлі табиғатта кездеспейтіндіктен оны ерекше адамдарға сыйлайды.

Қызыл сары – рухтану, игі тілектердің белгісі.

Шабдалы түсті раушан – жылулық, қайырымдылық, үйлесімділіктің белгісі.

Қара түсті раушан – қайғының белгісі. Алайда ол күш пен бүлікшіліктің белгісі ретінде де қолданылады.

Сарғыш раушан – «Мен сізді ешқашан ұмытпаймын» деген мағынаны білдіреді.

Ашық түсті раушан гүлдері достықтың белгісін білдіреді.

Раушан гүлін сыйлау этикеті

— «Гүлдердің тілінде» сөйлеу үшін қызға түрлі-түсті раушан гүлінен құралған гүлшоғын сыйлау керек;
— Егер жігіт қызға тек бір тал раушан гүлін сыйласа ол «Мен сізді сүйемін» деген мағынаны білдіреді. Ал ашылғалған раушан гүлін ашылмаған түйнекті раушанмен гүлімен бірге сыйласа «Мен сізді сүйемін, алайда сіз әлі тым жасссыз» деген сөзді деп білуге болады.

— Егер сізге бір-біріне байланған екі раушан гүлін сыйласа, ол жігіттің сізді кездесуге шақырғысы келетін және өмірін сізбен бірге жалғастырғысы келетіндігінің білдіруі деп түсініңіз.
— Үш раушан гүлі – шынайылық пен қарапайымдылықты, жұбайлық өмірдің бірқалыптылығын білдіреді.

— Бес тал раушан гүлі – тамсану, үміт, сыйлаған адамның сізге деген шынайы сезмін білдіреді.
— Жеті раушан – құрмет, мақтауды білдіреді. Егер олардың түсі қызыл болса ессіз құштарлықтың белгісі.

— Егерде бір гүлшоғында жетіден көп раушан гүлі болса – құрмет, марапат, ессіз махаббатты білдірген.

— Бұрындары жігіт қызға алғаш сезімін білдіру ниетімен келгенде қолына ашық жасыл түсті раушан ұстап келеді екен.

— Ашылған раушан гүліне екі ашылмаған раушан түйнегін қосып сыйласа ол бір құпиялықтың белгісі болған;
— Раушан гүлінен тоқылған шеңбер адалдық пен тазалықтың символы есептеледі;

— Раушан гүлінін жапырақтары – үміт, өмірге деген құштарлықтың белгісі болса, жапырақсыз раушан гүлі үмітсіздікті білдірген.
— Тікенексіз раушан гүлі – жан дүниенің тыныштығын білдірген;

— Гүлшоғындағы қызыл мен ақ түсті раушан гүлдері аралас болса ол қыз бен жігіт арасындағы бірлік, қарым-қатынастың беріктігін, өзара келесімін білдіреді;

— Қызыл және сары түсті раушан гүлі араласқан гүлшоғы туған күнге сыйланса «Құттықтаймын» деген мағынаны білдіреді. Ал қызға жігіт сыйласа ол оны қызықты кездесуге шақырғысы келетінінің айғағы.

Жігіттер қыздарға гүл сыйлаңыздар!  

P.S. Авторға «Раушан гүлі» жайында кеңес берген «Гүлстан» журналының журналисі Нәзира Бұрханова, фото автордікі.

Керекинфода отырып жазба жазуға уақыт құрғыр жар бермей қойғаны деп ақталайын, айып етпеңіздер. Мен жер басып жүрмін. Соңғы кезде жұмыспен қатар үй шаруасы, бала күтімі деген сияқты тірліктерімнен әрі аса алмай қалдым.
Осы блогтұғырнамадағы соңғы жазбамды жақтырмай, отбасы, ошақ қасыңды жаза берші деп мұрнын шүйіргендер де бар екен. Ақыл айтып, жол сілтегендер де жоқ емес. Алайда, мен өзімнің азаматтық позициям мен қоғамдық пікірімді өзгертпеймін және не жазсам да өз еркіммен жазам. Әрине, отбасы мен ошақ қасындағы мәселелер менің басты тақырыбым. Бірақ ара-арасында қоғамдық мәселелерге де ден қойып, өз пікірімді білдіруге хақылымын деп ойлаймын.
Бүгін, мен, дәрігер этикасы туралы айтамын.

Фоторепортажға идеяны жұма күнге дейін іздедім. Таппадым. Таппағанда, тапқандарым көңілімнен шықпады. Бірі – тым таптаурын. Келесісі – тым қияли. Осылайша, кезекті рет «студенттік синдромнан» жапа шегіп, идеясыздық немесе идея іздеу туралы фоторепортажымды ұсынамын.


Әлдебір әнші, концерт немесе әншінің концерті туралы фоторепортаж жасайын деп, мұрағаттағы атыраулық әншілердің 10 жуық жинағын қарадым…


… Бірақ, бұл әрекетім еш идеяны «түртпектемеді»!


Идеяны бәрібір өнерден іздегім келді. Әсіресе, сурет салу секілді, бекзат өнерден. Бірақ, мен көрген картиналар, неге екенін қайдам, тек Ван Гогпен астаса берді… Бұл идеядан өзім зорға қашып құтылдым.


Идеяны даладан іздемекке шықтым. Қас қылғанда, біздегі сәуірдің жаңбыры да мен ұйықтап жатқанда жауып, сәтті кадрлерді "іле" алмадым…


Ван Гогтық рухы мықты ма, басыма әпербақан идеялар келе берді, бәрібір…


… сол себепті де, өмірге басқа қырынан қарап көрсем дедім. Ол қырынан қарасақ та, ЕШТЕҢЕ көрінбеді…


… бар «пәле» мынау әлемде емес, өзімде болар деген күдікпен, миыма оттегіні молынан жіберіп, сол арқылы тың идеяларға каналдар ашуға тырыстыv. Еңбегіңім – еш… Идеялар келмеді емес, келді. Әртүрлі идеялар келді… Тіпті…


Бірақ, бәрібір, бір жері кем болып, бір жері жетпей тұрды идеяларымның…


Тіпті, түс уақытында «Тамақ ішкен қалай екен?» деген тақырыпқа әлеуметтік сауалнама жүргізіп те көрдім. Нәтижелері көңіл көншітпеді…


Осылайша, идеясыздыққа ұшырадық. Тур басталғандағы "өрекпуімізден" көреміз дағы…

Kaztube.kz бейнепорталы түрлі жобаларды қолға алуын жалғастырады. Өз өнімдерінің саны мен сапасын арттыру мақсатында жақын арада «Джинсты жұма» жобасы жарыққа шығады.
«Джинсты жұма» – бұл видеоблог түрінде қазақстандық шенеуніктердің, қоғам қайраткерлерінің, кәсіпкерлердің, ірі компания жетекшілерінің костюм-шалбар, галстуксыз, тұрмыстық жағдайлары туралы әңгіме айтатын жоба. Қазақстандықтар ірі шенеуніктерден қарапайым ғана адамды көргісі келетінін алға тартып, халық пен билік арасында алтын көпір бола алатын осындай жоба іске асады.
Он бес минутқа созылатын бейнеролик екі жұмада бір жарық көріп отыратын болады. Бейнероликте ірі кәсіпкерлер, шенеуніктер мен қоғам қайраткерлерінің демалыс күндерін қалай өткізетіні туралы қызық әңгімелер айтылады. Видео түсіру үшін кездесу орыны да сол кейіпкердің көп баратын демалыс орнында ұйымдастырылады. Кездесу орнын таңдау құзыреті кейіпкердің өзіне беріледі.
Қызықты жобалардан құр қалмаңыз, kaztube.kz порталын қарай жүріңіздер!

Астанада күрес түрлерінен Азия чемпионаты басталды. Аталған жарысқа сары құрлықтан келген 18 елдің балуандары бақ сынап жатыр. Турнирдің бірінші күні, яғни 23 сәуірде ашылу салтанаты өтіп, алғашқы медальдар жиынтығы сарапқа салынды.

Күндізгі сағат 10-да басталған бәсекенің үздіктері ашылу салтанатынан кейін жүлдеге таласқан. Бірінші күн біздің балуандарымыз үшін сәтті болды. Екі спортшымыз финалға шықса, екеуі қола жүлде үшін сайысу мүмкіндігін иеленді.
Мерекелік ашылуда әуелі оркестр маған таныс емес музыканы ойнады.



Командалар ашылу салтанатына беттеп келеді.






Содан кейін жарыстың құрметті қонақтары балуандарға сәттілік тіледі. Атап айтар болсақ, Қазақстан республикасы спорт және дене шынықтыру агенттігінің төрағасы – Тастанбек Есентаев турнирге қатысушылар мен қонақтарға лебізін білдірді.



«Дәулет» спорт кешеніне жиналған көрермендер.


Ресми сөйлеу аяқталған соң, Қазақстан Республикасының мемлекеттік әнұраны орындалды.




Астананың әйдік би тобы түсініксіз би биледі. Бір жағынан "қара жорғаға" ұқсағанымен, тіпті басқаша. Очм, дым ұнаған жоқ.










Ән де айтылды…


Бапкерлер алда-жалда төрешінің пікіріне наразы болса, осы кубикті кілемге лақтырады.


Қапталдағы қазының орны


Ашылу салтанатынан кейін қола жүлде үшін талас басталып кетті. Боз кілемге әуелі 58 келі салмақта сайысатын балуандар шықты. Өкінішке қарай, күндізгі сессияда Айжан Исмағұлова жеңіліп қалғандықтан, кілем иелері жүлдеге таласқан жоқ.



Алтын дауысты Мұхаммедәли Болатұлы мен Ағәділ деген амиго.




Әйелдер күресінде қарайтын ештеңе жоқ деп кім айтты?!






Бас жүлде Рисако Кавайға бұйырды, моңғолиялық балуан Шоовдор Баатаржав күміс медаль иегері атанды. Солтүстік кореялық Ок Хан Кум мен үндістандық Дханда Пуджа қола жүлдеге қол жеткізді.









Келесі кезекте боз кілемге 57 келіде сынға түскен ерлер көтерілді. Самат Надупбекуулы мен жапон Фумитака Моришита Азияның үшінші нөмірлі балуаны атанды.



Алтын медальға таласты «Дәулет» спорт кешеніне жиналған қауым асыға күтті. Енді ше, өзінің мықтылығын дәлелдеу үшін біздің балуан Расул Қалиев барын салмақ.



Финалдық ойында Расул моңғолиялық Дамдинбазар Цогтбахтрмен күш сынасты. Бастапқыда Қалиев босаңдау көрінген. Белсенді қимылдаса да, бірнеше рет қарсыласына есе жіберіп қойды.











Белдесудің екінші жартысында Расул барын салып, моңғолиялық балуанды қалаған жағына лақтырды. Жарысқа дайындық кезінде Аслан АйнаLine сайтына берген сұхбатында мақсаты финалға шығу екенін айтқан-ды. Расул сөзінде тұрып, Азия чемпионы атанды.









































Медаль тапсыру рәсімі аяқталған соң Расулмен суретке түскісі келгендер өте көп болды. Әсіресе, чемпионның қасынан жас балалар шықпады. Телефонмен құттықтағандарда есеп жоқ.




«Мынау кімнің телефоны?»


65 келіде Дәурен Жұмағазиев белдескен. Өкінішке қарай, қолаға таласта Дәурен қарымдылық көрсете алған жоқ.





Нағыз жанкүйер — Назерке Сұлтанбек.






Аталған салмақта Иран балуаны Мұхаммед Ахмад алтын, солтүстік кореялық Джин Хиок Канг күміс, өзбек Фурхат Фарманов, моңғол Батчулун Батмангнай қола медаль иеленді.





Боз кілемге келесі балуандар жұбы шыққанда көрермендер бір желпініп қалды. Біздің балуан Аслан Кахидзе алтын медальға таласты. Өкінішке қарай, Асланның әлі ирандық Мейсам Жоукарға жетпеді. Қола медаль өзбек Рашид Курбанов пен моңғол Оргадой Уитуменге бұйырды. Мамандардың айтуынша Асланның финалға жетуінің өзі зор жетістік. Сондықтан, оның ақтық сында әлсіздік танытқаны үшін айыптауға негіз жоқ.





















Соңғы болып кілемге 125 келіде сайысатын балуандар көтерілді. Қола медальға таласта Дәулет Шабанбай қырғыз Аяйал Лазаровты жеңіп кетті. Бас жүлдені Гасеми Камил иеленсе, моңғол Натсогсуерн Золбоо күміс жүлдегер атанды. Қытайлық Хай Чанг тағы бір қола медальды қоржынына басты.





















«Тістемеееее!»










Жарыстың бірінші күні аяқталған соң қайтуға бет алған едім. Жолда Олимпаиада чемпионы (1980 жыл), даңқты балуан Жақсылық аға Үшкемпіровты көріп қалдым. Әлбетте, мұндай жағдайда суретке түсу уәжіп болар?!



P.S. Жарыстың екінші күні Татьяна Аманжолова Азия чемпионы атанды, 61 келіде сынға түскен Дәулет Ниязбеков қола жүлде иеленді.

Біреуі жылап тұр, екіншісі теңселіп тұр, ал, басқасы тіпті түсіп қалардай басын жұлқылайды. Оларды еліткен әуен маған да ұнап қалған сияқты. Туыс әпкемнің сонау Шымкенттен келгіштеп кеткені де осы екен ғой…

* * *


Қала сыртында орналасқан қажетті мекен-жайды әрең дегенде таптым-ау. «Есіктің алдында көлік қаптап тұрады,» деген сөзі миымда жатталып қалыпты, қымбат көліктер үйірілген зәулім үйді көре сала, бірден сол жаққа бұрылдым. Дәл өзі!


"Қақпадан енген соң бірінші емес, оның ар жағындағы үйге кіресің," демек, аноу есік маған керегі". «Мяяя, жиналатын жерлері керемет екен,» деген ой табалдырықтан аяғымнан бұрын аттап қойды.
Ауласынан жан баласы көрінбеген үйге үреймен беттедім. Үйдің ішінен әуен естіледі, шығыс музыкасына ұқсаттым.


«Кірсем бе, қайтсам ба,» деп ойландым да, тәуекел етіп, есікті ақырын ашып көрдім. Ерлердің емес, әйелдердің аяқ киімі көп болған соң, ішімде сенім пайда болды. Құдды, әйелдер құтқарушыма айналып кетердей.


Үйдің ішін бықсыған ағаштың түтініне ұқсас иіс алып тұр. Алғашында тыжырынып қалғаныммен ұнай бастады: көңіліңді жайландыратын сияқты. Ә, таптым! Бұл — SPA-салондардағы иіс қой.


Бөлмеге көз салдым. Бөлме емес-ау, үлкен зал. Төрт қабырғасына да жағалата дивандар мен орындықтар тізіпті. Олардың үстінде қарайып-қарайып жатқан сырт киімдер болмаса, адамдары көрінбейді. Жалма-жан кешігіп келгенім есіме түсіп, өзімді тез жия қойдым.


Әуен шығып тұрған бөлмеге жақындадым, есік орнына тұтылған перденің жанына хабарландыру іліпті.


Ақырын бөлменің ішіне ендім. 20 шақты адам әуен тыңдап тұр. Балалы әйел мен аяғы ауыр келіншекті орындыққа жайғастырыпты. Бәрінің көзі жұмулы, тек кішкентай бала ғана жан-жағына жалтақ-жалтақ етеді.


Кең бөлменің ішіндегі заттың бәрі қоңырқай түсте, жаныңа жайлылық сыйлайтындай. Көзім бірден Иисусты көтерген Мария анаға түсті. "Құдай-ау, қандай жерге тап болдым" деген ой жүрегімді кеудемнен шығарып жіберердей.


Жан-жағыма қарап, аузым ашылып тұрғанда бір әйел тұрған орнынан жылжыды да, екінші адамға барып, қолын кеудесіне қойды. Жаңадан бері байқамаппын, бәрінің жанына барып, 2-3 минуттай тұрады екен.


Екі қолын адамның мойнына, көкрігеніне, ішіне және қуық тұсына қойса, көзі жұмулы тұрған адам желді күнгі қайыңға ұқсап ырғала бастайды.





Солай тұрғандардың бәріне қолын қойып шықты да, музыка қосылып тұрған аппаратқа қарай жақындады. Аппараттың айналасына қақпағын ашып қойған су толы баклажкалардың үстінен қолын апарды. Бейне бір қолымен суға сиқыр жіберіп жатқандай. Солай бес минуттай тұрды да, музыканы сөндіріп, «кезекпен біртіндеп кіруімізді, қалғанымыз бөлменің сыртында күтуімізді» сұрады.


Екінші бөлмеге шығып, шеткі креслоға жайғаса бергенім сол екен, іштен шыққан бір топ адам маған қарай атылды. Қолымдағы фотоаппаратымды сындырып, өзімді ұрып тастардай ентеледі. «Біздің рұқсатымызсыз неге суретке түсіресің? Бұл — біздің жасырынып істейтін тірлігіміз,» дейді. Айналамды қоршап алған олар бажылдап отырып, суреттерді біртіндеп өшіртті. Аяқ жағында арт жақтан түсірілген суретті қалдыруын сұрап, жалына бастадым. Журналист екенімді түсіндірдім. Кейбірі ғана келісті.

Үрпиген қоян ұқсап, шетте отырмын. Әр адам ішке жеке кіреді де, 10-15 минуттан соң шығады. Адамдардың бәрі кетті-ау дегенде бөлмеге қайта кірдім.


Төрде тұрған үстелге жайғасқан әйел күліп қарсы алды да, аты-жөнімді көп адамнан тұратын тізіміне қосып қойды. Келген адамның бәрін солай тіркейтін көрінеді.

Есения Александровна — космоэнергет. Алдына келген адамдарды космостың энергиясымен, жердің энергиясымен емдейді, ол үшін айтатын арнайы паролі де бар екен. Айтуынша, дәрігерлер өлімге шығарып салған адамдарды құлан-таза айықтырыпты.


Әуен қосылып, адамдар көзін жұмғаннан кейін әрқайсысына энергияның арнасын ашады. Сондықтан адамдар ғарышта қалқып жүргендей теңселе бастайды екен. "Ғарыштан келген энергиямен адам өз-өзін емдейді. Діннің ешқатысы жоқ,"- дейді. Әр емделу курсы 11 күннен тұрады. Өзімен бірге су әкеліп, оған да ғарыш энергиясы құйылады. Бұл су тез айығуға көмектеседі-мыс. Ал, адам жеке кірген соң оның ауруы мен басындағы қиындықтарын Есения «көріп», оның шешілу жолын айтады. Тіпті кейбіреулерді суретіне қарап «оқып», ішкілікке салынып кеткен жерінен айықтырады екен.

«Маған жарнама керек емес, емдеген адамдарымның өзі-ақ клиенттерді көбейтіп жатыр. Күніне 20-30, тіпті 50-60 адам келеді. Әдейі адамдардың жұмыстан қайтар уақытын таңдадым. Ал, күндіз көпшілікке көрінгісі келмейтін жандарды қабылдаймын. Маған жұлдыздар да, „жоғары“ жақта отыратын адамдар да келеді,» дейді.


«Жақында ғана Қазақстан емшілер қауымдастығына мүше болдым. Мәскеудегі ұстазым қуанып жатыр. Енді мен де шәкірт тәрбиелеуді жоспарлар отырмын,» — дейді куәліктері мен түрлі ресми хаттарды маған көрсетіп жатып.


«Былтыр бір сеанс мың теңге болатын, Емшілер қауымдастығына мүше болған соң екі мыңға көбейттім, төлейтін салықтарымды ақтау керек. Клиенттер қуанбаса, қарсы болған жоқ». Мынау тұрған қобдишаның ішінде бүгінгі «екімыңдықтар» жатыр.


Есенияның Грузиядан көшіп келіп, Астанада осылай адамдарды емдеп жүргеніне 5 жыл болыпты. Осында күйеуге шыққан, қазір үш баланың анасы. Әлі жасқа толмаған кішкентайы бар.

«Ешкімге сұхбат бермей, қайтарушы едім, саған неге келіскенімді білмей отырмын,» — деп, жылы жүзбен шығарып салды.



Көптің алғысы мен қаржысына бөленіп жүрген Есенияның үйінен шыққанымда қараңғы түсіп үлгеріпті.

Туыс әпкем Шымкенттен жиі келгіштеп, апталап жатып кетіп жүр еді. Соңында осы космоэнергет «алпыс алты мың теңгеңді өртеп жіберіп, шайтандарды қуу керек,» дегеннен кейін Астананы ұмытты.

Бірақ, маған ем жүргенде қосатын әуені ұнап қалды…

Жақында қазақ тіліне аударылған «Жаңа өрмекші-адам: Кернеген қуат» фильмінің көрсетіліміне бардым. Бір қызығы «Жаңа өрмекші адам — 2» отандық экранда АҚШ премьерасынан 10 күн бұрын шығып отыр екен.

Бұл фильм голливудтық фильмдерді мемлекеттік тілге дубляждау жобасы аясында қазақ тіліне аударылған 7-ші фильм. Сонымен қатар, қазақ тілі «The Amazing Spider-Man 2» -нің ағылшын, француз, испан, неміс, португалия және орыс тілдерінен кейінгі әлем бойынша аударылған жетінші тіл болды.

Фильмнің трейлерінен көргендеріңіздей спецэффектілері 3D-дан көрсеңіз аузыңыз ашылып отырып қарайсыз.

Менің жеке өзіме жаңа өрмекші-адам фильмі ұнаған жоқ. Мен оның алдыңғы бөлімін көрген емеспін. Өйткен ол шыққан жылы Өрмекші адамды Тоби Магуайрден өзге адам ойнауға болмайтындай көрінген еді… Осы жолы жұмыс бабымен барғандықтан бұл фильмді көрудің сәті түсті.

Жаңа өрмекші адам фильмінде маған не ұнаған жоқ?

Мен негізі кішкентайымнан «Человек пауктың» фанымын. Мультфильмдерін де, киноларын да бір рет емес, 10 шақты рет қайталап көріп, Sega, PlayStation, компьютер де де ойындарын ойнап оның мүмкіндіктерін біраз сынап тастаған адаммын десем де болады. Бірақ бұл жаңа өрмекшіден бұрыңғы өрмекшімді көре алмадым.

Иә, басты рөлге таңдалған актерлер Эндрю Гарфилд де, Эмма Стоун да өте сүйкімді. Бірақ менің ойымша бұл рөлдер олар үшін емес. Оларға, нақтырақ айтсам екеуіне де романтикалық киноларда ойнаса ойындары көңілімнен шығар еді… Тек «Человек паукта» емес.

Өрмекші адамды қазақ тілінде дубляждаған — Мерей Аджибеков. Гвен Стейсиді қазақ тілінде дубляждаған — Әлима Қайырбекова.

Жаңа өрмекші адам фильмінде маған не ұнады?

Әрине ол Электро!





Макс Электроны мен бұрын соңды қанша киносын көрсемдағы аса мән бермеген, сүйікті мультиктерім Рио — 1, Рио — 2, Ойыншықтарда сүйкімді кейіпкерлерді дыбыстаған Джейми Фокс сомдайды.

Электро Өрмекші адамның комиксіндегідей емес, өте керемет шыққан кейіпкер. Әсіресе 3D-да қарап отырсаңыз түрі қорқынышты болғанымен, әдеміііі түсі көздің жауын алады. Оны қазақ тілінде сөйлеткен Walt Disney тарапынан ең үздік дауысты актер болып танылған Азамат Қанапия.

Ал Гарри Озборнның рөліне таңдалған Дейн Уиильям Деехаанды режиссер Марк Уэбб бұл рөлге өте сәтті таңдаған деп айтар едім. Себебі мульфильмдегі Гарри адамға айналып кеткендей әсер алдым.
Әрине, "Өрмекші адамның" оригинал нұсқасындағы Гарриді сомдаған Джеймс Франко да өз рөлін жаман ойнамаған еді. Бірақ жаңа нұсқадағы Гарридің рөлі меніңше сәтті шыққан.








Алайда, «Гоблинге» гримді өте қатты қолданып жіберген бе… Әлде солай болғаны дұрыс паааа… Білмеймін, «Ввва» етіп шыға келгенде қорқытып жіберді.


Қорытындысында, «Жаңа өрмекші адам — 2» бір реттік фильм деп айтар едім.

Мүмкін «Жаңа Өрмекші адамның» бірінші фильмін көргеннен кейін барып екіншісі көрген дұрыс болар ма еді. Білмеймін… Патик, осы жерде сенің пікірің қызыық болып отыр. Мен бірінші фильмді көрмегенім үшін ғана осындай ой қалыптасып отырған сыңды ма? Әлде екіншісін ұнатпаған мен бірінші де ұнатуым екі талайм ма?



«Жаңа өрмекші адам» жайында кішігірім ақпарат бере өтсем.

Фильмнің бюджеті:
Алғашқы «Жаңа Өрмекші адам» фильмі 200 млн долларға түсіріліп, 752 млн доллар жиылым жинап, әлемдік кассалық жиылымы өз бюджетінен үш есе асып түскен болатын.
«Жаңа Өрмекші адам — 2» фильмінің бюджеті 200 млн доллар, ал ең жоғарғы халықаралық стандарттарға сәйкес жасалған дубляж құны 80 мың доллар екен. Ал кссалық жиылымы қандай боларын алдағы уақытта біле жатармыз…

Дубляж:
Фильмді дубляждау 2013 жылдың қарашасында басталып, дыбыстауға барлығы 30-ға жуық адам қатысқан.

Саундтрек:
Фильм музыкасын Фаррелл Уилльямс, Джонни Марр, Майкл Айнзайгер, Эндрю Кошински, Стив Маццыро және Junkie XL-ден құралған «музыканттардың таңғажайып алтылығы» жазған.
Қазақша және орысша нұсқаларында титрларында ойнатылатын музыка танымал рэпер Бастаның еңбегі.

МЕНІҢ БАҒАМ
Сюжет пен актерлер ойыны үшін: 7/10
Арнайы эффектілер мен компьютерлік графика үшін: 10/10
Қазақша дубляж үшін: 6/10

---

23 СӘУІР (2014 жыл)
Қазақ эстарадасының жас әншісі Ернар Айдар — Астана қаласы, Конгресс-Холл сарайында, өзінің үлкен сахнадағы алғаш «Жарығым-ай» атты ән кешін өткізді.

Ал енді оригиналы:

«Аяғына кірген тікен сүйкімді балақанның мазасын әбден алған сынды. Қабағы шытылып, аузы әнтек ашылып тікенді алып тастауға барынша тырысып отыр. Скульптураға қарап «сенің табаныңа кірген тікен менің маңдайыма қадалсын» деп жанұшыратын қамқор анасы қайда екен» деген ой келеді. Бір жағынан, тікен мына өмірде ол жеңуі керек соңғы кедергі емес...»

Анатолий Рыбаковтың «Кроштың демалысы» атты шығармасы осыған ұқсас әфсанамен басталады. Бірақ ол жерде тәмсіл «Кітап ұстаған бала» атты нэцкэ (кішкентай скульптура, бастапқыда қытай, жапондарда қыстырғыш түйменің орнына пайдаланылып, кейін өнер туындысына айналған) туралы. Повестің мазмұны да мектеп оқушысы Кроштың осы бір уникал нэцкэнің соңына түскен коллекционермен жұмыс істеуінің айналасында өрбиді.

«Антиквар дүкені» дегеннің болатынын мен алғаш осы кітаптан білген болатынмын.

"Әр аулада бір мұражай"
Ондай дүкен өзімізде де бар екен. Мекен-жайы — Республика көшесі, 23.


Бір қарағанда сырты көзге қораштау дүкенге адамдар қызығушылық таныта қоймайтын сияқты.


Бірақ ішіне кірсең, құдды бір мұражай дерсің. Тұнған тарих.


Дүкен иесі Дмитрий Семеновтың айтуынша, бұл расында да кішігірім тегін мұражай. Үлкен кісілер немерелерімен келіп, көне заттарды тамашалап, олардың аңызын тыңдайды. «Еуропада қадам бассаң — мұражай, бізде де солай болса дұрыс болар еді» дейді ол.


Дмитрийдің әкесі Валерий ағай бала кезінен сіріңке қораптарын, пошта маркаларын жинаумен айналысқан. Кейін қызығушылығы артып, Гагаринге қатысты барлық бұйымдарды жинаған. 2011 жылы коллекциясының көрмесін өткізген.


«Гагарин — XX ғасырдың ең танымал адамы».


Әке мен баладан бөлек бұл дүкеннің штатында Виктор Акимович бар. Ол да тегін адам емес. Оның коллекциясының тақырыбы – Қытай. Нэцкэні ең алдымен жапондар емес, қытайлар ойлап тапқанын осы кісіден білдім.


Виктор Акимович мені 27 мамырда заманауи өнер мұражайында өтетін көрмесіне шақырды.


Антиквар дүкенінің музейден айырмашылығы – кез-келген экспонатты ұстап көруге болады. Қаласаң сатып та аласың. Әрине қомақты ақшаға.
Мысалы мына бір неміс радиоқабылдағышы (үстіңгісі) Ұлы Отан соғысына дейін шыққан. Атақты «Көктемнің 17 мезеті» фильміндегі эпизодтарда тура осындай радиоқабылдағыш бар. Бағасы шамамен 300 мың теңге.


Әйтсе де бұл дүкендегі ең қымбат зат – 1917 жылғы граммофон. Оның бағасы 600 мың теңгедей. Әрине мұндай бұйымдарды жинаушылар сирек. Дегенмен қандай да бір ретро-интерьер үшін таптырмас аксессуар бола алады. Оның үстіне әлі де жұмыс істеп тұр, пластинка ойнатып, ретро-әндерге елітуге әбден болады.


«Астанада, жалпы, Қазақстанда коллекция жинаудан ең көп тарағаны – нумизматика, екінші орында графика, скульптура, сосын түрлі бұйымдар» дейді дүкен иелері.


Бұл дүкендегі тиындардың бағасы 500 теңгеден басталады.


«Түпнұсқаны көшірмеден көпжылдық тәжірибе арқасында ажыратамыз» дейді Дмитрий. Дегенмен ерекше қымбат эксклюзив заттарды арнайы экспертизаға жібереді екен. Заттың бағасы – көнелігінен бөлек, сапасы мен тиражына байланысты.

«Адамдар-ай, адамдар»
Негізінен мұндай дүкеннің клиенттері — коллекционерлер, қала берді дизайнерлер. Жай сыйлық алу үшін бас сұғатындар да жоқ емес.


Алексей Николаевич механикалық сағаттар жинайды. Коллекциясы шамамен 1500 сағатты құрайды. Өзі зейнетке дейін тергеуші болып қызмет атқарған екен.


«Бұл сағаттардың бәрі менде бар» дейді ол. Енді «сағаттың жаңа түрі келіп қалды ма екен» деген оймен дүкенге соғып тұрады.


«Өткенде теледидардан америкалық Джон деген біреу «1500 сағат жинадым» деп жатыр, оның өзінің жартысы электрлік сағаттар екен, ал менікі — барлығы да механикалық» деп, телефонынан коллекциясын көрсетіп те қойды.


Ал Владимир Родионович ескі фотоаппараттар жинайды. Зейнетке дейінгі кәсібі – етікшілік.


Владимир Родионович дүкендегі фотоаппараттардың жылын, сипатын жатқа соғады. Мына фотоаппарат — алғашқы кеңестік фотоаппараттардың бірі.


Анатолий болса, Ұлы Отан соғысына дейінгі әскери формаларды жинайды. Өзінің қазіргі қызметі де сонымен тікелей байланысты.


Ол Ұлы Отан соғысының «белгісіз солдаттарын» іздеу топтарының әлі де жұмыс істейтінін айтты (охх, А. Рыбаковтың тағы бір шығармасы жылт ете қалды!).


Жалпы 1 сағаттың ішінде дүкенге келім-кетім кісі аз болмады.


Қайыркен аға – ауған соғысының қатысушысы. Ол медалін жоғалтып алған екен. Осы дүкеннен ұқсасын тауып, сатып алды.


Әсел – мемлекеттік қызметкер. Дүкенге ағасы сыйлаған маркалар коллекциясын бағалату мақсатымен келіпті. Яғни бұл жерге адамдар тек сатып алу үшін емес, сату үшін де келеді. Көне затты лақтырмастан бұрын ойланып көр — мүмкін ол бір жәдігер?


Бір әжей қаптаған фарфор бұйымдардың арасынан мына бір пластик скульптураны көріп қалып, балаша қуанды.
«18 жасыма дәл осындай бұйымды сыйлыққа алып едім. Жас кезде мән бермеппін, сақтамаппын» деді ол. 10 мың теңгені қымбатсынса да, жастық шағының жаршысындай болған «Тікен»-ді сатып алды.

Коллекция жинаудың бала тәрбиесіне ықпалы зор
Дүкен иелері клиенттерінің бәрін дерлік таниды және оларды жіті бақылап отырады.


Мақтан тұтып айтатын тағы бір қарлығаштары — 17 жасар нумизмат Уәлихан Бахретдинов. Дүниежүзі тарихы бойынша түрлі олимпиада-жарыстардың жеңімпазы бұл дүкенге алғаш рет 9 жасында келіпті. Баланың коллекция жинауға қызығушылығын байқаған бұлар оған барынша көмектесіп, бағыттап отырған. «Қазір Мәскеу мемлекеттік халықаралық қатынастар университетіне түсуге дайындалып жатыр» деп мейіріммен қосып қойды Валерий ағай.


«Коллекция жинаушылар әлемі балаларды жоғалтты» дейді өкінішпен Валерий ағай.
"Қазір балалардың бірдеңе жинауы сирек құбылыс. Басты себеп – қаражат. Бұрын екі баланың бірі марка, сіріңке қорабын жинаумен айналысатын, және олар тиын-тебен тұратын. Коллекция жинау – баланың жан-жақты дамып, өресінің кеңеюіне септігін тигізеді. Әлденені жинайтын баланың мектеп бағдарламасын да меңгеруі оңай. Ең бастысы – бұзақылықтан, жаман әдеттен аулақ болады".

Келіспеске болмайды. Эйнштейннің өзі «Марка жинаңыз, ол жұмыстан кейін ойларыңызды жүйелеуге ықпал етеді» деген екен.

P.S.: Антиквариат дүниелерді алып-сату пайдасы жағынан алмаз бен мұнай бизнесінен кейін үшінші орын алады.