«Рахмет! Мүмкіндігімше тырысам». Бұл менің кейіпкерімнің осы блог-тұғырнамада жазған алғашқы пікірі. Не істеуге тырысатыны туралы сәл кейінірек.

Материалды бастамас бұрын түсінгенім – біз Әйгерім туралы көп нәрсе біледі екенбіз. Ол – ғалым, блогер, өлең жазады, сурет салады. Дегенмен, бұл өнердің бәрі қайдан пайда болған? Бастауы қайда? Өзімді осы сұрақтар қызықтырды. Жауап табатын бір ғана жер Әйгерімнің ауылы, үй іші екені анық. Өзінен ештеңе сұрағым келмейді, ендеше, Қурайлыға кеттік

Блог жүргізу және фитнес, хм-м…
Мұндай тақырыпты мен «фитнес гуруы» немесе шекесінен нұр төгілген блогосфераның соңғы апостолы атағына дәмеленгендіктен таңдағаным жоқ. Фитнестің кей қағидалары мен тәсілдерін саналы не бейсаналы түрде қолдануым маған бір кездері блог жүргізуде үлкен пайдасын тигізген. Кейбірі мен үшін әлі де тың, әлі де пайдалы. Сондықтан, оларды өзіңізбен бөлісудің мүмкіндігін мүлт жібергім келмейді. Ендеше, жаттығушының ырсылы мен пернетақтаның тынымсыз тырсылында нендей ортақ нәрселер бар екен? Көрелік.

«В начале было Слово» дегендей, әуелі қазақша блогтар пайда болды. Содан кейін барып, «Блогқұрылтай» дүниеге келді. Дегенмен, алдымен сол әуелімізге оралып алсақ.
Тарихқа 5-6 жыл артқа шегініп үңілер болсақ қазақ блогшыларының небір жауһарларына тап боларымыз сөзсіз. Әрнені бір шалатындар да, тақырыптық блогтар да болды сол дәуірлерде. Бір қарасаңыз қызығушылықтары бір жерде тоқайласқан 100-200 адам бас-басына блог ашып алып, бір-бірінің жазбаларын оқып, бірі екіншісіне пікір қалдырып кетіп отырған сыңайлы. Иә, бір қарағанда расымен солай.
Осы ат төбеліндей топтың арасынан ара-тұра болса да саяси жазбалар жазатын блогшылардың шығуы да заңды еді. Араға «Азаттық радиосы» килікпегенде ит үріп, керуен көше берер ме еді кім білсін… Бұл радио «Балағының биті бар» блогшылардың жазбаларын өз сайттарына сала бастады. Әрине, жазба авторларының келісімімен я болмаса түпнұсқаға сілтеме көрсету арқылы жариялап отырды. Осылайша блогшылардың жазғандары өз орталарынан тысқары ортаға жете бастады. Тіпті, блогшылардың жазбаларының басын біріктіріп, шағын кітапты да жарыққа шығарды.
Әрине, кейбір блогшыларға бұның ұнамауы мүмкін емес еді. Ол қанаттанып, келесі жолы одан да мықты жазба салуға тырысқан болар. «Казкомерцбанктың» қазақ тіліндегі жарнамасы жайлы жазбам «Азаттықтың» сайтына шығып, банк қызметкерлері хабарласып, жарнама алынғанын көрген кезде расымен қуандым. «Блог арқылы көп шаруа тындыруға болады екен ғой» деген ой бір менің ғана басыма келмегеніне мен кепіл.
Осман империясының гүлденген шағындай осыбір кезеңдерде қазақ блогшылары «Blogcamp» ұйымдастырды. Блогшылар ешкімнің сойылын соқпайтын бейтарап жандар болғанымен тысқары күштер блогшыларды «рычаг» ретінде пайдалану жоспарына кірісіп кеткен еді…
«Қой үстіне бозторғай жұмыртқалайтын замандар» кете бастады. «Азаттық» байқап үлгерген қазақ блогшыларын билік бас-көзсіз жіберіп қоймасы анық. Солай болды да. Блогшылардың блогына барар жолдарын шідерлеп тастады. Екі-үш жыл әрбір жерде жазып жүрген белсенді блогшылар вордпресс қайта ашылған кезде баяғы қарқынын жоғалтып алған еді. Бұған жанама себеп, блогшылардың басқа да қазақша блогтұғырнамаларға жазба жаза бастаулары десек те қателеспейміз. Бірақ, сынған айнаны қанша жерден жамасақ та сынығы білініп тұратыны белгілі емсе пе? Бұл жерде де тура сондай жағдай орын алды. Интернет әлеміндегі кез-келген парақшалар, сайттар БАҚ айналып шыға келгенде блогшылардың тартынбай қалатындай жөні жоқ еді.
Тауықтың кімнің тарысын жесе соның қорасына жұмыртқалайтынын негізге алған ресми орындар блогшыларға дмеушілік танытуды шындап қолға алды. Блогқұрылтайларға демеуші бола бастады. Қанша жерден билікке басжібімізді бермейміз дегенімізбен, демеуші тарап та өз мүдделерін алға тарта бастады. О бастағы блогшылар жиыны, мақсаты мен мүддесі жолда қала бастады. «Куда ты денешься когда разденешься» деген орыстың нақыл сөзі шынға айналмасына кім кепіл? «Мұсылман болу әсте-әсте, кәпір болу бір пәсте» демекші дәл қазір «Сарай блогшысы» болудың аз-ақ алдында тұрмыз.
P.S. Қызылорда облысының әкімдігі: «Келесі жылғы блогқұрылтайда жүздескенше достар!»

Биыл кие жаздаған футболкаларыңызды бонус деп қабылдаңыздар

Биыл BlogCamp-2014 шеңберінде өтетін "Қарағанды қаласының 80 жылдығына арналған үздік фотосуреттер" байқауына өз нұсқамды ұсынып көрмекпін.

Қарағанды — шахтерлер қаласы. Мен үшін шахтерлер — өз деңгейінде жете бағаланбай жүрген өнеркәсіптің қаһармандары. Маған шахтерлер мен блогерлерді байланыстыру қажет болды. Бұл идеямды іске асыру үшін 2008 жылы шыққан «Таңғажайып Халк» («The Incredible Hulk») фильмінің постерін негізге алдым:


Суретте шахтер және блогер бейнеленген. Бұл бір жағынан аталған фильм постеріне пародия, әрі шахтер мен блогшыны бірге көрсету амалы.

Ал мынау түпнұсқа постердің өзі:

Әрине отырып алып сынаудан оңай нәрсе жоқ, мұндай үлкен жиынды ұйымдастыру оңай шаруа емес, әсіресе қолында қаржысы жоқ жастар үшін тіптен қиын, ол жағынан ұйымдастырған жігіттерге әрине құрметпен қараймын.

1. Мақсат қандай?

Ең алғашқы блогкамп өткен кезде мақсат айқын болып еді, блоггерлер бас қосып тәжірибе алмасу, бір-бірімен танысу, қазақ тіліндегі жаңа жобалардың дүниеге келуіне жол ашу, сол арқылы қазақша контенттің дамуына сеп болу болатын. Басты мақсат әрине блогтың не екенін жалпақ жұртқа түсіндіру, блогшылардың сапасын арттыру болса керек, бұл құрылтайда осы мақсаттар 50 пайызға орындалды дегенге сене алмадым.

2.Кімге не үшін керек?

Бас қосып көңіл көтеруге таптырмас орын негізінде, олда керек, оған еш қарсылығымыз жоқ егер жоғарыдағы мақсаттар есте болса, «Шіркін, келесі блогқұрылтай қашан болар екен» деп тамсанатындар үшін несімен қызық болдлы екен, әрине достарымен кездесу көңіл көтеріп қалу. Қазақ ғаламторы қазақша сапалы контентпен толыға түсуіне, осы блогқұрылтайдың бір себі болса екен деп жүрген көшбасшылар әрине болды.

3. Марапаттау

Егер мүмкіндік болса, жылдың ең үздік блогы, ең үздік тақырыптық блог (егер ол бар болса) жаңа есім, деген номинациялар бойынша елге үлгі болатындай блогтарды насихаттап, жаңа өсіп келе жатқан блогшыларға көрсетілсе құба құп болар еді.

4. Шеберлік кластар

Мұны жұртты жалықтырып алмайтындай ұйымдастыру керек, барлық қатысушыларға арнап бір ғана шеберлік клас өткізілуі керек, ол бір ғана слайдтың төңірегінде өрбісе жеткілікті, алдымен бір тех маман шығып блог ашудың техникалық жағын түсіндірсе, келесі біреуі шығып тақырыпқа сай безендірілуін айтсын, келесі адам қандай тақырыптар қазақша блогсферада ақсап тұр, сол жағын түсіндірсін яғыни контент жағын, осылай 15 минутта бітіруге болады.

5. жаңа жобалар

Өте керек, бірақ іріктеу жағы атүстілеу ме қалай? қысқа уақыттың ішінде қандай жобаның болашағы зор екендігін анықтауда қиын, атам қазақ «Сайт ашу оңай, сайт болу қиын» деген екен, сол сияқты сайт ашқанның бәрі жоба емес, ол үшін алдын-ала жіберілу керек, жобаның бағыт-бағдары, болашақтағы жоспары анық жазылып көпшілікке ұсынылып онлайн дауысқа салыну керек, сосын қорытындысы құрылтайда жарияланса болды.

Қорытынды

Бұл сынау емес тек іліп алар бірдеңе болса ескерілер дедім, жалпы құрылтай керек, жылдан жылға сапалы, берері мол бола түссе, блогтардың сапасы артып тақырытық блогтар көбейсе екен, қазақша контенттің ақсап жатқан тұстарын дөп басса екен деген ой ғой біздікі.

Шама-шарқымыз келгенше бұл байқауға да қатысып көрейік.Өзімізге бала кезден таныс «Менің атым Қожа» филімін «Блогқұрылтай-2013» насихатына пайдаланып көрдім. Ұнамаса кешірім, ұнаса лайк!

Интернет ортада өткен аптаның басты тақырыбы «Тәжин тізімі» болды. 22 ақпан күні мемлекеттiк ақпараттық саясаттың өзектi мәселелерi бойынша өткен жиында Қазақстандағы ең танымал әрі ықпалды аналитиктердің, блогшылардың, әлеуметтік желілер модераторларының мәліметтер базасы жасалатыны туралы айтқан еді ҚР Мемлекеттiк хатшысы Марат Тәжин:

«Еліміздегі қоғамдық-саяси өнімдерді шығарумен айналысатын барлық мемлекеттік ұйымдардың, ең танымал әрі ықпалды аналитиктердің, блогшылардың, әлеуметтік желілер модераторларының біртұтас мәліметтер базасын құру керек. Бұл жұмыс 2 ай уақыт ішінде аяқталу керек. Бізде мәліметтер базасы болуы керек, шамамен сәуір айынан бастап осы бағыттағы жұмысты жандандыруға тиіспіз. Мен осыны талап етемін, алайда бірде-бір мемлекеттік органдарда ондай мәліметтер базасы жоқ. Бұл дұрыс емес. Осы жұмыспен ұдайы айналысатын адам керек»

Бұл сөздерді блогшылар әр түрлі формада қабылдап, түрлі-түрлі пікірлер айтыла бастады. «Тәжин тізімі» деген атау да қойылып үлгерді. Мемлекеттік хатшы сол жиында не айтты, қысқаша қарап көрейік.

Ақзерені таныстырудың қажеті жоқ шығар. Мынау, «Нұр Астана» газетіне шыққан сұхбаты.

– Анар, блог ұғымын қалай түсіндірер едің? Блогшы қандай болуы керек?


– Жалпы былай қарастырсақ, блог – бұл онлайн-күнделік. Бұрын адамдар ішкі ойлары мен толғандыратын сұрақтарын қағаз бетіне түсірсе, қазір блогқа жазады. Ал сол жазбаларын танымайтын адамдар оқып, оған пікір білдіріп, қолдау көрсетсе ол тіптен қызық бола түспек. Блог тақырыптарының аясы тек жеке өмір қызығушылықтарымен шектеліп қалмай, әлеуметтік, саяси тақырыптарды да талқыға салып, олардың шешімін табу да блог ұғымының тынысын кеңейтеді. Өйткені Интернет шексіз, сіздің жазғаныңызды құзырлы органдар да оқып отыруы әбден мүмкін. Ал қазақ тілді блогосфераның бұдан басқа тағы бір міндеті бар, ол қандай тақырыпта блог жүргізсе де, интернетте қазақ тілін насихаттау, дамыту.

– Блогингті азаматтық журналистикаға теңеп жатамыз. Қазір блогерлер арасында журналист секілді зерттеу жүргізетіндері бар ма?

КерекИнфода бүгінге дейін 9000-ға жуық пост жарияланыпты. Оның барлығы жақсы баға алды, пікір жазылды дей алмаймыз. Сайт ішінде қолданушы рейтингі де бар. Көбінесе сол рейтингі жоғары блогшылардың жазбалары оқылады, көп пікір жазылады. Бүгінгі жазбам КерекИнфода беделді блогшы, рейтингі жоғары қолданушы болу туралы болмақ.

Сонымен жазған постыңыз жақсы бағалануы үшін не істеу керек?

1. Дұрыс уақыт
КерекИнфода уақыт маңызды факторлардың бірі. Байқасаңыз бұл жер жұмыс күндері қатты қызады. Жұмыстан қолы босағанның бәрі осында келеді. Демалыс күндері белсенділік төмендеу. Сондықтан мақаланы адам көп кіретін кезде жазған дұрыс. Жұма күні жұмыстан кейін немесе сенбі күні жарияласаң оқылу шансы аз болады. Одан кейін жазылғандардың артына түсіп, көпшілікке көрінбей де қалады. Ең идеал уақыт сейсенбі күні таңертең шығару немесе жұмыстан босай бастаған жұма күнгі таңертең. Дүйсенбі күні жұмыс аптасының басы болғандықтан онша байқалмай қалуы мүмкін. Егер тақырыбың актуальды болмаса ыңғайлы уақытты күт.

Астанада тұратын қазақ тілінде жазатын блогшы керек! Ертең болатын (сол жақтағылар не болатынын өздерің білетін шығарсыңдар) ауқымды шараға қатысып, сол туралы жазу керек! Өте шұғыл. Интернетке қолым жаңа жетті, әйтпесе бұрын жазар едім!