«НАГРАДТАУДАН» кейінгі ой

Блог - inzhu: «НАГРАДТАУДАН» кейінгі ойТілге байланысты әңгіме туындағанда, «қазақ тілінде сөйлеу керек» деп шаба жөнелеміз. «Қазақ тілінде сөйлеу» деген сөздің мағынасын қалай түсінуге болады? «Ручка беріп жіберші, ачкиім қалай?» деген қазақ тілінде ме? Жалпы, қазіргі біз сөйлеп жүрген қазақ тілінің деңгейі қандай немесе қағаз бен теледидардағы қазақ тілінің көшедегі қазақ тілінен айырмашылығы жер мен көктей деп ойламайсыз ба?
Осы сұрақтарға жауап табу үшін, тілдің даму процесі туралы біліп алуды жөн көрдім. Мысалы, америкалық ағылшын тілі қалай және қанша уақытта пайда болды?
Сонымен XVII –XVIII ғасырларда ағылшын тілі британдық шаруалармен және ірілі-ұсақты буржуазия өкілдерімен бірге мұхит асып, жаңадан ашылған құрлыққа келеді. Ол кезде ағылшындардан басқа испандарды, француздарды, немістерді, голландтарды, норвегтерді және т.б. кездестіруге болатын еді. Одан қалса, ағылшын тілінің әлеуметтік топтардағы ерекшеліктерін айта кету керек.
Жаңа құрлық, жаңа табиғат, жаңа климат, жаңа әлеуметтік-экономикалық жағдайлар дегендей. Жерді игеру, құрылыс жүргізу, өндіріс салу сияқты шаруалар жеке-дара істеуге келмейтінін ескерсек, ортақ тілдің қажеттілігін тудырады. Не керек, ағылшындардың басымдығына орай, ағылшын тілі негізге тіл ретінде алынады (1), оған басқа тілдерден қажетті сөздер енгізіледі (2), басқа халықтар ағылшын тілін түпнұсқадағыдай айта алмағандықтан, өзіндік акцент пайда болады (3). Осылайша, «бар болғаны» бір-екі ғасырда жаңа тіл пайда болады.
Ал қазақ тілінің болашағы қандай деп ойлайсыз? Үш тұғырлы тіл саясатының арқасында біраз уақыттан соң үш тілдің қоспасынан ЖАҢА ТІЛ пайда болуы мүмкін бе?
Әрі қарай

Ағылшын тілін тез үйрену үшін керекті 400 сөз

Фактрум сайтында Алекс Чаузовтың ағылшынша сөздік қорының негізін құрайтын 400 сөз туралы мақаласын жариялаған екен. Автордың пайымдауынша алдымен осы сөздерді меңгеру арқылы сөздік қорын байытып отырсаңыз, ағылшын тілін тез үйреніп, түсініп кете аласыз.

Оксфорд Университеті тілдің түрлі қолданыстағы нұсқаларын жинап, сараптама жасапты. Зерттеуде әдеби шығармалар, баспасөз беттері, желідегі чаттар, электронды хаттар, блогтардағы жазбалар да қамтылған.

Зерттеу нәтижесі бойынша ағылшын тіліндегі ең көп қолданылатын 100 сөз ағылшынша мәтіндердің 50 пайызында қолданылады екен (бұған әдеби шығармалар және салалық мақалалар кірмейді әлбетте).

Егер бұл танымал 100 сөзге, жиі қолданылатын 100 зат есімді, 100 етістік пен 100 сын есімді қосатын болсақ, ағылшынша мәтіннің 75 пайызын түсінетін боласыз. Кейін сөздік қорыңызға жаңа сөздер қосып, байытып отыратын боласыз.



Практикалық кеңестер:

— 400 сөздің бәрін жаттауға тырыспаңыз.Оларды мәтін жазған кезде немесе сөйлеген кезде қолдануға тырысыңыз.

— Бұл арқылы ойыңызды дұрыс және тез жеткізуге машықтанатын боласыз.

— Тіл білу — сөздік қорының байлығы арқылы өлшенбейді. Ойды дұрыс жеткізу және дұрыс сөздерді қолдану арқылы анықталады.

— 400 сөзді алдымен өзіңіз аударып көріңіз. Көбісі сізге таныс болар? Қалған сөздерді сөздік қолдану арқылы аударыңыз.

Ағылшын тіліндегі көп қолданылатын 100 сөз
1. the
2. be
3. to
4. of
5. and
6. a
7. in
8. that
9. have
10. I
11. it
12. for
13. not
14. on
15. with
16. he
17. as
18. you
19. do
20. at
21. this
22. but
23. his
24. by
25. from
26. they
27. we
28. say
29. her
30. she
31. or
32. an
33. will
34. my
35. one
36. all
37. would
38. there
39. their
40. what
41. so
42. up
43. out
44. if
45. about
46. who
47. get
48. which
49. go
50. me
51. when
52. make
53. can
54. like
55. time
56. no
57. just
58. him
59. know
60. take
61. people
62. into
63. year
64. your
65. good
66. some
67. could
68. them
69. see
70. other
71. than
72. then
73. now
74. look
75. only
76. come
77. its
78. over
79. think
80. also
81. back
82. after
83. use
84. two
85. how
86. our
87. work
88. first
89. well
90. way
91. even
92. new
93. want
94. because
95. any
96. these
97. give
98. day
99. most
100. us

Ағылшын тіліндегі танымал 100 зат есім

1. time
2. year
3. people
4. way
5. day
6. man
7. thing
8. woman
9. life
10. child
11. world
12. school
13. state
14. family
15. student
16. group
17. country
18. problem
19. hand
20. part
21. place
22. case
23. week
24. company
25. system
26. program
27. question
28. work
29. government
30. number
31. night
32. point
33. home
34. water
35. room
36. mother
37. area
38. money
39. story
40. fact
41. month
42. lot
43. right
44. study
45. book
46. eye
47. job
48. word
49. business
50. issue
51. side
52. kind
53. head
54. house
55. service
56. friend
57. father
58. power
59. hour
60. game
61. line
62. end
63. member
64. law
65. car
66. city
67. community
68. name
69. president
70. team
71. minute
72. idea
73. kid
74. body
75. information
76. back
77. parent
78. face
79. others
80. level
81. office
82. door
83. health
84. person
85. art
86. war
87. history
88. party
89. result
90. change
91. morning
92. reason
93. research
94. girl
95. guy
96. moment
97. air
98. teacher
99. force
100. education

Ағылшын тіліндегі танымал 100 етістік
1. be
2. have
3. do
4. say
5. go
6. can
7. get
8. would
9. make
10. know
11. will
12. think
13. take
14. see
15. come
16. could
17. want
18. look
19. use
20. find
21. give
22. tell
23. work
24. may
25. should
26. call
27. try
28. ask
29. need
30. feel
31. become
32. leave
33. put
34. mean
35. keep
36. let
37. begin
38. seem
39. help
40. talk
41. turn
42. start
43. might
44. show
45. hear
46. play
47. run
48. move
49. like
50. live
51. believe
52. hold
53. bring
54. happen
55. must
56. write
57. provide
58. sit
59. stand
60. lose
61. pay
62. meet
63. include
64. continue
65. set
66. learn
67. change
68. lead
69. understand
70. watсh
71. follow
72. stop
73. create
74. speak
75. read
76. allow
77. add
78. spend
79. grow
80. open
81. walk
82. win
83. offer
84. remember
85. love
86. consider
87. appear
88. buy
89. wait
90. serve
91. die
92. send
93. expect
94. build
95. stay
96. fall
97. cut
98. reach
99. kill
100. remain

Ағылшын тіліндегі танымал 100 сын есім

1. other
2. new
3. good
4. high
5. old
6. great
7. big
8. American
9. small
10. large
11. national
12. young
13. different
14. black
15. long
16. little
17. important
18. political
19. bad
20. white
21. real
22. best
23. right
24. social
25. only
26. public
27. sure
28. low
29. early
30. able
31. human
32. local
33. late
34. hard
35. major
36. better
37. economic
38. strong
39. possible
40. whole
41. free
42. military
43. true
44. federal
45. international
46. full
47. special
48. easy
49. clear
50. recent
51. certain
52. personal
53. open
54. red
55. difficult
56. available
57. likely
58. short
59. single
60. medical
61. current
62. wrong
63. private
64. past
65. foreign
66. fine
67. common
68. poor
69. natural
70. significant
71. similar
72. hot
73. dead
74. central
75. happy
76. serious
77. ready
78. simple
79. left
80. physical
81. general
82. environmental
83. financial
84. blue
85. democratic
86. dark
87. various
88. entire
89. close
90. legal
91. religious
92. cold
93. final
94. main
95. green
96. nice
97. huge
98. popular
99. traditional
100. cultural

Оксфорд сөздігіне енген жаңа сөздер

Пайдалы сайттар: Оксфорд сөздігіне енген жаңа сөздерАтақты Оксфорд сөздігіне редакторлар уақыт сынағынан өткен, яғни тілдік қолданысқа дендеп кірген сөздерді енгізіп отырады. Және әр үш сайын осы жаңа сөздер туралы өздерінің блогында шолу жариялап отырады.
Әрі қарай

Қай тілде жиі сөйлесесіз?

«Аталмыш қазақтілді сайт қолданушыларына мына сұрақты неге қойды екен?» — деп сұрарсыз. Иә, керекшілердің басым бөлігі (ұлттарына қарамастан) қазақтілділер, бірақ "қазақ тілін білу" мен "қазақ тілін қолдану"-дың арасында үлкен айырмашылық бар. Біз мында барлығымыз қазақ тілінде ой бөлісіп, пікір алмасқанымызбен, шынайы өмірде қазақ тілін уақытша ысыра тұрып, ортамызға байланысты басқа тілде сөйлесуіміз мүмкін. Оған мынадай себептер болуы ықтимал: отбасы, жолдастар, жұмыстағы әріптестер, мансап қуу, жалпы орта, тіл табысу, ойыңды жақсы жеткізу, қарым-қатынас орнату, белгілі бір бір сәттік мақсатқа жету, жеке өмір, бақытты болу, жаңа өмір бастау.) Сонымен, кімге қай тіл жақын немесе кім (қазақ тілін санамағанда) қай тілде еркін сөйлесе алады?
Бір сұрақ: Қай тілде жиі сөйлесесіз?
Әрі қарай

Осы біз оқыдық па?

«Оқыту бағдарламасынан әдеп сабағын алып тастағаннан кесірінен білім алушылар ешқандай этика, эстетика дегенді білмейді» © maskarbaeva www.kerekinfo.kz/blog/7114.html

Әдеп, әдеп, әдеп… Біз осындай пән оқыдық па?.. Айтпақшы, тұра тұр, оқыдық!.. Бірақ, пәннің не туралы екенін ақыры есіме түсіре алмадым. Бір есте қалғаны сабақты класс жетекшісі (негізгі мамандығы математика пәнінің мұғалімі) өткізетін. Очм, оқи тұра оқымадық десе де болады. Және бұл жалғыз мысал емес. Тағы бір пән "Құқық". Осыдан тіпті олимпиада өтетін еді. Ал, бізге сабақ берген әдебиет пәнінің мұғалімі. Сызу — физик сабақ берді, әлде берген жоқ. Бұл сабақтың дұрыс өткен күні, кәдімгідей циркуль, сызғыш ұстап отырғанымыз есімде жоқ. Ән-күй — ағай сүймелдеп отырады, біз бәріміз қосылып ән айтамыз. Жиі айтылатын ән «Айттым сәлем, Қаламқас». Бірде, ағайды көндіріп «Не жаздым мен жаным саған» дегенді әнді айтқанбыз, завуч естіп қалып, бізді қойшы, ағай жаммман косякқа кірді. Ең сорақысын айтайын, менің аттестатымда «шеттілі (ағылшын) 5» деп жазулы тұр. Ағайындар мен мектепте ағылшын тілін оқыған да жоқпын. ))) Бірақ, беске шықтым. Күшті парадокс иә!)))
Иә, айтпақшы аттестатым қызыл))))
Әрі қарай