Сатыбалды Кербабаев Атырау қаласы туралы

Аса құрметті Дәруішөлген графы Сатыбалды Багратионұлы Кербабаевтың Дәркәмп-2009 өткен Атырау қаласы туралы жазған жазбасы. 2009 жылдың 08 маусымында Дәруішөлген порталында жарияланды.

1. Атырау қаласы
Шынын айтқанда, Атырау қаласын, Дәруішөлгенге жақын бір облыс орталығы сияқты -науқан жәрмеңкесі деп ойлағанбыз. Орташа есеппен жалақысы 80 000 қазақ теңгесіне бағаланған тұрғындар біздің жиырма-отыз мың крузейромызды менсінбей, тура вокзалда тәшкі сүйрейтіндердің өзі «ақшаларыңның түрін, ептібайымайттар!» деп, бетімізге тарқылдап күліп кетер деп қорықтық.
Алайда барлық үрейім вокзалдан түсе сала наққа кетті! Ал Солай.Де админдерінің бірі – Алмас Нұрғалиевтің жатын үйге дейін жасаған қысқаша экспресс-экскурсиясынан кейін, күдіктің барлығы сейіліп, өзімізді құрметті қонақ сезіне бастадық.
Біздің қайсыбір көрші облыстағы прессаға ойбайлап, оркестр жалдап ашып, қаланың жартысы — қалған жартысын құттықтап жүретін көпірлер мұнда сан жетпейді екен. Өздеріне керек болған, сосын салып алған. Бұл жерде енесс деген эпитеттен басқа айтарым болмады.
Тағы бір жақсы жері – адамзатқа өзінен-өзі белгілі қағидаларды бұл жақта көп ілмейді екен. Яғни«Денсаулық – зор байлық», «Әлеуметтік жобаларды көбейте түсуіміз керек» деген сияқты ішкен тұжырымдарды жергілікті халық онсыз да өздері де білетін болғасын, баннерге жапсыра бермейді екен.
Айтпақшы бір көпірлері қаланы Азия мен Еуропаға бөліп тұр екен! Сәйкесінше көпірдің бер жағында жүргенде кәдімгідей көздерің сығырайып, бойың кішірейіп қалады екен де, ар жағына өткенде – көздерің бақырайып, бойың ұзарып, «Ниссан Примера» сияқты мәшинелер тарлау көрініп, «Шевроле» сияқты машиналарға қарайлай береді екенсің, әжесстің антропологиясы!
Көпірдің астында Жайық өзені ағып жатыр. Жергілікті халықта, түнде басына папақ киіп алған мұртты жігіттің, өзен жағалап жүгіріп жүрген әруағы туралы аңыздар жоқ екен. Ер Чапай олар үшін — өле қалған, сонымен біткен нақ!

2. Қалалықтар
Қалалықтар бірден қарапайымдылығымен ұнады. Адамдар проблемасын өзінде ұстайды екен, яғни жұмысына жеке көңіл күйін араластырмайды екен.
Таксист деген халыққа да көзқарасым өзгерді. Барлығы әңгімесін айтып, тіпті арзан жерлерді рекомендеп, білім базыңды байытып отыратын жайдары жандар екен. Кей жерлерде өздері мәшинеден түсіп, клиент үшін кіші-гірім келіссөздер жүргізе береді екен.
Сатушылардың ізеттілігінде шек жоқ екен. Мысалы, бір сатушыдан бәлен деген аялдаманың қай жерде екенін сұрап едік, ол … дүкенін тастап, бізбен бірге көшеге шығып көрсетіп берді!
Қалалықтардың нервісіне тию қиын-ау деп ойлап қалдым бір жерде тіптен. Рахат, ұрыс-керіс жоқ, қалтырап-дірілдеу жоқ. «Әжесс-ай, Мастұр батыр армандап кеткен қоғам осы болар!» деп, туалетке тығылып, шамалы жылап алым. Аццсотоноға кезекті лағнат айтуды да ұмытпадым.

3. Қой: «Нақ үй»!!!
Жергілікті қарсы алу комиссиясының фантазиясында шек жоқ екен. Олар дәруіштік сана-сезімімізді ескеріп, мынадай қонақ үйге апарды.



Атауын көріп-ақ, өзімді өз аулымда жүргендей сезіндім.
Іңір үйіріле сала құлқынның клапандары аса жедел режимге көшіп, ішіп-жей бастадық. Іштік, жедік, жеп-іштік, шегіп отырып жедік, ішіп отырып шектік, жеп отырып шектік, очм, ой, бір рахат болды нақтың! Айтпақшы жергілікті кафелерде шылымға тиым салу деген сияқты топас заңдар атымен жоқ екен. Оның рахатын толығымен пайдаландық: сол күні қалалықтар екі аяқты екі паровозды қаланың әр жерінен көрген болуы мүмкін…
Сосын айтпақшы, қасына екі жетім бала ертіп жүретін менттер де кездеспейді екен. Өзіңмен өзің жүрсең ешкім тимейтін рахат жер екен, очм.

4. Исатай мен Махамбет
Атырауға барып тұрып, Махамбет пен Исатайдың ескерткіштерін көрмеу – саунаның иесі бола тұра, биттеп кету сияқты қисынсыз нәрсе шығар, нақтың. Оларға арналған ескерткіштер комплексі жынд екен. Әрине, Воронеждегі скульптуралық инициденттен кейін, олар мінген аттардыкін тексеруді де ұмытпадық. Шешіміміз: батырлар шынымен ат мініп алған-ей!
Алғашқы рэппер Махамбеттің өлеңдері де тастарға қашалып жазылған екен. Баяғы сол: энергетика ұрып тұр! Әдебилігіне қаймықпай, қашап жаздырған адамға құрмет пен ріспектен басқа айтарымыз қалмады, нақтың!

5. Шетелдіктер
Шетелдіктер орнына қойылған жер екен бұл. Еш шетелдік компаниясының ауласынан әскери күзет, фортификациялық құрылыс, зениталық-ракеталық қондырғылар мен танк дивизиясын байқамадық. Кәдімгі кез-келген мектеп сияқты, мекеме сияқты ашық үйлер. Әсіресе, «Шеврон» сияқты мегамонстрдың ғимаратының қарапайымдылығна таң қалдым.
Сосын, Дәруішөлгенмен көршілес бір облыстағы сияқты, шетелдіктердің мәшинесіне сары нөмір беріп, құтыртпайтынға ұқсайды. Әйтеуір мен байқамадым.

6. Дәруішөлгендіктер ұйымдастырған төртбұрыш үстел
Салиқалы, тәрбиелік мәні бар әңгіме айтып оттағанымыз жоқ. Тілек айтып қойып, тарта бердік нақ! Сондықтан болашағымыз туралы бір бағдарлама қабылдап, қыртып кеткен жоқпыз. Алтын уақытты мейлінше пайдалануға тырыстық. Дәл солай болды да!

7. СаянҮш
Өкінішке орай, Солай.Де-ден СаянҮшті сатып алу туралы ұзаққа созылған келіссөздеріміз сәтсіз аяқталды. Солай.Де админі, гуманизм тұрғысынан — адамды еркінен тыс сатудың адамгершілікке жатпайтынын айтты.

Рейхспроктолог Сатыбалды Кербабаев, СаянҮшті жалпы адам деген анықтамаға сәйкестігіне күмән келтіріп, осы тұрғыдан — оны сатқанның еш сөлекеттігі жоқ екенін алға тартып бақты. Алайда, тіпті СаянҮшті де адам деп танитынын жеткізген Солай.Де-ліктер бұл тақырыптың жабылғанын жеткізіп, келіссөздердің соңғы нүктесін қойды.

Қорытынды
Қайтқымыз келмей кетті, нақтың!

arshat.kz/daruisholgen/?p=657