Қар…
Мен қармын деп мақтанба,
Ерімегенмен ақпанда,
Ғайып болып кетесің,
Күн нұрын төккен шақтарда…

Күн…
Мен күнмін деп мақтанба,
Атқаныңмен ақ таңда,
Жоқ боласың қара бұлт,
Үйірілсе аспанда…

Жұмыстан келе жатқанымда мені үйіміздің ауламызда бір келіншек тоқтатты. Сіз осында тұрасыз ба? — деп сұрады алдымен. Осы көппәтерлі үйде тұратындығымды айттым. Сізден көмек сұрайын деп едім, — деді. Содан кейін оның мектепте оқитын қызын осы үйде тұратын ұл бала ұрып, оның миы шайқалып, оған дәлел болатын медициналық қорытынды да бар екенін айтып, көрсетті де. Менен сұраған көмегі — сол бұзақы балаға мінездеме жазу еді. Сөз арасында арыз бергеннен бері бір ай өткенін, одан бері іс қозғалмай жатқанын, ол баланың әке-шешесі мүмкін құқық қорғау органдары өкілдерінің ауыздарын майлап қойғанын, бірақ куәгерлердің көп болғанын, олардың куәлік еткенін де айтты. Ал мен не істедім? Бұл сөзіне ойландым да, мен ол баланы білмейтіндігімді, бұл үйге жақында ғана көшіп келгенімді айттым. Бірақ мен өтірік айттым, өйткені мен ол бұзақы баланы танитынмын, оның анасын да. Ол баланың үлкендермен салғыласып тұрғанын, тас лақтырмаңдар дегендерін тыңдамай, керісінше істеп тұрғанын да көргенмін. Бірақ бәрі сатылып алынған болса, менің жазған бір парақ қағазымнан не пайда болар деп ойладым.
Енді сол оқиға ойымнан кетпейді, ал менің қызыма біреу сондай зорлық көрсетсе ше… Мен де солай көмек сұрап жүрсем ше.....Құдай бетін әрмен қылсын, бірақ менікі дұрыс емес болды…

Күні бүгінге дейін адамзат басынан қилы-қилы кезеңдер өтті. Әр ғасырдың өзіне тән ерекшеліктері мен қиыншылықтары болады. Алайда өмірде көп нәрсе салыстырмалы түрде бағаланады емес пе. Ханы мен қарасы қатар атқа мініп, қасық қаны қалғанша арпалысатын заман да өтті. Дегенмен қазір біздер мылтықсыз майдан ғасырында өмір сүріп жатқанымыз өтірік емес. Мұндай жағдайда жеңіс кімдікі? Жеңіс арманы асқақ, мақсаты айқын, рухы биік елдікі жандікі.

Соңғы кездері өз-өзіне көңілі толмайтын, өмірден түңілген адамдарды көп көріп жүрмін.

Бәлкім мына себептердің арасынан өзіңіздің не үшін байығыңыз келетінін табарсыз:
— Сіз кедей болудан әбден шаршағансыз, қалай тартсаңыз да жетпейді, қалаған тұрмақ, қажеттіні алуға да кейде ақша түскір жетпей жатады.
— Ай сайын коммуналдық төлемдердің қағазын көріп, жүйкеңіз жұқарып жүрген шығар. Әсіресе олардың соңғы кездері тоқтаусыз көтеріліп жатқаны жанды жейді.
— Өзіңізді жағдайы нашар адам ретінде сезінуден жалықтыңыз, себебі жақсы көретін адамдарыңызға лайықты сыйлық жасай алмай жүрсіз.
— Жақын адамдарыңыздың (ата-анаңыз, балаларыңыз) ақшаның жетіспегенінен қамығып жүргенін көргенде жүрегіңіз сыздайды.
— Жөндеу, үй жинау, бау-бақша күту, кешке үйге жұмыстан қайтар жолда дүкенге соғу, балаларды киіндіру, қыс, көктем, жаз, күз… жалғасып жатқан уақыт, денсаулығыңыз сыр бере бастады. Бірақ мұның бәріне қызметші жалдауға ақшаңыз болмаған соң, өзіңіз істеуге мәжбүрсіз.
— Көзге көрінбейтін, мүмкіндігі шектеулі, қалағанына қол жеткізуге тұрмыс тапшылығы жібермейтін, біреулердің қол астында ғана жұмыс істейтін адам болудан шаршадыңыз.
— Таңнан кешке дейін жұмыс істейсіз, одан тапқан табысыңыз жылына ең болмағанда бір рет комфортты жерге барып демалуға жетпейді.
— Қанша тырыссаңыз да материалдық жағдайыңыз еш өзгерер емес, бірақ уақыт болса өтіп жатыр, әлемді аралап, ел-жер көргіңіз келеді.

Ендеше осыны оқыған уақытыңыздың орнына баюдың жолын іздеңіз!

Ашылып тағы да сырымның сандығы,
Шашырап ойларым жан – жаққа қаңғыды.
Ұйқымды ұрлайтын үнемі мезі етіп,
Қорқыныш бүгін де өзімді аңдыды.

— Ух — деп демімізді алдық. Мамыр айының соңы. Оқушыларға сабақ, бізге жұмыс тамамдалды. Яғни жазғы демалыс. Сонымен не керек, біздің академия осы жылды аман-есен, жақсы аяқтадық деген ниетпен молда шақырып, құран оқытып, мал шалды. Бәле-жала осы жылмен кетсін, келесі жыл мамыражай болсын деген ниетпен…
Әлқисса, менің осы мектепке келгеніме екі жыл өтіп кетіпті. Осындағы кездерімді есіме алып отырғанымда, белгілі бір оқиғаларға байланысты кейбір сәттер есіме түсіп соны баяндағым келіп отыр.

Жүрегінің нұры бар,
Мұсылманның діні бар,
Ділі жоқтың діні жоқ
Сана сезім ойға зар
Туылу бар алу бар
Бір Аллаға сену бар
Жаратқан кеңдік етпесе
Кең дүниең болар тар,
Ой тазалы болмаса
Өмір сүру далбаса
Азаптан жаның айығар
Құдіретті күш қолдаса,
Түс көргендей бұл жалған
Бір күн бастан өтеді
Бай, кедейің теңеліп
Бір жолымен кетеді,
Үй, мүлкіңді таза ұста
Қонақ келіп қалар, деп
Жүрегіңді таза ұста
Аллаһ бір күн алар, деп
Қолдан келсе қайырым ет
Сауабы маған қалар, деп
Иманды бол,ғибадат ет
Сұраққа раббым салар, деп
Жанды, жансыз дүние
жоқтан бары таралған
Саналы адам соларды
Сүю үшін жаралған
Ғашықтықтың нұры бар
Ақиқаттың сыры бар
Ислам діні жалғыз дін
Қасиетін біліп ал!
авторы Ж, Ж

«Адамның басы — Алланың добы» десек, дүниеде ең ерекше жаратылған доп — осы болса керек-ті. Білгенге Алла бар сезім мүшелерін, адам денесін басқару «пультін», ағзаға қажетті «жанар-жағармайды» қабылдайтын қақпаны да осы бастың үлесіне беріп қойған. Бірі кемістік етсе, бүкіл дене ақсайды. Десе де, бастың қадіріне барып жүрміз бе? Көз, құлақ, мұрын, тіл, тіс — қай-қайсысының да қызметін молынан пайдаланғанымызбен, күтіміне келгенде, кержалқаулаумыз. Қадірін қойып, оның құпияларын да біле бермейміз-ау осы. Ендеше, бүгінгі әңгімені өзіміз өмір бойы өңгеріп жүретін басымыздың біз біле бермейтін қырлары жайында жалғайық...

Қан төгілсе – қасірет, жас төгілсе – мұң ғана… Солай ма? Сіз білесіз бе, көз жасының химиялық құрамы қан құрамына ұқсайды. Болмашы ғана өзгерістері бар. Көз жасының бір тамшысы адам ағзасы туралы ақпаратты қаннан кем бермейді екен. Адамдар неге жылайды? Ер адамдар неге көз жасын көрсеткісі келмейді? Әйелдер неге көз жасымен қорғанады?

Менің 7-ші сынып оқып жүрген кезім еді. Ағылшын тілі сабағы болатын. Сол кезде апай бір шайтан туралы айта бастаған. Сол кезде апайдың бір нәрсе айтқаны есімде қалыпты. Ол мына сөз:
Баяғыда бір кемпір мен шал болыпты. Өздері бір жаңа үй сатып алған екен. Сосын кешкісін үйлеріне құттықтауға қонақтар мен көршілері келіпті. Сол кезде кемпір құдықтан су алуға барады. Сол кезде кемпір құдықтан су тартып жатқан кезде су құдықтан өзімен-өзі тартылып бір келе жатып судын орнына су емес бір шелек қан болып шығыпты. Сол кезде кемпірдің жүрегі ұшып кетеді. Әрі қарай есімде жоқ. Әңгіме осы жерде тоқталды-ау деймін. Енді: ӘЙЕЛ АДАМ ТҮНДЕ СУҒА БАРСА НЕ БОЛАДЫ? Осы сұрақ мені қатты мазалайды.

Жаңа твиттерде Марат Шакен Мопассанды оқыдым деп жазыпты. Есіме түсіп кетті.

Бiр кунi сиыр болотага батып олейiн деп жатады,
болотанын жанында бiр кiсi жылкы мен кетiп бара жатады.
Сиыр жанагы адамды корiп адамша сойлесiп кетедi:
-Ау братан куткаршы, мен болотага батып бара жатырм.-десе
жанагы адам малдын бiрiншi рет сойлеп турганын корiп, шошып кашып кетедi. Артынан алыска жеткеннен атынан тусiп сасканнан:
-охо малдын сойлеп турганын бiрiншi рет корiп турм.-десе
Касындагы жылкы турып
-Менде тан калып калдым.-дептi
Айелiнiн мысыгынан кутылайын деп куйеуi мысыкты капка салып, уйiнен 2км алыска апарып тастапты, уйiне келсе мысык уйiнде екен, кайтып капка салып 2км онга, 5км тiке, 15км солга… апарып тастапты, сойтiп уйiне айелiне звондап мысык уйдема деп сурапты, айелi-ия десе, трубканы бершi албастыга мен адасып калдым дептi.

«Ақшаң болса қалтаңда, талтаңдасаң талтаңда» дей ме?! Әжем үнемі айтып отырады. Баяғыдағы ақшалардыі құны болушы еді, 1 тиынға 100 сіріңке сатып алып, 3 соммен Қарағандыға барып-қайтамыз деп… Мен енді ол кезді білмеймін. Бірақ қазіргі ақшалардың иісі бұрқырап тұрғанымен, құны жоқ. Су сияқты ағып кетеді, жібек сияқты қолдан сусып кетеді. Мүмкін ол адамның ұқсата білуіне де байланысты шығар. Әйтпесе… Ақшаның соңына түсеміз деп, бәріне барамыз.Ұрлық та жасаймыз, кісі өлтіреміз. «Жұмысы жоқтық, тамағы тоқтық аздырар адам баласын» деген Абай атамыздың сөзін «современный» тілмен айтқанда, «Ақшасы жоқтық аздырар адам баласын»...қалай десек те, адам ақшаны басқарып тұрған жоқ, ақша адамды билеп тұр (ақша таба алмай қалғандағы ашынып айтқан сөзім ғой )

Теңіз атты мекенінің барлығы
Өзі жүзген аквариумның тарлығы
Кірмейді оның түсіне

Ағынға қарсы жүзбейді
Тамағын тек бір уақытта іздейді
Аквариумда себебі

Қиялилау шығармын мен ептеген
Өз әлемін шыныменен шектеген
Аквариумдағы балыққа ұқсас жандар бар
Мен оларды, мен оларды жек көрем!

Адамдар туғанынан әр-түрлі жағдайларда өсіп-өнеді. Бірінің пешенесіне бақуатты, психологиялық ахуалы жақсы отбасында туу жазылса, екіншілері Мегамозгтай онша емес ортаға түседі. Сөйтіп түрлі адамдардан түрлі тәрбие көреді. Осы орайда туған қияли ой: болашақта үкімет (сірә, бүкіл әлемдік үкімет) жаңа туған сәбилерді бір жерде, бір ортада өсірсе. Балалардың барлығына тең, шынайы адам болуына жақсы жағдайларда өседі. Бұл арада мынадай мәселелер тууы мүмкін: 1) қай ата-ана өз баласын «инкубаторға» берсін; 2) балаларға көз алдында көріп жүретін отбасы моделі керек. Болашақта өздері жанұя құру үшін. Сондықтан да осы ойды тек қиял деп қабылдау керек.

Сурет мына жерден ұрланды

Әркімнің де бар өзінше зар-мұңы
Жан табылса айтқаныңды ұғатын
Маған қызық киіктердің тағдыры
Құралайын жаңбырменен жуатын

Киік туса, Алла төгер көк аспаннан жауынын
Сол суменен жуад олар төлдерін
Жазалапты Нұх пайғамбар қауымын
Құран айтты