Әлгі астаналық «Барыс» хоккей клубына қатысты Стейси Доллман деген әйелдің жазғаны (http://kaziland.com/2012/03/home-sweet-home/) туралы американдық бұрынғы бастығымнан және өзге де шет елдік әріптестерімнен сұраған болатынмын. Қазір сол елінде, Америкада жүрген бастығымның жауабы төмендегідей болды. Әзірше, ағылшын тілінде, реті келсе, аудармасы кейінірек болып қалар. Тоқетері: "Әлгі әйел оттамасын. Бардак тек Қазақстанда емес, Америкада да, басқа жерде де бар" деді.

Қазақтың маңдайына біткен қадірлі көп Мұхтардың ішінде, көзі тірі екі Мұхтар бар. Бірақ бірімен бірі керілдесіп-ырылдасып жүреді. Себеп? Білмедім. Бірақ білетіндердің айтуынша Шыңғыс хан үшін. Мағауин Шыңғыс хан мен қазақты туыс етіп шығарса, Шаханов Шыңғыс ханды қазақтан әрмен, яғни бөлек етеді. Осы тақырып төңірегінде және екеуі қырық-пышақ. Білмеймін. Түсінбеймін. Исі мұрныма бармайды, сондықтан қыстырылмаймын. Айтпағым бұл емес. Айтпағым, біздің ауылдың бір жазушысы (шығар) Шыңғыс ханды қазақ етпек түгілі, Адай руының өкілі етіп,

Аршат быраттың «Жұмыс үстеліміз қандай?» постынан әсерленген жазба.
Негізі менің бардагым комптың рабочі чтолы мен мои документы папкасы. Соңғы жылдардан бастап (дұрысы, тасымал харддиск шыққаннан бастап) жосткиім бардактың орталығы болып жүр. Скриншоттан бәлкім жинаңқы көрінер, бірақ оның ішін мен ғана түсінемін. «Мои документы» дегннің ішінде «миллион» «Мои документы» бар. Ең алғаш алған компымның мои документиы, одан кейінгінікі, одан кейінгінікі… Сөйтіп кете береді. Сигма бырат орташа есеппен қазақ программисті деген мақала жазып ед осында. Соның ішінде «Бар білетіні ХПді қайта қондыру» деген. Мен де сол ғой… Ана қырғын «мои документы» сол переустановкалардың мұрагерлері…
Ал ендеше, менің бүгінгі ұсынып отырғаным, жосткі дискіміздің ішін бір қарайық. Сонымен, бұл мендегі:

Ассалаумағалейкум, құрметті оқырман!
Өткенде сіздердің назарларыңызға Абайдың “Қара сөздерін” epub форматында жасап, ұсынған болатынмын. Енді, Алланың қалауымен қасиетті кітабымызды қуана ұсынамын. Бұл да Аndroid және iOS телефон және планшеттері және кез-келген EPUB форматын оқитын құрылғылар үшін жасалынды.
Қолдарыңыздағы Құран Кәрімнің қазақша аудармасы Халифа Алтай атамыздың (Аллаһ күнәларын кешірсін) нұсқасымен жасалды.

Қара жамылған күн

Бүгін, яғни 2012 жылдың 18 қаңтары әлемдік тарихта Ғаламтордың һәм Интернеттің қара жамылған күні болмақ. Қазірдің өзінде Wikipedia.org әлемдік ашық энциклопедиясының ағылшын тілі бөлігі, әлемдік ең ірі WordPress.com блогплафтормасы және бірқатар ойын алаңдары және Reddit жаңалықтар аггрегаты тұмшаланды. Одан өзге ірілі-ұсақты интернет-компаниялар мен Google, Yahoo секілді іздеу жүйелері де бұл қадамды құптап, өздері де үн қосуда.

Не болып қалды?

Көріп алып, өлдім-ау күлкіден. Жоқ дейм да, қалай манипуляция жасаса да «Нұр-Отан» жеңіске жетеді. Басым дауыс алады. Бірақ енді, осындай деңгейге түсіп, сайлау бюллетендерін урнаға пәшкілеп тастап не көрінді сонша?Осыған түсіне алмай-ақ қойдым. Мына сюжеттегі быраттың әңгімесін айтсайшы, «За себя, за сыновей, за жену, за брата как положено за Нұр-Отан проголосовал. Нан ұрсын! Итого 9 бюллетеней!»дейді.

Барлығыңыз көрген боларсыздар? Корей халықтық демократиялық республикасы, яғни бізше Солтүстік Кореяның күн көсемі Ким Чен Ирдің өлгенін. 2011 жылдың 17-желтоқсанында “әумин” боп кеткен ол байғұстың ажалы жүрек талмасынан болыпты. Бұрын адамдар “Сталин өлгенде бүткіл Кеңестер Одағы күңіренді” деп отырушы еді. Күліп қоятынбыз. Дәл сондай жағдайды өзіміз де көреміз деп ойламаппын. Айтайын дегенім, осы Ким Чен Ир өлгендегі халқының бірі қалмастан борша-боршасы шығып жылағаны. Тірі кезінде аннан-мыннан естіген ақпараттарыма қарағанда, оншалықты сүйкімді тұлға болмаған секілді ед… “Ойпырмай, ә…” деп аузымды аштым.

“Өздерің қандай болсаңдар, дәл солай басқарыласыңдар!” Аллаһ субхана уа Тағала

Мұндайды әлеуметтік ролик деп атайды. Орыстар түсірген. Сайлау кезінде Ресейлік “Нұр-Отан”, яғни “Единая Россияны” қолдау туралы бейнеролик. Сюжет барысындағы “Ресей” дегеннің орнына “Қазақстан”, “Медведевтің” орнына “Назарбаев” деп тыңдай берулеріңізге болады. Қай елдің болмасын, оппозициялары көрсе, артын ашып күлетін болар. Бірақ, анығы сол, қай елдің болмасын билігі, ол сол елді асырап отырған жүйе боп табылады. Ал ол жүйені құруға ат салысқан да, оның былығы мен шыжығының өсіп-өркендеуіне тікелей үлес қосып отырған да сол халықтың өзі. Ендеше, бұл халыққа не керек?

Алдыңғы күні “Сайлауға барасыз ба?” атты мақала жазған болатынмын. Ол жазбамда Маңғыстау облысының Ақтау қаласынан шығатын ЛадаТВ газетінің сайлау қарсаңында кімнің сайлауға баратыны немесе бармайтындығы, бара қалған жағдайда кімге дауыс беретіндіктерін білу мақсатында сауалнама жариялағандықтарын айтып едім. Сөз соңында мен де баршаңызға өзімнің тарапымнан жасалған шағын сауалнамаға жауап берулеріңізді өтінгенмін. Міне, сол сауалнама уақыты аяқталды. Өйткені, таңертең, яғни қаңтардың 15 күні ҚР Парламенті Мәжілісі сайлауына байланысты дауыс беру басталады. Еліміздің барша елді мекендерінде таңертеңгі сағат 7-ден, кешкі 8-ге дейін сайлау учаскелері өз есіктерін қалың электоратқа айқара ашпақшы.
Ал мен қазір сіздерге өзімнің шағын сауалнамамның қорытындысын жариялағалы отырмын.

… Күйдіргілер көп қой…
Жақында ҚР Дін істері агенттігі өздерінің интернет-сайтын ашты. Адресі: http://din.gov.kz Дұрыс қой енді. “Жаңа ғасыр”… 2012 жыл. Бірақ… Жалпы менің қаным қайнайтын кездер бар. Ол, мен біреуге қазақ тілін, яғни мемлекеттік тілді құрметтеу керектігін, ол тілде ақпарат алуға құқылы екенімді айтып жатқан кезде, екінші адамның “Орыс тілі ресми тіл. Бұл халықаралық тіл. Ұлтшылдық жақсылыққа апармайды. Өзгелер үндемей отырғанда, сенікі не?..” деген секілді, айналғанда өзімді кінәлі қылып, қазақ болғаның үшін мал болып кететін кездер.

Екіншісі, сол өздері айта беретін жаңа ғасырда өмір сүріп тұрып, мемлекеттік мекемелер мен банк жүйелерінде қазақ әріптерінің қате немесе мүлдем қолданылмауы. 2002 жылы алғаш жеке компьютеріме отырсам, содан есімде, Windows 98 жүйелері жаппай қолданылып тұрған кезде, қазақ әріптері шынайы проблема болатын. Бірнеше қазақ тілінің драйверлері бар етін. Біреудің қазақша шрифті екінші біреудің қазақшасын қолдамайтын. Үнемі конвертермен жүретінбіз. Қалай Windows XP шықты. Солай көзіміз ашылған етін. Оған да 10 жылдай болып қалыпты. Бірақ… Біздің мемлекеттік мекемелер өткен ғасырда қалып қойған сияқты. Күннің жадысы 2012 болса да әлі күнге дейін қазақша шрифттің проблемасымен отыр. Ағайын-ау, бұл не?

Өзгені қайдам, Ата Заңымызды осыншалықты күйге түсіру, мен үшін оны қасақана қорлаумен бірдей! Осыған жауапты адамды сотқа берер ме еді? Әттең жүргім келмейд, надандармен арпалысып. Қол астындағы мекеменің сайтында әріптер қандай болып шығып тұрғанын Қайрат Лама Шәріп көз салып қарамайды да ғой. Неткен жауапсыздық десеңізші?.. Саналарына берсін!