Ескерту: Бұл материалды оқи отырып, өзіңіздің жасыңыз 21-ге толғанын автоматты түрде растайсыз және материалды оқу нәтижесінен туындауы мүмкін салдарына өзіңіз ғана жауап бересіз (енді мен емес қой), бақтың.

Ескерту #2: Бұл пост ешбір компанияның, ешбір брендтің мүддесін көздемейді, сәйкесінше — жарнамалық материал емес. Постты жазудағы мақсат — анағұрлым сапалы, анағұрлым жақсы (автордың ойынша) өнімді анықтау және өзіне сынақ жүргізу арқылы оқырмандар талғамының дұрыс қалыптасуына жанама түрде үлес қосу.

Іске кіріспес бұрын, мынаны анықтап алайықшы: Сыра дегеніміз не?

Сыра — арпа (немесе басқа да дәнді дақыл) жармасын ашыту арқылы алынған аз алкогольді сусын. Бұл жерде «аз алкогольді» және «сусын» дегенге баса назар аударсақ. Өйткені, сыра ешқашан, естисіз бе — ешқашан көп акогольді болмауы керек және сыра — ішімдік емес.

Менің жеке басымда сыра пайдалану… Жоқ, басынан бастайын: Иә, мен сыра тұтынамын. Иә, аз емес. Мен сыра тұтыну көздерімді 3 санатқа жіктей аламын: Өнімдерін өздері қайнататын «Pinta», «Бочонок» секілді пабтар, брендтелген шөлмектегі сыралар және «сыра нүктелерінде» сатылатын құйылмалы сыралар. Талғам қалыптастыруға жетерлік тәжірибемнен ұққаным — сыра неғұрлым аз алкогольді болса — сусындық мақсаты соғырлым тиімдірек, ал алкоголі көп болған сайын оның сусындық қасиеті де жойылып, ішімдікке бірден айналып шыға келеді. Сосын «бидайдың дәмі», «гардобтың дәмі» дегендей қоспалауыштардан ада болуы керек.

Сол себепті мен «Біз сыраны өзіміз қайнатамыз» деп мақтанатын пабтарға жоламауға тырысамын. Өйткені, олардың 0,5 литрлік саптыаяғынан кейін аяғығыңыз тәлтіректеп, тіліңіз күрмеліп масайып шыға келесіз. Отандық пабтар сыра қайнатуды білмейді — беттеріне айтайын! Сондықтан сыра барлары менің талқымнан бірден түсіп қалады. Құйылмалы сыраларды сынаудан да бас тартамын. Себеп: тауарлар ассортиментінің салыстыру экспериментін жасау үшін аз болуы. Мүмкін көп те шығар, бірақ өзім «Жигулевское», кейде «Шымкенттік» қана сатып алумен шектеледі екенмін. Сол себептен нысанамызды сыра зауыттарына бұрайық.

Алматыда мен білетін 3 сыра зауыты бар. Мен солардың негізгі өнімдерін салыстырып көрмекпін. Сондықтан алдын ала тағы ескерте кетейін: Бұл жерде брендтерді аттарын атап, түстерін түгендеп көрсетуге тура келеді (Тимурдың өзі кешірсін), бақтың. (Жоқ, онсыз болмайды Тимеке).

«Бір мезгілде әр түрлі сыраны ішуге болмайды», — дейді халық даналығы. Халық үшін бұндай құрбандыққа да дайынмын.

#1 КҮН. EFES KAZAKHSTAN.
Сынақ үшін ең танымал 3 брендті алу керек деп шештім. «Эфес-Қазақстан» маркетологы телефон арқылы өздерінің ең өтімді тауарларын атаудан бас тартты. Араға таныстарды салып (Жасасын ағайыншылдық!) бәрібір біліп алдым: қазақстандықтар «Кружка свежего», «Белый медведь» және «Bavaria» сыраларын ұнатады екен.


Мен үшін ең басты критерий — ішімділігі. Яғни, адам сыраны ішкенде жағымсыз дәмді сезбеуі керек және кем дегенде 1 шөлмекті қиналмай тауысуы керек. «Кружка свежего» — бір ұрттағаннан теріс ой туғызбады. Бастапқыда судың дәмі көбірек байқалады. Жұмсақ дәмінің арқасында жеңіл жүрді (қыздардың осы сыраға неге құмар екенін енді білдім).
Құрамындағы алкоголь мөлшері — 5 пайыз шамасында (ыдыста 4 пайыздан кем емес делінген).

Екінші ұртталғаны — «Белый медведь». Бір-екі жұтымнан ілік табу қиын. Дегенмен тіліңіз үйрене келе ащылықты сезе бастайсыз. Бірақ тым уытты деп те айтпас едім. Саптыаяққа толтыра құйып, ауыз толтыра ішкен сайын әлгі біртүрлі дәмнің әсері күшейе түседі. «Ақ аюмен» алысқа бармасыңыз анық — 1 шөлмектен кейін ішкіңіз келмей қалады.
Құрамындағы алкоголь мөлшері — 5 пайыз.

«Бавария» өзіне тән мінезін бірден танытты. Дәмі сондай жағымсыз көрінді. Көпшілік бұл сыраны неге көп таңдайтынын түсінбедім, бірақ мен екінші рет алмас едім.
Құрамындағы алкоголь мөлшері — 4,9 пайыз.

«Эфес-Қазақстанның» үш өніміне қатысты жалпы қорытпам:

Сыралардың әсері күштілеу болып шықты, масаңдау жағдайға жеткізді.

#2 КҮН. CARLSBERG KAZAKHSTAN
Компания өкілдері, менің қуанышыма орай — өте қағілез болып шықты. Қойған сауалдарыма барынша тез жауап алдым. Олардың айтуынша, «Жигулевское фирменное», «Большая кружка» және «Алма-Ата» ең көп өтімді тауарлар.


«Жигулевское фирменное» — дәмі жұмсақ, ішілуі тез болды. Шөл басатын қасиетке ие ме деп қалдым. Алкоголь мөлшері — 4,5%.

«Большая кружка» — өзінше бір тәтті дәмге ие екен. Жеңіл ішіледі. Дәмі аздап нан ба, әлде ашытқыны ма еске түсіреді, бірақ соншалықты көп емес. Алкоголь мөлшері — 4,4%.

«Алма-Ата». Дәмінен кінәрат табу қиын. Тек алкоголі азырақ болғанда — баға жетпес сыра болып шыға келеді екен. Бастапқыда білінбесе де, көбірек ішкеннен кейін болар-болмас күйікке ұқсас дәм сезіледі. Алкоголь мөлшері — 4,5%.

«Карлсберг Қазақстан» өнімдеріне қатысты былай деппін:

Видеодан байқаған шығарсыздар — бірінші күнгідей мас емеспін

#3 КҮН. ПЕРВЫЙ ПИВЗАВОД
Бұл компанияның ең танымал өнімдерін ресми ақпараттарға сүйене отырып таңдау мүмкін болмады. Зауыт кеңсесінен жауап ала алмадым, ортаға салатын таныстар да болмады. Сондықтан, өз тәжірибеме сүйеніп, көзге көбірек түсіп жүргендерін таңдадым. Таңдау кезінде тағы бір қиындық туындады — маңайдағы дүкендерден тек 2 өнімін ғана таба алдым. Барымен базар, бұл үшін мені ешкім қатты сөге қоймас деп ойлаймын.


Бірінші сыналғаны — «Пивзавод №1» (зауытпен аттас). Таза шөл қандыруға арналған, мен секілді рөлде көп жүретіндер үшін кешкі мезгілде теледидар сыздықтатып ұрттайтын, таңертең иісі шықпайтынына сенім беретін тауар екен. Тамақпен бірге жақсы жүрді.
Алкоголь құрамы — 4,4 пайыз.

Екіншісі — «Жигули барное». (Басқа «Жигулилермен» шатастырмаңыз, әр зауытта бір-бірден өз «Жигулиі» бар ма деп қалдым). Бірінші өніммен салыстырғанда ашқылтым, бірақ соншалықты қатты емес. Бұл да тез ішіледі. Дәмінен кінарат таба алмадым.
Алкоголь мөлшері — 4,5 пайыз.

Видеом не дейді екен:

Сонымен екеуі де бір деммен ішіліп кетті. Бастапқы екі күнде өткізген сынақтарда сыралар басқа тиіп, алкоголь уыты өзін сездіртсе, «Бірінші сыра зауытының» өнімдері тіпті алкоголь бар екенін байқатпады. Екеуін де ұнатып қалдым.

Қорытпамды әйелімнің сөзімен аяқтағым келеді: «Саған әйтеуір сылтау керек!». Жоқ, жаным — бұл да бір кішігірім өмірлік сынақ екен. Енді мен қандай сыра таңдау қажет екенін білемін. Бұрын бір үйреніп қалған көзтаныс бөтелкені ойланбастан ала беретін едім (мысалы «Балтика»). Енді үш күндік эксперименттің арқасында «Алма-Ата», «Жигули барное», «Пивзавод №1» секілді ішуге жеңіл, дәмі жағымды сыралардың бар екенін білдім. Сіздерге де бұл ақпарат пайдалы болады деп ойлаймын.

Айтпақшы, бірінші күні амалдың жоқтығынан фаворит санаған «Кружка свежего» — баққа кетті. Соңғы таңдаған сыралармен салыстыруға келмейді.

Ең бастысы, көшедегі ағалырымыздың мына дана сөзін ұмытпағайсыз: «Мас болу — мақсат емес». Мас болғыңыз келсе — арақ ішіңіз.

Тым жақсы отырыстың сәнін бұзып, демалысыңның мазасын кетіретін көңіл-күй лаңкестері, отырыс вандаллары туралы сөз қозғамақпын бүгін. Әлбетте олар айналаңызда бар. Оларды жақсы таны, отырыстарға шақырма.

ДӘСТҮРШІЛЕР

— Коламен ішуге болмайды ғой, жалпы ештеңе қоспа араққа!

Бұлар келе сала барлық нәрсеге тиісе бастайды. Тіскебасарлардың қате қолданысынан бастап, нені немен ішу керегін, нені ішпеу керегін айтып берекеңді кетіреді.

ҚОЯНДАР

— Қойэ, тұрайық, кеш болып қалды...

Бар ойлары тез-тез ішу, тез-тез кету. Өзі асығып тұрғасын не өзі дұрыстап ішпейді, өзгеге де ішкізбейді. Бұлармен ішіп, тез масайып қалғанша отырысқа шақырмаған жөн.

АШҚАРАҚТАР

— Ооооо, қарындас бір шанышқы беріп жіберіңізші және нан

Тіскебасар жаулары. Бір отырысқа жететін тіскебасарыңа ортақтасып, 2 минутта көзін құртады. Өзі арақ ішпейді.

ҚЫЗДАР


БҰҚАЛАР

— Жәй қарадың ба, брат? Пездессің ба не?

Алко көтере алмайтын типтер. Шамалы ішіп алып, бұқаланатын бұлар тек сен отырған үстелдің ғана мазасын кетірсе жақсы ғой. Көрші үстелдегі бейбіт тұрғындарға да секіре бастайды. Жоқ жерден мұның кесірінен өзіңе де таяқтың бір ұшы тиіп кетуі мүмкін. Таяқ жейтін жағдайға жетіп жатса араласпа, өз таяғын өзі жесін. Келесіде келмейтін болады.

ЖЫБЫРЛАҚТАР

— Қайдасыңдар, е? Қазір барамыз...

Астарынан су шыққандай, жыбырлап бір орында отыра алмайтындар. Бес минут отыра алмай бір мекеннен бір мекенге миграция жасауға бейім жандар. Караокеге барайық, Пәленшелер түгенше жерде отыр екен деп зайыпты алатындарды «Сен бара бер, шамалыдан кейін арттарыңнан барамыз» деп құтыла салу керек.

ЖЕЛІШІЛЕР

— Вайфай бар ма мына жерде?...

Келе сала қолдарынан смартфондарын тастамайтын малдар. Тамақтың ғана суретін емес, бірге отырғандардың бәрінің фотосын желіге салып жіберуі мүмкін мисыздар. Әңгімеге араласпай, бастарын телефондарынан көтермейтін бұлардың телефондарын бір жерлеріне тығып жібергісі келетін жалғыз мен емес шығармын?

Ескерту: Алкогольды көп қолдану — сіздің денсаулығыңызға зиян. Мақаланың мақсаты — алкогольды насихаттау емес.

Тойға бармайтын қазақ жоқ. Тойшыл емеспін деген қазақтың өзі кемінде 3 тойға баратын шығар бір жылда. Туған-туыстың, дос-жаранның тойына қонақ болуымды есептесем орта есеппен жылана 4 мәрте тойда қонақ болады екенмін.
Келіншегіміз баламен демалып отырған осы бір тұста жуанның жіңішкеруін, жіңішкенің үзілуін күтпей ауыздан кеп тұрған соң биыл беттің арын белбеуге түйіп асабалықты бұрқыратыңқырап жібердім. Енді жұмыстың кестесі қызар тұста сәл тоқтай тұрармыз. ол басқа әңгіме.
Біздің айтарымыз… Тойларда қонақ болып келіп, ән айта алмаса да керемет қалжың айтып кететін ағаларымыз болады. Тойдың әнектері дегеніміз, жан-жағынан сүзгіден өткен әнектер.

Бірде үйге көкемнің кіші қызы, яғни қарындасым кіріп келді. Жүзінде ыстық қуаныш пен бір күлкінің белгісі ойнаған. Жексенбіні пайдаланып ұйқымен ерте қоштасқым келмей, жастығымды жарымдай қып құшақтап жатқан мен оянып кеттім. Қарындасым маған амандасқаннан кейін, «Біздің әке арақты қоям деді»-деді күтпеген жерден. Мен де іштей қуанып,қарындасыма күліп қараған күйім де ойланып кеттім.

Кішкентай болса да отбасының берекелі болғанын қалайтын оның сәби жүрегіне қызықтым. Арада бірнеше айлар өтті. Әлгі арақты алысып жеңіпті деген «батыр» көкем, тағы да ащы суды төбесіне көтеріп, белгілі мұңдас, сырлас кейін соңында жекпе-жектегі қарсыласына айналатын адамдарымен үйінде отыр екен дегенді естідім. Өзі құмары қанғанша ішкені ештеңе емес,үйдегі тірліктің тұтқасы жеңгеме де тиісетінді шығарыпты. Жұмыстан шаршап келген жеңешеме «қасымда отырасың, ас пісір» деп түн ортасында тұрғызып алады екен.