Шынымен болып жүрсе жаның ғашық,
Сен маған жалынбашы, табынбашы,
Ер мінезді жігітті ұнатады
Осы бір қарындасың.
Сен менің жүрмеші әсте "құлым" болып,
(кей әйел жақсы көрер ерлері жағынғасын,
Менің мұндай аурудан жаным қашық).
Онсыз да өзіңсің ғой барым асыл,
Онсыз да өзің менің қанымдасың, жанымдасың,
Ешқашан саған деген ақ жанымды
Қалмайды сағым басып.
Орынсыз маған, жаным, иілмеші
Ер жігітке лайық мұның несі!
Және де керек емес жиі әкелген
сый -сауқат, киім кешек!
Менің ең жек көрерім- жасандылық,
Сүйерім-ащы шындық. Тұрса дағы ол
Көзіме бей уақытта жас алдырып.
Қалдырма тілегімді тасаңда ұмыт.
Әдемі сөздер айтпа есілдіріп,
Кінәң болса жүресің несін бүгіп.
Тек шындықты кел — дағы — кешірім күт!
Жағынба сен!
Жүректің жалынымен сүйгізе алмағанның несі жігіт!
Сен маған әзіл айтып күлемісің,
Жанымда қамқоршым боп жүремісің?
Сағынып алыс жолдан келемісің?
Алғашқы ардай таза тілек үшін
Тек шын болсын әр ісің — керегі сол.
Сонда мен шын мәнінде серігіңмін,
Сонда мен сіздің үйдің келінімін.
Сонда мен жайсаң көлдің жағасымын,
Өзіңдік сонда менің бар асылым!

Фариза Оңғарсынованың осы бір «Тілек» өлеңі жаныма, табиғатыма жақын. Жігіттердің ер мінезді, өр тұлғалы болуларын мен де тілеймін. Олардың әйелдерден бір саты жоғары тұратынын барша әйел заты мойындайтыны белгілі.
Бір айтыскер ақын қарсылас қызына "ұрысыңызбен ұтқаныңызбен, жынысыңызбен бір саты төмен тұрасыз"-деген екен.Осындай жігіттер көп болса игі. Менің тілегімді де орындайтын жігіт бар екеніне сенемін, күтемін, күтудемін…

Тағы да сол баяғы той. Жалығып кеттім тіпті. Қаншама тойға шықсам да, үйлену тойын жасаудың түпкі мәнін ұғар емеспін. Кімге? Не үшін керек? сол той. Дастархан басында дамылсыз тұрып-отыратын екі жас үшін бе? Тойға барған сайын соларға жаным ашиды. Бірде күйеу жолдас болам деп белден-бел қалмаған ед те. Содан бері ондай предложениеден қашатын болдым. Одан да от души қыдырып алғаным артық.
Жалпы осы той екі жастың бақыты үшін жасалады дегенге өз басым сенбеймін. Массовкаға топырақ шашып отырғам жоқ. ендіболады ғой циркачтармен, жұлдыздармен, жұртпен бірге екі жастың да ауызы ашылып отыратын нағыз шик тойлар. Ал қарапайым өтетін тойда қарайтын ештеңе де жоқ. Стандартный сценарий мынадай:
Адамдарды айнала тұрғызады;
Екі жасты шақырады(тойжыры немесе жар-жар әнімен);
бет ашылады(қызықтылығы беташаристтің шама шарқына қарай);
шашу, құттықтау, топырлау;
Содан кейін екі жасты махаббат тренажорына қондырады)))

сурет мында
Әрі қарай тойдың жақсы өтуі тамаданың талантына байланысты. Бірақ қандай тамада болмасын, ТОЙДЫ ҚҰРТАТЫН — ТІЛЕК екенін мойындайды деп ойлаймын. Бір айтқанды қайталау, тарихқа кетіп қалу… бір қызықты оригинальный тілек айтылмайды. Меніңше екі жасқа «бақыт тілеу, аспандары ашық болуын тілеу, балаларының көп болуын тілеу» ақымақтық сияқты. Ертең бірін-бірі сыйлап, жұмысқа тұрып, баспаналы боп жатса бақытты болат та. Егер рас бақытты болуын қаласа осыны істеп берсін, немесе көмектессін, қолынан келеді ғо. Әйтпесе оның бәрі екі жастың жеке басына қатысты шаруа. Әйеліне көп баланы тапқызу сияқты. Тілектің орнына үлкендер өсиет айтса, "құлыным менотбасын құрғанда осындай қиындықтар болды, сен де соған кезігесің сол кезде мынаны мынаны істеме, мыналар есіңде болсын" деген сияқты. Барлық туыстары бір жерге жиналып қалған кезде бұл екі жас үшін ақыл-кеңестерін алып қалу үшін тамаша мүмкіндік. Егер ондай болмай жатса, аққұлақтар сияқты қызықты өлең шығарсын. Мысалы:
«Мойныңа қамыт киілді,
Алдыңа палзунки үйілді.
Екеу боп басың біз үшін,
айдаһырға айналдың
Ұмытатын болдық үйіңді»
деген сияқты. Интернетт пайдаланып, осы тектес қызықты тілектер тауып алып, орысшасы болса аудары, жаттап, дайындалып барса той оданда қызықты өтер еді деп ойлаймын. Өйткені екі жас тамаданың әзілінен гөрі, туған туыстары, достарының қалжыңдарына жыртыла күледі.
Егер айтатын тілегің қызықты болмаса, үндемей ғана іштен ниет қыла сал. Егер тілекті қандайда бір сыйқырға балайтын адамдар болса, айтарым тілек тек стақандағыны алып қою үшін ғана айтылады.
Тілекке адамды топтап-топтап шақырып алып, айтып болғанша боқтап-боқтап тұратын тамадаларды да көзім көрді. Адам көп шақыртылған тойдың көп бөлігі тілекпен өтеді. Бірақ соның көбі екі жасқа еш қатысы жоқ адамдар. Әкесінің әріптестері-достары, шешесінің әріптестері мен достары, көршілері — тойдан қалдырмай әбден жаман үйретіп алғамыз. Егер олардан сондай ұят болатын болса, «ауылы бөлек» аталар мен әжелерге қосып кейін бөлек жасаған дұрыс сияқты. Ал тойда тек екі жасқа ғана қатысы бар адамдар келуі керек.
***************
үйленіп жатқан жігіт анау шеттегі столға жиі қарайды. Ол столдағы достары да бұны көріп, көздерін қысып, қолдарын көтеріп, ысқырып-пышқырып қояды. Мынаның оларға барғысы келеді. Ал аналар жолдасының араларында болғанын қалайды. Үйленіп жатқан жігіт тұрып-отырып шаршады. Ертең біреу «бауырым мен де үйленейін деп жатырмын, тойың қалай өтті» десе, «онда жалғыз ақылым, барный скамеке алып бар, әйтпесе басқа қызықты қоя тұрып, жаның көзіңе көрінеді» дейтін шығармын деп ойланып тұр. Тілек айтқандарға өтірік жимиамын деп екі езуінің де еті қажып кетті. Әйелін қолынан ұстап бұл азаптан алысқа кетіп қалғысы келеді. Бірақ амал жоқ… «Той біткенше шыдау керек»
********
БОЙДАҚТЫҢ ОЙЫ ОСЫНДАЙ)))

Ашып өмір есігін нұрланды күн,
Шашу шаштық сол үшін жырдан бүгін.
Өзіңе де, өзгеге шуақ сыйлар,
Құтты болсын, Розатай, туған күнің!

Бірінші тілек тілеңіз,
Бір Аллаға жазбасқа.
Екінші тілек тілеңіз
Әзәзіл, пасық, залымның
Тіліне еріп азбасқа

vkototy.wordpress.com

Жүрген жоқсың артта қалып басқадан,

Таңсық емес,

Білем саған асқақ ән.

Әттең қызбын, сол себепті кей сәтте,

Намысқойлық жігерімді жасқаған…

estetika91.wordpress.com/

Менің ойымша діни көзқарасқа сақ болған дұрыс. «Әрбір адам өз ойының иесі». Адам жақсы да жаман да ойлауға қабілетті. Ал енді қарап отырсам дау-дамайды Дайрабайдың сиыры болмаса да жібере береміз. Әркім өз теориясын жақтауға әлек. Ал түбірінде бірдей ойлар барлығында. Түсінбеген бір-екі жайт қана. Күмән іздеген кейпін өзі байқамай қалады. «Сен ана ағымнан емессің ба?». /«Күдік, күдік…» © Patick /