Кеш батып, үйге автобуспен қайтып барамыз. Қасымда құрбым бар. Бұл шамамен бір жыл бұрын болған оқиға сияқты. Мәәә, бас жоқ ұмытып тұрмын. :J Жәә, тақырыпқа оралсақ. Кешкі алтыдан кейін автобуста отырып бару деген, үлкен бір қуаныш мен үшін. Адам шаршап, аяқ-қолдары талып жатқанда, ештеңені ойламайды екен. Бірақ мәселе онда емес, жас болғандықтан әрқашан орын беруге үйреніп қалыппын. Құрбым екеуміз тырқ-тырқ күліп, ананы-мынаны айтып тұрмыз. Енді 30 минуттық уақытты өлтіру керек қой. ;) Бір кезде шашы бұп-бұйра, тартымды қазақтың қызы автобусқа мінді. Бірден алдында босап тұрған орынға жайғасты. Көзін тарс етіп жауып алып, өтірік ұйықтап қалды. Қасына кондуктор ағай келгенде, оянғандай кейіп танытып, әмиянынан бұрынғы билеттерін көрсете салды. Орта жастағы кондуктордың өзі нанып қалды. Өзім ішімнен «мына қыздың қулығы керемет екен» деп ойладым да қойдым. Біреудің ісіне араласа беру керек емес сияқты. Алайда, көрші отырған үлкен кісімен дауласқаны тым артық кетті. Әжесімен жасты тәтеймен арс-арс етіп тұрғаны, жат көздерге жағымсыз көрінеді. Тіпті, құлаққа ерсі естіледі. Енді, ақ ит пен көк ит кіріп-шығып жатқанса, кімге ұнасын. Анау қыздың өтірік "ұхтағаны" жақсы ма деп қалдым. Сонда бәріміздің құлағымыз тыныш болар ме еді. Тура осы сюжет биыл да қайталанды. Бір дежавю секілді. Осыдан кейін «Жастар тәртіпсіз. Бетімен кеткен» деген сөздер айтылмағанда қайтеді. Үлкен адамдарды да түсінуге болатындай. Жастар қызу қанды, тез-ақ оттай лапылдап шығады. Аздап, сабырлық жетіспейтіндей. Бәрін өзіміз құртамыз. Өкінішке орай, осындай жағдайлар боп тұрады.

Еліктеушілік салдары қандай болмақ?! Еліктеушілік (имитация; латын тілінен аударғанда imitatio — еліктеу) -басқалардың мінез құлқын өзіне сіңіру. Қазір барлық елдер мен мемлекеттер жаһандану жағдайында өмір сүруге бейімделуде. Анығырақ айтқанда жаһандану барысында Батыс мәдениеті құндылықтары басымдық көрсетуде. Бұл көрсеткіш жергілікті халықтың байырғы ұлттық құндылығының жоғалуына түрткі болады деген де қауіп бар. Батыстың білімі, ғылымы, технологиясы мен техникасы,әрине, керек-ақ, дегенмен де Батыстың мәдениеті еліктеушіліктің сипаты емес. Жастардың субмәдениеті- қоғамның әлсіз тұсы болып табылады. Атақты ұлтшыл Гитлер: "ұлтты жою үшін күш жұмсау қажет емес, тек сол елдің жастарына азғынды музыка тыңдату қажет", -деп айтқан екен. Әсіресе телевизияның жастарға тигізетін әсері мол. Қазіргі жастар-практик. Өсіп келе жатқан жасөспірім теледидардан тек жағымды ғана әдеттерді алмай, сонымен қатар теріс, бұрыс әдеттерді иемденіп, теледидардағы жын-ойнаққа қарап бейімделеді. Қазіргі таңда көпшіліктің дауына қалып отырған эстрадамыздағы, телевизия саласындағы батысқа еліктеуші танымал тұлғалар еліктеушіліктің айқын көрінісі, еліктеушілікке қарсы #посттардың себепшісі болып отыр,өкінішке орай. Абай атамыз «Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен» дегендей, үйренуді білмесек те жаманнан жиренуді білейік! 

#Болашақ_бүгіннен_басталады!☑

Жастардың пікірін білу үшін арнайы сауалнама. Алдағы уақытта ұсыныстарыңыз қабылданады.

Орысшадан аударғам, жобасы солай сияқты))
— Ал сіз телевиденияда бұрыннан бері жұмыс істейсіз бе?
— Екі жыл.
— Бәлкім, өте қызықты шығар?
— Өте. Жалпы сіз білесіз бе? Түптің түбінде тв бүкіл адамзаттың өмірін өзгертеді. Ештеңе де болмайды. Кино да, театр да, кітап та, газет те. Тек жаппай телевидения.
— Сіз қызбалыққа беріліп кеттіңіз. Театр, бұнымен келісемін, шынымен де жойылуы мүмкін. Бірақ, кіно, кітап ше?
— Жиырма жылдан кейін менің сөзімді еске алатын боласыз!
«Мәскеу көз жасына сенбейді» («Москва слезам не верит») фильмінен.
Шыны керек қазіргі өсіп келе жатқан жасөспірімдер театрдан көрі киноны, кітаптін орнына ғаламторды таңдайды. Тіпті көк жәшікті көретіндері де шамалы. Әрине, көпке топырақ шашпаймын…
1. Ал сіз соңғы рет театрға (қойылымның аты) қашан бардыныз? 2. Соңғы оқыған немесе оқып жатқан кітабініз (кітаптін аты) қандай? 3. Жаңалықты теледидардан көресіз бе? Әлде әлеуметтік желіден оқып, біліп аласыз ба?
Бөлісе отырыңыздар!

Желтоқсанның 3-4 Павлодарда «Білім және бизнес» форумы өтіп жатыр. Еліміздің 4 аймағынан келген студенттер, «Енактус» ұйымының мүшелері. Алғашқы күні тренингтер мен кездесулерден құрылды. Кездесулердің ішіндегі үздік деген, нақты жұмыс жасап жатқан

Өткенде семинар өткіздім, жастар басқармасы сұраған соң барымызбен бөлісуден бас тартамыз ба. Семинардан соң жаныма бір қыз келі:
— Мен медициналық оқуды бітірдім. Халықаралық волонтер болғым келеді. Не істесем болады? — деді.
— Қызылжартыай

Қыркүйек айының 24-26 күндері аралығынға шығыс өңірінің халқы өзге аймақтардан қалыспай Құрбан айт мерекесін атап өтті. Халифа Алтай атындағы орталық мешітте таңғы Айт намазы оқылып, дұға етілгеннен бастап, мереке өз жалғасын тапты.
Құрбан айт мерекесінде құрбандыққа мал шалынып, оның еті үш бөлікке: өзіне, туыстарына және мұқтаж азаматтарға таратылып берілетіндігі көпшілікке аян. Бірақ, биылғы жылы құрбандыққа… 4 қыз шалыныпты. Дәл осындай отыз тістен шыққан сөз отыз рулы елге тарап, жастардың арасында мереке шырқын қашырды.
Жастар арасында әлеуметтік желі, соның ішінде Вконтакте, WhatsApp желілері арқылы таратылған суретте Бахабистер қыздарды құрбандыққа шалу үшін ұрлап жатқандығын айтса, жедел таралған аудиожазбада: «… қыздары! Жаңа хабарландыру болды! Байқап жүріңдер жолдан! Экстремизм жүріп жатыр! Осы қаладан 4 қызды ұрлап кетіпті. Ешқайда бармаңдар. Бүгін үйде отырыңдар. Ешқандай таксимен жүрмеңдер. Кешке көшеге шықпаңдар! Түсінікті ма? Үйде болыңдар. Осылай бәрлік қыздарға жетізіңдер. Па городу милиция жүріп жатыр» (жазба редакциялық жөндеуден өтпеген) деген саңқылдаған қыздың дауысы бірден жас буын өкілдерін дүрліктірді.
Дәл осындай хабарландыру 2012 жылы көптеп таратылған еді. Онда Оңтүстік Қазақстанда, Қарағандыда экстремисттер көшеге қағаз лақтырып, онда 40 баланы құрбандыққа шаламыз деп жарияланған-мыс. Сол жылдан бері дәл осындай хабар жаңа жылда, наурыз мерекесінде емес, Ораза айтта да емес, дәл Құрбан айтта таратылады.
Айталған хабар аясында тек әлеуметтік желілер ғана бір шулап қалды. Ал ресми ақпарат таратушы ғана емес, бейресми сайттардың өздері де бұл тарапта ауыз ашпады. Тек abai.kz сайты nur.kz сайтына сілтеме жасаған «Құрбандыққа «Адам шалады» деп алаңдауға негіз жоқ» деген мақаласында оның барлығы жалған екендігін көрсеткен.
Жасырмаймыз, балалар жоғалу үстіне. Дегенмен, оны дәл Құрбан айт мерекесінде құрбандыққа шалынып, еті жіліктеніп, таратылып жатқан жалған ақпаратпен немесе дезинформациямен байланыстырудың қажеті жоқ сыңайлы. Себебі көріп тұрғандарыңыздай ешбір жерде ресми ақпарат таратылмады және сақтық шаралары жүргізілмеді.
«Қорыққанға қос көрінеді» демекші, тәуелсіз, зайырлы және дін бірлестігі орнаған елде отырып, күлкіге қалып жатырмыз. Әрине, «Сақтансаң, сақтаймын» деген қағида бар. Жыл сайын «көрінбейтін адамдар» «көрінбейтін қыздарды» құрбандыққа шалғанына басымызды сұқпай, қалай ақиқат пен өсекті айыра білу керектігін үйренсек етті.

Меің ойымша бұл қазақты мәңгүртендіруді көздеген шаралардың бірі, бүкіл жастарды жинап өздерінің сасық өлеңдерін тыңдатқызып орысша сайрап жастардың басын улау шаралары.

Астана күні жақындап келеді. Қала барынша дайындалып жатыр. Еліміздің халқы Астанаға деген махаббатын барынша жеткізіп қалуға тырысуда. Біз Астананы жақсы көретін студенттердің пікірін жинадық. Иә, олар Астанада білім алып жатыр, сол біліммен Астанада қызмет еткісі келеді екен. Астана жайында көбірек видео түсіріп, жиі салып тұруға тырысамыз, біздің порталды қарай жүріңіз

— Оп! Т! Байы-Мәйіт! — деді ғой, тарақан Миша ашуланып.
— Иә, не боп қалды? — деді ғой, тарақан Талғатыш таңданып, таңдайы кеуіп, таңғажайып түсінен шошып оянып.
— Өй, мына сөкілер жиналып қалыпты залға. Тыныштығымыздың шырқын шырқ қылатын болды ғой.

Тарақан Миша мен Талғатыш еден жалаған күйі залға жетті. Залда «он алты жастағылар» толып, бықсып отыр екен. Бір кезде қоңырау қағылайын деп еді, ондай зат жоқ қой. Есік те қағылған жоқ. Төртінші қабат қой. Есік те ашық. Бұрыннан ашық. Тағы бір екі-үш қыз кірді үйге. Кіре берген кезде бұл қыздар дәліздегі жыртық-мыртық әбөйларды көрген де шығар. Тарақандардың жилкомплексі бар төлетте. «Нәжіс карпарейшін» жыртық ақсионерлік ұйымының меншігіндегі зәулім үйлер ғой. Сол тарақандар ғылыммен айналысып жатыр. Дәліздегі әбөйларды да жыртып әкеткен солар ғой. Том-том кітаптар шығарып жатыр кәсіпкерлері.

Бұл — Рәпшәннің үйі ғой. Өзбешкі емес. Қазақтың қара сопақ баласы ғой. Алматыда бір көліжде оқып жатыр. Жексенбі күні Алматыға жол жүретін болғасын осы сенбіде кешкі уақытта мини-бешір жасап жатқан түрі ғой. Рәпшән өзі аты шыққан жігіттердің жартысы. «Пәдиез қайраткері» атағы да "құр бекер емес" емес. Қап-қара болса да, мықырдың қыздары келді ғой үйіне. Ағасы «Ауған» арғы бөлмеде жатқан шығар демалып, болмаса көшеде дала кезіп жүрген де шығар. Інісі Ринат пен тағы бір ойнап жүріп туып алудан дүниеге келген екі жүгермек бар. Есімдерін қой знает. Тәтесі Айнаның тірі екенін білмеймін. Әйтеуір, пәдиезде аты аталады да жүреді. Шешесі үйінде болған шығар бас-көз-құлақ-аяқ боп.

Не керек, көп созылып кетті ғой. Сонымен бешір болып жатыр. Бұл үй ғой, Алматыдағы Абылай хандағы кілті бар қаталары дейсің бе?! Рәпшәннің шешесінің көзінше… Олай бұл жолы болмайды ғой, ойбай! Алматыда болса үш сәрі. Жастардың бір(әз(і)ғандары) зінә жасайды ғой ауылдағы қазыққа байланған есектер секілді. Бұлар әншейін тамақты опырып отырып, осырып отырып, өтірік әңгімелерден жіберіп, түрсиіне жіберіп, сілекейлері ағып, соңында би билеп… Міне, осы би билеп жатқан тұста көхнәдан тарақан Миша мен Талғатыш «бірәттарын» жинап келеді ғой ше…

Кейбір бірәттарын Рәпшәннің бірәттары езіп жатты. Бірақ Миша мен Талғатыш өпітті, істәжді тарақандар ғой. Пінсиәда жүр дейді «Боқшылар» піртиәсінің қырттияшылары. — Қарындас, сізбен билеуге рұқсат па? — деп, жынтілмендік жасайды тарақан Миша өзінше. Енді орыстың тарақаны ғой. Үшінші қабатта мент Вадим тұрады ғой. Тарақан Миша кезінде сол жақта қірөшепкі үйлерде тұрды ғой. Жағдайы жақсарып, «Нәжістен» үй алды. Көлік мінді. Арнайы көлік қоятын орындары да бар үй жақтарында. Жә, ләп-ләп! Сөйтіп, Айкамен ба, Микамен ба, билей бастады. Тарақанның есінде жоқ. Бидегі қыздардың бәрі бірдей көрінді ғой. Бірдей болмай ше, саны жалтырап тұрса, иығы, көкірегі ашық болса, шашы жалбыраған болса, өлтіріп боянып, тірілтіп сыланып алған болса… деп кете береді, негізі. Бірдей боп көрінген.

Рәпшән барып «біздің үйдің тарақандарымен қалайша билеп жүрсіңдер» деп сұрағандай болды миы арқылы, кинодағыдай ше… Қыздар да мәз боп билей берді Миша мен Талғатыш тарақандармен. Кеш бітуге тақап қалған кезде екі тарақан қалған қалдық тамақтың бәрін үйлеріне әкетті. Сөйтсе, екеуі міссионер екен. Миша да мұрт бар, Талғатыш тағып алған екен. Қабырғаның бәрі боқ-боқ. Аяқтарының іздері ғой. Қыздар он-оннан қайтты. Бәсе, пәдиез пістес сасып тұр сыраға. Аюдың суреті салынған сыралардың қаушақтары жатыр сасып. Әй, қыздарға бәрібір екен болғаны да. Темекінің бішөктері де көп екен. Нас на қой ғой, лас! Қыздар тарақандармен сүйіскен бе, пәдиездің бәрі нәжіске айналды. По қой екен ғой «он алты жастағыларға». Лижбі билейтін жер, опыратын тамақ, осыратын кеңістік, аз(дап)ғ(р)ы(қт)нд(айтын) әдет пен әрекет болса болғаны, жетікілікті… Әй, Рәпшәннің тарақандары-ай!..