Нұржан мен Сәлиманың арманы — немерелі болу. Бірақ Бауыржан сүйген қызына үйленгісі келеді. Оның үстіне, ата-анасы «бел құда» салтымен айттырып қойған қалыңдығы Айжанның ұнатқан жігіті бар. Егер Күләш тәтейге тон қажет болмағанда бұл әрекеттен түкшықпас еді. Ару қыздар байқауы, үндістермен айқас, жол бойындағы шытырман – осынау әдемі тон үшін кейіпкерлеріміз қандай қиындықты бастан кешпейді дейсің!

«Осындай талантты студенттер кімде бар екен?» деп масаттанып қоямын кейде.

Иә, иә, мен бүгін тағы кураторлық тобымның кезекті дарыны туралы сөз қозғағалы отырмын. Олар туралы мен айтпасам кім айтады? Өткенде «ән» тақырыбында «Ақпараттық қауіпсіздік жүйелері» мамандығының 1-курс студенті Нұржан Оразалинмен таныс болсаңыздар, бұл аптадағы «кино» тақырыбының кейіпкері – Абылайхан Қайыржанов.

Абылайхан – менің топтағы ең белсенді көмекшім. Мен ұйымдастыратын тәрбиелік шаралардың фото түсірілімі соның мойнында. Ал оның операторлық қабілетіне екеуміз кафедра бейнеролигін жасаған кезде біржола көзім жетті. Жә, тақырыптан ауытқымайын.

Абылайхан сабақтан тыс уақытта қосымша «Studio24 Media Production» компаниясында операторлық қызмет атқарады. Ол масштабты жарнамалық роликтер, музыкалық клиптер түсіреді. Дегенмен оның басты арманы — киноиндустрия.

---

Ал осы мақсатқа жетудегі алғашқы қадамын ол өткен жылы «Infomatrix» байқауында жасап көрген екен. Және ол қадам жетістіксіз болмады.

Infomatrix — Румынияда 2003 жылдан бері мектеп оқушылары мен студенттер арасында өткізілетін халықаралық IT-олимпиада. «IT-олимпиадасы несі?» деп таң қалмаңыздар, байқауда «программалау», «аппараттық басқару», «робототехника», «компьютерлік графикадан» бөлек "қысқаметражды фильм" категориясы бар. Байқау туралы толығырақ мына жерден біле аласыз.

Абылайхан байқауға осы қысқаметражды фильмдер категориясы бойынша қатысты. Фильм сценарийін Якудин атты досымен бірігіп жазып, өзі әрі режиссер, әрі оператор міндетін атқарды. Тіпті керек десеңіз монтажын да өзі жасады. Ал рольдерді кластас достары сомдады. Нәтижесінде Якудин екеуі Қаскелеңдегі іріктеуде бас жүлдені алып, Румынияда өткен финалда күміс медальге ие болды.

---

Debutfilms командасы байқауға ұсынған «Мүмкіндік» (Chance) қысқаметражды фильмі мектеп қабырғасындағы оқушының ең басты міндеті – білім алу екендігін үндеп, жасөспірімдерді балаң сезімге бой алдырмауға шақырады.

«Фильм бозбаланы кездестірген күннен бастап өзгеріп сала берген үлгілі оқушы қыз туралы. Сабақты жайына қалдырып, бар уақытын арнап жүргенде жігіті оның жүрегін жаралап, көңілін қалдырды. Дегенмен соңында қызға тағы бір мүмкіндік беріледі.
Білім – біздің өміріміздегі ең басты нәрсе. Білімсіз мансап пен жетістікке жету мүмкін емес, ал кейбіреулер оны кеш түсінеді. Сондықтан мүмкіндік барда оқыңыздар және дұрыс таңдау жасаңыздар!» дейді фильм авторлары.



— «Chance»-ты түсіру барысында қандай қиындықтар болды?
— Басында актерларды таңдау қиын болды, бірақ кейін бәрі өз орнына келді. Қатты қиындық көрген жоқпын.

— Өзің оператор, өзің режиссер болыпсың, екі бірдей міндетті қалай атқардың?
— Мен ең алдымен актерлерге «раскадровканы» көрсетем, кейін оларға жалпы сюжетті түсіндірем. Содан соң барып түсіру процесін бастаймын.


— Жаныңа фестивальдік кино жақын ба, әлде бұқаралық па?
— Бұқаралық кино жақын. Себебі оны көпшілік көреді.

— Қазақ жастары түсіріп жүрген туындыларды ешкім біле бермейді, неге соларды танытатын алаң ашпасқа, мысалы киноклуб, кинобағдарлама немесе қандай да бір сайт ашып деген сияқты?
— Ол туралы ештеңе айта алмайды екенмін. Жалпы өз-өзіммен жүрген адаммын. Дегенмен ойланып көретін зат екен.



— Өзіңдей кино түсіруге қызығатын жастарға қандай кеңес берер едің?
— Оларға айтарым: қазіргі XXI ғасырда бәрін де ғаламтордан тауып алуға болады, ізденіп көп нәрсе үйренуге болады. Айтпақшы, МЕГА-да 14 жасқа дейінгі балаларға арналған кино мектебі бар, онда балаларға кино түсірудің негіздерін үйретеді. Ең бастысы – өздеріңе ұнаған тақырыпты ғана түсіріңдер!

Сүйікті студентіме сәттілік тілеп қойдым. Тек биіктерден көріне берсін!

Суреттер Абылайханның жеке мұрағатынан алынды

Ақпан айының 20-сында қазақстандық кинопрокатқа «Фуга. Дорога в никуда» атты көркемсуретті фильм шығады. Киностан жобаның сценарий авторы Еркебұлан Жолдасовтан алынған сұхбатты сіздердің назарларыңызға ұсынады.

«28 аптадан кейін», «Аптап», «Лашықтан шыққан миллионер» секілді атағы алысқа кеткен туындылардың авторы Дэнни Бойл қайталанбас сценарийға деген сүйіспеншілігімен («Жағажай»), болмас жерден бадырайтып белді туынды жасап шығаратын ерекшелігімен («127 сағат») танымал. 57 жастағы маманның бар-жоғы толықметражды 11-ақ фильмі бар, алайда олардың әрқайсысы дерлік көзден таса, көңілден былай қалған емес.

Шәкен Айманов атындағы «Қазақфильм» киностудиясы түсірген Ермек Тұрсыновтың «Шал» фильмінде басты рөлді сомдаған Ерболат Тоғызақов — бұған дейін жалпы көпшілікке аса таныс емес тұлға. Алайда «Келін», «Балалық шағымның аспаны», «Сталинге сыйлық», «Қызғылт қоян туралы аңыз» секілді бірқатар туындыларда қосымша, эпизодтық рөлдерді сомдаған актер ұзақ жылдар бойы кино саласының отымен кіріп, күлімен шығып келеді.

Киностан порталы Ерболат Тоғызақовтың «Шал» фильмінен алған әсерлерін, ойларын сіздерге ұсынып отыр.

2012 жылдың 12 сәуірінде отандық нарыққа «Джамп көшесі, 21» («Мачо и Ботан»; «21 Jump Street») кинотуындысы шығады. Фильм жанры жағынан боевик элементтері бар комедияға жатады. Қалай дегенмен де көрсетілімнен кейін көрерменнің бей-жай қалмасы анық.

Comingsoon.net сайтындағы сыбыс бойынша, «Крепкий орешек» (Die Hard) фильмнің бесінші бөлімі түсірілгелі жатыр дейді. Фильмнің қалай аталатыны әзірге белгісіз*.
Фильмнің режиссері ретінде Джон Мур (Макс Пейн) бекітіліпті. Фильмнің Скип Вудз (А командасы, Х-адамдар) жазған сценарийінің жобасы бойынша, Брюс Уиллистің кейіпкері мен оның ұлы Ресейге барады екен. Оқиғалар сол жерде орын алмақ.

Фильмнің 1980 жылдары түсірілгенін ескерсек,«тіптен жаман емес» деген баға беремін. Стэнли Кубриктің «The Shining» (Шұғыла) триллері көруге тұрарлық, айтуға тұрарлық дүние екеніне көз жеткіздім. Ең үрейлі фильмдердің түрлі чарттарында бұл өзі алдыңғы қатардан көрініп жүр.

Суреттеме: Екі дос, Асқар мен Баха спортшылар сияқты шымыр да күшті болуды армандайтын. Бірі дүкенде сатушы, екіншісі қарауыл болып жұмыс істейтін, күнделікті күйбің тірліктен және бұзақылардың қоқан лоққысынан жалыққан олар фитнес-клубқа жазылмақ

Жасағаң зұлымдығың тым қысқа ғұмырыңа татымайды

Әр түрлі ұлттардан құралған Америка үшін нацизмнің үлкен мәселе екенін білмеппін. Ұлтшылдық болғанда анау-мынау емес, кәдімгі нәсіл аралық қақтығыстар деңгейіне жеткенін біреу білсе, біреу білмес. "Американдық оқиға Х" фильмі осы жайында.