27 қарашада Нұр-Сұлтан қаласы, Астана гуманитарлық колледжінде " Jas kasipker -2019" байқауының марапаттауы өтті. " Jas kasipker" байқауы «Жігер.Абырой. Сана» қоғамдық қоры ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің қолдауымен ұсынылған КЕАҚ грантының аясында ұйымдастырылған жоба.


Байқауға қатысуға өтініш білдірген қатысушылардан 5 жас кәсіпкер таңдалып, сұхбат алынды. Соңғы кезеңнің қорытындысы бойынша, қазылар алқасының шешімімен, 18 жасар жас кәсіпкер Сара Сахынбек жеңімпаз атанды. Бас жүлде иегеріне ДРОН DJI spark alpine white, үздік 6 кәсіпкерге смарт сағаттар сыйлыққа беріліп, мақтау қағаздарымен марапатталды.


Шара барысында кәсіпкерлер өз жобаларына шағын таныстырылым жасады. Астана гуманитарлық колледжі студенттерінің сұрақтарына жауап беріп, ой алмасты.

Алматы қаласы қоғамдық даму басқармасының тапсырысы бойынша «Студенттер футбол лигасы» қоғамдық қоры ағымдағы жылдың қазан айының 14-18 жұлдыздары аралығында «Маралсай» демалыс үйінде Алматы қаласының белсенді, талантты жастарына және әлеуметтік жағдайы төмен отбасыдан шыққан жастарға арналған «#SmartJastar» атты жастар лагерін ұйымдастырды.

«#SmartJastar» лагерінің мақсаты: Алматыда болашағы зор және талантты жастарды қолдау, үлкен шығармашылық әлеуетті дамыту және жас ұрпақтың кәсіби дамуы үшін барлық жағдайларды жасау. Жастар арасында жаңа қазақстандық патриотизмді қалыптастыру, рухани-адамгершілік құндылықтарды түсіндіру және дамыту.

Лагерь аясында: Жастардың ораторлық, көшбасшылық қасиеттерін қалыптастыру үшін көптеген семинар-тренингтер, мастер класстар жоғары деңгейдегі спикер, тренерлердің қатысуларымен өткізілді. Сонымен қатар өз-өздеріне сенімділігін, батылдықтарын арттыру мақсатында жастар тимбилдингтерге, квест ойындарына, және салауатты өмір салтын сақтау мақсатында ұйымдастырылған спорттық шараларға белсене қатысты. Және де қосымша мотивация алуы үшін, жастар мен мәдениет және спорт саласында үлкен жетістіктерге жеткен тұлғалармен кездесу ұйымдастырылды.

Бүгін QAZAQ QURESI Халықаралық федерациясының президенті Қанат Бозымбаев БАҚ үшін жаңа жобалар жайлы айтты.

— Қанат Алдабергенұлы, Польшаның Вроцлав қаласында Qazaq Kuresi Еуропа чемпионатыаман-есен, сәтті өткіздіңіздер. Алдағы уақытта Сіздің басшылығыңызбен халықаралық федерация қазақ күресінен шетелде жаңа беделді турнирлер өткізуді жоспарлап отыр екен. Бұл туралы толығырақ айтып беріңізші.
— Біз Қазақстаннан тыс жерлерде қазақ күресін насихаттауды жалғастырамыз. Осы мақсатта Азия және Әлем чемпионаты жоспарлануда. Азия чемпионатын Моңғолияда өткізу туралы шешім қабылданды. Бүгінгі таңда чемпионатқа дайындықтың белсенді кезеңіне көштік. Қазірдің өзінде федерациялардан өтінімдерді қабылдап жатырмыз, әдеттегіше салмағы, сәйкестігі деген сияқты параментрлермен таңдау жүргізіп, ұйымдастыру мәселелерін шешудеміз.
— Сонымен Азия чемпионаты қашан өтеді?
— Жақында — биылдың 16-17 тамызына жоспарладық.
— Жақында демекші, осыдан 1-2 ай бұрын федерацияның құрылғанына 2 жылдың төңірегі болыпты. Бұл ретте, өзіміздің де, шетелдің де ақпарат құралдары Qazaq quresi халықаралық федерациясының қызметін жазып жатқанын білеміз. Осы күні федерация әлем бойынша өз одақтастарын жинай алатын, шетелде қлттық күрестен беделді турнирлерді өткізетін жалғыз спорт федерациясы атанып жүр. Баспасөз, спорт сарапшылары қазақстандық федерация мұндай салмақты және ең бастысы керемет нәтижелерге қол жеткізе алмайтынын алға тартады. Оның үстіне, Еуропа және Әлем чемпионаттарын сәтті ұйымдастырғаннан кейін, қазақ күресінен Халықаралық федерация жазғы Олимпиада ойындарының бағдарламасына қазақ күресін қосады деген қауесет бар. Ол жағы қалай?
— Әрине, бұл біздің мақсатымыз. Алайда оған жету үшін бірнеше жыл уақыт қажет. Осы уақытқа дейін біздің федерация құрамына 29 шет ел және екі халықаралық спорт ұйымдары кірді. Жақын арада бізге тағы 10 шетелдік мемлекет қосылады деген үміттеміз. Біз осы елдердің ұлттық чемпионаттарында тұрақты жұмыс жасауды мақсат тұттық. Федерацияда кем дегенде 40 шетелдік федерация болған кезде, біз Қазақстан Республикасының Ұлттық Олимпиада комитетінің қолдауымен Халықаралық Олимпиада Комитетімен келіссөздерді бастаймыз деп үміттенемін.
— Qazaq kuresi алдағы жазғы Олимпиада ойындары бағдарламасына енуі мүмкін бе?
— Жуырдағы олимпиададан үміт аз. Әрине, кейбір халықаралық федерациялар тарапынан қызығудың да, қызғаныштың да бар екені жасырын емес. Мәселен, Халықаралық дзюдо федерациясындағы әріптестеріміз спортшыларға Qazaq kuresi-нен жарыстарға қатысуға тыйым салады. Дегенмен қазақ күресі мен дзюдо бір-бірін байыта алар еді. Біз өз палуандарымызға тыйым салмаймыз, олар өздері қалаған жерде күресіп, барынша мықты техниканы меңгергені игі. Сондықтан біз Халықаралық Олимпиада Комитетімен жұмыс істеп, федерациялар арасында әріптестік диалог құрамыз деп ойлаймын.
Жобаны ТШО, ERG қолдады.

Халықаралық Qazaq kuresi федерациясының баспасөз қызметі.

Международная федерация Qazaq kuresi продолжает популиризацию национального вида спорта казах курес за пределами Казахстана.

Недавно в городе Вроцлав (Польша) прошёл чемпионат Европы по Qazaq kuresi.

В чемпионате Европы приняли участие 113 борцов из 24 стран: Албания, Армения, Азербайджан, Австрия, Беларусь, Болгария, Кипр, Эстония, Грузия, Греция, Исландия, Израиль, Италия, Латвия, Литва, Молдова, Норвегия, Польша, Румыния, Россия, Сербия, Словения, Испания, Украина. Сборные Ирландии, Италии, Испании дебютировали на чемпионате Европы.

Золотыми призерами стали такие страны как Армения (Гаспар Хайрапетян, 55 кг; Роберт Габриелян, 74 кг), Грузия (Иракли Купатадзе, 60 кг; Торнике Наглиашвили, 60 кг), Россия (Арам Григорян, 82 кг; Юрий Шикалов, 90 кг). В 100 килограммовом весе победила страна организатор – Польша (Игор Дзиерзановски). В категории +100 килограммов: Литва (Игнас Мекэйджус), и в абсолютном весе одержала победу Грузия (Гиоргий Закариадзе).

Также 16-17 августа 2019 года планируется проведение чемпионата Азии по Qazaq kuresi в Монголии, в котором примут участие более 100 спортсменов. На сегодняшний день уже подтвердили участие Китай, Япония, Индия, Пакистан, Узбекистан, Киргизстан и другие.

Международная федерация по Qazaq kuresi является единственной спортивной федерацией, которая самостоятельно проводит турниры за пределами Республики Казахстан, объединив национальные федерации.

Справка: #qazaqkuresi
ОЮЛ «Международная федерация казах курес» официально зарегистрирована Департаментом Юстиции Астаны 24 марта 2017г. В феврале 2017г. руководители из 35 стран собрали учредительный конгресс международной федерации казах курес в Астане, где была утверждена работа федерации и избран президент Канат Бозумбаев. Вице-президентами федерации являются олимпийский чемпион Жаксылык Ушкемпиров, известный борец Даулет Турлыханов, аналогичные должности заняли руководители федерации КНР и Польши.

Жас журналистердің ХI Республикалық пәндік олимпиадасы дәстүрлі жалғасын Павлодар қаласында тауып отыр. С.Торайғыров атындағы білім ордасында 17 ЖОО-ның шәкірттері бас қосты.
Алыс жолдан бойкүйез тартып келген студенттерді тамаша сергіту сәті тосып тұрды. Қара жорға билеп болған қатысушылар сайыстың қамына кірісті. Алғашқы сөз кезегін алған С.Торайғыров атындағы ПМУ ректоры Гаухар Ахметова:
– XX ғасырдың басында Алаш азаматтары қазақ журналистикасының негізін қалады. Халықтың қоғамдық санасы мен саяси көзқарасының қалыптасуына зор ықпал етті… Журналистика – күнделікті өмірдің айнасы. Ол әркезде өз биігінен көрінеді. Сондықтан журналистік білім-білігін көрсетемін деп келген жастарымызға сәттілік тілеймін, – деп лебіз білдірді.
Сайыс таныстыру, эссе жазу, тест, жедел ақпарат сынды кезеңдерден тұрады. Олимпиаданың бірінші күнінде екі кезеңді еңсерген студенттер Павлодар қаласын аралап, бой жазып қайтты. Сондай-ақ бұл жылдың жаңалығы – Кереку өңірі туралы бейнесюжет дайындау. «Ертіс-Баян өңірінің тарихы мен келбеті менің әсерімде» атты бейнесюжетте қатысушылар экскурсиядан түйген ойларын жеткізіп бақты.
– Республикалық пәндік Олимпиадаға алғаш рет қатысуым. Деңгейі өте жоғары. Қай команда болмасын, жоғары дайындықпен келгендіктері байқалып тұр. Бұл жерден үлкен тәжірибе алып, өз мүмкіндігімізді барынша көрсетуге келдік, – деді Аманжолов атындағы университеттен келген «Алтай ақпарат» командасының мүшесі Алтынай Бақытжанқызы.
Бүгін сайыстың соңғы күні. Бес сайыс кезеңі бойынша жеңімпаз анықталатын болады.

С.Аманжолов атындағы ШҚМУ-дың 3-курс студенттері

Қазақ тілі үш тұғырлы тілдің
біреуі болып қалмайды.
Үш тілдің біріншісі, негізгісі,
маңыздысы бола береді.
(Н.Ә.Назарбаев)

Әрбір тіл өзінің халқы үшін – ұлы. Тіл-халықтың тарихы. Тіл- ұлттың дәстүрі. Тіл- әр перзентің махаббаты. Мен де сөзімнің басын тіліме деген махаббатымнан туған мына өлең жолдарыммен бастағым келіп отыр:

Туған тілім тарихымның бастауы
Туған тілім болашағым аспаны
Туған тілім таза болған жүрегім
Туған тілім мәдинетім тілегім.

Тілім менің ешқашанда өшпейді
Заман маған латынға көш дейді
Назарбаев атамыз үш тілмен
Алға қарай қадам басып өс дейді

Ана тілім абыройым тірегім
Аямаспын ештеңемді ар үшін
Үш тілдікті қолдағанмен жүрегім
Латынға жібермей тұр намысым

Ол таңбамен мен алғаш жазғанмын
Алғаш рет анамның айтқан арманын
Әке деп айтып қуантқан менің әкемді
Сол тілімді құртпаса екен арманым

Үш тілділік заманымның талабы
Латын деп заман қайда барады
Ренішті бұл ұрпақтың бір ойын
Қабылдаса жасаған сол амалы.

Қай кезде болмасын көп тілді меңгерген мемлекеттер алдыңғы қатарда болып көш бастап тұрған болатын. Мысалы, ежелгі Мысырда көп тілді еркін меңгерген мамандар иеархиялық сатымен жоғарлап, салық төлеуден босатылып отырған. Қазіргі Қазақстан саясаты секілді. Бәсекеге қабілеттісіңба, заман ағымымен жүр да, керегіңді ал. Қазіргі таңда алпауыт мемілекеттер көп тілді, әсіресе халқаралық тілдерді меңгеруді маңызды міндет деп санап отыр. Осы орайда бәсекеге қабілетті ел болу мақсатында сол бағытқа көшіп отырған біздің мемлекетті асыра сөгудің осы орайда қажеттілігі жоқ. Себебі, үш тілді білу заман талабынан туып отырған қажеттілік.
Бүгінде ағылшын тілі бастауыш сыныптардан бастап оқытыла бастады. Бұл, өте дұрыс нәрсе. Себебі, бала жастайынан тілді базалық деңгейде білсе, болашақта кәсіби деңгейде үйреніп алуына мүмкіндік туады. Сонымен қатар, ағылшын тілі тереңдетіліп оқытылғаны құптарлық дүние. Қазіргі кезде мектеп бағдарламасынан ағылшын тілін еркін меңгерген көптеген бітірушілер шет елдерде білімін дамытып, тәжірибесін молайтуда. Осы тұста түсініспеушілік орын алуда.Бала санасын жастайынан улау, немесе қазақ жастарының шет ел асып кетуі, ұлтын сатуы деген секілді.
Үш тілді білу дегенді ұлттық тілімізді өшіру деп түсініп жүргендер саясатты толық түсіне алмай жүргендер немесе қалған тілдерді меңгеруге ерініп жүргендер деп түсінсем қате пікір болмас. Себебі, сіздер айналаңыздағы адамдармен танысу, ортаңызды қалыптастыру арқылы, көзіңізді аша салып көрген ата-анаңызды ұмытып куетпейтініңіз секілді, қосымша тіл білуіңіз анаңыздың сүтімен берілген ана тіліңізді артқа ысырып тастай алмасы анық. Осы тұста барлық адамның қабылдауы бірди емес деп пікір білдіретіндерге айтарым барлық адам өз санасын өзі басқарады. Түсінгенге.
«Үш тұғырлы тілдің», шын мәнінде, мемлекеттік тілге мүлде зияны жоқ. Бұл жерде мәселе сол стратегияны, сол саясатты дұрыс жүргізуде, жарқын болашақта нәтижесінің оң болуын қамтамасыз етуде болып отыр. Мәселен, Орыс тілі мен ағылшын тілін оқытатын мұғалімдер міндетті түрде қазақ тілін, яғни мемлекеттік тілді өте жақсы білуі тиіс. Жоғары оқу орнында да ағылшын мен орыс тілін қазақ тілімен біріктіріліп ғана оқытылуы керек. «Үш тұғырлы тілді» тек мәдениетаралық қатынас негізінде қарап, ақпарат алмасу, білім үйрену, тәжірибе жинау үшін үйретіледі. «Үш тұғырлы тіл» саясатын дамыту үшін қазақ тілін, яғни мемлекеттік тілді мемлекет тарапынан ең бірінші орынға қойылып жатқаны да көзі ашық адамдарға шындық. Соңғы санақ бойынша, Қазақстан халқының 93,5 пайызы өз ұлтының тілін — ана тілі деп санайды. Ал, 74 пайызы қазақ тілінде ауызша сөйлей алады, түсінеді. Сонымен қатар 94,5 пайызы орыс тілді болса, 15,4 пайызы ағылшын тілін толық меңгергендер. Демек, 130-дан астам ұлт пен ұлысқа қызмет етіп отырған еліміздегі орыс тілінің қазығы әлі де мықты. Саны бойынша 3/2 құрайды, бұл бізді бір жағынан үлес салмағы жағынан құтқарып та отыр. Бұл статистикаға қарап, «Үш тұғырлы тіл» саясатын жүргізудің нақты уақыты екенін, яғни темірді қызған кезінде басатын кез екенін атап өту керек. Егер, «Үш тұғырлы тіл» саясатын кейінге қалдырсақ, онда дамудан тоқтап қаламыз.
Кейде есіңе мектептегі ұстаздар сөзі еріксіз оралады. « Тіл білмесең даклада қаласың». Расыменде қазір орыс, ағылшын тілін білмесеңіз ана тіліңізді білгеніңіздің бес тиындық құны жоқ. Көрдіңіз бе, сіздің сауатсыздығыңыз ана тіліңіздің құнын түсірді. Өзге тілдің бәрін біліп тұрсаңыз, өз тіліңізді өзіңіздің қастерлегеніңізбен қоймай, өзгеге де қадірін арттырарыңыз анық.
Ұлым тіліңді жаман сөзден, көзіңді жамандық бағудан сақта. Ұлым, сөзіңді жүрегіңмен тербеп, содан соң айт, бұлай етсең баршаға сүйкімді боларсың. Ұлым, біреуден жаман сөз естісең, оны жүрегіңнің жеті қарыс түкпіріне тұт, оған жаман болар, саған жақсылыққа қайтар», — деп дана Хикар ұрпағына осы бір даналық сөзді жадымызда мәңгі ұстап өзге тілдерді еркін меңгере отырып, өз ана тілімізді сақтап, айтар сөзімізді өз орнымен пайдалана білейік!

Алматыда қоғамдық көлікке бөлек жолақ берудегі мақсаттардың бірі — қала ішіне сыймай кеткен, жол жиегін босатпайтын бей-берекет автомобильдерден арылу еді. Бірақ жекеменшік көліктің иелері оңай берілетін түрі жоқ. Кез келген заңнан жеке пайдасы үшін тесік тауып кетуге шебер халық емеспіз бе, бұл жолы да жолақтың пайдасы мардымсыз болып тұр.

Жақында Желтоқсан көшесін бастан-аяқ жүріп өтудің сәті түсті. Видеотіркегішіме ілінген кадрлар арқылы бір-екі мәселені сөз еткім келеді.

Желтоқсан мен Наурызбай батыр көшелеріндегі «А» жолақтары былтыр, 2016 жылы жазда пайда болды. Мойындау керек, оң өзгеріс бар, әсіресе бастапқы кезде кәдімгідей көрінді: жол жиегінде тізілген машиналар азайды, қоғамдық көліктердің де жүрісі жылдамдай түсті деп ойлаймын.

Бірақ, бірағы бар! Уақыт өте келе автомобильдер кейбір учаскелерге қайтып орала бастады. Бұған себеп — тиісті шараның болмауы. Жол-патруль полициясы қоғамдық көлікке арналған жолақты бақылаудан қалған сияқты әсер береді. Бұл жерде де тобыр инстинкті ойнап кетеді — біреу әкеліп қойса және олар полиция тарапынан еленбесе, қалғандары да соған еріп машиналарын қоя бастайды.

Желтоқсан көшесінен негізі үш тәртіп бұзушылықты байқадым:
— Машинаны дұрыс қоймау. Қоғамдық көлікке арналған жолағы бар жолдарда өзге машиналар бірінің артынан бірі, бордюрге жағалай орналасуы керек (7.6.1. жол белгісі, суреттегідей). Алайда барлық жерде бұл талап сақталмай отыр. Ал дұрыс қойылмаған машинаның арты шошайып, автобус жолына шығып кетеді, сәйкесінше, қозғалысқа да кедергі.

— Жолақтың үстіне қою. Аталған көшеде жол жиегіндегі қалтадан орын жетпегендер «А» жолағының өзіне қойып жүргендер бар. Бұл автобустардың жолын толықтай жауып, бөгеп тастау деген сөз. Ешкім жазаламайды екен, неге қоймасқа?

— Тротуарға көлік қою. Бұлар енді айыппұлдан қорқып, сақтық шарасына көшкендер шығар деп ойлаймын. Желтоқсан бойында жаяулар аймағына шығып кеткен автомашиналарды көп байқадым. Әйтеуір дөңгелек жүре алатын жерлердің бәрін жаулап алыпты.

Аталған мәселелер түптеп келгенде қоғамдық көлікке басымдық беруге арналған жұмыстардың нәтижесін жоққа шығарып отыр.

Бұл постты Алматы әкімдігіне және Ішкі істер департаментіне жіберіп көремін. Нәтиже бола ма, болмай ма — оны келесі постымда жазамын.

Әңгіме автомобиль иесін міндетті сақтандыру жайында. 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап Қазақстанға Ресейден өз машинасымен келетін туристер міндетті сақтандыруға қомақты қаржысын тастап кетеді.

Менің ойымша, бұл жерде сақтандырушы компаниялардың лоббиі жүріп кеткен. Бұрын 15 күндік тариф 970 теңге тұрған екен. Енді жаңа заңға сәйкес елімізге машинамен келген Ресей азаматы 15 күнге 8153 теңге төлейді.

Бұны кездейсоқ біліп қалдым. Қайын ата биыл біздің ауылға барған екен. Сонда кеден посты жанындағы сақтандырушылардың біріне сондай сома қалдырыпты. 15 күнге 8 мың — бұл сұмдық, меніңше.

Айта кететін бір мәселе бар: Ресейге барған біздің отандастарымыз біздікінен де көп сома төлейді (теңгеге шаққанда 9-10 мың). Бірақ мынаны ескеру керек: Қазақстанда 17 млн халық тұрады, Ресейде 140 млн. Оларда халық та тығыз, жолдары да көп. Сәйкесінше жол апатына ұшырау мүмкіндігі жоғары. Ал біздің сазды-шебенді супержолдарымызда қарсы бағытқа шығып кету қорқынышынан гөрі, дөңгелегіңді жарып алмай, тиісті жеріңе жетіп алу қорқынышы басымырақ. Айдалада қайдағы апат, нақ?

Туризмді дамытуға тағы бір кедергі табылды. Дұрыс жолмен келе жатсыңдар, отандастар.

Мынау былтырғы және биылғы тарифтардың салыстыру кестесі («Алау» ақпараттық порталы alau.kz/):

Оңтүстік астананың биылғы туған күні ауқымды мәдени-спорттық шараларымен ерекшеленді. Негізгі қоғамдық-мәдени шаралардың бірі 15 қыркүйекте Тұңғыш Президент саябағында өтті.

Саябақты көрген адам мені қостар — оның территориясы өте үлкен. Халық парктің әр түкпірінде қатар жүріп жатқан бірнеше концерт-фестивальдарға өз қалауы бойынша ұнатқанын көре алады. Өзім көріп үлгерген шаралардан аздап фото материалдар ұсынғым келеді.

Ескерту: Фотосуреттер смартфонға түсірілгендіктен талғампаз фотосүйер қауымнан сапасы үшін кешірім сұраймын.


1. Мен келсем халық саябақтың алдында үйіріліп тұр екен. Биіктеу жерде сахна тұр. Сондықтан ба, бір концертпен шектелетін мейрам саябақ алдында болады деп ойлап қалыппын.

Кеше фейсбуктен осы сұхбаттың сілтемесіне өтіп, жаңа оқып болып отырмын. Жай оқымаймын. Толық оқып бітірудің енді ғана сәті түсті. Сұхбат маған ұнады.

… жас кезіңде ең мықты қабілетің қайсы, соны танып алмай, бақытқа жетуің неғайбыл. Ең үлкен қабілетіңді басқа нәрсемен алмастырмау керек ...

деп дұрыс айтады. Сосын жаңа үйленген жастар үй болмай жатып «Ажырасқан кезде дүние бөлісу» деп аталатын «Некелік шарт» жасап емес мынандай қағида жасап өмір сүрсе бақытты болады

… үйленетін кезде отбасының 10 қағидасын жасадық ...

Барлығыңа оқуға кеңес беремін. Ол кісі өзі журналист болған соң әңгімеде мысал ретінде журналист мамандығын көп келтіреді. Бірақ әңгімесінде «Қалай мықты мамандық иесі болу керек?», «Қалай бақытты отбасы болу керек?», «Қалай саны көп, сапасы мықты ұрпақ тәрбиелеу керек?» деген мәселелерді қозғайды. Себебі өзінің білетіндерін жастарға үйретіп, елге қызмет етпек екен. Бейсенбек ағаға іске сәт, жұмысыңыз жемісті болсын деймін. Осындай жол көрсетер ағалар көп болсын.
15000 символдан асып кеткендіктен мәтінді қысқарттым. Толығы мында.