Аса қымбатты С.

Хатыңызды оқып қуанғанымды жасыра алмаймын. Арнайы мен үшін анадай фотоны жазбаңызға тіркегеніңізге марқайып та қалдым.
Қарап отырсам Сізді көрмегеніме де 2 айға жуық уақыт өтіпті. Бірақ, соншалықты сағындым деп айта алмас едім. Жоқ, айтатын едім, бірақ ол өзімді де, Сізді де алдау болатын еді. Неге екенін білесіз бе?!
Қарап отырсам соңғы бес жылым телефонда өтіпті. Күн демей түн демей сипалай беріппін. Қайғырсам да, қуансам да жанымнан табыла кетеді. Бірақ, мына дүниенің жалғандығы секілді ондағы жазбалардың бәрі өтірік екенін кеш ұғыппын. Шын жүрегіңнен шыққан сөздерді жазғың ақ келеді ау, бірақ «желіге шығару» деген батырманы басайын деп тұрып, ойланып қаласың. Ойланып отырып, өшіріп тастайсың. Неге?! Өйткені, желідегі «маскаң» бар емес пе?! Біреудің ойынан, біреудің сөзінен қорқасың, жинаған «беделіңді» түсіруден қорқасың, толып жатқан қорқыныш әйтеуір. Бұрыштағы сыраханада отырып бір апта бұрын белгілі бір адамның қабылдауында болған кезіңдегі пафосты фотоларыңа фильтр таңдап отырасың. Ал сыраханадағы фотоларды вацаптағы достарыңа ғана жіберіп, желіге салуға қомсынасың. Блогерсің ғой :(
Бірді айтып бірге кеттім білем, сағынудан келіп шығады ғой… Сізді 2 ай көрмесем де дым сағынбаппын деп айттым ғой жоғарыда, бәрін өлтірген осы желі. Тіпті көршің білмейтін жаңалықты айшылық жердегі адам біліп отырады. Алыстағы ағайының қоңырау шалса, ішіңнен жақтырмай тұрасың, өйткені кеше ғана месенджерде сөйлестің емес пе?!
Қарап отырсам, әйеліммен де арқа-жарқа сөйлесіп отырып бір шәй ішпеппін. Сипалайтыным смартфон. Достармен жолыққанда да бір ойың телефонда отырады. Сондағысы, бір қызықты ой айтылса, дереу желіге салып жіберіп лайк жинап алу :(
Эхх, айта берсең көп қой, қарап отырсам осы әңгімені де бетпе-бет емес, интернетте бөлісіп отыр екенмін…
Шәй ішейікші осы ә?! Смартфонсыз.

Тақырыпты осылай қойдық енді. Қанат ағамыз ренжи қоймас.
Жалпы, Қазақстанның батыс өңірлерінен тек Ақтөбеге ғана барыппын. Онда да тек бір тәулікке. Алған әсерімді жеткізіп көруге тырыстым. Пост тым мылжың, мәні мен мағынасы жоқ құр ділмәр көрінсе тіпті фейсбуктан да өшіріп тастауыңызға рұқсат. Ал шыдап, аяғына дейін оқимын десеңіз — уэлком :)

Атырау

Қаладан алған әсерім соншалықты керемет деп айта алмас едім. Ия, қонаққа барып тұрып дастарханын жамандап кеткен секілді көрінер, бірақ, Атыраудан үлкенірек нәрсе күткенмін (бәрібір, Европа емес пе?!). Көбі жер үйлер. Бірақ бұл — толық газбен қамтамасыз етілген қалалардың ортақ «ауруы» секілді. Адамдарға зәулім сарайлар емес, ыңғайлылық қой керегі деп ақтап алуға болатын шығар. Табан аттасаң ескерткішке кезігетін Қызылжардай емес, парктері де ескерткіштері де аз көрінді.
Екі адамның бірінің аузында «Бергей». Тіпті, Бергейдің кезінде жасалған тірліктер — көрсеткіш ретінде де айтылады ау деп шамаладым. «Бергейдің кезінде соғылған жолдар ғой, оның алдында негізгі 2-3 көшеден басқаның бәрі ми балшық болып жататын», «Бергей кезінде басталған құрылыс қой», «Бергей бітіре алмаған ғимарат қой» деген тіркестерді көптеп кездестіресіз.
Халқы бақуатты көрінді. Көшедегі халықтың түрі «Ертең не жеймін» деп айтып тұрған жоқ әйтеуір. Адамдардың сөздерінен бір паңдық байқалады. Айтпақшы, батыста сервис жоқ деген мифті бұздым өзім үшін. Ия, Шымкенттегідей жаныңда тұрып, әке-көкелеп шығарып салмайды, салқынқанды, бірақ тиянақты. Ия, аздап бағалары қымбаттау, дәріханалары мен дүкендерінің арасы алшақтау, бірақ әбден ақ тұруға болатын қала.



Ұйымдастыру

Жетінші құрылтай. Мақтануға әбден ақ болатын шара. Қазақстанда жеті рет қатарынан өткен шара саусақпен санарлық шығар (егер мүлдем жоқ болмаса).
Мойындаймын, өзім биылғы ұйымдастыруға былтырғыдай қатыса алмадым. Тек сыртынан сілтеп қана отырдым. Белгілі себептерге байланысты бармай қалуым да мүмкін еді.
Барғанша уайымдап барғаным рас, бірақ шара мен ойлағаннан да тамаша өтті. Ұйымдастырушылардың мұндай тірлікпен бірінші рет келіп тұрмағаны бірден байқалады. Барлығы бірқалыпты, бірінен кейін бірі, рет-ретімен өтті.
Ең таң қалдырғаны — zhasatyrau.kz сайты. Редакциялық құрамы жастар болғанына қарамастан сақа журналистер секілді жұмыс істеді. Оператив, креативке толы посттар салып отырды. Ал Әшірдің жасаған видеолары оперативті ғана емес, професионалдығымен де ұнады. Жалпы, келешек Астаналық жастар ғой ;)



Спикерлер

Биыл форматы аздап өзгеше болғанын өздеріңіз де көріп отырсыздар ғой. Алғаш рет тек қазақтілді емес, орыстілді спикерлерді де қостық. Ұсыныс Атырау жақтан келіп түсті, қуана қарсы алдық.
Орыстілділерге де, қазақтілділерге де өзін мойындатып тастаған Әлішер Елікбаевтың келуі — құрылтайға тың серпін берді. 1 сағаттық қана презентациясында тіпті менің өзімді мотивациялады (қазақшасы қалай?). Аудиторияны бес ақ минуттың ішінде баурап алды да соңына дейін тура сол қалпында сақтады. Өзін қарапайым ұстайды екен, тым ресми шаралар оның да жынына тиеді екен :)
Былай, сөйлесіп көрдік, мүмкін «Жазғы блогкемпте» спикер ретінде тағы шақыратын шығармыз :)
Әнуарпейісов. Байтук. Молния Ноу коммент :) Құрылтайдың тақырыбы — азаматтық журналистика болған соң, бұлар да жүруі керек болған шығар енді. Келесіде жүрмейтініне уәде беремін.



Брогерлік

Құрылтай біте сала Абзал Сариев осы сөзді ұсынды. Брогерлік — блогшылардың бір-біріне достық сипаты, қолдауы, мүдде-мақсаттарының бір болуы. Ұшақтан түсе сала аяғымызды жерге тигізген жоқ. 2 күн бойы бүкіл жұмыстарын тастап, тәулік бойы жанымызда жүрді. Fishбармақтың дәмін таттық алғаш рет :) Қаланы да аралатты.
Эээ, бұл туралы көп жазбай ақ қояйын ;)

Осымен болып қалды ау. Сөз соңында блогқұрылтайды ұйымдастырғаны үшін, жаңа деңгейге көтергені үшін — барлық ұйымдастырушыларға алғысымды айтамын.
Жаңалық күтіңдер ;)

PS: фотолар zhasatyrau.kz сайтынан алынды.

Блогтурымыз әуежайдан «Медиа жұлдыз» қоғамдық қоры басшысы Самал Смайлованың күтіп алуымен басталды. Блогтурдың жоспары, бағдарламасымен танысқан соң екі автобусқа жайғасып, блогшылардың бір бөлігі Қызылорданың оңтүстігіне, бір бөлігі батыс бағытқа жылжыды. Біздің топта белгілі медиа тренер Қанат Әуеспай, белгілі журналист Нұрбек Бекбау бар бас-аяғы он екі адамнан тұратын блогшылар тобы болды. Алғашқы аялдама қаладан 160 шақырым шамасында орналасқан "Қорқыт ата" мемориалдық кешені.

"… Елеу Көшербаев деген ақсақалдың ұйғарымымен жасалынған..."

"Қорқыт ата" кешенінде музейдің ғылыми қызметкері Мағауия Бердібекұлы күтіп тұр екен. Мағауия аға кешеннің бұрынғы, қазіргі жағдайын таныстырып шықты. Айтуынша, кешен 1980 жылдары Қармақшы аудандық партия комитетінің бірінші хатшысы Елеу Көшербаев деген ақсақалдың ұйғарымымен жасалынған. Қылышынан қан тамған кеңес үкіметі кезінде мұндай іс ерлікпен парапар еді. Елеу ақсақал қазіргі Қызылорда облысының әкімі Қырымбек Көшербаевтың әкесі. Сол кезеңде биіктігі 8 метр етіп Б.Ә. Ыбыраев, С.И. Исатаев жасап шығарған нұсқасына алдымен 1997 жылы, кейін 2014 жылы Елбасының тапсырмасымен реконструкция жасалды. Реконструкция деген аты болмаса, кешен толығымен жаңарған.
Сырдың бойында Қорқыт ата мазары болыпты баяғыда, бірақ өкінішке орай 1952 жылдары су арнасынан асып, шайып кетіпті. Жалпы жоғарыдан қараса қобызды елестететін кешеннің ортасы (шанағы) — 2000 адам сияқтын амфитеатр секілді жасалған. Амфитеатрдың акустикасы өте жоғары. Микрофон не болмаса сондай секілді дауыс күшейту қондырғысын пайдаланбай ақ түрлі шаралар өткізе беруге болады. 4 жылда бір рет өтетін түркі халықтар арасындағы фестиваль дәл осы жерде ұйымдастырылады. Амфитеатр айналасында 18 плита орналасқан. Ол плиталарда келешекте 18 түркі тілдес тайпаның өз тілдерінде ақпараттар жазылады.

Бұрынғы ескерткіштің биіктігі 8 метр болса, қазіргісінің биіктігі — 14 метр. Ортасында жел соққанда қобыз дауысы сарындас дыбыс шығаратын 40 түтікше орналастырылған. Ескерткіш жел мен суға төзімді Қазақстанда жасалған граниттен жасалған. 92 блоктан тұрады. Ескерткіштен сонадай жерде «Ақсақ қыз» мұнарасы тұр. Аңыз бойынша, Арқадан шыққан қырық қыз Қорқыттың қобызының дыбысын естуге келе жатады. Арасында бір ақсақ қыз болады. Жанындағы қыздар ақсақ қызға «Жете алмайсың»,-деп күледі екен. Алайда қалған қыздар Бетпақдалада өліп, ешкісіне мініп, сүтін ішіп жүріп жалғыз осы Ақсақ қыз жетеді. Қорқыттың бір күйін естіген соң сол жерде жан тапсырады да, артынан ел басына мұнара тұрғызады. Жалпы "Қырық қыз" туралы аңыздар тек Қызылордада ғана емес, еліміздің әр-әр жерінен қылаң береді. Бұл туралы толыққанды зерттеу бар ма, жоқ па екенін білмейді екенмін… Жалпы "қырық" деген қазақта «көп» деген мағына беруінің (Қырықтың бірі қыдыр, Қырымның қырық батыры т.б.) өзі біршама зерттеулерді талап етеді ғой…
Аңыз желісін бәріңіз білесіздер ғой, оны қайталаудың қажеті жоқ шығар. Қорқыт бабаның өлімнен қашып келіп мәңгілікке саябыр тапқан мекені осы Сыр бойы. Неге дәл осы жерге?! Дәл осы Сыр бойы Мағауия ағаның айтуынша Орта Азиядағы ең биік нүкте екен. Космомспен тікелей байланыс бар. Байқоңырдың дәп осы жерге салынуында да бір мән бар шығар?!..


Қазалыдан 20 шақырым жерде Жанкент (Яныкент) деген қала болған ертеректе. Оғыз тайпасының астанасы болған шаһар. Мына экспонаттар сол қаладан археологиялық қазба жұмыстары нәтижесінде табылған. Жәдігерлер IX-X ғасырларға тура келеді. Шаһар саз балшықтан тұрғызылған, қазірге дейін тек орны ғана сақталған. Қорқыт ата 3 ханның тұсында кеңесші болыпты. Мүмкін осы қалаларға да талай келген шығар…
Айтпақшы, тағы бір қуанышты жаңалық, «ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесінің нысандар тізіміне Байқоңыр қаласымен бірге «Қорқыт ата» кешені де енді. Осы музейдің өзінде «Деде Қорқыт» кітабының бірнеше тілге аударылған нұсқалары тұр. Көзі қарақты, мәдениеті жоғары адам Қорқытты білуі тиіс деген ойдамын. Сәйкесінше кешенді де айналып өтпеуі тиіс.

Ең алғаш пара беруім бірінші курста болыпты. Алғашқы секс секілді. Ұмытылмайды.
Дене шынықтыру пәнін жек көрдім. Дым ұнамайтын. Мектеп кезінде дене шынықтырудан қашып кететінмін. Университетке түскен соң де сөйттім. Дым қатыспадым сабаққа. 2-3 рет қана барған шығармын. Оның өзінде кезекші болып қалып кететінмін. Оқу жылы аяқталды. Экзамендер тапсырылды. Тек сол пәннен ғана қалды (Дене шынықтырудан экзамен? wtf?).
Ағайдан қалай тапсырамын деп сұрасам: «Отработка»,-дейді. «Отработка» дегенің 20 круг жүгіру, 50 рет «отжимание» секілді қыртыған бірдеңелер. Жымың-жымың еткен тағы бір ағай бар тұғын. Сол жақындау ау деп ойлап, соның жанына бардым. «Ағай, басқа жолдармен шешуге болмай ма?»,-деймін ғо әлгі жерде кинодан көргенімді айтып. Қуанып кетті. Қуанып кеткенін көздері айтып тұр. «Болады әлбетте»,-дейді жымыңдап. «Біз студенттерді қинамаймыз»,-дейтінін қайтерсің. "Қанша?",-десем, «Сол жұрттың беріп жатқан мыңы ғой»,-дейді. Тұра қалып саудаластым. 500 теңгеге түсірдім. «Мың теңге медакадемияның (Шымкенттегі медиктерді дайындайтын оқу орыны) ставкасы ғой» деген дәйегім сенімдірек шықты ау деймін.
20 минут ішінде «бесімді» алып қайттым осылай.
Ал дене шынықтырудан беретін ағайымның түрі әлі есімде. Басқа мұғалімдердің түрі есімнен шығып та кеткен.
Күшті еді сол кезде.

Алтыншы құрылтай да аяқталды.
Қарап тұрсаң, тәулік сайын ауысып, апта сайын түрленіп тұратын қазіргі заманда аз уақыт та емес. Ауыз толтырып айтатын жетістігіміз де жоқ. Сол, майда жеңіс(шік)тер. Ия, жастар көптеп тартылып жатыр, спикерлердің деңгейі өскен, құрылтайға министр келді… бірақ… жазбаның деңгейі өсті ме? Қай блогшы инфографиканы қатырып жасайды? Кім фотошедевр түсірді? Құдай ауу, видеоблогтың өзін күнделікті түсіріп жүрген адам таппайсың ғой..
,-деп жылап бастасаң постты :)
Кеше блог әлемінің ақсақалы бар, қарасақалы бар (Mikhael емес), Көкбөрісі бар ақылдастық. Отыра қалып биылға, келесі жылға жоспар құрып та тастадық. Келесі жылғы блогқұрылтайдың форматын да анықтап тастадық. Бұл мәселелерді негізі құрылтай кезінде (бәріміз бірігіп) айтылуы, талқылануы керек еді, алайда белгілі бір себептерге байланысты өтпеді. Сонымен…

ФОРМАТ

— Келесі жылы блогқұрылтай ақылы негізде өтеді.
Спонсорлар табамыз, қосымша қаржы табамыз, алайда символикалық болса да жарна төлеп келеді қатысушылар.
— Тек блогшылар ғана қатыстырылады.
Әлеуметтік желі мен интернет қолданушылардың жиылысы емес, блогшылардың шарасы болғандықтан, осы бастан блогқа тіркеліп жазба жазуды бастасаңыздар. Мүмкін шектеу де қоярмыз. Мәселен, блогыңызда кемі 20 жазба болуы тиіс деген секілді.
— Блогшылар арасында рейтинг жүреді.
Өзін-өзі мойындатқан блогшыларға артықшылықтар беріледі. Ол жарна төлемеу, жатын орынды ұйымдастырушылар көтеру, жол ақысын ұйымдастырушылар көтеру секілді тағы да басқа жеңілдіктер берілуі мүмкін.
— Үздіктер анықталады.
«Жыл блогері», «Жыл жаңалығы», "Үздік видеоблогер" секілді тағы да басқа номинациялар беріліп үздіктерді анықтап отырамыз.
— Қай өңірде өтетінін өзіміз анықтаймыз.
Әкімшіліктермен хабарласып, қай өңір қабылдауға дайын екені анықталған соң дауыс беру арқылы өңірді анықтаймыз. Әкімшілік спонсор емес, қолдаушы (орын, автобус т.б.) ретінде қатыстырылуы мүмкін.

Онан бөлек...
Блогкемп аясында тағы да 4 шара ұйымдастыруға тырысамыз.



Шара Астана қаласында мамыр мейрамдары кезінде өтеді. Әзірге 8-9 мамыр деп отырмыз, бірақ датасы өзгеруі мүмкін. Аты айтып тұрғандай тақырыптар видеоға арналады. Ішіне: видеоблог, сценарий, жарық қою, ютюб баптаулары, монетизация секілді көптеген тақырыптар кіреді.
Шара ақылы. Суммасы 5000 теңгенің жобасында болуы мүмкін. Онан асырмауға тырысамыз. Қатысушылар шектеусіз (яғни тек блогшылар ғана қатысады деген шарт жоқ).



Шара тамыз-шілде айларында Шымкент қаласында өтеді. Форматы былтырғы «Жазғы мектеп» секілді. Тақырып: мәтін. Яғни, мәтін жазу, тақырып қою, пост құрылымы, СММ тағы да басқа мәселелерге арналады.
Шара ақылы. Нақты сомасын қазір айта алмаймыз, бірақ 20-25 000 шамасында болады. Қатысушылар шектеулі. 50-60 адамнан аспауы тиіс. Бұл шараға да кез-келген адам қатыса алады. Тек қана блогшылар болсын деген шектеу жоқ.



Шара Алматы қаласында қазан айында өтеді. Фото түсіру, ракурс, фото жанрлары, жарық таңдау тағы да басқа мәселелерге арналады. Шара ақылы. Шамамен 5000-10000 жобасында болады. Бұл шараға да кез-келген адам қатыса алады. Тек қана блогшылар болсын деген шектеу жоқ.



Барлық шараның қорытындысы есебінде «Астана интернет форумы» өтеді. Бұл жерде тек қана блог емес, интернет мәселелері, ақпараттық қауіпсіздік, ІТ секілді көптеген мәселелерге арналады. Шара ақылы. Шамамен 5000-10000 жобасында болады. Бұл шараға да кез-келген адам қатыса алады. Тек қана блогшылар болсын деген шектеу жоқ.

Әзірге осы. Жаңалықтар болса хабарландырып тұрамыз ;)

Жауыр болған тақырыптардың бірі екенін білемін, бірақ сонда да өз пікірімді айтып өтейінші деп ойладым. Құдай ау, Астанаға келгелі 5 жыл ішінде не сөз естімедім, басында сұхбаттасушымның бұл пікірінің дұрыс емес екенін дәлелдеуге тырысатын едім, кейінірек бұл қарсылық, берілгісі келіп отырған жігітінің алдында тұрып "қойыңызшы" деп әлсіз қарсылық танытатын 17 жасар бойжеткеннің қылығынан аса алмай қалды. Кейін тіпті қосыла жамандайтынды шығардым :) Жө-жоқ, жек көргенімнен емес, Шымкентке бармаған, тірі Шымкенттікті тек автобустан ғана көретін бір міскіндерді подъеб жасау үшін ғана осылай дейтінмін. Рас, кейін әдет болып кетті. Сонымен,

Жоқ, ҚТ/ДТ тақырыбы бар, кей кездері өршіп-өршіп те алады. Қайбір жылдары облыста бір қазақ руларына қатысты бір үлкен стэлла ашылмақшы болыпты. Архитекторы бар, дизайнері бар дайындап алып келсе, облыс әкімінің қатысуымен (әлбетте қала әкімі, қала/облыс архитектурасы, жер комитеті т.б. құрылымдардың өкілдерінің қатысуымен) өткен бұл шараның арты дауға ұласып кетіпті. Даудың басы не дейсіз ғой?! Сол рушылдық. «Неге жоғары жақта жалайыр тұр, қоңырат неге төмен? Жаныс неге жоғарыда тұрмайды?». Осы сұрақтарды 2-3 сағат талқылап, облыс әкімі қолын бір сілтеп (әлбетте адам болмайтындарын түсінген шығар) бітейін деп тұрған жоба сол күйі салынбай қалыпты.
Өткенде Ақтөбеге бардым (айтпақшы мына пікірді естіп одмин өшіріп тастауы мүмкін постты). Не көрдім дейсіз?! Бір де бір ұлы, орта жүз руларының атақты адамдарының атымен аталған көше жоқ. Барлығы кіші жүз руларының адамдары. Ол ол ма (Ол — ол! © вайфай25), Астана қаласында Әлияның ескерткіші бар. Тура сондай Ақтөбеде де бар. Астананың әлде 10, әлде 15 жылдығына Ақтөбенің жасаған сыйлығы. Қызығы, ескерткіш артындағы стелланың Астанадағысында бүкіл қазақ бар, ал Ақтөбесіндегісінде тек кіші жүз адамдары *lol*
Құдай, рушылдық қазақ бар жердің бәрінде бар. Тек бізде Шымкентте бір кісінің айтуынша ол «ТЫМ ЖАРНАМАЛАНЫП КЕТКЕН».

Шымкенттіктердің жанды жері :) Алып қашу болған, болады, бола да береді. Оны орта ғасырлардың қалдығы дерсіз, демессіз, ұнар-ұнамас, ол өз шаруаңыз. Баяғыда қалай екенін білмеймін, біздің кезімізде қыздың еркінсіз алып қашу өте сирек жағдай болатын. Әдетте, қыз-жігіт болып жүріп, қыздың келісімімен алып қашатын. Оған әсер ететін бірнеше факторлар болуы мүмкін. Қыздың ата-анасының келісім бермеуі (материалдық жағдайының тең болмауы т.б.), шығындарды азайту үшін (құда түсіп алғанға қарағанда әлдеқайда шығыны аз), қызық үшін. Кейініректе тіпті, қыз бен жігіттің ата-аналары жолығып, әдейі пәлені күні алып қашсын деп бір-бірімен келісіп те істеп жүрді. Бұл жердегі маңызды фактор сол материалдық шығындарды азайту еді.
Бірақ, көрген қызды басып алып қаша бермейді, тіпті сол Шымкенттік қыздардың ішінен алып қашқан жерінен қайтып келген кемінде 5 қызды білемін. Ол жерде де заң бар. Ол жерде де заңнан қорқады.
Дәлелдерім қаншалықты сенімді шыққанын білмеймін, бірақ бас салып алып қашатын жағдайлар жүзден, тіпті мыңнан бір. Сендердің ойлап жүргендерің жәй ғана миф.

Жоқ, бұл миф емес. Парақорлық бар. Болғанда қандай. Жасымнан (ғылым бар деп ескермедім) спортқа жоқпын. Жек көретінмін. Мектеп кезінде дене шынықтыру сабағынан қашып кететінмін. Бірінші курсқа түскенде тағы сол д/шы алдымнан шықты. Әлбетте барғам жоқ. Бірінші сессия бітерде ағайға барып, 500 теңгемен шешіп кеткем. Саудаластым тағы ұялмай.
Бірақ парақорлық тек Шымкентте десеңдер қатты қателесесіңдер. Петропавлға соңғы барғанымда бір жігіт жаңадан машина алып жүргізіп жүргеніне 1-2 ай ғана болғанын айтып отырған. Мен барған күннен бір күн бұрын МАИ қызметкеріне ұсталып, алғашқы парасын беріпті. Ондай оқиға бүкіл Қазақстанда миллиондап саналады. Қазақстанға сіңіп кеткен. Сондықтан барлық күнәләрдің бәрін Шымкенттіктерге жауа бермесеңдер деген тілек.

Бұл енді даулы мәселе. Мәселен, қонақсыз дейік. Тұратын пәтер жалдайсыз. Біз соңғы барғанымызда тәулігіне 5000 теңгеден жалдадық. Ол жұмсартып айтқанда, люкс номерлер емес. Жақсы пәтерлерді 10-15 000-ға жалдайсыз. Былай қарасаң, Астанада да сол баға. 150 теңгенің шашлығы? Ал сол шашлықтың қаншасына тоясыз? Орташа он адамнан құралған компания бір отырғанда 40-50 дана шашлық береді. Сыра 200-300 теңгеден? Астанаға келіңіз, мен тура сол бағада сыра сататын бірнеше жерді көрсетемін :) Киім арзан? Астанада орталық базарға барыңыз, баға сол шамалас.
Біз жазда барғанымда 3-4 адам болып бір караокеге барып 20-30 000 жобасында құртып қайттық. Бұл жерде мәселе класс туралы шығар. Гламур орындар, қарапайым өлімділердің баратын орындары қай қалада да бар. Бір күнде мың доллар құртатын жер Шымкентте де толып жатыр.
Ал егер әңгіме сервисте болса, онда әңгіме басқа. Шымкенттік сервиске ештеңе жетпейді. Сіз тіпті бір бомжатникте отырсаңыз да сервис жоғары деңгейде болады. Оған мен кепілдік бере аламын.

Қазақылық болғанда әңгіме қазақ тілі туралы. Шымкент қаласы Кеңес үкіметінің көптеген қалалары секілді орыстанған қала болғанын ұмытпауымыз керек. Кеңес үкіметі кезінде, тоқсаныншы жылдары қазақтардың саны өте аз болған. Сұрапыл тоқсандарда біз 17 мөлтекауданда тұрдық. 8 подъездік үйде ары кетсе 10 қазақ жанұясы болған шығар. Кейін 2000 жылдарға қарай он шақты ғана орыс жанұясы қалды сол үйде. Бірақ, көпке дейін кеңсе тілі орысша болып келді. Қағаздар Қазақстанның барлық қалаларындағы секілді орысша жүргізілді. Ал «Кеңсе тілі қазақша болмай іс оңбайтынын» өздеріңіз де білесіздер ғой. 17 мөлтекаудан ол кезде қаланың шет жағында орналасқан. Орталыққа бара қалсам басқа қалаға түскендей болатынмын өз басым. Көше орысша сөйлейтін. Әлбетте түрі қазақтар, орысша былдырласып кетіп бара жататын.
Осы жақында ғана бір танысым барып келді. Келген соң «Неге бәрі орысша сөйлейді?»,-деді. Өйткені, өйткені (патамушта патамушта). Сондықтан, Шымкентке барып қазақша түсінбей тұрған қазақты көрсеңіз қатты таң қалмаңыз. Өз ауылыңызға барғандай барып, алдыңызда қымыз сапырып отырған әже көремін, қазақша оюланған қамзолы бар бойжеткен көремін, шаштағы шолпыны, қолдағы қамшыны көремін деп барсаңыз үмітіңіз ақталмай қалу қаупі жоғары :) Көп нәрсені күтпей ақ қойыңыз дегенім ғой :)

Өткенде ғана шыққан "Шымкент келінінің бір күнін" бейнелейтін фотореп шықты. Әлеуметтік желілерде жүздеп бөлісіп, мыңдап пікір білдірді. Мен сендерге айтайын, барлық келін ондай емес. Ибалылығын сыпырып тастап енесімен бүйірін таянып ұрсысатын, үйіне жылына 3 рет кетіп қалып «Күйеуім келіп алып кетпесе бармаймын» деп жатып алатын, бөлмесіне кіріп алып, тіпті шайды да бөлек ішетін келіндер жетіп артылады.
Ол жақта қыздар тұрмысқа ерте шығады. Көбі жиырма жасқа жетпей тұрмысқа шығып кетеді. Тіпті біздің кездерде қыздардың өздері «23-тен қалып кетсең қалғаның ғой солай»,-деп отыратын. Енді ойланыңызшы қазіргі заманда жиырма жасар қыз деген шақалақ қой әлі, еркелігі басылмаған. Уақыт өте келе 1-2 бала туған соң, қыдырғысы келеді, жастық шағында түнгі клубтарға мүлдем бармағаны есіне түседі, былайша айтқанда құтыра бастайды. Оған көнетін күйеу аз, көнетін ене тіпті аз. Ажырасу бойынша нақты қай орында екенін білмеймін, бірақ алғашқы орындарда екенін жорамалдай аламын. Біздің топта оқыған жиырма қыздың үштен бірі ажырасып кетті. Екінші әйел алған достарым да бар. Ажыраса жаздап барып тоқтаған достарым да бар. Есеппен тұрмысқа шығып, күйеуі командировкаға шығарып салып бұрынғы жігітінің қойнында жататын да әйелдер көп. Отырыстарға 3-4 жасар баласымен келіп, бойдақтардың «кеттік-кеттік» дегеніне еріп, баласымен бірге жалдамалы пәтерлерде қонып қалатындары да бар. Ондай өте көп. Көбінде маска беттерінде.
Ия, жынысаралық соғысқа дайынмын. Жабылыңдар.

Қойыңдаршы түге. КСРО кезін білмеймін. Ол кезде сабаса сабаған да шығар. Онан кейін әйелін ұрыпты дегенді көрмедім. Шымкентте 10 досым бар, екеуі бойдақ, қалғандары отбасылы. Біреуі де әйелін ұрмаған. Нұқыса ашу үстінде нұқыған шығар, бірақ көгала қойдай сабағанын естімегем де, көрмегем де. Оның үстіне заман да басқа ғой, күйеуінің үстінен ұрды деп арыз жаза салатын әйелдер де көп. Сондықтан, бұл жүзпайыздық миф деген ойдамын.

Сегізінші миф

Данияр Алан Шымкенттіктерге ұқсамайды, батыстың жігіттеріне ұқсайды дейді біразы. Хе, түбірімнен асып қайда барамын айналайындар ау *lol**lol*

Осы 2-3 күн бұрын өтірік-расын кім білсін Қазақстанда “кәрі қыздардың” саны 700 мыңға жетті деген ақпарат шықты. Түрлі әлеуметтік желілерде қолданушылар жүздеген рет бөлісіп, мыңдаған пікірлер жазды. Абай Отарларың ол мифтің негізсіз екенін айтып пост жазды ма, құдай ау… Рас болсын, өтірік болсын қазір қоғамда, дәл менің айналамда кәрі қыздардың өте көп екені жасырын емес. Автобуста да, түрлі шараларда да, кафелер, түнгі клубтар құдай ау, қайда барсаң да кәрі қыздар. Бұлар неге осынша көбейіп кеткен?! Пост осы туралы :)

Бірден айтайын, әйел жанының білгірі емеспін. Кәдуәлгі қажеттіліктері бар, әлем бойынша миллиондаған еркектер секілді қарапайым ғана адаммын. Еш артықшылығым да, еш (заметьте) кемшілігім де жоқ :) Сонымен?!

Идеал
Көз алдыңызға елестетіңіз, қаракөлеңке зал, төрдегі орын. Орындықта түрі де әдемі, мүсіні де келіскен бір сылқым отырады. Қолында вино, саусағында жүзігі жоқ. Ең қызығы жанында жігіті емес, құрбысы. Бұл алдыңғы постымда айтылған алты пункттің біріне сай келетін қыздардың бірі. Ия, бұл кәрі қыз. Кішкентай кезінде биге қатысқан, түрлі шараларда мектептің гүлі, университеттің үш жыл қатарынан миссі, Лондондағы бакалавр, Стамбұлдағы магистратура, тағы да толып жатқан білім жетілдіру курстарының сертификаттары мен алғыс хаттардың иегері. Аяғына енді ғана тұрған кезден бастап өмір оған басқаларға үлгі, идеал болуды үйретті. Ең қызығы, ол басқалардан да осы идеалды іздеді. Ақ боз атты ханзадасын күтті. Ал ол құмға сіңгендей жоқ. Айдар? Бойы қысқа. Арман? Сабақты жаман оқиды ғой :( Дастан ше? Ол басқа қыздарға көп қарайды! Ананың қарны салбыраңқы, мынаның машинасы жоқ. Әлгі біреу балбес, мынаусы тым ботан.

Жәй ғана секс
Туған күні. Ас та төк дастархан, бәрі көңілді. Ағыл-тегіл шампан. Гүлдер. О құдай, мен мас бола бастадым… Клуб, сұрықсыз да емес, емес те емес өмірін бір сәтке ұмытты ау ақыры. Бүгін оның туған күні, бүгін бәріне еркелей алады, бүгін оған бәрі болады. Жұмыста бірге істейтін Ізгілік те бүгін қатты дайындалып келіпті. Қара пиджак, сұл көйлек… оох, парфюмінің иісі… Таңғы төрт. "Қайда барамыз?", «Тарттық пәтерге». Жанында құрбылары жоқ. Ізгілік екеуі ғана. Қайда кеткен мына адамдардың бәрі? Жәрәйді, сексте тұрған ештеңе жоқ. Мен оған бәрібір тиейін деп жатқаным жоқ қой. Ал ханзада… ханзада күте тұрар…

Баланы өзіңнің ертеңгі күніңді ойлап туу эгойстік
Ізгілік те кетті. Айдар, Болат… Екі-үшеуінің аты да есінде жоқ. Ханзада әлі жоқ :( Ханзада жалпы керек па өзі? Ал жарайды тапты дейік идеалын. Тұрмысқа шықты. Бал айын өткізді. Бала тапты. Өмір дәл қазіргідей қызық бола ма ол кезде?! Әлбетте жоқ. Көріп жүр ғой тұрмыстағы құрбыларын. Әбіржіп кеткен, +15 келі салмақ қосқан… бррр… Пәтер бар, көлік бар. Артық проблеманың не қажеті бар? Бала? Тудым, өсірдім дейік, сосын? Егер өзім қартайғанда бағу үшін ғана тусам, ол әділетті ме? Ертең ақырзаман болады дейік, бәрі өледі де қалады. Яғни, оның өлуі үшін туу логикаға сай келе ме? Жоқ, кеттім барға. Глинтвейн керек ағзама :) Көңілімді көтермесем…

Басында айтқанымдай әйел жанының білгірі емеспін. Бұл ойлардың бәрі көрген, білген, естіген ақпараттардың қорытындысы ғана.

Сонымен,

Кәрі қыздар клубына хош келдіңіз

:)

kozildirik -тің Кәрі қыз: ол кім? деген постын оқыған соң осы тақырыпты жалғастырсам ба деген ой келді. Былайша өтімді тақырып сияқты *lol*
Мүмкін кейбіреулеріңізге жаңа жылдық көңіл-күй сыйлар, мүмкін кейбіреулеріңіз бұл посттан өздеріңізді көрерсіздер :)

… Заты «эстафета» деп аталғанымен, өз-өзіме есеп беру секілді болып кетіпті. Дәл осындай шатпақты 2013-те де, 2014-те де жазыппын. Екеуі де тым пафосты, елден ел, жерден жер қоймай аралап, шегіртке секілді сайран салып жүргендей көрініпті :) Әлбетте, күшті, көңілді, позитивті адамдарды ғана идеал тұтып, олай болмай шықса "өй, соны қойшы",-деп қолын бір сілтей салатын қатігез қоғамда мұным да дұрыс шығар. Сол. Бүгінгі де «мұңайған боқ» болмайтын шығар деп жобалап отырмын… Көрерміз..


«Inspire group»
2014 жылы қыркүйекте «Егемен Қазақстан» газетінің интернет редакциясынан белгілі бір себептерге байланысты шығып кеткенмін. Жаңа жылға дейін інімнің полиграфиясында көмектестім, блогтурларға бардық әйтеуір талғажаулық бірнәрселер табылып тұрды. Бірақ бұлай жүре беруге болмайтыны, тұрақты жұмыс керегі сезіле бастаған. Жаңа жыл алдында Едіге Алпысбай мырзаға asaubota екеуміз ұсыныс тастап, жаңа жобамен кірдік. Жақсылы жаманды Аршат 6, мен 8 ай істеп шықтық ол жерде (айтпақшы тұрақсыздығым да шығар, соңғы 4 жылда еш жерде 8 айдан аса тұрақтамаппын). Бұл мекемеге бергеннен гөрі өз басым алғаным көп болды. Келмей жатып «Атқарушы директор» деген лауазым тиді. Бұрынғы бастығым, досым, ағам, Аршат қызметкерім болып шыға келді *lol*
Адамдармен сөйлесу, ұсыныстар дайындау, проекттерді өткізу, клиентпен кездесу, дұрыс сұрақтар қою секілді көп нәрсені үйреткен жұмыс өкінішке орай күзге тақау жабылып қалды. Кризистің әсері бірден тиді. Қатты тиді.
Есесіне өз ісінің шеберлері, жақсы адамдармен, Астанадағы бизнес-элитаның біраз өкілдерімен таныс болып қалдық.


«Блогқұрылтай 2015»
Ақпан ішінде бір барып кеткенмін Талдықорғанға. Сол кездегі Талдықорған қаласының әкімі, жас та іскер Ермек Алпысов мырза ұсынысты бірден қолдай кетті. Тек қана қолдап қана қойған жоқ, тіпті кей жерлерінде ұйымдастыру ісіне кірісіп, жіті қадағалап, құрылтай кезінде күні бойы жанымыздан табылды. Мұндай қарапайымдылықты кей өңірдің әкімдерінен көрмейтініміз өкінішті.
Құрылтай — жолдың ұзақтығымен, қойылымдарымен және… және негізгі шараның тым қысқа уақытта аяқталуымен есте қалды. Ааа, сосын шалдарсыз құрылтай болғандығымен :) Шалдардан бірең-сараңы ғана қара көрсеткені болмаса, қалғандары сол әлгі "қырық қадамнан" ұзай алмады *lol*
Күлеміз ау, 2-3 жылда өзіміз де сөйтетін шығармыз. Секеңдеп жүре бермейсің ғой мәңгі. Құнанбайдың айтқанындай «жайдақ судан» әдемі кете де білу керек шығар.


«Блогкемп. Жазғы мектеп»
Біраз уайымдатты ей бұл шара :) Берік Уәли ағамыздың көмегі бар, Едіге Алпысбайдың демеушілігі бар, блогшылардың көмегі бар жабылып жүріп өткіздік. Бірақ, бірақ 3 жыл бойы армандаған шарамды ақыры өткізіп тындым (айтпақшы, сондай «настырныйлығым» бар. Әйтеуір, түбі істеймін дегенімді). Қатысушылардың пікірлері де тамаша болды. Ешкім ренжіп те, өкпелеп те кетпеді (деп ойлаймын өзім, ал… әлгі қыздармен билей алмай жүрген салтаңбайлар өздеріңнен көріңдер *lol*).
Шараның бітуіне 2-3 ақ сағат қалған. Ал біз бассейннің жанында жатырмыз. Ішімнен «Эх, бітіп те қалды»,-деп ойладым…
Бір күні өмір де тура осы 2 күндік шара секілді бітеді де қалады ғой ия?! Барлық эмоцияң, сол кездегі сезімдерің өз ішіңде кетеді. Суреттерге түсесің әлбетте, бірақ жансыз қағаз жеткізе ала ма оны :(

«Нұр медиа. Мұнара»
Әлгі, «Блудный сын»-ды бәріңіз білетін шығарсыздар?! Қайта айналып бардым Мұнарама күзде :) Штат емес, «на договорной основе». Бұрынғы команда жоқ. Бұрынғы энтузиазм да жоқ. 3 жыл бұрынғы кабинетте отырмын. Сол ғана.


«Астана интернет форумы»
Жақында ғана өтті ғой. Несіне жаза беремін, бәріңіздің естеріңізде. Жаңа команда, жаңа күшпен кірістік. Мұндай шараларды өткізу өзіме қызық алып келмейтін болыпты. Бұрын ұйымдастырудан ләззат алатынмын. Бұл жолы олай емес. Бірақ, 2013-тегі АИФ-та біраз пайдалы нәрселер айтылған секілді. Осы биыл ғана Аққайыр Жадыра «Данияр Аланның АИФ-2013-тегі тренингінде… үйренген едік»,-деп пост жазды. Meihua себе дегенмін іштей. Биыл фотоларды қарап отырсам, колумнистердің біразы қатысқан екен :) Осы ортаға келуіне, араласуына, білім алуына себі тиген болып тұр ғой. Кім біледі, мүмкін биылғы шарадан соң да медиа өкілдерінің тағы бір ұрпағы өсіп шығар.

Жыл қуанышы: нақты нені айтарымды білмей отырмын. Күнде бір қуаныш. Мүмкін өмірдің әр күні қуаныш шығар?
Айтпақшы, магистратураны бітірдім. Сосын, Астанаға келгелі бері 5 жыл өтті. Мен «Жилстройға» енді тіркелдім. гыгыгы.


Жалпы, былай қарасам биыл да…
Ә, жәрәйді, «2014 біздің жыл» дегендей жыртылмайыншы, 2016-дан үміт көп.

Эстафетаны: MERmukhanov -қа ляхтырдым :)

2015 жылғы 4 желтоқсанда Астанадағы Л.Гумилев атындағы Еуразия Ұлттық Университетінде ІІІ Астана Интернет форумы өтеді. Шараны «Нұр Отан» партиясы, Л.Гумилев атындағы ЕҰУ Журналистика мәселелерін зерттеу институты, Ұлттық Интернет Ассоциациясы ұйымдастырып отыр. Сонымен қатар, форумға «Жігер. Абырой. Сана» қоғамдық қоры ресми қолдау білдірді.
Форумға Л.Гумилев атындағы ЕҰУ ректоры Ерлан Сыдықов, ҚР Президенті жанындағы Қазақстанның стратегиялық зерттеулер институтының директоры Ерлан Қарин, «Нұр Отан» партиясы Төрағасының Бiрiншi орынбасарының кеңесшiсi Берік Уәли, «Жігер. Абырой. Сана» Қоғамдық Қорының директоры Есен Елеукен, Ұлттық интернет ассоциациасының президенті Серікқазы Кәкібаланов, сонымен қатар IT-саласының мамандары, танымал блогерлер қатысады.