Бұрында бір əзіл əңгіме естуім бар еді. Екі дос өз ара əзілдесіп отырып бірі екіншісіне сұрақ қойыпты. Осы өмірде адамның қанша түрі бар, адам қаншаға бөлінеді деп. Сонда досы: адал адам, арам адам, ақылды адам, ақымақ адам, жақсы адам, жаман адам деп тізе бергенде досы сөзін бөліп. Жоға ер адам жəне əйел адам деп екіге ғана бөлінеді деген екен. Қазіргі таңда мен төртке бөлетін едім немесе тек біреуі ғана қалды дер едім. Төртке бөлінеді деу себебім қазір қатын сынды еркектер мен, еркекшора қыздар қосылды дегенім, біреуі ғана қалды дегенім бұрындары да ер мінезді қыздар болған ал қызтеке ұлдар немесе қатын сияқты ұлдар деген болмаған сондықтан тек əйел деген нұсқасы ғана қалды дегенім еді.
Кей жігіттеріміздің бұл сөзім намысына тиері анық дегенмен сіздің бір түкпіріңіздегі намысыңызды ояту маған өте үлкен қуаныш, қазіргі заман тілімен айтқанда челендж секілді сізде осы нəрсені жалғаңыз басқа жігіттердің намысын оятыңыз.
Қазіргі таңда қай əлеуметтік желіні ашпа, қай вайнердің вайндарын қарама, қай əзілді көрме бəрі қыздан қорқу, қыздың айтқанынан шыға алмау, əйелінің айтқанынан шықпайтын еркек, сұранып жүретін азамат туралы. Одан зорғысы қыздың киімін киіп түсу, орамал тағу, тіпті қыз баланың жеке заттарын да қолдану, кию өршіп тұр. Кімнің кінəсі, ойына не келсе соны түсіріп жүрген ең аз дегенде 200 мың оқырманы бар вайнерлер ма əлде соларды бетімен жіберген, қадағаламаған заң ба? Жоқ əлде айналдырып əкеліп тағы өз санасына берсін деген дүниеге тірейміз бе?
Айтсаң мода дейді.
Арзан сөз күлмекке жақсы деп, сол басы төбеден төменге құлдилап бара жатқан еркектеріміздің үстінен күлеміз тағы.
Бірақ өздерін ақтауы жақсы біз қоғамдағы проблеманы көрсетіп жатырмыз дейді-мыс. Жақсы қоғам сондай болсын, ез еркек көп болсын бірақ оны жарнамалағаннан не ұттың керсінше вайндарыңмен ой таста. Нағыз еркек қандай болуы керек екенін көрсет. Насихат жасау деген дүние болатындығында. Қашаннан бері біздің актуалды проблемамыз құдай өзі сақтасын адам ішінен шығатын жел мен қатынынан қорқатын еркек болған. Түсінбеймін. Санамыз қандай, сондай нəрселерді көреміз жасаймыз. Демек сол «атақтылардың» сана сезімі сол дүние айналасында ғана болып тұрғаны ма? Арзан атақ пұлмен тең деген осы екен-ау!

Гүлбаршын Нұрғали
Тұран университеті
3 курс

Еркекті табиғат берген инстинкті — ұрпақ қалдыру. Ол әйелде де бар. Инстинктері кемелденген (обострение болған) сәтте екі жақ бір-біріне тартыла бастайды. Танысу. Кездесу. Алғашқы түсінбестік. Ұрыс. Бір кезде қараса қыз тағы жалғыз. Жасы… айтуға да, көрсетуге де ұят. Тағы да кездесу. Кездесулер. Нәтиже ноль. «Неге менің күйеуім жоқ?»

Жанымдағы жақын жүрген жігіттердің бәрін тауысып болған соң, өзгенің назарын іздей бастадым. Менің еркек атаулыға келгендегі ұстанымым: бір ашқан есігіңді қайтып ашпа – бәрбір көретінің бір көрініс. Ал, мен көріністердің қайталанғанын қаламаймын.

Жексенбі күні өзім тұратын көшедегі моншаға келдім. Жиырма шақты тізіліп салынған жеке кабинкалардан тұратын моншаның алдында кезек күтіп ұзақтау отырып қалдым. Шыдамсыздана бастап едім, сыртқа буы атқылап бір есік ашылды. Кең иықты, ақсары келген

Әлібимен таныстырған кездейсоқ оқиғалар болды. Үйіме ұры түсіп, өмірімде табалдырығын аттап көрмеген (жоқ, өтірік айтып отырмын, бірде супермаркеттің алдында ішімдік ішіп тұрғаным үшін ұсталып, барғанмын сол жерге) ішкі істер бөліміне барып

Ет базарына барғанмын. Қолы қолына жұқпай ішектің мына шетін бір, ана шетін бір айналдырып тұрған жасы менімен шамалас сары келіншекке жақындап, алдындағы етті қарай бастадым. Жанында тұрған өзге сатушылардың:
— Ет алайық, ет алайық,-деп менің назарымды әбден бұрып әкеткісі келіп, қылғына айқайлағанда, мойындары жарты метірге дейін созылып кетеді екен. Дауысы дәл құлағымның түбінен естілгесін, жақтырмай қарап, одан сайын ерегісіп:
— Сізден аламын!-деп тапжылмай тұрып алдым. Менен күдер үзген өзге сатушылар өтіп бара жатқан өзгелерге қарай мойындарын соза бастады:
— Ет аламыз, еееет!

Жоға, ешқандай лесби ойындары емес. Қар қалың жауып, Алматы көшелері кептеліске батып жатқан кез еді. Түскі үзілісте үйге баруға ерініп, жұмыста қалғанмын. Кабинетті іштен кілттеп алып, ермек болсын деп пөрнефильм қарауға көштім.
Кеңсе іші тып-тыныш, барлығы шығып кеткен сияқты еді. Кенет асығыс басылған туфлидің дауысын естідім. «Кім болды екен екен?» терезенің жалюзін жартылай ашып, білдірмей қарап едім, ап-арық сирақтары дір-дір етіп, жан-жағына ұрлана қарап есепші Гүлайым бастықтың кабинетіне кіріп бара жатыр екен. Түкпірдегі бір бөлмеде ешкіммен ісі жоқ, қағаздарға көміліп отыратын Гүлайымның түс уақытында бастықтың кабинетінде не жұмысы болуы мүмкін? Аяқ киімімді шешіп, мысық табандап кабинеттен мен де шықтым. Бастық Жәрменнің кабинетінің алдына бардым. Жартылай жабылмай қалған есікке құлағымды тостым.

Бір тойда таныстым онымен. Құрбы қыздың ағасы шығармашылық ортаға шатысы бар ма, бір бәле әйтеуірі. Тост сөйлегендердің ең кемі үш минут бойы микрофонды босатпайды екен. Бір-бірін мақтағанда бұл дүниеде олардан асқан құрметтілер жоқ, өздері тым маңғаз. Атақтары жер жарады екен, бірақ бір қызығы, өздерін өздерінен басқа ешкім танымайтын да сияқты. Ұлы ойшыл, дана, дария ақылдың иесі, нағыз азамат, атағы дүр деп бір-бірін қолпаштағанда Абай, Мағжан, анау-мынау атақты ойшылдарың кемсеңдеп жылауы мүмкін. Сондай атақтылардың бірі менің жанымда отырды. Атауын алғаш рет естіп отырған бірбәле деген газеттің бас редакторы Мұратқали өзіне айтылған жылы лебіз сайын рахаттана щалқайып отырып, арақтан сілтеп отырды.

Дос қыздың туған күнінен шығып, такси тоқтаттым. Таңғы сағат бестегі бағыма артқы есігі мыжылып қалған күрең «Опель» тоқтады. Машина таңдап кергіп тұратын жағдайым жоқ болғандықтан, отырып алдым. Қол-аяғы ұзын, сырықтай арық жігіттің біресе

Бір әріптесіміз үйленіп, соның тойында бәріміз бас қостық. Бастық Жәрменнің жанына ақша жүзді, кең маңдай, көрікті бәйбішесі отырған. Тым сабырлы, бойында ақсүйектікке тән мінезі адамды еріксіз баурап алады екен. «Қызым, қызым, айналайыным» деп маған

Кезекті біреуін баяндап берейін. Бірнеше жыл бұрынғы оқиға еді. Сол кездегі бастығым Жәрмен алыс ауданға іссапарға жіберді. Жаныма өзі ерсе, шалды тағы біраз әурелесем бе деген ойым да болып еді. Алайда, немересінің шілдеханасынан босамайтынын айтып,

— Көзіңнің асты ісіп тұрған сияқты ғой?!
— Ұйқым қанбағаннан шығар…
— Бәлкім, азаннан іңірге дейінгі жұмыстан шаршап жүрген шығарсың, олай болса, қысылмай айта бер. Демалысқа жіберейін, тынығып кел. Мүмкін, жалақың ауыспай жүр ме? Олай болса да

Әйелі үйге кешігіңкіреп келіпті. Мойнында жаңа алқа бар.
Күйеуі: Алқаны қайдан алдың?
Әйелі: Лотереядан ұтып алдым.
Күндер өтеді. Әйелі үйге норкыбый тонмен келеді.
Күйеуі: Тонды қайдан алдың?
Әйелі: Лотереядан ұтып алдым.
Осылайша үйде жаңа машина пайда болады. Екі бөлмелі пәтерлері 4 бөлмелі пәтерге ауысады.
Бір күні әйелі екі адамға курортқа жолдама алып келеді. Күйеуі екеуі теңіздің жағасында демалып жатса керек. Әйелі судан, шықпай қояды. Сонда күйеуі:
Болды, шық! Лотереяға суық тигізесің.- деген екен…
Суретке сілтеме

— Ол маған жылап өз өмірінің қаншалықты қиын екенін айтады, кінә өзінде емес, өзгеде. Көптеген жағдайлар бар дейді өмір сүруге бөгет болған…
Біз әрқашанда бір-бірімізбен сабырлы сөйлесеміз, қаншалықты қынжылаған болсақ та.
— Оның сөзінің шыны да бар шығар…

Мен ескішілмін. Инабатты қыздар клубтарға бармайды деп есептеймін. Оларға ол жерден ештеңе қажет емес.

Мүйізтұмсықтың мүйізі.

Әлі күнге дейін мүйізтұмсық мүйізінен жасалынған ыдысқа у қосылған шарап құйылса бұрқылдап қайнайды, мүйізден жасалынған ұнтақ ауыр толғақ кезінде оңай босануға көмектеседі, оба ауруын емдеп жазады, адамды жасартып, терісін балғын етіп, бет жүзінің әжімін кетіріп, ең бастысы еркектің қуатын қалпына келтіріп, күшіне күш қосып айғыр етеді деген сенім бар, наным бар, қысқасы сондай соқыр дүмшелік бар. Осы себепті де мүйізтұмсықты аулап, мүйізін жұлып, не қырқып алып, одан қанжарға сап жасап, не ішін ойып қуыс етіп, шарап құйып ішеді, ал бұтағы оянбай қиналып жүрген бейбақ болса, мүйізін ұнтақтап күнде ішеді. Сонымен, әлем халқы, соның ішінде Орта Азия тұрғындары, араб елдері әсіресе Қытай медицинасы құдайдай көріп, сеніп келген мүйіз расымен де сонау мифологиялық кейіпкер Дарамүйіздің (единорог) ұрпағы ма?
Мүйізтұмсықтың мүйізі-ешқандай да сүйекті зат емес, талшықты зат. Бір-біріне қабыса,өріле, тығыз бірігетін кератин депи аталатын талшықтардан құралады. Көшеде кеуіп жататын аттың тұяғын көргендер бар шығар. Сондағы ат тұяғының неден тұратынын білген адам мүйізтұмсық мүйізінің де құрамын біледі. Ат тұяғы не, мүйізтұмсықтың мүйізі не, екеуі де бір құрамға ие, кератин деген заттан тұрады.