Жақында туыстарымыздың қызы ұзатылды. Алыстағы келе алмай қалған туыстардың атынан құттықтау жазып, апарып беру деген тапсырма алдым, әбден той боларға бес-алты сағат қалғанда. Жұмыстың да қызып тұрған кезі, интернет ағамызға жүгінбекші болдым. Сондағы тапқаным бір сайт (қалғандары сондағыны көшіріп салып қойыпты): www.kuttybolsyn.kz, оның өзінде толып тұрған жоқ. Содан не керек, ең қызығы, құттықтауды жазып, түрлі-түсті принтерден шығарып, оны открыткаға жабыстырып апарып берген едім, той үстінде бір ағам сөйлеп тұр, айтқан сөздері дәлме-дәл әлгі сайттағысы, бір сөзін де өзгертпестен айтып берді! (Дәл сол сөздерді құттықтауға жазып қойып, абырой болғанда, орын жетпей алып тастап едім)

Сөйтіп қысылтаяң тілек іздеу үстінде осы бір идея келді: нағыз керекинфоның бірі болар еді, егер осы қауымдастыққа тойға, туған күнге, т.с.с. қуаныштарда айтылатын тілектерді салып тұрсақ. Осындағы сен тұр мен атайын шешендерді бай қазыналарымен бөлісуге шақырамын!

десем, қалай? Өзімізше ұялғандай болып, жымың-жымың етеміз, ә?! Енді ше?! Бізде тойсыз күн жоқ. Аптаның 7 күнінде де дүркіретіп той жасай береміз, миллион ақшаны қайдан табамыз деген ой жоқ. Өйткені қарыз шешіп, кредит аламыз, мал сатамыз…опшым табамыз. Мысқыл деп қабылдап қабылмаңыз. Ондай ниетім жоқ. Бірге оқыған топтасымыз, яғни группаласымыз Жезқазғанда тұрмысқа шығып, арқа-жарқа болдық. Қу қыз “әні кетем, міне кетем” деп зарықтырып жүріп, әйтеуір кетіп тынды ғой. Байлам тағып, ауызын жапты))). Аптаның 7 күнінде де думан дегенім осыдан шығады. Үйлену тойын жігіттің ата-анасы дүйсенбіге белгілепті. “Неге?” деп әуелгіде өре түре келген едік. Жоқ, жұмыс күніне қарамастан, той жап-жақсы, жинақы өтті.Шетелдің бір-бір дөкей мәшинелеріне тиеліп алып, мысты өңірді біраз уақыт аралап шықтық.

Аллилуйя! Бүгін больничныйды жаптырдым, дүйсенбі жұмысқа шығам.
Ылғи өзімді тәуелсіз сезініп, ер-азаматқа бергісіз жігерлі де мықты қыз санаушы едім. Айналам да солай қабылдайтын. Балдақпен жүрген кезде өзімді кәдімгідей қорғансыз сезініп қалдым))) Көмектескіштер, демегіштер, көтергіштер көбейіп кетті.

Қасым тойы кеше басталды. Сәл кешігіп келдік. Еріктілер (волонтер) боласыңдар дегенге, өзімізше асығып келгендегі түріміз ғой, екі білекті сыбанып. Алдында барлық ЖОО-дан студенттер жинап, «біріңде қалмай ат салысатын боласыңдар, кешігу болмасын, барлығыңа ақынның суреті басылған кепка мен футболка беріледі, әрқайсысына 1000 бірліктен таратылады. Бұл жоғарыдан берілген тапсырма. Атамыздың тойын ың-шыңсыз өткізу бізге байланысты» деп оооой партияның жиналысында «коммунизм орнатамыз» дегендей болатын. Студенттерде жазық жоқ. Межелеген уақытында келдік. "Әзірге ақын туралы түсірілген деректі фильмді тамашалай тұрыңдар, сосын сөйлесеміз",- деді. Жарайды. Фильмді тамашалап болдық. Енді «айтыс көре тұрыңдар, біткен соң жиналыс болады»,- деді. Оған да келістік. Айтыс та өз мәресіне жетті. Конференц-залда күтіп отырмыз. Әлгі ағайымыз жоқ. Біраз уақыт өткен соң, «ертең белгілі болады не істейтіндерің»,- деді. Содан қойш, үйге қайттық.
Жеке пікірім: айтыста бұрмалаушылық болды. Тамақтың айналасынан шыға алмаған қарағандылық Айтбай Жұмағұловты көтермеледі. Қасым Аманжоловқа арналған айтыс болғандықтан, тақырып ашылмады. Әсіресе, Мырзатай Жолдасбековты қайта-қайта мақтағандары ұнамады. Онда да ес жоқ. Микрорфонды қайта-қайта алып, айтысты осы уақытқа дейін, қалтасынан төлеп, өткізіп жүргендей, айтыскер-ақындардың мәшинелі болуына тікелей өзі ғана мұрындық болып жүргендей көпіріп сөйлейді-ай… Басында «айтыс өз мәнінде өтіп жатыр» деді, орта тұсында айтыс ұнамады, тақырып ашылмады" деді, соңында «айтыс жақсы өтті» деп тағы қуды.шынымды айтсам, бұл айтыста Жүрсін Ерманды қашан сөз сөйлер екен деп күтіп отырғанмын… болмады. (Шашы, сақал-мұрты ағарып, жүрісі аяңдап қалыпты. Қайта ана Мырзатай аға тың). Сөзден сөз шығады. Сол кісі біз осы жазда Астанада практикадан өтіп жүргенде, Президент мәдениет орталығында Қасым Аманжоловтың 100 жылдық мерейтойына арналған бір сағатқа толар-толмас кеш өткізгені бар-тын. Оған да игі жақысылар жиналды. Кешті өзі жүргізді. Ай, сондағы Қайрат Байбосыновты «тірідей жергені көмгені-ай...». Қайрат ағаны қатты ұялтты. Бір оқиғаны бастады. Ойымызда түк жоқ. Тыңдап отырмыз. "Қайраттың бір кездерде көңіл-күйі болмай, өнерден біржола кетсем бе деп жүрді. Онысын байқап, қасыма шақырып алдым. Әй, Қайрат, саған не болып жүр? Мұның қалай? деп сұрадым. Сөйтсем, Қайрат барлығы атақ алып жатыр, сахнада жүргеніме біраз болды, менде жоқ деп айтты. Ол кезде мен осы жағында қызмет етіп жүргенмін. Сен өнерден кетпе, атақты саған алып беремін деп айттым. Көп ұзамай Қайрат «халық әртісі» атағын алды. Оның осы атаққа ие болуына түрткі болған мен едім!" — деді. Қайрат аға қып-қызыл болып, сахнадан аяғын әрең басып шығып кетті. кім білсін, әр жағы не болғанын… Мұмкін екеуара осындай әңгіме болған да шығар, бірақ бұл өнер адамының абыройын түсіру ғой. Сөйткен Мырзекең кеше де Айнұрды көтермелеп, тағы ұпай санын еселеп, Бас жүлдеге лайық (енді менің ойымша) Мақсат Ахановты түсірді. Көпшіліктің «Мақсат, Мақсат!» деп айғайлап, қолдағанына қарамастан… Дидар Қамиев өте жақсы айтысты. Бірақ… амал который?! Айта берсе көп.
Бүгін ақынға арналған ескерткіш ашылды. Қазір ҚарМУ-де үлкен конференция болып жатыр. Кешке Қасымның кіндік қаны тамған қасиетті Қарқаралыға жол тартады қонақтар. Сөздің қысқасы — біздің қажетіміз болмай қалды. «Ол жаққа сендер де барасыңдар, бөлме беріледі» деген болатын. Қайдағы… Не дейміз? қысқасы, той құтты болсын, ағайын!

Биыл ойда жоқта Ыстықкөлге барып қайттым. Отпуск кезінде ғой, әрине.

Қоянның жадыраған жазы немен есте қалды десек, Алматыға қанша барып жүрсем де, күлкіңіз келетін шығар, “Көктөбесіне” бір де бір рет бармаған екем. Соның сәті түсіп, “Көктөбеге” бардым. Сосын ойда жоқта Ыстықкөлге үш күнге барып қайттым. Әрине, пысық подружкаларымның арқасында. Кейде подругаларыңның шустрый болғаны да пайдалы екен  Бірақ, үйдегілерге айтпай кетіп, аздап сөгіс естідім.
Сосын, туған жерім дегендей Шымкентке тартып тұрдым. Барсам “ми қайнатар” ыстық. Қайбір күндері күннің ыстығын бәзбір білгіштер +48-ге дейін барды десіп шулап жүрді. +48-бе, +50-ме, бәрібір Астананың салқынына үйреніп қалған басым демігіп қала жаздадым. Күн деген шыжып тұр, көліктің терезесін ашып қалсаң самал соғудың орнына ыстық жел ұратынын қайтерсің. Шымкенттік болғанымызбен таудың саясында өсіп, қаланың ыстығынан аман қалып жүретінбіз. Ал жұмыс істеп жүрген жылдары ұзақты күн кабинеттен шықпай, қас қарайғанда бір-ақ шығатынбыз. Ол туралы айтар болсам ұзынсонар әңгіме болып кетеді. Сонымен, отпускі өтті де кетті. Астанаға келсем күн түнеріп тұр екен. Бірақ, соңғы күндері Астананың қабағы ашылып тұр. Тфә, тфә.

Айтпақшы, Ыстықкөл туралы бұрын онша мән бермейтінмін. Барсам көлдің суы керемет, тап-таза, мөлдір, үңіліп қарасаң түбі көрінеді. Суы тұзды, шипалы екен. Жағасында құмға қыздырынып жатқандардың көбісі Алматы, Оңтүстік жақтан барған қазақтар мен орыстар. Сөздің ашығы керек, әсіресе орыстар көп барады екен. Бізбен бірге бір автобус болып орыс ағайындар барып еді, қайтар кезде де “Қордай” бекетінен бері қарай Ыстықкөлге ағылып жатқан орыстарды көрдім. Орыстар негізі демала біледі. Ал, біздің қазақтың жазы шапқылап той жасап, баласын оқуға түсірумен, құда күтумен, қыстың қамына дайындалумен-ақ өтіп кетеді. Сөзіңе дәлел іздеп әуре болмайсың. Үйге келсем, әпкем мен жездем Кентауға бір тойға кетіпті. Сонда олардың қай кезде демалатынын құдай білсін. Келген соң да қарап жатпады, қызы мен күйеу баласын, құдағиын қонаққа шақырды. Бір жақындары қайтыс болып, соның жетісіне кетті, сосын одан “үһ, аһ” деп шаршап келіп еді, ертесіне тағы бір таныстарының қайтыс болғанын естіп, соған кетті шапқылап. Шымкенттегі әр қазақтың шаңырағындағы тіршілік осы. Бұл бірінші көрініс.

Екінші көрініс, базарға бардым. Астанадағыдай емес, мұнда жеміс-жидек, азық-түлік, киім-кешек бәрі арзан. Аста төк молшылық! Әбден Астананың қымбат бағасына, суықтығына үйреніп қалғандықтан ба, кейде оңтүстіктің халқының пейіліне, еңбекқорлығына риза болып кетесің. Шығыстың базарын аралап жүргендей әсерде қалдым. Жер үйде тұратындардың бақшасында жүзімдер майысып пісіп тұр. Шехеразаданың елі дерсің. Бұл менің біртіндеп астаналық бола бастағаным ба, жоқ өз туған қалама бұрын байқамаған көріністерге енді мән беріп жатқандығым ба, әйтеуір өзім де білмеймін, Шымкентті шырайлы қала деп жайдан жай атйпайтынын түсіндім. Дүйсенбі жұмысқа келген соң, екі күндей “ұйқысырап” әрең жүрдім. Бастығым да сыралғы адам ғой, “Қалай, жұмысқа қолың жүрейін деді ме?” деп сұрап қояды. Біліп тұр ғой, өзімнің каналыма түсе алмай жатқанымды.

Жалпы, айтайын дегенім, осы біз қазақтар демала білеміз бе? Демалсақ та қалай өткеріп жүрміз?

Мәдениет – мемлекет құрушы факторлардың бірі, сондықтан осы салаға көңіл бөлмеу, ел болашағын елемеумен тең. Тарихы тереңге тамыр жайған қазақ халқының мәдениеті мен өркениеті не бір сырлар мен жұмбақтарға толы, арғы жағы дүниенің пайда болуы туралы мифологиялық аңыз-әңгімелерге келіп тірелсе, бергісін бүгінгі күннің жарқын да, жас ақындар Ақберген Елгезек, Бауыржан Қарағызұлдары сынды азаматтар жалғастыруда. Аты аталмаған ағалар өкпелемесін, өйткені менің айтпағым бүгінгі ақындардың сыры мен мұңы емес, күні кеше келмеске кетіп, өлеңдері арқылы қайта тірілген, Хан тәңірінің мұзбалағы – Мұқағали Мақатаев жайлы болмақ болмақ…

Той 30 шілде Шалкөде жайлауында болды. оған дейін жету үшін, Кеген, Қарасаздан өту керек болды. Өттік. Енді қысқа позетиффф жазуға тырсып көрейін))). Сол үшін суреттерді қабыл алыңыздар


таулар көп екен, мына жер, мурсия асуы деп аталынады екен(((, типі, авария т.б. келеңсіздіктер көп болады айтуынша, біздің машина тура осы жерде жарылды, 1 такси(((

Бақытты болыңыз!!!

Мұқағали Мақатаевтың 80- жылдығына арналған үлкен той Алматы облысы, Райымбек ауданы Шалкөде ауылына қарасты Шалкөде жайлауында өтеді.

<code><a href="<a href="[googlemaps maps.google.com/maps/ms?msa=0&msid=204453739787759796531.0004a87dd34ff9c89fe3f&ie=UTF8&t=h&ll=43.108001,79.95163&spn=0.350908,0.583649&z=10&output=embed&w=425&h=350]"></a>">Карта</a> 

Картада көріп отырғандарыңыздай Шалкөде жайлауы Қарасаз ауылы мен Шалкөде ауылына жақын орналасқан. Бұл жерге тойға арналған киіз үйлер тігіледі. Қазақтың тойы қазақтың жазығында аталынып өтетін үлкен той болмақ.
Уау, ағайын тойға шақырамыз. Келіңіздер, көріңіздер!

1991 жылдың 13 Наурызы… Екі жүкті әйелдер бір уақытта роддомға түседі, бір уақытта босанып, дүниеге 2 қыз әкеледі. Олар: менің мамам мен Гаухар апай, сол күнгі жас нәрестелер: Мен және Айсұлу.