Қазақ тағамдарына бренд жасауға бола ма?

Көше де жүріп келе жатсам, бәрі бір жерге кезекке тұр екен.Неге десем?Өздеріңіз білетіндей қазір қай жерде жүрсеңіз де донер-кебаб, лагман секілді тамақ сататын орындар көбейіп кеткен.Банағы жұрт сол үшін кезеккем тұр екен.Содан біздің тамаша ұлттық тағамдарымыз тұрғанда, неге жейді деп көңілім қалды 
"Қоянды қамыс, ерді намыс өлтіреді",-дейді халық мақалы.Ал менің айтарым: «Денсаулығымызды донектер, лагмандар құртып тынады».Әркім әр қилы ойлар, ал менің мақсатым тек айту…

Бренд дегеніміз не? «Бренд» деген сөздi қайсыбiр қарапайым адам түсiне қоймауы мүмкiн. Оның мағынасы әрбiр фирманы немесе кәсiпорынды танытатын, оның өнiмiн жарнамалап баршаға паш ететiн тауарлық белгiсi дегенге саяды. Ол ұлтқа да қатысты болады. Мәселен, ұлттық бренд десек, сол ұлттың айырықша ерекшелiгiн бiлдiрiп тұратын танымдық белгiсi, өзгелерден айырықша көзге ұрып тұратын артықшылығы болуы шарт. Ол – бәлкiм ұлттық тағамы, киiм үлгiсi, музыкалық аспабы, экзотикалық өнерi, тағы басқа нәрсе болуы мүмкiн. Бұл – ұлттық бренд ретiнде бiр ғана нәрсемен шектелiп қалу деген сөз емес. Егер мақтанарлық жағдайы болса, ол қанша болса сонша бола алады. Дегенмен солардың арасында барша жұрт қабылдаған ерекше болуы қажет. Әрi ол әлемде басқа ешбiр елде жоқ, қайталанбас нұсқа болуы керек.Бренд үшiн тұтынушы қандай да болмасын қаржы төлеуге әзiр. Ия, бүгінде әр елдің өз брендтары бар.Мысалға: Франция: Эйфель мұнарасы; француздық брендингтегі иіссу, парфюмерия мен косметика, француз асханасы. Ұлыбритания: Англияның ағылшын иттерінің арасындағы танымал түрі — бульдог; Биг-Бен; тағы да басқа.
БIЗДЕ БРЕНД БАР МА?Әрине,ұлтымызда брендке тұрарлық тағамдарымыз бен ұлттық құндылықтарымыздың саны шексіз. Біреулер ұлттық бренд домбыра, қобыз сияқты музыкалық аспаптар десе, екіншілері қымыз және шұбат сусындары деп санайды, ал үшіншілері киіз үйді жақтайды.Таңдау қиын, ұлттың сәні – кешке киетін сәнді киім емес.Бренд деп,ұлттық тағамымызды айтуға болады.Оған айғақ, шет елдіктер күні кеше Лондон олимпиадасын да өткен ауыр атлетикада Илия Илинның жеңісінің сыры қазы-қартада екенін білген.Оны естіген басқа елдер де қызығушылық танытуда.Дәмін татқан шетелдіктер де, қазақпен аралас-құралас өмір сүріп жатқан басқа халықтар да қазақтың ұлттық тағамдарын құрметтейтін болды. Тіпті, оның денсаулыққа пайдасын, адам ағзасын күшейтетін қасиетіне әбден көзі жеткен немістердің қымызды патенттеп алып, бие сүтінен дәрумендер жасайтыны, спортшыларын баптайтыны, бельгиялықтардың балмұздақ пен тәтті-дәмділер, Дания мен Францияда дәрілер дайындайтындықтары туралы деректерді қазір әркім-ақ біледі.Ата-бабаларымыздың бізге аманат еткен мирасын уақытында бағалағанымыз жөн.Аталарымыз бен әжелеріміздің ішкен-жегені нағыз дәрумендердің көзі болған.Кең жазира далада басып жайылған сиырдың сүті, түйенің шұбаты мен жылқының қымызы күш-қуаттың көзі осылар екен.Пайымдауымша,ұлттық тағамдарымыз бренд болуға тұрарлық.Бірақ, ол үшін инвестиция, басқа сөзбен қаржылай көмек, елді қызықтыру 1-ші жобада болғаны дұрыс.Сонымен қатар жаңа,қызықты ой-идеясы бар арнайы мамандар даярлаған жөн.Яғни, жұртты қызықтыратындай етіп жарнама жасау арқылы,ұлттық тағамдарымызды нарыққа шығара аламыз.Шығарған өнім сапалы жарнамасымен қатар пайдалы болса сұраныс молая түседі.Тіпті, біздер ішімдіктерді нарықтан шығарып,қымызды қоюмызға болады.Ұлттық бренд-Қазақстанның өзекті тақырыбы болып тұр.Бренд деп әр кім әр қалай айтады.Келешекте Қазақстанның атын не шығаратыны белгісіз.Таңдау қиын, дегенмен де ұлттық тағамдардың өнімділігін жетілдіретін фабрика ашқан жөн.
Әрі қарай

Рационал эгоизмнің 30 қағидасы (Соңғы бөлім)


Айыптымын. Мақала авторы Роб Брукер емес, Марк Анжела екен. Бастаған 30-дықтың соңғы ондығы. Осымен ұзаққа созылған тізімді бітіріп тастайық:

Жалғасы. Басы мұнда:

Бірінші бөлім

Екінші бөлім

Әрі қарай

Рационал эгоизмнің 30 қағидасы 2-ші бөлім

Сана мен сезім: Рационал эгоизмнің 30 қағидасы 2-ші бөлім
Адами құндылықтарды насихаттап, ой салуға келгенде, көне ақиқаттарды көтін басына, басын көтіне жапсырып, «үйтіңдер-де-бүйтіңдер, отқа басын үйтіңдер» деп тікелей бұйыратын директивалар тәсіліне қарағанда, жеке өзім, Шығыс метафоралары мен астарлы әфсаналарын әсерлірек деп ойлаймын. Айтпағын алдын ала шайнап беретін Крылов пен Ла-Фонтаньның мысалдарын, әрине, есепке алмадым.
Әрі қарай

Лұқман хакімнің ұлына айтқан өсиеті

Аллаһ Тағала Құран Кәрімде Лұқман хакімнің ұлына айтқан өсиетін келтіреді:
«Сол уақытта Лұқман өз ұлына үгіт бере отырып: „Әй ұлым! Аллаһқа серік қоспа! Күдіксіз серік қосу — орасан зор зұлымдық“ деді»(Луқман сүресі, 13-аят).
Әрі қарай

Ғибратты әңгіме - Туарег халқы

Туарег халқының әфсанасы: "Өсиет"

-Еее шешесстің, менің де демім бітті. Келіңдер нақтың, бір өсиет айтайын — депті хал үстіндегі шал балаларына. Он төрт баласы дереу жетіп келіпті.
— Маған бір шыбық әкеліңдер!-депті шал. Балаларының бірі дереу бір тал шыбық әкеп беріпті.
Әрі қарай

Манақ пен құлпынай



Ал бекер қарап отырғанша сендерге бір тәрбиелік-тәлімдік мәні терең, тағылымы мол әңгіме айтып берейін. Әйтпесе, іш пысып кетті. Не ғо, Жоха, анау газетті әперіп жіберші, әйтпесе, кө… оппа, пардон, арамызда дама бар екен, суық өтіп кетеді, елки. Ертең баласыз қалып жүремыз, уахахаха, на… кхм…
Әрі қарай

Оқысаңыз - өзіңіз..., оқымасаңыз - тағы өзіңіз...

АФоризмдер оқығанды жақсы көремін. Ұнаған ой-пкірілерді қойынкітапшама түртіп отырамын әрі.Мұны оқушы кезден «жабысқан» «доброкачественный» әдет десем болады. Құдайберді Бағашардың «Тағылым тамшылары» кітабын оқығанмын осыдан біраз бұрын. Сондағы жауһар ойлардың, кеңестердің сіздерге бір пайдасы тисін деген ниетпен ұсынып отырмын. Ұнаса, оқыңыздар, жазып алыңыздар. Ұнамаса, тағы өздеріңіз білесіздер…
Әрі қарай

Ақ шашты әжеден естіген бір өсиет

Бір қария:
— Балам үй сатып алғанда иесінен "өзің салдың ба? әлде "Әкең салды ма осы үйді ?" деп сұра,-дейді.
Баласы үй сатып алуға хабарландыру бойынша келеді, үй бағасы да дұрыс.Сосын иесінен сұрайды:
— Бұл үйді өзіңіз салдыңыз ба? жоқ Әкеңіз сады ма?,-деп.
— Әкем салған.
Келесі хабарландыру бойынша барса үйдің бағасы аса қымбат. Дәл сол сұрақты осы үйдің де иесіне қояды. Ол өзі салған екен.

Мораль: Әкенің еңбек терін балар бағалай бермейді…
Әрі қарай

Аманат. Өсиет

Аманат
Жасы келіп өлейін деп жатқан шал балаларын жанына шақырып алыпты. 1 ұлы және 1 қызы болса керек.
-Мен өлген соң сары сандыққа өзің ие бол ұлыммм…
Осы жерде кемпірі шыдай алмай кетіп,-Сандықты ұлына бергенді кімнен көрдің? Қызыңа бер-десе керек. сонда шал соңғы күшін жиып:
-Әй, кемпір өлейін деп жатқан мен бе, сен бе?-деген екен.

Өсиет
Әкесі өлейін деп жатып баласын шақырып алып соңғы сөзінде,:«Балам менің бір тілегім бар, орындайсың ба?»-депті. ажал аузындағы әке тілегін орындамайтын бала кемде-кем.
-Орындаймын әке!
-Ендеше менің аяғымдағы нәскиімді шешпей жерлет және мына қағазды жерлеп болған соң оқы, оған дейін оқыма- депті.
Шал өлді. Жерлеу рәсімі басталғанда баласы,"Әкемнің соңғы сөзі еді, нәскиімен жерлейік«деп өтінеді.Бірақ шариғат заңы бойынша қалай дүниеге келді, солай жерленеді ақыры.Әкесін жер қойнына тапсырған жігіт, оңаша жерге барып қағаздағы жазуды оқиды.
»Балам, өзің көргендегідей мен о дүниеге жыртық нәскиде алып кете алмадым. Дүниеге көп құныға берме" деген жазу бар екен әлгі қағазда.
Әрі қарай