Астанада «Шабыт» шығармашыл жастар фестивалі басталды. Осымен 21-ші рет өткізілген байқауға 16 мен 35 жас аралығындағы 600-ден астам үміткер қатысты. Олар, 5 күн бойы сынға түсіп, жүзден жүйрікті анықтайды. Мәселен, алғашында мыс үрмелі аспаптар аталымына 18 адам қатысса, 2-ші кезеңге оның тек 9-ы жолдама алды.

Әр үміткерге артылған жүк ауыр. Олар елінің намысын қорғап қана қоймай, өнер айдынында өрістерін кеңейтеді. Қатысушылардың бұл жылғы мүмкіндігін
Ресей, Украина, Қырғызстан, Австрия, Германия, Грузия, Македония, Израильден келген көрнекті мәдениет қайраткерлері бағалайды.

Үміткерлер 5 аталым бойынша сынға түсуде. Талантын танытқысы келгендер, тыңғылықты дайындалып, бар өнерлерін паш етті. Қатысушылар, Шабыт фестивалінің деңгейі қашан да асқақ дейді.

Астананың 20 жылдығына орай ұйымдастырылған байқау елімізбен қатар Ресей, Украина, Грузия, Израиль, Қырғызстан, Әзербайжан, Өзбекстанның таланттарын тоғыстырды. Фестивальдің биылғы ерекшелігі, 6 жыл бұрын бағдарламадан шыққан журналистика аталымы қайта енгізілді. Айта кетейік, байқауға 21 жыл ішінде 10 мыңнан астам үміткер қатысып, жұлдызын жаққан.

Астанада жыл сайынғы «Шабыт» халықаралық шығармашыл жастар фестиваліне қатысуға өтінімдер қабылдау басталды. Биыл байқауда бес номинация бойынша дарынды жастар бәсекеге түспек. Атап айтқанда, «Классикалық музыка», «Халық музыкасы», «Эстрадалық вокал», «Хореография» және «Журналистика».

Үстіміздегі жылы байқау 5-9 қараша аралығында Бейбітшілік және келісім сарайында өтеді. Онда 16-35 жастағы үміткерлер күш сынасады. Ұйымдастыру комитетінің шешімімен «Классикалық музыка» номинациясында келесідей ішкі номинациялар болады: «Ағаш үрмелі аспаптар», «Мыс үрмелі аспаптар», «Соқпалы аспаптар», «Камералық ансамбль»; «Халық музыкасы» номинациясында «Қобыз», «Прима қобыз», «Шертер», «Бас шертер», «Прима домбыра»; «Хореогоафия» номинациясында тек халық биін орындаушылар ғана өнер көрсетеді. Ал «Журналистика» номинациясында екі бағыт қосылды – «Телевидение» және «Интернет ресурстар».

Айта кетейік, «Журналистика» «Шабыт» фестивалінің бағдарламасында соңғы рет 6 жыл бұрын болған. Биыл Астананың 20 жылдығын мерекелеуге орай аталған номинация қайта енгізілді. Байқауға мерейтойлық датаға және елордаға арналған телевизиялық бағдарламалар, деректі фильмдер (хронометражы 20 минуттан аспайды) және Интернет ресурстардағы жарияланымдар қатысады.

Әр номинация бойынша толық ереже ХХІ «Шабыт» халықаралық шығармашыл жастар фестивалінің www.shabyt.astana.kz сайтында және Астана қаласы мәдениет және спорт басқармасының www.madeniet-sport-astana.kz сайтында жарияланған. Байқауға қатысатын үміткерлер материалдарды Астана қаласының мәдениет және спорт басқармасына (010000, Астана қ., Бейбітшілік көшесі, 11 мекен жайы бойынша) тапсырады. Сонымен қатар, байқауға қатысуға өтінімді www.shabyt.astana.kz сайты арқылы беруге мүмкіндік жасалған. Толық ақпаратты +7 (7172) 556771, +7 (7172) 557409 телефондары бойынша фестивальдің Ұйымдастыру комитетінен алуға болады. Өтінімдерді қабылдау 25 қазанға дейін жалғасады.

«Шабыт» халықаралық шығармашыл жастар фестивалі үстіміздегі жылы 21-ші рет өткізіледі. «Шабыт» өнер әлеміндегі маңызды оқиға және талантты жастарға үлкен сахнаға жол ашатын бірегей алаң болып табылады. Осы күнге дейін фестивальге өнердің түрлі жанрларында 10 мыңнан аса адам қатысты. Әр жылдары фестиваль гран-приі танымал әзілке Тұрсынбек Қабатовқа, ақын Қалқаман Саринге, балет артисі Әйгерім Бекетаеваға, опера әншісі Айгүл Ниязоваға, «Меломен» тобына, Аша Матайға, белгілі әнші әрі композитор Қайрат Баекеновке және басқа да атақты тұлғаларға табысталған болатын.

Еске салайық, өткен жылы ХХ «Шабыт» Халықаралық шығармашыл жастар фестивалінде Қазақстан Республикасы Президентінің кубогын скрипкашы Жібек Мусургалиева жеңіп алды.

 

Жас қаламгерлерді танимыз ба?

Бүгінгі күні жастарымыз біртіндеп кітап оқуға бет бұрып келе жатыр. Олардан кітап жайлы талғамын сұрап көрдіңіз бе? Əрине, əрқайсысы нені қалайтынын əрқалай айтқысы келеді. Бірақ та барлығына ортақ бір нəрсе ХХ ғасыр əдебиетін оқып тауыса алмай жатыр. Ол дегеніміз жақсы нəрсе, бірақ, арамыздан шығып жатқан жас дарындардың туындыларын біреу білсе, біреу біле бермейде. Ескеретін нəрсе — болашақта жарқ етіп кітапхана төрінде тұратын туындылардың авторы солар болмақ. Жəне сол деңгейге жету үшін олардың да оқырманы көп болу керек, түрлі сыншылардың критикалық көзқарасынан шыңдалып, одан əрі тəжірбие жинау керек. Оқырманы не тыңдарманы көп кез-келген өнер иесі таңғаларлық дүниелерді жасауға тырысары анық. Солардың бірі Оңтүстіктің жас қаламгері ақын, шығармаларға да ебі бар талант Ерболат Айнабеков. Ал сіз оның мына бір керемет əңгімесіне қандай баға берер едіңіз:

Ай қандай тұнық!
Тербейді бұлтсыз аспанды,
Құлайды құздан, аймалап өтіп асқарды.
Сәулесіне шомылтып әсем даланы,
Сөндіріп солай жамырап жатқан оттарды.

Қазіргі бұлбұл заманда қылауы түспеген белсебет ойлап табу қиын да, көмескі аксиомаларды жаңашыл реалияға сәйкестендіру – актуальдылау. Күнделікті тіршілікте ірілі-ұсақты жағдайға толы мозаикада кейде әсіре әсершілміз, кейде алапаттарға міз бақпайтын гиперсалқынқанды шығармыз. Өмірдегі алуан ситуация көңіл-күйімізге әсерін тигізбей қоймайды. Кейбірі жаншиды, кейбірі қанат бітіреді. Сіздермен бірге мүмкіндігінше ауқымдырақ аудиторияға пайдасы тиеді-ау деген бақытты болудың алғышарты болуға тұрарлық тезистерді тізіп көруге талпынып көрейікші? Әрбіріміз ары кетсе жетеуден аспайтын «кілтпен» бөлісе отырсақ, әжептеуір бір мануал түзуге болатын сияқты. Мен ұсынатын кілттер:

Бейкүнә бәйшешек боп бүр жардық та,
Бет түзедік бақиға базыналы…
Осы аралық – пәнилік пендешілік,
Осы арада пәтуаң жазылады.

Көктем боп басталғанмен мына ғұмыр,
Қыс болып бітетіні, тағы бар-ды…
Сол қысқа жеткенше сапар бойы,
Жол бойынан талай өлік табылады.

Көктемімнің көбі кетіп, азы қалды
Ойға омалып, көңіл де сәл жабығады…
Маңдайдан кеп шертіп кетед,
Анда-санда аптап жаздың азынабы.

Аз қалды бітуіне көктемімнің,
Уақыт қой, өктем үні көктегінің…
Бұған да шүкір дедік, бір ақшамда
Бізсіз де бұл Құдайды сөкпеді кім?!

Шикі шаттық басымда базар қайғым
Сырқатсыз сұрап алған ажалдайын
Жан айқайын жүректің жандандырып
Тыңдаушыға тірі өлең жаза алмаймын
Замана айтпас зарын салыпты ойға
«Елім дер-ер» болмаса, халық қайда
Тістенген тіршіліктің мұқтаждығын
Ақтарар ақ маржан сөз шабыт қайда
Саясат па сұғанақ сақтандырған
Дауа жоқ дағдарысқа қалтаны ұрған
Көз көрген көріністі ақтаратын
Қара сия қаламым қаңтарылған
Сырын қалай көңілдің ақтарамын
Айырар екі арасын ақ-қараның
Ақтығында аянбас дос көңілдей
Кіршіксіз алдымдасың ақ парағым
Қыран сауал ой көгінде қалықтай ма
Бұл заман барар бізді алып қайда
Ақиқатым түншығып ақша сөйлеп
Қайран көңіл қайғыдан қамықпай ма
Ширатылған бар шығар шыдам шегі
Шақырайын қайдасың шабыт қайда

Ханымдар мен мырзалар жоғарыда көрсетілген шаралардың қайсысына қатысуды қалар едіңіз?

Астанада болып қайттым. «Шабыт» фестивалі аясында. Оған кеңінен тоқталып қайтейін, жіберген прозалық шығармаларым жүлделі болмады.Оған бола жасыған мен жоқ. Қазылар құрамына:
-Бұл шығармаларым әлдеқашан тиісті жерлердінен, үлкен адамдардан өз бағасын алып қойған-дедім.
-Ол қандай жер,қандай адамдар?-деп Фариза Оңғарсынова бастаған әділқазылар елең ете қалды.
-Ол «Керекинфо» және керекинфолықтар!-дедім.
Не керек біраз керекші жиналып жаңа сайттың тұсауын кескен күні кезек күттірмес мәселелерге алданып бара алмай қалдым. Ертесіне Аршаттың айтуы бойынша белгіленген жерге ертерек баруға тырыстым. Баратын жеріміз Сигма жатқан қонақ үйден алыс болмағандықтан Аршат қонақ үйдегі бөлмесінің нөмірін берді. Ішімнен «жиырма алтыншы нөмір, жиырма алтыншы нөмір» деп қайталап барған мен, қонақ үйге кіре бере сүрініп нөмір шатыстырып алдым. Бардым да «27» нөмірдің есігін қақтым. Қылжақбастығым ұстап кетіп «Кто там?»деген еркек дауысына «Шампанское заказывали?» деп жауап бердім. Өзімше Сигма брат есікті ашып«Да, заказывал» дейтін шығар деп ойлап тұрм. Ананың есікті ашатын ниеті жоқ.«Заказ бергенім жоқ» дейді. «Заказ бермесең де ашсайшы» деп мен де қоймаймын.Есікті ашты да «Сен біреумен шатыстырдың-ау деймін» деп жаба салды.«Ну, братан! Приколға приколмен жауап беріп қоясың ә!» деп есігін тоқылдатқанның үстіне тоқылдата түстім. Іштегіде үн жоқ. Бір кезде ресепшін келіншек келіп, «Жұртты неге мазалайсыз» деді. Сонда барып өзімнің есік шатыстырғанымды ұғып, келіншектен кешірім сұрап Сигма жатқан нөмірдің есігін тауып алдым. Барсам Сигма братан отырақ жайма жамылған қыз жоқ…
Сөйтіп, келісілген уақытта Аршатта келді, Алдекенмен де реалда танысып бір кәукілдесіп қалдық.

Патриктің мен кедей баласымын.
Басымды бар бір бөлме шалаш-інім.
Аш қарныма иісің маза бермейді,
Қанарыңа қадалған қарашығым.

Оятатын ішектерді ішімдегі,
Қанардағы күлшелердің күші ме еді?
Сол қанарың «микраларда» орналасқан
«Ақсай-нанды» есіме түсіргені…