Әңгіме. Қас -қағым сәт

Күтпеген кезде, аяқ астынан, өмірге қауіп төніп тұрса, қауіптен құтылу үшін жасалатын әрекетті ойластыру үшін қанша уақыт қажет? Көптеген адамдар өлім мен өмірдің арасында қалғанда, таңқаларлық жылдамдықпен шешім қабылдап, дер кезде жасаған қимыл іс-әрекеттерінің нәтижесінде аман қалады.
«Алдымда жол көріністері жылдамдығы баяулаған кино секілді алдымнан өтеді, рульді оңға-солға бұрамын, аман-есен қалудың амалын жасап көрудемін. Әйтеуір аман қалдық, шын мәнінде автокөлігімізді зырылдауықша айналдырып келеді ғой, қажет кезде автокөлігімді бұрып үлгердім, әйтпегенде төтесінен ауып түсіп дөңгелете берер еді, онда аман қалуымыз екі талай» деген қуанышпен айтылған сөздерді естігенмін.
Бірақ адамдар бастарынан өткергенді баяндамас бұрын тыңдаушыларына күмән, күлкі, жеркеніш әкелетін тұстарын сананың сүзгісінен өткізеді. Сұрап та білу мүмкін емес жайттарын өздерімен бірге әкеткендері де бар.
Сіз ғажаптарға сенбейтін скептик болсаңыз да, мүмкін дәл қазір көзқарасыңыз өзгеретін шығар.
Қас-қағым сәт секундпен, миллисекундпен есептелмейді. Кей-кезде миллисекундтер өмірдің өлшеусіз мол мезеттіне айналады.
Ауыл баласының жаз айындағы ермектерінің бірі велосипед тебу.
Ауылдың жоғарғы жағынан төмен түсетін көшемен жүргенде екі қабатты, кірпіштен салынған, жасыл түсті фасады бар мектеп ғимараты көрінетін. Ауласы биіктігі бел тұсына келетін бетон қашамен қоршалған.
Велосипедпен зымырап келемін, көше басынан кіші болып көрінген мектеп, үлекейіп келеді. Дәл мектеп қақпасының тұсында жол шұғыл оңға бұрылатын.
Бұрылысқа тақап қалдым, рульді бұрсам велосипед бағытын өзгертіп бұрылмайды. Алдыңғы дөңгелегі жолдың шетінде төгілген қиыршық тас үстіне шығып кетіпті. Қиыршық тастар үстінде велоспед дөңгелегі жер бетімен үйкеліс күшін жоғалтқандай сырғып барады.
Менің жағдайымды бақылап тұрған көше тұрғындарының бірінің дауысын анық ести бастадым, құлақ арқылы емес, дәл бастың ішінен ап-анық естіледі.
-Ана бала өлді ғой, өлді -деген сөздерді ести, велосипед басқарусыз қалғанан бастап түскен ерекше күйім -баяулаған уақыт, шын мәнінде зымырап өтіп бара жатқанын, өмірімді сақтауыма қажет әрекеттерді біреу маған түсіндіріп жатпай-ақ басыма бірден құйя салғандай болды.
Бетон қашадан қашпақшы болғандай, кері бағытқа денемді жантайтып жерге қарай құлай түстім, саусақтарым жерге жете салысымен тырнап жармаса бердім. Нәтиже берді. Жерге құлаған бетімде өмірге екінші рет келдім, велосипедім болса алты-жеті метрдей сырғып барып қашамен соқтығысып қирады.
Қалайша үйге жеткенім есімде жоқ. Болған жағдайды кімге болса да баян еткенге батылым жетпеді.
Сол жолы велосипедпен зымырап келе жатқанда жалғыз болмағаным анық, тағы да біреу қасымда еріп ұшып отырғандай болды. Оны сипаттамақ тұр ғой, жай ғана «кім немесе не?» деп ойласам көз алдыма қара түнекке баратын дәліз елестейді. Дәлізден өткенде ар жағында не күтіп тұрғаны сонда білетін шығармын. Әзірге өмірімнің сақтылығы менің мықтылығымнан емес. Соған көз жеткіздім.