Із
Бұл өмірге адам болып жаралған соң артыңа қандай да бір із тастап кетуің керек секілді.Секілді емес керек. Ауылыңдағы ағыны қатты өзенге аспалы көпір салсаң, кейінгі жұрт оны сенің ізің деп біліп, бір-біріне айтып жүреді.артыңда қалатын бала-шағаң, жақсылы-жаманды іс-әрекетіңнің барлығы ізің болып қала бермек.Бірақ, бүгінгі әңгімем бұл іздердің ешқайсысы емес.
***
Тілші болған соң ел ішін көп кезесің.Бірде жеңіл көлікпен, бірде ұшақпен, бірде пойызбен дегендей. Сондай сапарымның бірінде пойызда ойлы көзді, ат жақты, екі иығына екі кісі мінетіндей бір жігітпен таныстым деп бастасам жасандылық болып кетер."Қызық газетке" оқиға жазып отырғаным жоқ қой. Сонымен…
***
Белгілі бір себептермен Балқашқа жол түсті.Қайтар жолда көп жүкпен қайтатын болғандықтан.Жүк тасуға қолайлы, шығыны да аздау деп «Газель» жалдадым.Жүргізушісі біздер қатарлы жігіт екен. рөлде отырғанда да сәл еңкейіп күжірейіп отырғаны көрген адамның езуіне жымиыс әкелері анық. Өзін «Сашка» деп таныстырған жолсерігім әңгімеге келгенде ешкімнен қалыспайды екен. Түрлі әңгімелердің тиегін ағыттық. Жүргізушінің оң жағында отырғандықтан оң қолының сұқ саусағының буын тұсындағы ойыққа көзім еріксіз түсіп кетті. Онымды сашка да сезгендей, сәл жөткірініп алып,«Мына ІЗдің себебін айтайын ба?» деп сұрады.Жауабымды күтпестен хикаясын бастай жөнелді. Енді мен мен емес Сашкамын.Оқиғамды баяндай отырсам…
«Бала жастан бұзық болдым.Осынымды сезді ме әке-шешем техникалық білім беретін колледжден соң әскерге баруыма үзілді-кесілді қарсы болды.Барсам шынымен бірдеңеге ұрынуым мүмкін еді.Бірақ, тынышталған мен жопын. Екі күннің бірінде төбелесіп, біреудің басын жарып, болмаса өзім қызыл-ала қан болып келіп жүрдім.Әкемнің кенже інісінің(ағамның) қолында тұрдым.Әке-шеше ауылда.Қалада әр ненің басын бір шалып ауылға қайтпадым.Бір күні әдеттегідей төбелесіп оралдым.Үйге ертеректеу келсем керек аға -жеңгем шай ішіп отыр.Жандарына жайғастым. „Қолыңа не болған?“ деген ағамның сұрағынан кейін оң қолыма қарасам саусақтың буын тұсының сүйегі шодырайып тұр. Саусағымның сынбағаны өзіме аян, бұл не болды екен деп пласкауыспен жұлып алсам күрек тіс екен.Міне, бұл содан қалған із» деп әңгімесін аяқтады Сашка. "Үйленген соң қойдық қой бәрін" деп рахаттана бір күліп алған жолсерігіме қарап,«Дұрыс екен» дегеннен басқа ештеңе айтпаппын.
Әрі қарай
***
Тілші болған соң ел ішін көп кезесің.Бірде жеңіл көлікпен, бірде ұшақпен, бірде пойызбен дегендей. Сондай сапарымның бірінде пойызда ойлы көзді, ат жақты, екі иығына екі кісі мінетіндей бір жігітпен таныстым деп бастасам жасандылық болып кетер."Қызық газетке" оқиға жазып отырғаным жоқ қой. Сонымен…
***
Белгілі бір себептермен Балқашқа жол түсті.Қайтар жолда көп жүкпен қайтатын болғандықтан.Жүк тасуға қолайлы, шығыны да аздау деп «Газель» жалдадым.Жүргізушісі біздер қатарлы жігіт екен. рөлде отырғанда да сәл еңкейіп күжірейіп отырғаны көрген адамның езуіне жымиыс әкелері анық. Өзін «Сашка» деп таныстырған жолсерігім әңгімеге келгенде ешкімнен қалыспайды екен. Түрлі әңгімелердің тиегін ағыттық. Жүргізушінің оң жағында отырғандықтан оң қолының сұқ саусағының буын тұсындағы ойыққа көзім еріксіз түсіп кетті. Онымды сашка да сезгендей, сәл жөткірініп алып,«Мына ІЗдің себебін айтайын ба?» деп сұрады.Жауабымды күтпестен хикаясын бастай жөнелді. Енді мен мен емес Сашкамын.Оқиғамды баяндай отырсам…
«Бала жастан бұзық болдым.Осынымды сезді ме әке-шешем техникалық білім беретін колледжден соң әскерге баруыма үзілді-кесілді қарсы болды.Барсам шынымен бірдеңеге ұрынуым мүмкін еді.Бірақ, тынышталған мен жопын. Екі күннің бірінде төбелесіп, біреудің басын жарып, болмаса өзім қызыл-ала қан болып келіп жүрдім.Әкемнің кенже інісінің(ағамның) қолында тұрдым.Әке-шеше ауылда.Қалада әр ненің басын бір шалып ауылға қайтпадым.Бір күні әдеттегідей төбелесіп оралдым.Үйге ертеректеу келсем керек аға -жеңгем шай ішіп отыр.Жандарына жайғастым. „Қолыңа не болған?“ деген ағамның сұрағынан кейін оң қолыма қарасам саусақтың буын тұсының сүйегі шодырайып тұр. Саусағымның сынбағаны өзіме аян, бұл не болды екен деп пласкауыспен жұлып алсам күрек тіс екен.Міне, бұл содан қалған із» деп әңгімесін аяқтады Сашка. "Үйленген соң қойдық қой бәрін" деп рахаттана бір күліп алған жолсерігіме қарап,«Дұрыс екен» дегеннен басқа ештеңе айтпаппын.
