Қазақстан тәуелсіздік жолында сүрлеуден де, соқпақтан да өтті. Тығырыққа да тірелді, кейде еркіндіктің саңылауы көрінгендей болды. Құлдырады да, шарықтады да. Осы қиындықтар кезінде Алаш жұрты ғана емес, табиғаты әсем, жері құнарлы, шырайлы өлкелер де біраз тарихи оқиғаларды бастан кешірді. Сол әрбір тасы, суы, құмы тағылымды тарихтан сыр шертер, киелі өңірлердің бірі — Тараз қаласы.
Блогқұрылтайдың арқасында жол түсіп, Тараз жеріне баруға мүмкіндік туды. Әулиеатаға сапарымнан көрген-түйгенімді сіздермен бөлісуді жөн көрдім.
Шежірелі қалада саяхатымызды Көне Тараз жерінен бастадық. Көне Тараз жері бұрын базар болған екен. Кейін археологиялық қазба жұмыстарын жүргізу мақсатында базар қаланың басқа бөлігіне көшірілген.Археологиялық қазба жұмыстары кезінде 30 мыңнан астам зат табылған. Заттай деректер Көне Тараз жерінің астында бұрын монша, мешіт, медрессе болғанын дәлелдейді. Дәлел болған заттарды көру үшін «Аспан асты мұражайына» бет алдық. Қазба жұмыстарынан табылған заттардың қайсысы болмасын белгілі бір тарихты баяндағандай. Мәселен, 1969 жылы алғаш Есік қаласынан табылған 17-18 жасар Алтын Адам макетінің жанында құмыралары, ыдыс-аяқтары мен қару-жарақтары бірге жерлеген. Себебі, о дүниеде де қажет деген наным-сенім болған.Сонымен қатар, адамдар және жануарлар әр түрлі деңгейде жерленген. Ол — теңсіздіктің болғанының дәлелі.
Көне Тараз жерінде жаудан қорғану үшін әрі төңіректі бақылап, шарлап отыру үшін "Қарауыл мұнарасы" болған. Аталмыш мұнара қазіргі таңда заманауи үлгіде қайта салынып, «Биіктен бақылау мұнарасы» деп аталған. Мұнарадан көрінген қала алақандағыдай болды да қалды.Сонымен қатар, Жамбыл облыстық тарихи-өлкетану мұражайын да араладық. Мұражай үш павильоннан тұрады: «Ежелгі түрік жазбалары және ежелгі түрік тас мүсіндер мұражайы», "«Тараз-2000»қаласы тарихының мұражайы" және «Л.В. Брюммердің көркемөнер мұражайы». Ғимаратта ежелгі дүниеден бастап, қазіргі заманға дейінгі заттар хронологиялық реттілікпен орналасқан. Ежелгі түркілер Көк Тәңірге, жерге, суға табынып, сенгені бәрімізге белгілі. Соған орай, маңызды құдайлардың бірі — Ұмай ана және ежелгі адамдардың балбал тастағы мүсіндері сақталған.Ең қызығы, тастарда ерлер мен әйелдер бірден ерекшеленеді: ер адамдарда қолында қару жарақ, түстері суық болса,әйел адамдар орамал таққан, әрі сондай мейірімді бейнеленген. Одан кейін, археологоиялық қазба жұмыстарынан табылған қыш ыдыстар, құмыралар, керамикалық ыдыс-аяқтарға көз жүгірттік. Әрі қарай «Л.В. Брюммердің көркемөнер мұражайындағы» тамаша картиналардың куәгері болдық.Суретші Леонид Брюммер Украинада дүниеге келген. 1941 жылы Ұлы Отан соғысында Павлодар жеріне жер аударылады. Сол кезде салған суреттері мұңды, бұлтты, тұман, лай, жаңбырлы болып келеді. Неге? Себебі, туған жерін аңсайды. Кейін Жамбыл обылысына өз еркімен келеді. Мұражайда безендіруші болып жүріп, Тараздың тамаша табиғаты көрінетін туындыларды жарыққа шығарады. Қайталанбас картиналар Жамбыл облыстық тарихи-өлкетану мұражайына тапсырылады. Мұражайда суретшінің 1000-нан астам картиналары сақталған. Ешбір мұражайда бір адамның 1000-нан астам туындысы жоқтың қасы. Сондықтан да, Тараз қаласының мұражайы осы жағымен де ерекшеленеді.
Иә, тарих десе, бәріміздің есімізге Тектұрмас, Қарахан, Айша бибі, Бабаджа қатын кесенелері түседі. Ертедегі сәулет өнерінің ескерткішері қазіргі таңда өңделіп, қайта тұрғызылған. Айша бибі кесенесінде қаланған керамтикалық плиталардың ою-өрнегі 62 түрлі екенін өз көзімізбен көріп таңқалдық. Кесенені тұрғызған сәулетші өз атын қалдырмаса да, Айша анамыздың мазарын салып, сәулет өнерінің тамаша үлгісін көрсетіп кеткен. Айша бибі кесенесіне барғанда, еріксіз көзіме жас келді, ойыма мына шумақтар орала берді:
"Қанша рет қанша тұрды жырлы дала?
Жадына жазған жалғыз күн-ғұлама!
Бабамның куәсіндей Айша-Бибі,
Қадалған құбажолға бір мұнара."
Жалпы, тарихқа толы қаланы аралап, біраз дүниені өз көзіммен көрдім. "Өткен күннен алыс жоқ", дегенмен, тарих қойнауында қалған алыс жылдарға, ғасырларға жақындағандай болдым. Жақындай түсірген — киелі Тараз жері. Киелі қала жастардың тарихи санасын оятуға, олардың рухын көтеруге, мемлекетшілдікке тәрбиелеуге септігін тигізеді, бабадан қалған мұраны қадірлеуге, оны көздің қарашығындай сақтауға, келер ұрпаққа аман-есен табыстауға жетелейді. Қорытындылай келе, Тараз — бұл Қазақ хандығы құрылған құтты мекен.
Тараз — 2000 жылдық тарихы бар көне шаһар.
Тараз- бұл Айша бибі, Қарахан, Бабаджа қатын, Тектұрмас, Ақыртас.
Тараз — кешегі мен бүгінгіні жалғап тұрған алтын көпір.
Тараз — жайқалған жасыл даланың көрінісі.
Тараз — бұл туризм индустриясын дамытатын бірден-бір өлке.

Астана қаласының Сарыарқа аудандық соты азамат Д-ның төрт азаматқа және «Ақмола вагон жөндеу зауыты» АҚ-на, «Астана қаласының Білім басқармасы» мемлекеттік мекемесінің қорғаншылық және қамқоршылық органына қатысты жекешелендіру шартын және сату-сатып алу шартын заңсыз деп тану туралы талап арызы бойынша азаматтық істі қарады.

Сот «Ақмола вагон жөндеу зауыты» АҚ әкімшілігі 1982 жылы өз жұмысшысы Р-ға үш бөлмелі пәтер түрінде тұрғын үй бергенін, ол үйді Р. кейіннен өзінің қызына, күйеу баласы мен жиендеріне тіркегенін анықтады.

Пәтер иесі қайтыс болғаннан кейін оның қызы мен күйеу баласы ата-аналық құқығынан айырылуына байланысты қарияның немерелері «Светоч» балалар үйінде тәрбиеленген. Заң бойынша ата-анасының қамқорлығынсыз қалып, мемлекет қорғауына алынған балалардың өздеріне мұраға қалған тұрғын үйге меншік құқығы сақталады.

Жауапкерлер даулы пәтерді заңсыз жекешелендіріп, қайта сатып жіберген.

Сарыарқа аудандық соты істі талқылау барысында жауапкерлердің мәмілесімен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың құқығы бұзылғанын, тиісінше жекешелендіру шарты мен сату-сатып алу шарты заңсыз болып табылатынын анықтады.

Сот мәміленің құқық тәртібінің негіздерін көрінеу бұза отырып рәсімделгенін және адамгершілікке қайшы фактінің орын алғандығын дәлелдеді, осыған байланысты талапкердің талап арызы қанағаттандырылды.

Сот шешімі заңды күшіне енген жоқ.

ҚазАқпарат

Елордада кәсібін жаңа бастаған кәсіпкерлерге белсенді қолдау көрсетіледі. Бүгін жаңа жобаларды қолдау үшін қосымша шаралар қолдану туралы шешім қабылданды. Айта кетейік, Астана қаласының әкімдігі мен «Даму» қоры стартап-жобаларға 2 млрд. теңге бөлу туралы меморандумға қол қойды.

Астана қаласы кәсіпкерлер палатасының директоры Ғани Тасмағанбетовтің айтуынша, қаржы екі-үш айдың ішінде бөлінеді, бұл елордада енгізіліп жатқан жаңа жоба.

– Осындай қаржыландыру бағдарламалары бойынша Астана қаласы көш бастап тұр. Алдында жастарға арналған бағдарлама басталған. Оның алдында ритэйл, сауда саласына бөлінген бағдарлама бар. Осы бағдарлама елордада жақсы жүзеге асып отыр. Осы жаңа жоба Астанада ғана, ол стартап жобаларға арналған. Арнайы комиссияға шағым беріп, олар қарастырады. Басты ерекшелігі бағдарламаның Астана қаласының кәсіпкерлер палатасы іріктейді, содан кейін жоғарыдан қаржыландырылады. Біріншіден банк, содан кейін комиссия қарайды. Түрлі салалардағы стартап жобаларды қолдау үшін беріледі. Банктер арқылы жүзеге асырылады, – деді Ғани Тасмағанбетов.

Жас кәсіпкерлерді қолдау туралы айдың басында қала әкімі Әділбек Жақсыбеков пен «Атамекен» ҰКП Президиумының төрағасы Тимур Құлыбаевтың қатысуымен өткен Астана қаласы кәсіпкерлерінің үшінші конференциясында айтылған болатын.

«Қазіргі кезде осы келісім жүзеге асырылып жатыр», — деді Ғ. Тасмағанбетов.

Оның айтуынша, бүгінгі таңда Кәсіпкерлер палатасы кәсібін жаңа бастаған кәсіпкерлерді қолдау шараларының спектрін, соның ішінде бизнес-жоспар мен сайтты тегін әзірлеу, бухгалтерияны жүргізу, мемлекеттік сатып алуларға немесе кедендік рәсімдеуге қатысу үшін практикалық көмек көрсету және т.б. жүзеге асыруда.

«Бірақ кәсібін жаңа бастаған кәсіпкерлер жобаларды қаржыландыруға келгенде кедергілерге тап болады. Негізінде, екінші деңгейлі банктерден стартап-жобаларға қаржы алу қиын, олар көбіне өз ісі бар, кепіл қоя алатын кәсіпкерлерге қолдау көрсетеді. Бұл қолында ештеңесі жоқ, бірақ өз ісін бастағысы келетін жас кәсіпкерлер үшін мәселе болып табылады. Сондықтан әкімдіктің осындай қолдауының арқасында бұл қаржы аса қажет, ал бағдарламаға қатысам деушілер көп болады»,- деді Ғ. Тасмағанбетов.

Өңірлік Кәсіпкерлер палатасының директоры көшеде бөлшек сауда жасау үшін 1000 жер учаскесін бөлу туралы елорда әкімдігінің жобасын мысалға келтіріп өтті, қазіргі кезде сұраныс учаскелер санынан үш есеге артық болып отыр.

Елордада мемлекеттің қолдауының арқасында жас кәсіпкерлердің стартап-жобалары өз жұмысын бастады. Мысалы, стоматолог Серік Мұқашев стоматологиялық қызметтер ұсынатын жеке клиника ашуды армандаған.

– Бұл менің арманым, мен 1990 жылдан бері жұмыс істеп келемін. Арманымды іске асыру үшін өз қаражатым жетпейді, ал Президенттің, әкімдіктің, «Даму» қорының арқасында арманым орындалды, қымбат қондырғы сатып алдым, жақсы мамандарды шақырдым. Біздің клиника екі ай бұрын ашылды, – деді Серік Мұқашев.

Кәсіпкер Гүлмира Шажанбаева ұлттық тағамдар әзірлейтін мейрамхана ашпақ болған, жақында оның идеясы жүзеге асты.

– Мейрамхана ашатын ойым бұрыннан бар еді. Мен үшін бұл мейрамхана ісіндегі стартап жоба, әрине, оны жүзеге асыруға шағын және орта бизнес субъектілерін өңірлік қаржыландыру бағдарламасы көмектесті, соның арқасында мен жобаға жұмсаған жалпы инвестицияның 25% алдым. Меніңше, осы қаржыландырудың арқасында біз жұмысымызды уақытында бастап кеттік,- деді Гүлмира Шажанбаева.

astana.gov.kz/kk/modules/material/10227

Ақын болғым келмейді, өлеңім бар,
Өлеңім бар, қажетті көлемін ал,
Адам болғым келеді, адам болғым,
Бұл жалғанға бір-ақ рет келемін-ау.

Арам болғым келмейді-ау, ұятым бар,
Кетсін әрмен отқа май құятындар,
Мен өлгенде тәнімді жерге көміп,
Қу дүние-ай, сый қылып ұятымды ал.

Бастық шықпас, болмаймын, бата алмаймын,
Мүдделесті «бақ» үшін сата алмаймын,
Кішілермен қырлысып қырық пышақ,
Үлкендердің «астына жата алмаймын».

Болса дағы жүрегі мейірімді,
Дәрігердің, байқасақ, күйі мұңды,
Сынған қолға ағаш сап, түзетсемде,
Жинай алман, өлген жан, киіміңді.

Өмірінде көрмеген жоқ саласы,
Журналистер қоғамның бейшарасы.
Көз алдында халықтың қорғаны ол,
Қолындағы биіктің гитарасы.

Кейін қарай, ей көңіл, тартасыңба.
Жоғалмаған қадір бар әр тасыңда.
Дүниенің халыққа бақ болуы,
Дөңгелеткен адамның арқасында
©Ернар Сейтахмет

Ең қымбат кофе – «Kopi Luwak». 1 келі кофенің бағасы – 400 АҚШ доллары.


толық ақпарат kaztv.kaztrk.kz/kz/news/photo_rep/elemdegi-en-kymbat-tagamdar

Бағдарламаға бүгінгі күннің алғыр бойжеткенінен бастап, от пен ошақтың арасында жүретін ибалы келіндер мен қаладағы іскер әйелдердің өмірде өткерген шынайы оқиғалары арқау болады. Ашық әңгіме барысында шемен болып қатып қалған шер тарқатылады.

Хабарда ұтымды сөздер ұшқыны, орынды әзіл мысқылы айтылады. Тағдыр тауқыметін көрген аруларымызға кеңес беріп, ішкі сырын сыртқа шығаруға септігін тигізетін бірден-бір жоба.

Жаңа маусымда шытырман оқиғалар, көңілге қонымды жауаптар, қажетіңізге жарар пайдалы кеңестер айтылмақ. Сонымен қатар, қоғамда болып жатқан өзекті мәселелер де жүргізушінің назарынан тыс қалмайды.

Бағдарлама мақсаты — еңбек адамының мәртебесін көтеру, көрермендердің кәсіпкерлікке деген ынтасын арттыру. Өскелең ұрпаққа үздіктердің жолын үлгі етіп, «Қазақстанда жасалған» маркасының дамуына үлес қосу. Бағдарламада кәсіпкерлердің еңбек жолы, өндірістің тынысы, қазақстандық нарықтағы кәсіпорындардың қалыптасу мен даму жолдары айтылады.