Сыра қайда?
Сырымыз да жоғалган…
Сырахана — опа-мекен оралған?
Сендік сезім сол пәледен тоналған
Сендік төзім сол немеден тоналған
… Шаршап кеттім қоғамнан…

… Сыра қайда?
О, Быратан, Шайтанға күна «пайда!»
(Тұлпарлықтан дәметіпті құла тай да.)
Сен жүрсің-ау ғашық боп бір жәлепке
Мен де жүрмін жете алмай бір «апайға»!

… Біз сондаймыз-
Табыспас тағдырлармыз…
Дүниеден атпайтын таңды ұрлармыз!
Әлімсақта ар жайлы әңгіме айтар
Пешенеде пендені таң қылған қыз…
… Біз өмірді өксікпен жандырғанбыз
Саптыаяққа үніліп, өкпе айтып
Қиялменен қияға қанғырғанбыз…

… О, Быратан!
Не демексің?!..
Сен менің «мендігімді» елемепсің.
Өмірде табыспаған көңіліміз
Ар алдында қабыссын демеп ек шын…

… Керекпін бе?
Мені де сүйші, пәле!
Күмбірлейді көкейде күйші-дәме!
Өмір-ай, өксігіміз көз алдында
… Быратан, сары сырадан құйшы, кәне!

Ха-ха-ха-ха!
Мына дала қорқынышты!
Күтіп жаттым сол түн 3-ті…
Келем деген сайтан… келмей
Құсығымды бөркім «ішті...»

Ха-ха-ха-ха!
Мына дала күлкілі ме?-
Түн жетпейді бұл түніме.
… Манағы шөп сөйлеп еді-
Анау тұрган гүл тірі ме?

Ха-ха-ха-ха!
Мына дала… дарақы ма?
(Қуам мен де ара-тұра...)
Себеп – малға пішен емес
Уыс шөп ап жалақыма…

Ха-ха-ха-ха!
Мына дала тылсымды ма?
Қойды өзіне құлшындыра.
Сыбырлайын айға қарап,
Не бітірем құр шыңғыра?!..

Ха-ха-ха-ха!
Мына дала дүрмекті ме?
Келер күнді күндеп, түге!..
… Ия, солай, гүл қадірсіз
Бес жапырақ құрметті де…

Ха-ха-ха-ха!
Мына дала жылап тұр ма?
Көп әйтеуір сұрақ құлға…
Өмір – ойын, (Казино емес!)-
Мүмкіндігің бір-ақ турда!

Ха-ха-ха-ха!
Ха-ха-ха-ха!
Бұл «өлеңді» лақтырма!
… Уаааахаахаха!

Күн де бүгін бұлынғыр-
Сезілмеді леп мүлде.
Тынық күнгі жырым бұл-
Ғашық болам деппін бе?

Ия, ия, солай-
Ғашықпын!
Өң-түсімді білмеймін…
Сезім күйін тасыттым-
Мұңайғанға «күл» деймін.

… Сөйлемесе де ұнатам
Таза қазақ тілінде.
Ән боп шалқыр құла таң
Тау суындай үнінде!
Ия, қызы ол басқа ұлттың
Көзі үлкен… Мұрны да.
Ұнатпаудан бас тарттым
Жазғыр, мейлі, күл, жыла!

Бола берсін жаза мың
Ғашықтықтың сәні бұл.
«Жетпеді ме қазағым?»-
Десеңіз де, бәрібір…

Бұйырмағын айыпқа
Арымды алдына төсесем…
… Сүйіп қалдым,
(Лайық па?)
Шешеннің қызын!
… О, шешең!..

— Дискотекада 88-дің қыздары болады ма? –дедім, кроссовкамның бауын байлап жатып.
— Болатын шығар. Жаңа мен үйден шыққанда Ақгүл көршіміз әпкесінің шұбатылған белдемшесін киіп, ынғайсыз майысып кетіп бара жатқан еді.
Теміртайдың жауабы көңілімнен шыққасын, қырлы шалбарымды қаққылап жіберіп, үстімде «адидас» спорттық киімін ілдім де, үйден шыға жөнелдік. Жолда Сырмағамбет шал екі сиырын айдап келе жатыр екен, бізді көріп айқайға басты:
-Ей, сендер де жігіт болып қалғансыңдар ма, не иіссу сасып барасыңдар?
— Ей, шал, дискотекага бара жатқан адам иіссу сасымағанда, боқ саси ма?!- дедік те, жүгіріп мектептің спорт залына кіріп бардық. Келсек, «ди джей Була», яғни, Болатбай құрдасымыз «Руки вверхтің» хиттарын енді ғана қосып жатыр екен. Адам көп жиналыпты. 8-інші кластағы Жамал да жүр. Оны көргенде менің жүрегім «дір» ете қалды. Ұзамай би басталды. Әр класс бір-бір шеңбер жасап алды. Бірақ билеп тұрған тек қыздар. Тұран мен Пәтсөн 85-тің қыздарын жағалап жүр. Бұл екеуі біздің жігіттердің ішіндегі ең «шострилары» болатын. Біз секілді бір-екі жас кіші қыздарға емес, төстері тостағандай болып үлгерген үлкен қыздармен жүргенді кәйіп көреді. Сөйте тұра біздерді мазақ ететіндерін қайтерсің: «Жүріндер сол, атшауларын атша тулап! Кішкентай қыздардың не ернінен сүймей, не белінен құшпай...» Екі мачосымақтың осы сөздері есіме түскені сол еді, бойымда бір батылдық пайда бола кетті. Дәл сол уақытта «ди джей Була» да жәй әуен қоса қойған екен, манғаздана жүріп барып, Жамалды биге шақырдым. Ол ұзын кірпіктерін дір-дір еткізіп бетіме қарады. Көздерінен «Мына қалқан құлақ тіріліпті ғой» дегенді оқыдым. Бірақ ол менімен билеуге келісті. Екі қолыммен белінен ұстап, әдемі әуенге ере айналып билей бастадық. («2000-ыншы жылдары қайдағы әдемі әуен?» дейсіңдер бе? Пішту, «Титатик» фильмінің әніне сол кездегі қыздар жылайтын,әнәссс… ) Сонымен не керек, Жамалмен билеп, өзімше мәз боп жүрмін. Бір-екі рет оның аяғын басып кеткеніме де ұялған жоқпын. Бір кезде қыз төсіне кеудем тигенін сездім. Сездім де… Айтуға да ұят екен, «неге биледімге» қалдым. Денесіне денем тигеніне мәз боп жүрген ем, енді кейін шегіншектей бердім. Уфф! Әйтеуір ән де бітті-ау! Ешкім өң бойыма бажайлап қарамай тұрғанда қарамды батырайын дедім де, далаға зып бердім…
Бұл жайттан кейін де талай дискотеканы көрдік қой. Бірақ, сол бір алғашқы вальс билеген сәтімді ұмыта алмаймын, енессттің…
Ал, сенің алғашқы вальсің есіңде ме, бырат?

Бул омир коп сынады сан баланы
Тирлигиме менин де журт тан калады.
Биик уйдин жетинши кабатында
Турып жаттым патерде жалдамалы.

Корши уйдин де жайы жок, сыйкы нашар
Иеси орыс, аты Дима, бейкуна шал…
… Ал, жогаргы кабатта жесир айел
Кереуетти сыкыр-сыкыр, уйкы кашар…

Елитип, еликтирип жас баланы,
Тунги 1-2лерде басталады.
Жаланаш тани келсе коз алдыма
Кирпиктерим жумылуга жасканады…

Кей кездери подьезге бирге енемиз
Шашы – алтын, мандайы кунмен егиз…
«… Кереуетин мен де онын сыкырлатсам...»
Киялым ушин мени кундемениз.

Жесир айел, жасы отыз бес, кырыктарда
Берген оган сымбат пен кылыкты Алла.
Мен де оны тунимен ойлап жатам
Сезимди адам ишинде кулыптар ма?

Тирликтин тепериши, хакы ботен,
Мен де омирден оз таттимиди татып отем.
Кеше тагы масайрап, ести жыйсам,
Сыкырлауык сол тосекте жатыр екем!

Уйкысыз тундер ушин ош аларым
Белгили еди,
«Тирликтен» босамадым.
Шыртиган белдемшесин белге ысырып
Бултиган кыса тустим кос анарын…

Лагыл лаззатпен тун ауады
Напси ширкин курбандыгын куалады…
Мына ески кереуеттин сыкырынын
Тек осы тун жаныма унаганы…

Р:S.Осы ма екен, о, Кудай, куна мани?!..

Эй, жалған дүниені жалпағынан басқан быраттар! Мына бауырларың арағы мен қарағы, анашасы мен тамашасы көп дүниеде не көрмеді дейсің? Сонау барыс жылы бақырып туған сабаздарың биттеп те көрген, ит жеп те көрген. Биттегенімді айтып позор болатын жайым жоқ, ит жегенімді айтайын.
Жоғарғы оқу орнын кішігірім дипломмен тәмамдап, «енді арағым мен тамағыма ақшамды өзім табайын» деп жүрген кезім болатын. Сандалып үш ай қала кездім де, бір күні бұрынғы рөмкелесім шақырған соң алыс ауылдардың біріне мұғалім болуға тартып отырдым. Жартысы орыстар мен хохолдар, қалғаны русохохолообразный қазекемдер тұратын кәнігі деревня екен. Мектеп директоры да «негр» деген лақап аты бар кәдімгі сары қазақ. Дегенмен, ауылдықтардың тілдері орыс болғанмен, жөн-жосықты білетінге ұқсайды. Алғаш барған күні-ақ мені өзен жағасына қонаққа шақырды. Алқа қотан отырған жігіттердің ортасына жайғаса беріп едім, Миша есімді «старшактары» бір щеголга «әкел малды» деді де, маған қарап қолқа салды: «Ал, Асеке, құдайы қонағымызсың, бер батаңды!» Қуанып қалдым. Қолымды жайып жіберіп, «Әумин десең, міне бата...» деп, бастап жібердім. «Әрбір үйде той болсын, жегендерің қой болсын» деген жерге келгенде ғана алдымда байлаулы жатқан алабайдың семіз күшігін көрдім. Көрдім де… Сасқан жоқпын. «Қой болмаса, ит болсын, всегда дружно жить болсын!» деп, бір қайтардым. Бәрі риа болды. Ырқ-жырқ етіп, арақ іштік. Владик, Серега деген жігіттер, «біссіміллә» деді де, Бобикті мауыздап, астың қамына кірісті. Пақырлардың жартысы отырып келген бе, сөздерінің көбін ұғар емеспін. Миша бір щеголға «Магазга барып, по питихатке 2 литр ал. Баблосын потом береміз. Все по пониятием.» деп, тапсырма берген сәтінде көп нәрсені түсіндім. Түсінгенімнің бірі — олар арақты «литр» дейді екен. Яғни, 0,5 деген түсінік жоқ, бірден литр! Менің сондағы бар қорқынышым қайнап жатқан қара қазанда болды. Мыналар қуырдақ піскен сәтте Бобиктің басын әкеліп тағы бата сұраса не қылмақпын? Дегенмен, мен ойлағандай болмады. Ас пісем дегенше, біз де бір қараға жетіп қалдық. Масайдық. Қалған «литрлерді» қара етпен закусить етіп, Бобиктің жаны жаннатта болуы ішін алдым өзім. Эх, қайран Бобик…
Мен ол ауылда бір жыл ғана шыдадым. Сол бір жылда жүздеген «литрлер» мен абыройымды тауысып үлгердім. Енді ше?! ДШ мен еңбек пәндерінің «учителі» емес, «магаз» иелері мен иттердің мучителінен басқа не күтіп едіңіз? Бірақ мені сонша қатігез, тасжүрек деп ойламаңыз. Қазір арақ ішкен сайын қыңсылаған үндері мен қансыраған түрлері жадымда жатталып қалған төрт Шарик, үш Тузик, екі Рекс, екі Алыпсоқ, Бобик, Белка, Құтжол, Лайкаларды қимастықпен еске алып тұрамын.
Р.S: Менің санамды әлі күнге дейін Бобиктің бейкүнә рухы кезіп жүр…

-Ей, кеттік! Зарпылат алдым, саунаға барамыз!

Әншейінде бір саптыаяқ сыра алып беруге жарамайтын жарымес Жарбол досымның бұл сөзі мені селк еткізді. Кешегі түрі жаман ішістен кейін миым майонез болып, басым сынып, тасымды көтере алмай жатқан мен атып тұрдым. Енді ше, бар болғыр Жарбол жарытамын деп тұрса… Менің жуан саныма қажалып-қажалып, бұты жыртылуға аз қалған көк джинсиімді кие сала Жакеңнің соңына ере бердім. Көше жақ бетке шыға бере қол көтеріп едік, бампері түсіп, капотының сыры ұшқан бір көк «Опел» бырқ етіп тоқтай қалды. Жарбол екеуміз артқы орындыққа жалп етіп отырдық та, «Быратан, тарт, «Амтареске!» деп, күж ете қалдық. Анау да саунаға сан барып жүрген зәлім болса керек, газды басып-басып қалды. Саунаға келіп, әкімшісін шақырып алдық.
-Оу, қарындас апай, бізге екі орыс қыз!-деді, Жарбол күжірейіп. Бір-екі минуттан соң алдымызға неше түрлі торсиғандары мен қызыл-ала дамбалдарын көрсетіп он шақты сайтан шыға келді. Ал, таңда! Мен «төсі тостағандай, аяғын сиыр басқандарын жиі көріп жүрмін ғо, анасс, лөтще қаланың сары бетпағын алайын» дедім де, емшегі иттің басындай бір орыс қызды нұсқадым. Не істеді екен деп Жарболға қарасам, ол «Прекрасный выбор!» деп, маған бас бармағын көрсетіп мәз болып тұр, енеңді… Өзі сырықтай бір өзбек қызды қолтықтап алыпты. Сонымен не керек, арғы жуынатын, секс сырын ұғынатын бөлмеге өттік. Шешіндік. Шайынып алдық. Бір-екі «контактіден» соң, ортаға бір жартыны закөскісімен алып, «тыға» бастадық. Қыздар да ішті. Бір қарасам, секс жайына қалып, Жарбекем өзбек қыздың ерніне жабысып, жылап отыр. Қорқып кеттім. Сонда да «Ей, не болдеее?»-дедім, міз бақпай. Ана есерсоқ маған қарап мұрнын бір тартты да: «Досым, мен ғашық болып қалған сияқтымын! Бүгін Зуһраға үйленемін!» -деп, еңіреді дейсің… Қызға қарасам, ол да пейіштен енді шыққан періште кейпіне ене қалыпты, жәлеп!..Өзі ақжаймаға оранып алған. Досыма күліп қарап, қылымсып қояды. Демек, ол да Жарболға қатын бола салуға дап-дайын. Жыным қозып кетті. «Ей, миғұла, намыссыз! Жезөкшені қалай қатын қылмақсын, найсап!»-деп, бар білген боқтығымды төктім-ай келіп. Жакең «қыңқ» демеді. Менің үнім өшкен сәтте ғана:
-Все, айттым, бітті, үйленем! Өлтірсең де, үйленем! Зуһрам бұл жерге жақында ғана келген.Бәрін ұмытамыз!-деді де, алмаған қатынын аймалай бастады. Содан не керек, Наташа екеуміз жас жұбайларға тост айттық. Саунаның уақытын созып алғанбыз. Тағы екі жарты іштік.… Бір есімді жисам, саунаның кіреберісінде жаланбұт тұр екем. Кезек күтіп тұрған бес-алты жігіт кеңк-кеңк күледі, әнасс. Желкемнен саунаның әкімші қатыны нұқып айқайға басып тұр. Қос қолыммен қос тасымды жауып, ішке зып бердім. Қарасам, Жарбол Наташаны құшақтап алған… Тағы жылап отыр, енеңді… «Наташаға үйленетін болдым, шешессс..» деп, еңкілдейді, пәтшағар. Сол кезде екі еркектің ортасында көтені жалтырап келесі бөлмеге кіріп бара жатқан Зуһраны көріп, біртүрліііі, аяп кеттім…

… Ертеңіне, көрші Владиктің чекушкасымен бас жазып болып, Жарболға ызбандадым:
— Ей, дамбал бажа, қалайсың? Не хауар?
-Ей,қыртпыш, тойға дайындал, дружок боласың. Әкем ауылдағы Боранбайдың жақында диплом алған қара қызын аласың деп жатыр. Мен оны бұрыннан сүйем ғой, нақой!-деп, Жарболып тұтқаны қоя салды. Әй, қызталақ неме…

Бақтыбай байғұс жұмысына бүгін тағы кешігіпті. «Кеше енесі тіріліп келгендей өкірте ішіп еді, обалы жоқ» деп отырмын. Дегенмен, менің де онып отырғаным шамалы. Алапат ішістен соң 3 сағат қана ұйықтап келген адамның жағдайын түсінесіз бе? Түсінсеңіз, сол. Бүгін тағы ішу қажеттігін ойлағанда, тіпті өмір сүруге желаниям қашып кетті. Не үшін ішу дейсіз бе? Тыңдаңыз. Кеше жұмыстан кейін Бақтыбай екеуміз Теміртайға соққанбыз. Қатыны төркініне кетіп қалған, сол қуанышын бөліспек болдық. Үйіне кірген соң, Такең бізді түсіне қойды да, тоңазытқыштан бір қылмойынды алып шықты. — Қатын кеткелі ішу, шаршап кеттім – деп қояды, біреу зорлап ішкізіп жүргендей. Төрт-бес стақаннан кейін ол көңіл айта бастады. Тіпті, бір-екі рет көзінің жасын сығып-сығып алды. Біз де көңілшек қатындарша даусымыз дірілдеп жұбатқан боламыз. Сол көңіл айтумен тағы екі жартыны төнкердік. Бақтыбай ұйықтап қалды. Теміртай екеуміз көөөп әңгіме айттық. Бұл әңгімелер кейбір ақкөңіл алқаштардың жай көңіл айтуы емес, елдің болашағы, жастардың тағдыры, ұлттық мүдде – бәрі қамтылды. Мұндайда мінбелерден міңгірлейтін кейбір месқарын бастықсымақтардан гөрі пяншіктердің пікірі өтімді көрінеді екен, әнасс. Бірақ біздің әсерлі әңгімемізді Бақтыбай пақыр бұзды. «Тарс» еткізіп жел шығарды да, өз осырығынан өзі шошып, атып тұрмасы бар ма!.. Біз де ыршып-ыршып кеттік. — Соңғы кезде біртүрлі болып жүрмін, кеше түнде түсімде біреулермен төбелесіп жатыр едім, қатыным шапалақпен ұрып оятты. Атып тұрып: «Ей, хотын, не болды?» десем, түсімде сілтеген жұдырығым оның дәл құлақ шекесінен тиіпті ғой, нақой! Ол да төркініне кетіп қала жаздады.-дейді, Бәкем. Оған енді Теміртай екеуміз тиісе бастадық: — Сен бізге еріп ішпей қалдың, осалсың ғой. – Ей, ептімаймайттар, ішем! Ішкенде мен ішейін! Дауай, ертең питница, жұмыстан кейін кездесіп, кімнің көп ішетінін көрейік. Аноу «Әгәнок» деген кафеге барамыз. Әписанты менің балдызым, сенімді қыз. Сол кафеде сыралатамыз, кім аз ішіп, аузы былшырап қалса, ертеңіне ішкен-жегеніміздің ақысын сол қыртпан төлейді!-деп, төрелік те айтты Бәкем. Емшекке емешегі үзілген сәбилерше біз де келісе қойдық. Сөйтіп үйге қайтып кеттік қой. Енді бүгін тағы ішу қажеттігін ойлап, оранжевый уайымдамын. Негізі бұған дейін Теміртай екеуміздің 16-17 саптыаяқтан қотарған кезіміз болған.Бір жағынан сол тәжірибеме сеніп отырмын. Бірақ өмір деген осы ғой, адамның ғана емес, кейде алқаштың да арманы орындалмай қалады. Өкініштісі алқаштар аламаны болмай қалды. Жұмыс уақыты аяқталуға бір сағат қалғанда Теміртай ызбандады: — Ей, қазанбас, ана ептімаймайт Бақтыбайдың не істегенін естідің бе, нақой? -Е, не істепті? — Өй, тырқ неме, түнде мас болып үйіне барып, картопты жарыпты, шешесс! Ол кеше ауылдан қайын енесінің келгенін білмеген. Бізден кейін мас болып кіріп барыпты да, әдеттегідей пәтерде тек қатыным ғана шығар деп, азынаған айғырша ауызғы бөлмеде тыр жалаңаш шешінген. Сосын қаранғы залда диванда жатқан енесінің үстіне секірген ғой, қыртпан. – Уа-ха-ха-аха! -Ей, күлме, әнәсс! Бишара, қазір қатыны мен қайын атасынан таяқ жеп, балконында жатыр екен. Пошему то, енесі ұрмапты-деп, Бақтыбай ентігін басты. -Уфф!-дедім мен. «Бақтыбай тайм аут алды. Знәшит, бүгін ішу жоқ, кешке қатыныма арқамды тыр-тыр қасытып, үйде жататын болдым.»