Бұтағыма?!
Бұл мұжықтың шығармалары орталық баспасөзге басылып, жазушы дәргейі дәурендеп тұрған кездің өзінде Мәскеудің биік естетті әдеби ортасы мойындамаған жазушыны — орыстың деревнясы тұрмақ, қазақтың ауылын там-тұмдап қана танитын жиырма бірінші ғасырдағы мен не деп мойындауым керек?
«Классик» дейтін кім? Ал, "Әлемдік деңгейдегі классик" дейтін «bi2» айттыдан басқа критерийі бар ма?
Егер, он бес жылда бес том проза жазған, онда да киноповестер, болашақта сценарий боп қалауы мүмкін «недогон» повестер, өзі түсіріп үлгере алмаған фильм сценарийлерін «Любавины» сияқты құсық, «Я пришел дать вам волю» сияқты шытпақ романдар көлеміне дейін ұлғайта салған «прозаикты» "әлемдік деңгейдегі классик" десек, біткен шығармыз, нақ.
Әлбетте, Сіз әңгімелерін ғана оқып, әлемдік деңгей туралы және ең пезнесі — олай екенін біз мойындауға тиіс екеніміз жөнінде Бийск мұжығының бешпентін шайнап отырсыз. Әйтпесе, оның жазған жүзден аса әңгімесінің барлығын оқыған болсаңыз, олардың кейбірі — «нормалек» болғанымен. бәзбірі — «хуйня» деңгейіне де жетпейтінін байқаған боларсыз.
Шукшинға қатысты мойындауға болатын тұрарлық бір тұс бар, лібә. Ол — шындықты астарлап беруде, кеңес жазушыларының көбінен оқ бойы озық. Әлгі, батыстың әдебиеттанушылары осы кезеңдегі совет әдебиеті өкілдерін "қырқыншы синоним" әдісі арқылы оқу керек деп жейТ. Рас, нақ! Шукшинді сөйтіп оқысаңыз, сол кезіңіз не, дүр демократияның ортасында жүріп көбіміздің Алеша Бесконвойный болғымыз кеп жүргенін ұғар едіңіз де, "… тиіспіз!" дейтіндей ұраншыл-декларативті формадағы мәлімдеме жасамаған болар едіңіз… Лібә!
Әйтеуір ішіп кетпеген екен. Фотоға қарап адамгершілігін, қасына қарап ақылын, шашына қарап шампунін анықтай алмадым, бірақ сайтымыздағы нумерологтар, физиогномисттер мен бақсы балгерлерден қалысқым келмейд, бақ сынап көрейнш мен дые… көзі нашар көреді, есепке байланысты қызмет жасайды, тұқымында өжет кісілер болған, жасы шамамен отыз бірдегі жігіт сияқты.
Ия бұл бір херемет ойын болды, бүткіл керек қолданушылары тайлы — хуягы қалмай аттікін салысты, мәрені Нео атты жабағы мен Бальзам атты байтал қиып өтті, қалған мәстектер орта жолдан қалған болуы керек койотым біліп па нақтың
Сен Керекшіліктің түпкі мағынасын мүлде түсінбейсің. Керекинфошы болу деген ол ювижендықтардың “О казахи, зацените прикол на казахском нашел ха, хасы” емес. Керекинфо деген Іргетасақтың псевдоинтелектуалды талқылары, не Намыс.КЗ-тің ультракөтриоттық коменттері емес. Бұл саған arular.kz, вордпресс.ком не «мой мир» емес. Керекинфо адамдардың нағыз құбыжық кейіпін көрсететін орын, қатыгез, сезімсіз, немқұрайлы зымияндығын көрсетуіне болатын мекен.
Қыз күзгі балда жеңіліп қалды, біз күлеміз. Ғашық жігіт өзінің мұңын шағады, біз күлеміз. Кемпір төмен жылжыған эскалаторға міне алмай әлек, біз бұттан кетіп, тағы сұраймыз. Әділетсіздік, парақорлық, алкоголизм — біз күлеміз. Ұлтшылдық, түсініспеушілік, алалау, зорлық, балағат, себепсіз қақтығыстар — біздің ішегіміз қатады. Біз кез-келген жексұрынның тірлігіне бетіміз бүлк етпей қол қойып, қосыла кетуге дайынбыз. Біздің талғамдарымыз саналы қисынға негізделмеген, мақсатсыз даулар — біздің болмысымыз, біз — Қазнеттің бетпердесін шынайы кескініміз.
Мысалы, айына 25-мың долларға пол жуып, унитаз тазартасың десе керекшілердің арасында бірімен бірі төбелесіп тұрып таласатындар табыла ма деймін.
25-мың демей ақ, 15 мың десең жаға жыртысып бір біріне қастық қылатындар бар ма деймін.
Ал жеңіліп, жұмысқа тұра алмай қалғаны, барлық жерге «Біләд, пол жуып, унитаз тазартып жүр, менің ондайға арым бармады» дейтін шығар.
Әлгі, көне копейкасын «ешқашан жолда қалдырмаған, любой Бентлиіңнен жақсы» деп мақтайтындар сияқты.
шаянгершілікке?
— Бір тілім торт берші.
— Сен үнемі бір тілім нан сұраушы едің ғой.
— Бүгін туған күнім еді.
Бұл мұжықтың шығармалары орталық баспасөзге басылып, жазушы дәргейі дәурендеп тұрған кездің өзінде Мәскеудің биік естетті әдеби ортасы мойындамаған жазушыны — орыстың деревнясы тұрмақ, қазақтың ауылын там-тұмдап қана танитын жиырма бірінші ғасырдағы мен не деп мойындауым керек?
«Классик» дейтін кім? Ал, "Әлемдік деңгейдегі классик" дейтін «bi2» айттыдан басқа критерийі бар ма?
Егер, он бес жылда бес том проза жазған, онда да киноповестер, болашақта сценарий боп қалауы мүмкін «недогон» повестер, өзі түсіріп үлгере алмаған фильм сценарийлерін «Любавины» сияқты құсық, «Я пришел дать вам волю» сияқты шытпақ романдар көлеміне дейін ұлғайта салған «прозаикты» "әлемдік деңгейдегі классик" десек, біткен шығармыз, нақ.
Әлбетте, Сіз әңгімелерін ғана оқып, әлемдік деңгей туралы және ең пезнесі — олай екенін біз мойындауға тиіс екеніміз жөнінде Бийск мұжығының бешпентін шайнап отырсыз. Әйтпесе, оның жазған жүзден аса әңгімесінің барлығын оқыған болсаңыз, олардың кейбірі — «нормалек» болғанымен. бәзбірі — «хуйня» деңгейіне де жетпейтінін байқаған боларсыз.
Шукшинға қатысты мойындауға болатын тұрарлық бір тұс бар, лібә. Ол — шындықты астарлап беруде, кеңес жазушыларының көбінен оқ бойы озық. Әлгі, батыстың әдебиеттанушылары осы кезеңдегі совет әдебиеті өкілдерін "қырқыншы синоним" әдісі арқылы оқу керек деп жейТ. Рас, нақ! Шукшинді сөйтіп оқысаңыз, сол кезіңіз не, дүр демократияның ортасында жүріп көбіміздің Алеша Бесконвойный болғымыз кеп жүргенін ұғар едіңіз де, "… тиіспіз!" дейтіндей ұраншыл-декларативті формадағы мәлімдеме жасамаған болар едіңіз… Лібә!
ЗЫ. әдеттегідей сәтсіздік тілеймін херметті д ебатшылар шабыңдар шап!!!
Қыз күзгі балда жеңіліп қалды, біз күлеміз. Ғашық жігіт өзінің мұңын шағады, біз күлеміз. Кемпір төмен жылжыған эскалаторға міне алмай әлек, біз бұттан кетіп, тағы сұраймыз. Әділетсіздік, парақорлық, алкоголизм — біз күлеміз. Ұлтшылдық, түсініспеушілік, алалау, зорлық, балағат, себепсіз қақтығыстар — біздің ішегіміз қатады. Біз кез-келген жексұрынның тірлігіне бетіміз бүлк етпей қол қойып, қосыла кетуге дайынбыз. Біздің талғамдарымыз саналы қисынға негізделмеген, мақсатсыз даулар — біздің болмысымыз, біз — Қазнеттің бетпердесін шынайы кескініміз.
25-мың демей ақ, 15 мың десең жаға жыртысып бір біріне қастық қылатындар бар ма деймін.
Ал жеңіліп, жұмысқа тұра алмай қалғаны, барлық жерге «Біләд, пол жуып, унитаз тазартып жүр, менің ондайға арым бармады» дейтін шығар.
Әлгі, көне копейкасын «ешқашан жолда қалдырмаған, любой Бентлиіңнен жақсы» деп мақтайтындар сияқты.