Доңғалақтың қолданыста пайда болуы жайлы бір жерден оқып едім. Түпнұсқасын қояйын деп, түйіншектерімнен таппадым. Есімде қалғаны: "Қаңлыдан ұл туса, ағашқа күн туады" — мәтелінің аржағында не тұр екен, деген ойдың келесі бір ойға душар қылғаны. Сол жерде доңғалақ жайлы әңгіме бар еді…
Халықтық жыл санау есебінде 12 жыл аты бар болса, олар туралы деректер VIII ғасырдағы “Күлтегін” ескерткіштері мен ХІ ғасырда өмір сүрген Махмұт Қашқаридың еңбектерінде кездеседі.
goroskopҚазақша жыл санау мен жыл қайыру кестесі бойынша жылдар бірінен соң бірі былай аталады: тышқан, сиыр, барыс, қоян, ұлу, жылан, жылқы, қой, мешін, тауық, ит, доңыз. Жыл басы қазақтарда тышқаннан және Наурыз айының 22-сінен басталып, ол он екі жыл бір айналғанда мүшел жасты құрайды. Алайда, адамның алғашқы мүшелі – 13 жас. Біз енді әр жылдың қысқаша анықтамасына тоқталсақ.
Көргендерді таңғалдыратын бұл жаңалықты ойлап тапқан Павлодар облысындағы Рождественка ауылының тұрғыны Николай Храмов деген азамат. Ол бала кезінен көңілінде сақтап жүрген балама жылу көзін табуға қатысты ой-қиялын есейген шағында шын мәнінде жүзеге асырды.
Мектепте оқып жүрген кезінде оның ата-анасы жергілікті жылу қазандықтарында от жағушы болып еңбек ететін. Николай мен інісі оларға көмектесіп жүріп, кәдімгі әк тастарын қып-қызыл көмір шоғына тастап қоятын.
Түрлері:
Дәрілік жаужапырақ – көпжылдық өсімдік, 0,5 -1 м биіктікке шейін өседі. Тамырлары көптармақты. Сабағы тікбағытталған төртқырлы көпбұтақты, бас жағы сәл еңкіштеніп(салбырап) өседі. Жапырақтары бір біріне қарама қарсы орналасып, сопақшаланған жұмыртқа тәрідес болады да қырлыар емшектеліп келеді: Сабақтың жоғары жағындағылары қанық жасыл түсте болса балағына қарай ашық жасыл түсті болып беттері түкшелермен көмкерілген. Гүлдері екі жынысты, ақ және күлгін түсте, ұсақ түрде болады. Гүл табақшасы жасыл, қоңырау тәрізделген; екі ерінді тәжі бар. Дәндері сопақшаланған ұзындығы 2мм диаметрі 1мм. 1000 дәннің салмағы 0,6 грамм
Су асты археологтары теңіз түбінен XVIII ғасырдың басындағы әйгілі болған қарақшы Эдврд Тичтің кемесінің якорін көтерді, бұл қарақшы ол кезде көпшілік арасында Қара Сақал аталатын.
Көтерілген якорьдің салмағы 1,5 тоннаға жуық. Ғалымдардың