… Бақтығали деген ағамыз: «Сендерден басқа кімім бар менің?» деп, екі-үш стақаннан соң, кеудеңе басын қойып, шамалы жылап алатыны бар еді. Сол сияқты, сендер айтпасаңдар болмай тұр.
Әлқисса, Дайрабайдың қызыл сиыры мынау:

Файлды жіберіп отырған адамға: «көкеш, мынауың сопақтау сияқты» десем, "қой!" дейд. Дұрыстап қарасайш десем, «8 жылдан бері дизайнермін шырағым» деп, бәлсінед.
Әрине, өзім қайта дұрыс шеңбер қылып алар едім, бірақ өзі түзетіп, Corel-мен сақтап бергені дұрыс бов тұр. Дачы. Әйтпесе мендегі редакторлар сапасын түсіріп жібереді.
Ау ағайын, сонымен мынау бейне сәл сопақ па, әлде дөп-дөңгелек шеңбер ме? Әділін сұрап сендерге келіп отырмыз, орамалы да болад бұйырса. Дачы.

P.S. Бәлкім, маған емделу керек шығар???

***
Болашақ жарнамамыз ілінетін жерге барып, ауаны қармап, бос кеңістікке ойша сурет салып, біраз жерге барып қалдық. Тіпті жарнаманы іліп кетіп бара жатқандай сезім келді. «Ауызбен егін ору» деген осы шығар.

***
Түске жақын күдікті күбірлер, сыбырласулар көбейіп кетті, тіпті біреулер ыммен сөйлесіп кетті. Түсте белгілі болды: әлі алынбаған мебельді кабинет-кабинетке астыртын бөлісіп жатыр екен. Сол да өмір боп па-ау.

***
Ал түсте ашық конфронтация басталды. Себеп: дүкеннен қазір ғана әкеле жатқан оргтехникаға шайқас екен. «Саған принтер керек пе?» деді майдан алаңынан біреу мойнын созып. «Білмейм» дедім. «Керек емес онда» (?!) деп, мені тізімнен сызып тастады. Сол да өмір болыпты ма десейш.

***
Өте-мөте сенімді делінетін, жылда лицензиясына қоралы ақша төленетін бір бағдарламадан ши шықты. Көшіп кете жаздадық. Ол былай болды.
Екі аптадан бері көрсеткіштерін жанама тексеру арқылы, ауытқу бар сияқты екенін байқадым. Бірақ сенімсіз болып жүрдім. Себебі, тұтастай мекеме екі жыл бойы пайдаланып келсе, дұрыс шығар дедім.
Бірақ бүгін шыдамай, Қарағандыдағы программаны жасағандарға телефон шалдым. Телефонды көтергендер маған сұмдық жаңалық ашты. «А мы и не гарантировали сверхточность, причем в спецификации сразу же указали, что погрешность можеть быть в пределах 25 процентов» дейд!!! Яки деймін де, сен біреуден 100 000 алуың керек болса, 75 000 деп көрсетуі мүмкін!!! Осы жүйенің көрсеткен параметрлері бойынша, талай адам жұмыстан қуылған, талайлар марапатталған. Әне қайда тақырып! Не бетімді айтайын: бұғалтырлар табақ пен тоқпағын алып, отты айналып билеп жүр: екі жылғы қағаздардың барлығын қайта көтеріп жатыр.Бұл ауытқуды әдейі байқамаған деген де күдік жоқ емес, әлдекімге тиімді болған сияқты. міне жігіттер мен қыздар, бүгін осындай бәліш!!!

***
Корпоративтік компьютерлік сауатсыздықты жою туралы мәселе көтерілді. Көз алдыма 1920 жылдардың, сауатсыздықты жаппай жою науқаны кездеріндегідей сабақта отырған кемпір-шалдардың плакаты келді.

***
Ертеңгі күннің жұмыстарын елестетіп, діңкем құрып тұр… «Ма*мааа»…

***
Бастыққа болашақ сайттың концептін айттым. Қолдарымды ербеңдету арқылы болашақ баннерлердің кейпін бейнелегендей болдым. Ұзақ айтқаным соншалық: аздан соң сайт өзіме ұнай бастады.

***
Өте-мөте қымбат көліктерді жөндеумен нәпақа табатын жігіт, диагностикалық аппаратурадағы «00200010: Short circuit» деген хабарламаның «не қыхуйня» екенін білуге компьютерге отырайық деді. «Кароткий замыкание ғо» дедім. «Аха, вапще то дұрыс э! Вот сукі парктроник...» деп, машинаны зорлауын әрі қарай жалғастырды. Ішке барғасын «аудармама» сенімсіз болып, компьютерден бәрібір қарадым (ұялған күлегеш).

***
«Бүйтетін, сүйтетін программа істеу мүмкін бе?» деп сұрады басшылық. Екі аптада жасауға болад дедім. Негізі бір апта да жарайд, бірақ білем мен бұларды, артық айтып қоймасаң болмайды.

***
Экзотикалық ақауды көріп, таң қалдым. Очм былай: жөнделген комп, бірақ алып кетсе — "қосылмайд!" деп жылап, қайта әкеліп тастайд. Ішке әкелсе — істеп кетед. Ақыры өзім барып, розеткаға тестерді тығып, шошыдым: 290 V. UPS арқылы қосып кетіп құтылдым. Электрикке «рекомендеймін» рухындағы хат жазып қалдырдым.

***
Лифтідегі екі қыз тап мен кіргенде мырс етіп күліп жіберді. Шыққасын он бес минут бойы айнадан: арқамда, шалбарымның ауында жыртық жоқ па екенін қарап-қарап, көңілім орнына түсті.

***
Үстелден менен бұрынғы үш қызметкердің жазып қойып, басшылыққа апаруға бата алмай қалған арызын тауып алдым. Біреуі «диспенсер и чайные принадлежности» сұрапТ. Екіншісі «жұмыстан үйге апарып тастау мүмкіндігін қарастыруды» өтініпТ. Үшіншісі «не мои обязанности» сарынындағы «мақала» жазыпТ. Бастық рас айтқан екен: элементар сөздерді қате жазад деп, кейіп отыр еді.

***
Gastarbaiter -дің осы қауымдастығын көріп қалып, өзінің жазбасын оқып, күпәйкемен елестетіп ыржалаңдадым.

***
Mail.Ru-дың… гендік деңгейде сіңіп кеткен пошта екенін түсіндім!
Өте-мөте қауіпті қаржылық құжаттармен жұмыс істейтін жігіттің поштасын біреулер тағы «айдап» әкетіпті. Өзі соншама маңызды адам құсап, «сол, мен әлдекімдерге маза бермей жүрмін» деп қояд құпияланып. Аздаған тергеу нәтижесінде, өткен аптада демалыс күні поштасына компьютер салонынан кіргені анық болды. GMAIL-ді мақтап-мақтап, "әсіресе Сіздікіндей қауіпті жұмыстарға керемет шифрлеу жүзеге асырылған құтты сервис бұл!" деп, көпшікті қойып-қойып, пошта ашып бердім. Біраздан соң, таныс «фішт!» деген дыбыс шықты. Шыдамай қайтадан Майл.Рудан пошта ашып, Агент қосып алыпты. Бұрынғы қимастарымен қайтадан достасу үстінде екен. Айтатын ештеңе жоқ, тек эмоциялар келді.

***
Үйге қайттым. Ертең демалыс деген ойдан, үсті-басымның қутың-қутың етіп қуанып отырғанын байқадым. Адам тән деңгейінде де қуанады екен-ау деп, таң қалдым. Осы автобустың кондукторы сұлу-ау айтпақшы, сөз жоқ, тіфә-тіфә…

Жәй ғана сканер термині төңірегіндегі пікірталас көп жайдың бетін ашып берді.
Біріншіден — бірұдай пікірдің болуы мүмкін еместігі анық болды.
Екіншіден, бұл енді аздап парадокс: терминді жариялы түрде талқылау — бәрібір жекелеген беделді арбитрдің «Осылай болад, бітті!» деген кесіміне зәру екен!
Тәбет тамақ үстінде келетіні сияқты, талқылау технологиясын да өзгертуге тура келіп тұр. Келесі аптада, ұсыныстар мен аналитикалық ой-пікірлерді топтастыра бастамақпыз. Және тіл саласындағы кәсіби мамандардың да нобайы көрініп қалған сияқты, оларды пікірталастың плацкартынан салиқалы көзқарастардың VIP-купесіне көшіру үдерісі басталатын сияқты.
Әйтеуір ең жақсысы — терминге ресми жауаптылар сияқты, кабинеттік талқылаудың, «Сабең біздің өз ағамыз, шал айтса — дәл айтад» сықылды көңілжықпастық қатынастардың бейшаралығын көрсетті. Соларыңыз үшін рахмет! Жаңалық күтіңіздер!

Сонымен, термин нұсқаларын дауысқа салу әдісін өзгертуді ұйғардық. Себеп, пікірлер ішінде негіздемесі мықты ұсыныстардың пайда болуы. Сканерге байланысты екінші тур ұйымдастыруға тура келді. Әрине, мұнда бірінші турда өміршең боп көрінген нұқсалар қалып отыр.

Атап айтқанда, Gastarbaiter ұсынысын былай негіздейді:
менде мынадай ұсыныстар бар. Қосам десең өзің біл.
Ең біріншісі Сканер күйінде қалса, бірақ аздап өзгеріске ұшыраса. Скәнір — Яғни қазақша артикуләтсиямен айту. Еш күлкісі мәмбеттігі жоқ. Корейлер, Филиппиндер, Малазийліктер, Тагалдар «сканер» «секано» «сыкхано» деп түрліше атайды.
Тілі туыс түріктер мен әзерилер Тарайджы (қателеспесем) деп айтады.
Менің тағы бір ұсынысым, "Қаралғы". Ол менің азғындалған фантазиямнан туған сөз емес. Көптеген елдердің тіліне түпнұсқаның ағылшындардың scan-scnaner деген сөздерін аударып шықтым.
Соның ішінде қазақ тіліне scan — сөзі көбіне мұқият қарап шығу, көз жүгірту деп аударылады.
Орыс тілінен басқа тілдердің кейбірінде «Зерттегіш», деген сияқты боп аударылады екен.
Еуропалық тілдерде әлгі филиппиндер мен корейлер секілді, Скануар, Сканор, Сканир деген сияқты версиялар басым.
Қаралғы — қарап шығатын құрылғы — яғни басты етістіктің түбірі мен есімнің жұрнағынан туып отыр.
Қазақтың морфологиясына бұндай сөз жасам түрі жат емес.
Қаралғы. Қаралғыдан өткізіп алу.
Сканировать — Қаралғыдан өткізу, қаралғылау

Сонымен, шешім өздеріңізде, бауырлар.

"...Қызыл кітап, бұл өзі — қызық кітап:
Сырты — жұқа, ал іші — қалыңырақ..." © Қадыр Мырзалиев

Осы сайт жаһанды дүрліктіріп, дегбірімізді қашырды. Қалтырайтын жөніміз бар: енді Обаманы өз арамызда «қарабала» деп айтудан да қалатын түріміз бар.


Поп-тарих

Кімнің есінде болса, 90 жылдардың аяғында – 2000 жылдардың басында, кейін «фолькс-хистори», «поп-тарих» деген баға алған жанр қалыптасты. Ендігәрі бір ауыз тұжырым жазу үшін, мұрағат қопарып, қайсыбір ғасырдағы қабірді қазып, дулыға-сауыттардағы бедерлерді тіміскілеудің қажеті болмай қалды. Отыра қаласың да, Манаш Қозыбаевтың көзін ала беріп, жазып тастайсың. Ең қызығы: бетің бүлк етпейді.
Поп-тарихтың зерттеу аппараты да қызық еді. Ол тіпті сөздердің ұқсастығына да сүйеніп, фундаменталды тұжырым жасай беретін. Мысалы, Суворовты орысқа қимай тұрсаң, аласың да – «атасы Суыр деген қазақ болған екен» дей саласың. Тұжырымның сырттай абсурдтығына қарамастан, осындай «тарихпен» бір толқын өсті десе болады. Айтпақшы, Астананың қақ ортасында «телевизорды ойлап шығарған қазақ екен» деп жүрген біреу бар. Сірә, поп-тарих жанры әлі де жалғасын тауып жатса керек.

Сонымен, керекинфошылардың аса биік назарына алғашқы термин – «мәтіналғы»(сканер).

у баста информатика терминдерінің «мәліметтер қорын» жасап тастап, оның толтырылуын жайбарақ бақылап отыру перспективасы мықты ұнаған еді («жұмысы аз, рақат емес пе?»).
Бірақ, соңғы онжылдықта белең алған, бер жағы – берекетсіз аударма болса, ар жағы – қарапайым көргенсіздікпен ұштасып жатқан қазақша терминдердің табиғатын саралай отырып, олардың қолданысқа енбеуінің себебі – әншейін өзімбілемдік пен менмендікте жатқанын түсіндік. Информатика терминдері, көптеген кәсіпқой мамандардың сүзгісінен өткен тұщымды өнімнен гөрі, бір адамның солосы тәрізді сезімдер қалдырады.
Ендеше, терминдерді аударудың немесе аудармаудың басқаша әдісіне көшсек дейміз. Оның түпқазығы – керекинфошылардың көзқарасы болмақ. Әрі ұсынылған терминге қатысты пікірлер де үнемі қадағаланады. Бұл – барлығы болмағанмен, көпшілік қолдайтын, айтуға ұят емес терминдердің өмірге келуіне септігін тигізеді ме деген дәме бар. Және терминдерді «Керекинфошылар бекіткен!» деген айдармен бөлек кестеге жинап отырмақпыз.
Терминдерді әліппе ретімен емес, қолданыста жиі қолданылатындар ретімен ұсынуды жөн көріп отырмыз.
«Төл тіліміздің көсегесін көгертейік!» деген ұран тастап, революциялық рух беруден аулақпыз. Жәй, қолыңыз тигенде қарап, өз пікіріңізді білдіріп қойсаңыз да үлкен қолғабыс.
Іске сәт!

Баптист шіркеуіндегі жексенбілік құдайға құлшылықты зәңгілердің қалай өткізетінін, көбіңіз кинодан көрген боларсыздар. Былайынша бір сарындылау әрі жалықтырарлық уағыздар – рэп, хип-хоп мақамымен айтылған кезде, қалайша жүзейіп шыға келеді! Егер мен Исаның үмметінен болсам, нан-інжіл шын сөзім: ақ адамның ішпыстырарлық уағызына енді қайтіп жоламай кетер едім.

Ертеректе, плазмалық панельдер сән мен мекеменің кемелінің көрсеткіші болғанда, бір емес, екі плазмалық панель алдық қой барып.
Біреуі әп-сәтте-ақ басшының кабинетіне жол тартты; ал екіншісін, нақ сол басшымыз аз-мұз ойланып тұрып: «программисттерге беріңдер, керегіне жаратсын!» деп әмір берді. Бұл жерде, әкімшілік әмірдің райын түсінетін адам, «керегіне жаратсын» деген сөзден — рақатын көрсін дегенді емес, осы мекеменің игілігіне жаратсын деген мессежді ұғуы керек.
"Қайда тығам? Оқытушылар бөлмесінде оқу материалдарын қарайтын видеокешен қылғым келді. Ой, қызық емес" Сабақ кестесін көрсетіп тұратын болса дедім бір кезде. Бірақ, 30 топтың барлығын кезекпен айналдырып көрсеткенше, онсызда асығыс-үсігіс студенттер қиратып кетер деп қорықтым. Ақыры не керек«жүгірме жол ұйымдастыруды шештім. Яғни қоңырау кезінде, радиодан құттықтау айтылады, ал панельден туылған күн иесінің суреті мен, астында құттықтау сөз жүгіретін болса деп ойладым. Шешілді-бітті: төрт күннің ішінде панельдің бетін компьютерден басқаратын программа жазып шықтым. Бұл бір жаңалық болды-ей: кейін туылған күннен басқа, хабарландыруларға да пайдалана бастадық. Бір шикіөкпе, талабы бар студентті алып, хабарландыруға жауапты қылып, отырғызып қойдым.
X күні. Дәлірек — xxx күні
Дәріс оқып жатқам. Тіл-құлақтан айрылған вахтер жетіп келді. „Анда“ Бізде» Төменде"" дейді кемсеңдеп.
Барсам" Бәлкім, сол жерде тышқан жүгіріп бара жатса, артынан ере жүгіріп, кірген тесігіне мен де кіріп кетер ме едім"
Не бетімді айтайын: плазмалық панельде кәдімгі классикалық, неміс үлгісіндегі порнофильм көрсетіліп жатыр!
Өкпемді қолыма алып жүгіріп, басқару кешені орналасқан бөлмені ашып қалмаймын ба? Онда құлағына құлаққап киіп алып, дүниені ұмытқан студент мәтін теріп отыр"
Сүйтсем, оқиға желісі шамамен былай өрбіген. Біреу біздің байғұсқа «мына екі бетті теріп, мынаған көшіріп берш» деп, флэш береді. Бұл келіп, флэшті компьютерге тығып қояды да, өзі мәтінді тере бастайды. Жадыда жалпыадамзаттық құндылыққа ие файлдардан басқа, порнофильмдер де жатқанға ұқсайды. Қағылез Winamp видеофайлды автоматты түрде ойнатып кеп жібергенге ұқсайды.
Кейін мұндай курьездар көптеп кездесті ғой. Слайд әкелінген флэштерді салып қалғанда,
үлде мен бүлдеге оранған баяндамашы қыздың, үйінде баналды халат-тәпішкімен жүргенін де көрдік. Сиырдан салмақты ағайлардың туылған күн кешінде бақырып ән айтып отырғанын да көрдік.
Түйін біреу: флэштің мазмұнын жеті мәрте қарап алып, бір рет сал!



Мақала сілтемесі: http://xattama.wordpress.com/2011/01/30/hardware/