— Іһқее-хеһе-х! — деп Алматыдан бөлем хабарласты. Жазда қыдырып келгенде күннің 40 градус ыстығында қаланы көрсеткен едім. Ал қазір Байқоңыр суық. Бұл жүгермекке енді қайтпек керек? Жұмаділдаев болғанын қайтейін, бұл өзі тарихқа, ескерткіштерге қызығатын адам. Міне, Байқоңыр қаласының тарихи мұражайы бар екенін кеше ғана білдім.

---

Қала мұражайы Мәдениет сарайында орналасқан. 1967 жылы қарашаның жетінші күнінде құрылған. Мұражайда 4 зал бар. Қала тұрғындарының айлықтан айлыққа әзер жететіні себеп болар, оған қоса рубльдің теңгеге деген «шезлонг» қатынасы бар — осыған сәйкес мұнда көбінесе қонақ боп сырттың адамдары келеді. Мұражайға 40 рублімді төлеп кірдім. Иә, мұнда суретке түсіруге болмайды. Жоқ, болады. 50 рубліңді төле де, суретке қалағаныңша түсіре бер. Жалпы, бұдан басқа мәліметті мұражайдың сайтынан іздесеңіз болады: www.museum-baikonur.ru

---

Ерлік және Еңбек даңқы залы

Мұражайдың ең алғашқы залы. Кеңес Одағы тұсындағы Байқоңырдың тарихы осы залда тұнып жатыр.Алғашқы құрылысшылардың марапаттары осында жиналған. Дауылбаев көкеміз де бар екен.Жо-жоқ, Сталинның шинелі емес. Бұл Байқоңыр ғарыш айлағы құрылысының басшысы болған генерал-майор Г.М. Шубниковтың жеке заттары ғой.Сынақтан өткен зымырандар да көздің жауын алып, көңілімді сергітті.Телеметрические датчики. Артемизайос деген шешесі өзбек грек жігіті Төретамның базарында қасапшы ғой. Сол жігіт телеметрияны "қашықтықты өлшеймін" деп жүр. Телеметрия телемеханиканың әдіс-тәсілдері арқылы бақылаудағы нысанның параметр өлшемі (кернеу, тоқ, қысым, температура т.б.) бойынша ақпарат алу болып табылады.

---

Зымырандық-ғарыштық техниканың даму тарихы және ғарыш кеңістігін игеру залы

Жапонияда, Үндістанда, Францияда, АҚШ-та да ғарыш айлағы бар екен.Ал бұл Байқоңырда 1960 жылы 24 қазанда континентаралық баллистикалық Р-16 зымыранын алғаш рет сынақ ретінде ұшыруға дайындық кезінде орын алған апаттан қаза болған адамдардың құрметіне қойылған ескерткіш. Батыста бұл апат Nedelin catastrophe деген атпен белгілі.Ғарышкерлер мұражайға құр алақан келмейді. Міне, мұражайға жасаған сыйлықтары осы.Ғарышкердің ішіп-жемін «Ну, погодиден» көрген едім. Енді мұражайдан көрдім.Ал мына дүниені көрген кезде астроном болсам деген бала арманы көп оқушы кезім есіме түсті.Көзі жоқтың өзі жоқ деп үн-түнсіз мына кереметті видеоға түсіріп алдым:

---

Этнографиялық зал

Иә, қазақтың дүниесін көргенімде қуанышымда шек болмады. Зал іші жүйелі түрде сапаның сәнін мұрныңа тақап та көрсетіп тұр.Мұражайдың мына дүниесі тіптен ұнады.

---

Көрме залы

Бұл зал шағын болғанына қарамастан қымбат дүниелерімен артық.Ал мына бір дүниеге қызықпай өте алмадым. Алыстан қарағанда түкке тұрғысыз сурет секілді көрінді.

---

Мұражай дәлізі де әдемі безендірілген екен. Бұл жердің де тынысы ерекше. Тіпті, облыс әкімінің мұражайға деген сыйлығы осында ілулі тұр.Мұражай ұжымы интернет деген қу дүниемен таныс екен. Рас-ей, «брат братом силен!»

---

Алдағы уақытта қонақ боп келетін бөлем өзін не күтіп тұрғанын да білмейді. Сонымен қатар мұражайда ғалымдардың дәрістері, ғарыш саласына қатысты фильмдер бар екен. Осындай дүниенің «дәмін» келесіде бөлеммен бірге "өле жегенше бөле жеп" көрермін. Оқырман, сізді де Байқоңырға қонақ болуға шақырамын. Бірге шәй ішеміз… :)

Өскеменде бүгінгі күні көптен күткен оқиға болды — ашылуы қыркүйекке жоспарланған Абай мен оның досы Михаэлиске арналған ескерткіш уақытынан ерте ашылды. Неге Михаэлис екеуі? — деп сұрарсыз, «саясат!» деп жауап берер едм. Оған еш қарсылығым жоқ, әкімшіліктің шаруасы ғой. Оның үстіне ескерткіш Абай даңғылы мен Михаэлис көшелері қиылысында орналасыпты.
Әйткенмен, қуанарлықтай ештеңе болмады. «Халқымыздың Ұлысын хоббит еткен» скульптордың қолы қисық болды ма, әлде әкімдік оны асықтырды ма, нәтижені төменнен көре аласыздар! (жанымда фотоаппарат болмағаннан суреттерді қалалық сайттардың бірінен алдым, рұқсатын сұрадым). Абай мен Михаэлистің аяқтары қысқа болғаны былай тұрсын, астындағы «Абай Құнанбайұлы» деген жазуы болмаса Абайдың Абай екендігін түсіну қиын-ақ…
Қалалық сайттар демекші, қала тұрғындары жергілікті сайттарда ескерткішті ұнатпағандарын, наразылықтарын бірден білдіріп жатыр. Әйткенмен, Абай емес, Михаэлиске сірә жандары ашиды. Кейбіреулері жәй әзіл үшін де пікірлерін айтып жатыр…
Опщм Сіздер де көрсін, ойларын айтсын деп фотоларды ұсынып отырм:




Пы.Сы.«Абай мен Михаэлистің бірге түскен селфиі», «Банк жарнамасындағы хоббитерге ескерткіш» деп жергілікті азаматтар атап жатыр, ал Сіз не дейсіз?

Негізі, өмірде бұл мазар жазық жерде орналасқан, фантазиям бойынша жар үстіне орналастырып қойдым…
Қолданылған бағдарламалар: CINEMA 4D және Photoshop

Әр қалада әр түрлі ескерткіштер, әркімдерге қойылған ескерткіштер болады. Тіпті кейбірі қаланың символына да айналып кетеді.
Мынау ерінбеген құстардың барлығы басына саңғырып кеткен, қанаты талған құстардың сәл демалып алатын ескерткіш-бюстті кімдікі деп ойлайсыздар?

Ауыл жаққа бардым. Жолай «Ақой» деп аталатын ауылдың үстімен өтеміз. сол жерде Кеңес Одағы кезеңінен қалған алып ескерткіш тұр. Ауылдық жерге алып қой енді. «Ондай ескерткіштер жер-жерлерде бар, несіне айтып тұр» дерсіздер, қызығы сол ескерткіштегі қыздың тырнағы боялған)))



Ерінбей барып еріндері мен тырнақтарын бояған кім екен?

Мына ескерткіш Ресейдің Воронеж қаласында тұр, атқа арналған. Ескерткіш авторы өмірінде жылқы көрмеген сияқты.


Алыстан қараған кезде бұл ат емес семіріп кеткен зебра мен арыстанның гибриді сияқты. Бірақ сыртқы келбеті маңызды емес. Детальдары қызықтырақ!

Бұл ескерткіш Қарағанды қаласының Абдиров атындағы көшедегі саябақтан орын алды. Суыр мен екі ерадамның фигураларынан және жолкөрсеткіші бар үшметрлік діңгек пен чабаданнан тұратын бұл композицияның авторлары жергілікті мүсіншілер — Мурат Мансуров

Блоггерлерге ескерткіш бар екенін блогкэмпта алғаш естідім))Оның бірі Қостанайда екен.Ғаламтордан іздеп тапқандарым мына суреттер:
Қостанайдағы блогшы қыз))

IT маманына арналған

Бәрімізге таныс орын

Енді баршаңызға бір сұрақ! Алматыға осындай ескерткіш керек пе? Керек болса қандай болғаны дұрыс??

Біреуге жаңалық, біреуге боян болуы мүмкін.

Валентин күні, ғашықтар, махаббат, т.б. деген әңгімелер айтылып жатқасын, осыдан бірталай уақыт бұрын Интернеттен көрген бір суретті бөліскім келіп кетті. Просто, бұл туралы орысша 2007 жылғы бір жаңалықта болмаса, басқа еш жерде қазақша жазылмаған екен (мақалада суреті жоқ) :)