Әрқандай боп жатқан құбылысқа, ырым-тыйымдарға ғылыми түсінік іздеп, түртіншектеп жүріп, «неге бұлай» деген сұрақтарымның үшеуіне жауап тауып алдым. Күнделікті ит тірлікте кездесетін жағдайлар ғой.

Жайдан-жай ерігіп отырып, миымызды төртөлшемді гиперкубтар, кванттық механика немесе қай-қайдағы шексіз қосындылар туралы ойлануға мәжбүрлесек, ол бүлік шығара бастайды. Және оның осылай дүрбелең салуы заңды. Өйткені, сұр түсті қойыртпақ- оңайға әдеттенгендіктен, күрделі басқатыруларға дайын емес. Күнделікті тұрмыста кездесетін мәселелерге ғана үйреніп қалған. Әйтсе де, соның өзінде миға тежеу салып, адастырып кететін қарапайым жағдаяттар да кездесіп жатады. Мәселен:

Жеңіл жүрісті қыздарға пәтерін жалға бергендер заңмен жауапқа тартылатын болады

Әкімшілік құқықбұзушылықтар жөніндегі Кодекске жаңа бап енгізілді. Ішкі істер министрлігі бүгін салынатын айыппұл көлемін жария етті. Атап айтқанда, жезөкшелерге жалға пәтер берген жеке тұлғалар 100 айлық есептік көрсеткіш, заңды тұлғалар 200, ал шағын және орта бизнес өкілдері 300 айлық есептік көрсеткіш көлемінде айыппұл төлейтін болады.

Тоңазыған білектерін ысқылап жіберген ол есікті асып, ішке кірді. Қара шашты, арықтау келгені орнынан тұрып, бұрылып кетті. Толықтауы қозғалмады.
-Нешеден?
-Бесеу
-Қайсың?
-Маған болмайд. Мынамен сөйлес.
-Саған неге болмайд?

Артық танау
Күнделікті өмірде көбіне мұрнымыздың екі тесігімен емес, тек біреуімен ғана дем аламыз.
Алты пенденің тек үшеуі ғана бір танау тесігімен тыныс алады. Аса кірпияз, алайда соншалық күтімсіз адам денесі танаудың екі тесігінен қатар емес, тек бірден-бірге алмастыра отырып, ауа өткізеді. Бұл жағдайдың периодты түрде қайталануы көп жағдайда дененің кеңістікте орналасу қалпына: көлденең, тігінен, бір жақ иығымен, етпетінен, шалқасынан жатқанда, денінің саулығына, ауадағы газдардың пайыздық үлес бойынша құрамына байланысты өзгеріп отырады.
Мұрында арнайы түктердің түрі бар, солар өз кезегінде тітіркенеді. Осылайша, ол түктер көлемін ұлғайтып, «белсенді емес» мұрын тесігін жауып қалады. Түрлі зерттеулерден белгілі болғандай, оң жақ танау тесігімен тыныстағанда қандағы глюкоза деңгейі жоғарылап, оттегін сіңіру де көбейетіні байқалған. Және де мидың оң жақ бөлігінің жұмыс белсенділігі күшейеді. Сол жақ тесікпен ауа қабылдағанда, кері жағдай қалыптасады.

Туған кезде берілген есімі: Альфредо Джеймс Пачино
Актер, 73 жаста, Нью-Йорк

Сізге бір оқиға айтып берейін. Бейсбол ойынын көруге барғым келді. Жалпы бейсболға барғанды жақсы көремін, сонау үш жасымда да атама еріп, жұрт қатарлы ойынды тамашалап, рахат алып қайтатынмын. Ал, қазір олай болмайды. Алаңға келіп, орныма отыра бергенімде таблоға менің атым жазылып шыға келеді. Мұны ақымақтыққа санамаймын, өйткені адамдар осылай ғой. Сол жолы өзгерек болды. Ойын күндіз еді, ал кешке бір жаққа баруым керек. Сондықтан алаңға ертерек келіп, дене қыздыру жаттығуларын қарап, бір-екі иннингті тамашалап, қайтып кетпек боп шештім. Қателігім сол, жаныма еріп баратын әйелдің де менің өзім сияқты танымал екендігін ескермеппін. Ойынға келіп, көлігімнен түсіп, күзетшіме «Багажниктен ескі-құсқы кепка табыла ма?» дедім. Ол қарап шығып, бір кепка мен көзілдірік алып шықты, сөйтіп: «Ей, Аль, мұнда не жатқанын қарашы! Ескі сақал бар екен!» дейді. Сақалды жапсырып алдым. Сол сәтте не ойлап алғанымды білмеймін. Бар ойым — жұрт көзіне түспеу болатын. Ойын басталды, отырмын. Бір кезде

Міне, бүгін Эдуард Сноуденнің Шереметьево әуежайында қамалып отырғанына апта болды. Осыбір экс-барлаушы ел мен елдің арасында "қысылып қалған" жалғыз жан емес. Әлем тарихында тағдырдың тәлкегімен әуежайдың транзиттік зонасында күнін өткізгендер баршылық. Солардың әлемге танылып, шу шығарып, дау тудырған алтауы мыналар:

Мехран Карими Нассери
Осынау саяси босқынның арқасында Стивен Спилбергтің «Терминал» көркем фильмі түсірілген. 1977 жылғы Ирандағы саяси наразылықтарға қатысты деп елден шығарылған оған төрт жыл өткен соң Бельгия жерінде саяси босқын мәртебесі беріледі. Еуродақ заңнамасы бойынша, Еуропа елдері аумағында саяси босқын атанғандар, кез келген Еуропа мемлекетінің азаматтығын алуға құқылы.
1986 жылы Ұлыбританиядағы туыстарына барып, сонда қалып қоймақ болған Мехран жол үстінде құжаттарын ұрлатып алады. Дымсыз қалған оны Хитроу әуежайынан Париждегі Шарль де Голльдің әуе айлағына қайтарады. Нассери сол жерде өзінің 18 жылын өткереді. Франциядан шығарып тастай алмайды, себебі ол бұл елге төлқұжатымен, заңды түрде енген. Бельгияға да орала алмайды, ол үшін төлқұжат қажет, ал оны алу үшін Бельгияға бару керек.
Тоғыз жыл өткен соң ғана Бельгия үкіметі ирандықты төлқұжатсыз қабылдауға дайын екендіктерін айтады. Бірақ, Нассери Ұлыбританияға кеткісі келеді. 2006 жылы қатты ауырғандықтан, әуежайдың маңындағы қонақүйге көшеді. Әлі күнге дейін сонда тұрып жатыр.

ЮТА штатындағы мына шөлді-қыратты мекен — Марс ғаламшарының тіршіліктен ада ландшафтын еске түсіреді. Дәл осы жерде марсиандық шөл дала зерттеу станциясы орналасқан. Жобаның басты мақсаты да сол, келер күндерде адамзаттың қызыл ғаламшарда әрекет ету мүмкіншіліктерін байқап көру. Мұнда түрлі тәжірибелер жүргізіліп, бұған қоса Марста және Айда пайдаланылатын техникалар ғарышқа жіберілместен бұрын, алдын-ала тексерістен өтеді.
Рейтер агенттігінің фотографы Jim Urquhart осы Жерде орналасқан Марсқа барып, ондағы тіршілікті көріп қайтқан екен.

Есте болса, керекте осыдан бірнеше күн бұрын «Аз әріпті 9 әңгіме» атты пост жазған болатынмын. Сол жазбадағы әңгімелер жайлы аз-маз түсінік бере кетсем: Негізі әлемдік әдебиетте қысқа, қысқа болғанда да өте қысқа әңгіме жазу тәжірибесі бар. 1980 жылы Ұлыбританияда «Drаbble» атты әңгіменің ерекше жанры пайда болған. Drаbbleда әңгіме 100 сөзден аспауы шарт, және осы 100 сөздің аясында шиеленісі, шарықтау шегі, шешімі бар әңгіме жазылу қажет. Бұл жанрдың көпшілік арасынан қолдау тапқаны себепті, «New Time» журналының редакторы Стив Мосс Drаbbleдің қатып қалған канондарына өзгерістер енгізіп, 1987 жылы байқау ұйымдастырады. Байқаудың атауы: «55 сөзден аспайтын әңгіме» деп аталады. Аты айтып тұрғандай, әңгімедегі сөз саны 55-тен аспау керек. Көп шығарма қатысады, сол әңгімелер жинақталып, «Құмарлық, махаббат, сатқындық, кек, өлтіру, үрей туралы әлемдегі ең қысқа әңгімелер» деген атпен кітап болып, басылып шығады. Өткен жазбада сол кітаптағы әңгімелердің ең танымалдарын аударып, ұсынған едім. Ал бүгін одан да қысқа, көлемі 10-15 сөзден аспайтын, ары кетсе 2-3 сөйлемнен құралған әңгімелерді жариялап отырмын. Жатталуға оңай, мағынасы бар, авторлары да белгілі, бастысы анекдот емес.

1. Бірде Эрнест Хемингуэй «Бірнеше сөзден тұратын, оқырманды бей-жай қалдырмайтын қысқа әңгіме жазамын» деп достарымен бәстескен дейді. Бәске құмар, боксшы жазушы сөзінде тұрып, өзінің атақты 6 сөзден тұратын әңгімесін жазған. Ағылшыншасы: «For sale: baby shoes. Never worn». Сөз саны санаулы болғандықтан, тікелей аударсақ:
«Балалар аяқ киімі сатылады. Ешқашан киілмеген.»

Дос қызым, Америкада жалғыздықтан емдейтін тамшылар ойлап табылғанын айтты Ол мұны «Галей Цахаль» тарататын «Алпыс секундта» бағдарламасынан естіпті. Ести сала, құрама штаттардағы әпкесіне: сол тамшылардың бір жәшігін сатып ал да, маған жібер,- деп хат жолдады.
«Галей Цахальдың» хабарлауынша, бұл тамшылар Американың Шығыс жағалауындағы барлық желілес дүкендерде сатылып жатыр. Нью-Йоркте де өтілімі жағынан нағыз хитке айналыпты. Спрей және тамшы түрінде шығады. Менің қызым, әпкесінен тамшы сықпыттағысын жіберуді өтінді. Ол, әрине жалғыз қалғысы келмейді. Дегенмен тамшыларды пайдаланбауына бұл да тоқтау болмақ емес.

Бұл әңгімелердің қай-қайсысынан да толықметражды фильмге сценарий жазуға болады. Сиырқұйымшақтанбаған мелодрама, комедия, тіпті болмаса философиялық тәмсіл де жасалады. Деталь қосып, кейіпкерлерін дамытып, романның көлеміне жеткізуге де жарайды. Әйткенмен, олай етіп қажет емес. Қысқалық-талант.

1. Джейн Орвис. «Терезе»
Ританы желкесіне пышақ тығып, артынан айдап өлтіріп кеткелі, Картер тек терезе алдында отырады.