Мерейтойлық форумның бірқатар негізгі спикерлерінің есімдері белгілі болды.
2019 жылдың 11-12 қарашасында «Назарбаев Орталығында» аймақтағы геосаясат пен қауіпсіздік мәселелерін талқылауға арналған үлкен алаң «Астана клубының» бесінші жылсайынғы отырысы өтеді. Екікүндік шара аясында дүниежүзіндегі ауқымды құрлықты не күтіп тұр және жаһандық үдерістер қай бағытқа қарай қарқын алуда деген маңызы сауалдар талқыға түседі.
Бесінші отырыстың тақырыбы: «Үлкен Еуразия: жаһандық ынтымақтастықтың жаңа құрылымы жолында».
Клубтың сараптамалық талқылауына АҚШ, Қытай және Ресей арасындағы қырғи-қабақтың ушығуы, сауда протекционизмі мен популистік көңіл-күйдің артуы, сондай-ақ Иран мен Солтүстік Корея төңірегінде жаңа шиеленістердің бой көрсетуі сынды мәселелер арқау болмақ.
Әсіресе, Еуразияда ынтымақтастықтың болашақ құрылымын қалыптастыруға үлкен көңіл бөлініп, жаһандық қауіпсіздіктің сын-тегеуріндеріне қарсы тұру жолдарын іздеу, сондай-ақ ядролық қаруды бақылаусыз тарату мәселелеріне назар аударылады.
Шара аясында Әлемдік экономика және саясат институты Астана клубының қолдауымен жаһанның жетекші сарапшыларының стратегиялық болжамын жинақтаған «Еуразия 2020 үшін 10 басты сын-қатер» рейтингісінің кезекті шығарылымы таныстырылады.
Астана клубының бесінші отырысындағы сессия тақырыптары:
«ӘЛЕМДІК ТӘРТІП(СІЗДІК): БОЛАШАҚ ТАРИХТЫ КІМ ЖАЗАДЫ?» «КӨППОЛЯРЛЫ ЕУРАЗИЯ: ҮЗДІКСІЗ ҚАҚТЫҒЫСТАР КЕҢІСТІГІ?» «САУДА СОҒЫСЫ ЖӘНЕ ПРОТЕКЦИОНИЗМ – ЖАҺАНДЫҚ ЭКОНОМИКАНЫҢ ЖАЙ-КҮЙІ НЕ БОЛМАҚ?» «ДҮНИЕЖҮЗІЛІК ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ЖАРЫС: ЖАҺАНДЫҚ ҚАҚТЫҒЫСТЫҢ ЖАҢА АЛАҢЫ» «ЯДРОЛЫҚ ҚАРУСЫЗДАНУДЫҢ ЖАҢА ТҰЖЫРЫМДАМАСЫ: НЕ ІСТЕУ КЕРЕК?» «ОРТАЛЫҚ АЗИЯ ЖАҺАНДЫҚ МҮДДЕЛЕР ТОҒЫСЫНДА: ХАРТЛЕНДТІҢ АРТЫҚШЫЛЫҚТАРЫ МЕН КЕМШІЛІКТЕРІ»
Кезекті басқосуға шартараптың 23 мемлекетінен геосаясат, экономика мен халықаралық қатынастар саласының маңдайалды сарапшылары ретінде мойындалған 50-ден астам халықаралық спикерлер қатысады деп күтілуде. Құрметті меймандардың қатарында — 3 бұрынғы мемлекет басшысы, 5 экс-премьер-министр, 10 министр және 1 Нобель сыйлығының лауреаты бар. Форумға қатысатын сарапшылардың географиясы кең. Атап айтсақ, АҚШ, Испания, Италия, Ресей, Жапония, Сербия, Австрия, Норвегия, Қытай, Үндістан, Бельгия, Ауғанстан, Швеция, Португалия, Оңтүстік Корея, Египет, Бангладеш, Словения, Қырғызстан, Иран, Ұлыбритания, Пәкістан елдері бар.
Қазақстанның Тұңғыш Президентінің төрағалығымен өтетін Клубтың пленарлық отырысы – іс-шараның негізгі өзегі «Үлкен Еуразияны құру: серіктестіктің жаңа үлгісі» тақырыбын қаузауға арналады.
Ағымдағы жылғы «Астана клубының» негізгі спикерлерінің құрамы:
Мұхаммед әл-БАРАДЕИ, Нобель сыйлығының лауреаты (2005), МАГАТЭ-нің Бас директоры (2013-2014), Египет Джейкоб ФРЕНКЕЛЬ, JP Morgan Chase International Директорлар кеңесінің төрағасы, 30 (G 30) халықаралық тобының төрағасы, Израиль Ұлттық банкінің төрағасы (1991—2000), АҚШ Жозе Мануэл БАРРОЗУ, Еуропалық Комиссия төрағасы (2004-2014 жж.), Goldman Sachs International атқарушы емес төрағасы, Португалия. Хамид КАРЗАЙ, Ауғанстан президенті (2001-2014), Ауғанстан. Хосе Луис САПАТЕРО, Испания премьер-министрі (2004-2011), Испания Ив ЛЕТЕРМ, Бельгия премьер-министрі (2008, 2009-2011), IDEA халықаралық институтының бас хатшысы, Бельгия. Шаукат АЗИЗ, Пәкістан премьер-министрі (2004-2007), Пәкістан. Данило ТЮРК, Словения президенті (2007-2012), Словения. ЮН Бёнсе, Корея Республикасының Сыртқы істер министрі (2013-2017), Оңтүстік Корея. Франко ФРАТТИНИ, Италияның Сыртқы істер министрі (2002-2004, 2008-2011), Италия. Михаил ФРАДКОВ, Ресей стратегиялық зерттеу институтының директоры, РФ Үкіметінің төрағасы (2004-2007), РФ Сыртқы барлау қызметінің директоры (2007-2016).
Шара ұйымдастырушысы — Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті — Елбасының Қоры және Әлемдік экономика және саясат институты.
«Астана клубының» миссиясы — Қазақстанның сыртқы саясатының басымдықтары тұрғысынан жаһандық күнтәртібін қалыптастыру үшін Еуразияның жетекші сарапшылары, саяси көшбасшылары мен дипломаттарын бір алаңға біріктіру.
«Астана клубының» жұмысына дәстүр бойынша Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті — Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев қатысады.
«Астана клубы» отырыстарының бір бөлігі «Chatham house» ережелеріне сәйкес өткізіледі. Бұл талқылаудың жабық сипатта өтуін сақтайды және қазіргі уақыттағы Еуразия мен әлемнің ең өзекті мәселелерінің өткір әрі ашық талқылануына мүмкіндік береді.
Осы жылдар ішінде клуб отырыстарына 40 елден 200-ден астам спикер қатысты.

Алматы қаласы қоғамдық даму басқармасының тапсырысы бойынша «Студенттер футбол лигасы» қоғамдық қоры ағымдағы жылдың қазан айының 14-18 жұлдыздары аралығында «Маралсай» демалыс үйінде Алматы қаласының белсенді, талантты жастарына және әлеуметтік жағдайы төмен отбасыдан шыққан жастарға арналған «#SmartJastar» атты жастар лагерін ұйымдастырды.

«#SmartJastar» лагерінің мақсаты: Алматыда болашағы зор және талантты жастарды қолдау, үлкен шығармашылық әлеуетті дамыту және жас ұрпақтың кәсіби дамуы үшін барлық жағдайларды жасау. Жастар арасында жаңа қазақстандық патриотизмді қалыптастыру, рухани-адамгершілік құндылықтарды түсіндіру және дамыту.

Лагерь аясында: Жастардың ораторлық, көшбасшылық қасиеттерін қалыптастыру үшін көптеген семинар-тренингтер, мастер класстар жоғары деңгейдегі спикер, тренерлердің қатысуларымен өткізілді. Сонымен қатар өз-өздеріне сенімділігін, батылдықтарын арттыру мақсатында жастар тимбилдингтерге, квест ойындарына, және салауатты өмір салтын сақтау мақсатында ұйымдастырылған спорттық шараларға белсене қатысты. Және де қосымша мотивация алуы үшін, жастар мен мәдениет және спорт саласында үлкен жетістіктерге жеткен тұлғалармен кездесу ұйымдастырылды.

Мерейтойлық саяси форум бесжылдық жұмысын қорытындылайды
«Астана клубы» халықаралық пікірталас алаңы бесінші басқосуын өткізеді. Әлемнің 50-ге жуық сақа саясаткері мен Еуразияның әйгілі зиялыларын, халықаралық қатынастар саласындағы үздік мамандарды бір жерге тоғыстыратын кезекті кездесу Қазақстанның бас қаласында биыл қарашаның 11-12 аралығында өтеді.
Іс-шараның ұйымдастырушылары Әлемдік экономика және саясат институты мен Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті — Елбасының Қоры.
Отырыстың күнтәртібіне Үлкен Еуразияның стратегиялық болашағы мен қауіпсіздіктің өзекті мәселелері қойылған. Бесінші сессия барысында клуб қатысушылары Еуразия мемлекеттері мен халықтарының даму жолында туындаған өзекті мәселелерін назарға алып, аймақтық ынтымақтастық үшін жаңа мүмкіндіктерді қарастырады және болашақ жоспарларға қатысты ой алмасады.
Тұжырымдамалық тұрғыда барлық талқылаулар басты мәселеге – Үлкен Еуразияда жаңа ынтымақтастық архитектурасын құруға арналады. Аталмыш тақырыпты таңдауға соңғы 70 жыл бойы халықаралық қатынастарда тұрақтылықты қамтамасыз еткен ғаламдық институттардың күйреуі мен құлдырауының ауқымды процестері себеп болып отыр.
Оның үстіне күйреудің шыңы дәл қазіргі кезеңге тап келуде. Ол ядролық қауіпсіздік саласындағы стратегиялық келісімдердің жойылуы, дүниежүзілік экономикада протекционизмнің үдеуі, сонымен қатар санкция салдарының ушығуы мәселелерінде анық көрініс табуда. Оған қоса, климаттың құбылуы жаңа ғаламдық қауіп-қатерге айналғаны жасырын емес.
Нәтижесінде, біздің дамуымыз қаншалықты тұрақты болатынына қатысты стратегиялық белгісіздік артып келеді. Осы мәселелердің барлығы ашық және шынайы талқылауды қажет етеді.
Әлемдік экономика және саясат институты әзірлеген «2020 жылғы Еуразия үшін ең үлкен 10 қатер» сараптамалық рейтингісінің екінші басылымы қатысушылар мен көпшілік назарына ұсынылады.
Тәуекелдер рейтингісіне арналған былтырғы бірінші басылым үлкен сұранысқа ие болғандықтан, ӘЭСИ клубтың кезекті отырысына жаңа басылымды дайындады. Рейтинг түзу барысында ӘЭСИ мамандары зерттеу жұмыстарына әлемнің үздік 40 сарапшыларын тартты.
Астана клубының қызметіне халықаралық деңгейде қызығушылық тууына, 2015 жылы құрылған қазақстандық пікір-сайыс алаңының қысқа мерзімде қазіргі заманның ең күрделі мәселелері бойынша Еуразияның барлық шешуші күшке ие ұйымдарының көзқарасын бір арнаға тоғыстыра білген нағыз жаһандық алаңға айналуы себеп. Бұл ретте Astana Club Қазақстанның көпвекторлы сыртқы саясатының жарқын көрінісі іспетті.
Ашылғалы бері клуб қызметіне әлемнің 40 елінен 200-ден астам сарапшылар қатысты. Оның ішінде АҚШ, Қытай, Ресей, Германия, Түркия, Ұлыбритания, Франция, Жапония, Оңтүстік Корея және т.б. елдердің өкілдері бар.
«Астана клубының» бесжылдық тарихындағы танымал саясаткерлер мен сарапшылар қатарында Жозе Мануэль Баррозу, Мұхаммед әл-Барадей, Ахмет Дәуітоғлы, Вацлав Клаус, Хамид Карзай, Джордж Фридман, Ян Моррис, Роберт Каплан және басқа да меймандар бар.
«Астана клубының» жылсайынғы отырыстарына Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев қатысып, келешекке қатысты кемел ойларын ортаға салады.
«Астана клубы» отырыстары аясындағы талқылаулар «үлкен еуразиялық пікірсайысты» қалыптастыру мен ілгерілетуде маңызды алаңға айналғанын атап өткен ләзім. Клубтың әр отырысы жаңа қалыптасып келе жатқан «Үлкен Еуразия» феноменінің осы және өзге де аспектілеріне арналады. Оның құрамына еуразиялық мегақұрлық шеңберіндегі Азия мен Еуропаның барлық мемлекеттері кіреді және олардың саясат, экономика, қауіпсізідк салаларындағы қарым-қатынастары тақырыптарға тұздық болмақ.
«Астана Клубының» 2015 жылы қарашада өткен алғашқы отырысы Еуразияның геоэкономикалық мәселелерін талқылауға арналды. Ал екінші отырыста Еуразия кеңістігіндегі алдағы өзгерістердің мүмкіндіктері мен қауіп-қатерлері сөз болды.
Клубтың 2017 жылғы үшінші отырысы «Үлкен Еуразия — 2027: текетірес немесе серіктестік» тақырыбында өтті. 2018 жылғы төртінші отырыста сарапшылар «Үлкен Еуразияға апарар жол: ортақ болашақты қалай құруға болады?» тақырыбын талқыға алды.
Клубтың мерейтойлық бесінші отырысында «Үлкен Еуразия: жаһандық ынтымақтастықтың жаңа архитектурасы жолында» тақырыбы назарға алынады.
Клубтың сараптамалық талқылауына АҚШ, Қытай және Ресей арасындағы қырғи-қабақтың ушығуы, сауда протекционизмі мен популистік көңіл-күйдің артуы, сондай-ақ әлемнің көптеген ыстық нүктелерінде жаңа шиеленістердің бой көрсетуі мәселелері арқау болмақ.
Бесінші басқосуда Еуразиядағы ынтымақтастықтың болашақ архитектурасын қалыптастыруға, сондай-ақ жаһандық ядролық-зымыран жарысы сынды жаһандық қауіпсіздіктің негізгі сын-қатерлеріне жауап іздеуге ерекше назар аударылады.

Жасыл экономика және экологияға күтіммен қарау – бұл соңғы 10 жылда әлемдік трендке айналған үрдіс. Мәселен, Еуропа елдері қоқысты түріне қарай іріктеп, электр қуатын үнемдейтін шамдарды пайдаланса, америкалық үкімет ауаны ластаушы кәсіпорындар мен өндірушілерге қатысты жазаны күшейткен. Бұл тұрғыда біздің мемлекет те қарап отырған жоқ. Жұртшылықтың бұл мәселеге назары ауып, табиғатты қорғайтын заңнамалар қабылданып жатыр.

Қоғамдық бастамалардың жәрдемі тиіп, жастар жағы да бұл істің басы-қасында. Экологияны қорғауға бағытталған акциялар мен сенбіліктерді ұйымдастырумен қатар, жас буын табиғатқа пайдасын әкелетін жаңа технологиялардың әлеуетін паш етіп келеді. Дегенмен, нақты жобалар мен бағдарламалардың жоқтығынан аталмыш идеялар жоспар түрінде қала береді.
Бұл жұмысты жүйеленедіру мақсатында жуырда елімізде «Берекелі жастар» әлеуметтік жобасы іске қосылды. Жобаның мақсаты – жастар арасында экологиялық мәдениеттің концепциясын жүзеге асыру. Жобада жас буынның қоршаған ортамен өзара байланысы жазылған.

Өзара қарым-қатынас қалай жүреді? Осы мәселе аясында жоба қатысушылары мардымды шешімдерді іздейді. Зейнет жасындағы қарттардың ауласын тазалап беру, өндіріс жетекшілеріне зауыттан шығатын зиянды қалдықтар жайлы түсіндірме жұмыстарын жүргізу сынды қарапайым бастамаларды іс жүзінде асырып жүр. Қоршаған ортаны қорғау үшін жасалып жатқан игі істердің үлкені-кішісі болмайды. Ең бастысы – жұдырықтай жұмылып, айналаға ұқыптылық таныту, басқалардың осыған назарын аудару болып табылады.

Әлеуметтік жобаның басты мақсаты – жастардың тазалықты түсінудегі танымын ашу мен қоршаған ортаға жауапкершілікпен қарау дағдысын дамыту. Жапония, Оңтүстік Корея, Швейцария, Норвегия, Финляндия сынды мемлекеттердің табиғатты қорғаудағы рационалды қарым-қатынасы біздің ел үшін үлгі боларлықтай. Яғни, су ресурстарын үнемдеу, баламалы қуат көздерін қолдану, қоқысты іріктеп жинау, қағаз пакеттерді қолдану тәрізді әрекеттердің нәтижелі болары анық.
«ЭКСПО» Халықаралық көрмесінен кейін елімізде «жасыл технологиялар» жаңа деңгейге көтерілді. Сол тың идеялардың иелері жастар екені анық. Игі идеялар орындаусыз қалмас үшін жастар арасында белсенділік пен бәсекелестік қажет. Сондықтан «Жасыл экономика» концепцияны қозғаушы күш болып табылады.

«Берекелі жастар» жобасында су, жер, биологиялық ресурстарды пайдаланудың тиімділігін арттыруға баса назар аударылды. Бұл өзекті тақырып. Ормандар, көлдер, қорықтарға бай кең байтақ елімізде жас мамандардың жетіспеуі өткір сезіледі. Экологиялық проблемаларды шешуге бағытталған мақсаты бар жас мамандарға лайықты еңбек ақы беріледі. Тек жаңа идеяларды өмірге енгізу қажет. Әрине, үйден жырақта еңбек етіп, өмірдің ыстығы мен ызғарына көнуге тура келеді. Алайда адал қызмет пен табандылық нәтижені ұзақ күттірмейді. Осылайша біз ресурстарымызды тиімсіз пайдаланудан сақтаймыз.
Міндеттердің жеке блогы – қолданыстағы инфрақұрылымды жаңғырту және жаңа инфрақұрылым салу. Жас инженерлер, құрылысшылар, зертханашылар, жобалаушылар – бұл істе басты күш. Олардың арқасында табиғатты қорғау үшін жаңа ғимараттар мен технологиялық шешімдер жасалады.

Қоршаған ортаға жаңа технологияларды енгізу мысалдарының бірі – Ақмола облысының Ақкөл қаласында сәтті іске асырылған Smart City жобасы дер едік. Қалада барлық қолданыстағы бейнебақылау, экологиялық мониторинг, энергия ресурстарын бақылау және есепке алу, жол трафигін басқару, өртке қарсы қауіпсіздік жүйелерінен мәліметтер жинауды жүзеге асыратын орталық жұмыс істейді, олар кейіннен Smart Aqkol ахуалдық орталығына жіберіледі.
Қалада есептегіштің көрсеткіштерін автоматты түрде беру мүмкіндігі бар су және электр энергиясын есептегіштер ауыстырылды. Ескі шамдардың орнына көшені жарықтандыру шамдары орнатылған, олар автоматты түрде қосылады және өшіріледі. Соның арқасында электр энергиясын үнемдеу 10% — ды құрады.

Мұндай зияткерлік жүйелер қалалық қызметтердің тиімді жұмыс істеуін, тұрғындардың қауіпсіздігі мен жайлылығын қамтамасыз етуге көмектеседі. Мұндай «ақылды қалалар» жақын арада еліміздің картасында көптеп пайда болады деп үміттенеміз.

Экологияның маңызды мәселесі – шығарындылар. Зауыттар мен фабрикаларды салу кезінде экологиялық стандарттарды сақтау, оларды бақылау қажет. Егер бұл салаға экологияны қорғаудың маңыздылығын түсінетін жастар келсе, бұдан барлығы тек қана ұтады: кәсіпкер, халық және табиғат.

Бұл ретте қоршаған ортаға қысымды жұмсартудың рентабельді жолдары арқылы халықтың әл-ауқаты мен қоршаған ортаның сапасын арттыру аса маңызды. Бұл тұрғыда экологияны қорғау бойынша көшбасшы елдердің тәжірибесін қабылдау маңызды. Мысалы, электр энергиясын жинақтау үшін Норвегия жел және электр станцияларын қалай пайдаланады? Мұны білген дұрыс. Бұл жобаға жас мамандар қалай қатысатыны да маңызды мәселе.

Жобаны сәтті жүзеге асырудың маңызды құрамдас бөлігі – жастарды экологиялық мәселелер, менеджмент, психология бойынша оқыту және ағарту. Сонымен қатар, ұтымдылық мәдениетін қалыптастыру бойынша ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізу қажет, бұл біздің басты міндетіміз десек, артық емес.

Біз осы және ел үшін маңызды басқа да міндеттерді табысты шешу жастардың тиімді қатысуынсыз мүмкін еместігін түсінуіміз керек. Бұл қатысудың тиімділік дәрежесі жастар елдің дамуындағы өз рөлін қаншалықты түсінеді, өз жауапкершілігін сезінеді және өз болашағы үшін шешім қабылдауға дайын. Бұл тұрғыда «Бберекелі жастар» маңызды рөл атқарады және біздің қоршаған ортаны сақтауға үлес қосады.

«Берекелі жастар» жобасының журналисті
Кәмшат Тойлыбаева

Бұл туралы Халықаралық «Qazaq kuresi» федерациясы, Қазақстан Республикасы Қазақ күресі федерациясы, өңірлік және шетелдік федерация мүшелерінің бірлескен отырысында талқыланды.
Жиын барысында қазақ күресінің өркендеуі, ондағы өзгерістер мәселелесі көтерілді. Федерация спорттық-техникалық комитетінің төрағасы Ж.Қоныспаев қазақ күресінің өркендеуі жолындағы олимпиадалық бағытта жасалынатын жұмыстар легін ұсынды. Оның айтуынша бүгінде қазақ күресін олимпиадалық ойындар қатарына енгізу үшін бірқатар жұмыстар атқару қажет. Осы орайда, Федерация ғылыми-әдістемелік комитетінің төрағасы Е.Мырзабосынов қазақ күресіндегі өзгерістерді ғылыми-кешендік жұмыс тобын құруды (терминдерді қалыптастыру, дайындық әдістеме жұмыстарын жүргізу, қазақ күресін мектеп бағдарламасына енгізу бағытында ұсыныстарын білдірді. Сонымен қатар, Е.Мырзабосынов қазақ күресінің Ережесіне өзгерістер мен толықтырулар енгізу қажеттігін айтты.
Қазақ күресінің даму тарихы тереңде жатыр. Той-домалақ, жиын-мерке, түрлі басқосулар палуандардың белдесуінсіз өткен емес. Қазіргі таңда елімізде жекпе-жек өнерін әлемдік бәсекеге лайықты спорт деңгейіне шығару маңызды міндеттердің біріне айналып отыр.
Сондықтан қазақ күресінің дамуына атсалысып жауапты тұлғалар ұлттық спорттың олимпиада қатарына енгізу үшін қажетті гақты қадамдарды атап, сол бойынша жұмыс тобын құрып үлгерді.
Бұқаралық ақпарат құралдарына берген сұхбатында Халықаралық «Qazaq kuresi» федерациясының президенті Қанат Бозымбаев «ұлттық спортымыздың олимпиадалық ойындар қатарынан табылуына бар күш-жігерімізді саламыз» деген болатын. Оның пікірінше, Халықаралық Федерацияның құрылғанына аз болса да, осы уақыт аралығында ауқымды шаралар мен нәтижелі жұмыстар атқарылды. Федерация құрамына Еуропа мен Азия елдерінің 28 ұлттық федерациясы кіреді. Есесіне әлемде ұлттық спортымызға қызығушылық танытқандар саны күн санап артуда.
Федерация жыл сайын халықаралық турнирлер мен іс-шаралар өткізуді дәстүрге айналдырған. Федерация құрылған 2 жыл ішінде: қазақ күресінен әлем чемпионаты-2017 (Астана, Қазақстан), 2018 жылы жаттықтырушылар мен төрешілерге арналған халықаралық семинар (Тбилиси, Грузия), Қазақ күресінен Еуропа чемпионаттары (Грузия мен Польша), 2018 жылы оқу-жаттығу жиыны (Алматы, Қазақстан), Азия чемпионаттары (Қазақстан мен Моңғолия), Федерация қолдауымен «Әлем барысы» турнирі өткізілді. Сондай-ақ, 2018 жылы — 3 ұлттық чемпионат өткізілсе, ұлттық чемпионаттар саны 10-нан асып түсті.
Әлбетте, қарқынды қолдаудың арқасында ұлттық спортымыз бүгінде әлемге кең насихатталып, үлкен танымалдылыққа ие. Қазақ күресімен Грузия, Қытай, Еуроодақ елдері, Иран және т.б. елдері айналыса бастады.

Это даст мощный толчок в развитии национального вида спорта...

«Нам надо ввести занятия по казах куресі в обязательную программу школьного образования, создавать школьные соревнования, клубные чемпионаты и многое другое. Это даст мощный толчок в развитии национального вида спорта. Ведь, казах куресі наше национальное достояние, которым мы должны гордиться. Для популяризации национального спорта есть необходимость интегрировать проекты по развитию казах куресі в единую Программу «Рухани жангыру» — утверждает советник Генерального секретаря федерации Улан Рыскул.

Напомним, что в городе Улан-Батор (Монголия) завершился чемпионат Азии по Qazaq kuresi. Организатором чемпионата Азии выступила Международная федерация по qazaq kuresi, которую возглавляет Канат Бозумбаев. Поддержку в проведении чемпионата Азии qazaq kuresi оказала компания Тенгизшевройл.

В чемпионате Азии приняли участие более 100 борцов из 11 стран: Китай, Япония, Индия, Пакистан, Узбекистан, Киргизстан, Монголия, Казахстан и другие.

Схватки на коврах прошли в 8 весовых категориях, медали разыграны также в абсолютных весовых категориях.
Всего в копилке Монголии 16 медалей: 5 золотых, 6 серебренных и 5 бронзовых медалей. На втором месте сборная Казахстана, у них 8 медалей: 3 золотых, 2 серебренных и 3 бронзовых медалей.

На сегодняшний день Международная федерация Qazaq kuresi – единственная общественная организация в Казахстане, имеющая не только международный статус, но и выступающая активным организатором турниров по qazaq kuresi на международном уровне. Несмотря на короткий срок существования Международной Федерации, проделана огромная работа. Всего в её составе — 30 национальных федераций стран Европы и Азии.

Ежегодно Федерация проводит международные турниры и мероприятия. За 2 года существования уже проведены: чемпионат мира по Qazaq kuresi 2017 (Астана, Казахстан), Международный семинар для тренеров и судей 2018 (Тбилиси, Грузия), учебно-тренировочный сбор 2018 (Алматы, Казахстан), Чемпионаты Европы по Qazaq kuresi 2018 г. (Батуми, Грузия) и 2019 г. (Вроцлав, Польша), Чемпионаты Азии 2018 г.(Астана, Казахстан) и 2019 г. (Улан-батор, Монголия), также планируется проведение ІІ чемпионата мира Qazaq kuresi.

Необходимо отметить, что С 2016 года ЮНЕСКО внесла казах куресі в репрезентативный список нематериального культурного наследия человечества.

Бұл ретте көптеген мектепаралық сайыстар, клубтарда чемпионаттар ұйымдастырған жөн...

«Қазақ күресін мектеп бағдарламасына енгізу қажет, көптеген мектепаралық сайыстар, клубтарда чемпионаттар ұйымдастырған жөн. Бұл ұлттық спортымыздың дамуына ықпал етеді. Өйткені, қазақ күресі ұлтымыздың абыройы, халқымыздың қазынасы, біздің мақтан тұтар байлығымыз. Демек, біздің алдымыздағы мақсат – оны жоғалтып алмай, керісінше одан әрі дамыту. Бұл ретте, қазақ күресін дамытуды «Рухани жаңғыру» бағдарламасына қосса игі» — дейді Халықаралық Qazaq kuresi федерациясының бас хатшы кеңесшісі Ұлан Рысқұл.

Айта кету керек, жуырда ғана Моңғолияның Ұлан-Батыр қаласында қазақ күресінен Азия чемпионаты өтті. Чемпионаттың басты ұйымдастырушысы Халықаралық Qazaq kuresi федерациясы болса, оған Тенгизшевройл компаниясы қолдау көрсеткен болатын.

Чемпионат қорытындысы бойыша жалпы есепте Қазақстан құрамасы екінші орынды иеленді. Бірінші орын 16 медальмен Моңғолия құрамасында.

Жалпы, Халықаралық қазақ күресі федерациясы – ұлттық спорт түрін әлемдік деңгейде дамытып, халықаралық серіктестер мен спортшылардың басын біріктіріп жүрген бірлестік. Халықаралық Федерацияның құрылғанына аз болса да, осы уақыт аралығында ауқымды шаралар мен нәтижелі жұмыстар атқарылды. Оның үстіне, әлем бойынша да ұлттық спортымызға қызығушылық танытқандар саны күн санап артуда.

Үстіміздегі жылы қазақ күресінен халықаралық федерацияның құрылғанына 2 жыл толды. Осы күні федерация әлем бойынша өз одақтастарын жинай алатын, шетелде ұлттық күрестен беделді турнирлерді өткізетін жалғыз спорт федерациясы атанған. Федерация құрамына 29 шет ел және екі халықаралық спорт ұйымдары кірді. Жақын арада тағы 10 шетелдік мемлекет қосылады деген сенім бар.

Еуропа және Әлем чемпионаттарын сәтті ұйымдастырғаннан кейін, Халықаралық федерация жазғы Олимпиада ойындарының бағдарламасына қазақ күресін қосуға ынталы.

Сегодня в городе Улан-Батор (Монголия) завершился чемпионат Азии по Qazaq kuresi.
Организатором чемпионата Азии выступает Международная федерация по qazaq kuresi, которую возглавляет Канат Бозумбаев.
В чемпионате Азии приняли участие более 100 борцов из 11 стран: Китай, Япония, Индия, Пакистан, Узбекистан, Киргизстан, Монголия, Казахстан и другие.
Схватки на коврах прошли в 8 весовых категориях, медали разыграны также в абсолютных весовых категориях.
«Чемпионат Азии прошел на уровне. Xотелось бы отдельно поблагодарить Президента Монголии Халтмаагийн Баттулга, Министерство образования, науки, культуры и спорта Монголии в лице Директора департамента физической культуры и спорта Энэбиш Мунхбилэг, Президента Федерации Азии Qazaq kuresi Хашбаатар Цагаанбаатар. В целом, работа велась планомерно, Международная федерация по qazaq kuresi создала максимально комфортные условия для соревнований. Отрадно, что растет не только география стран-участниц, но прогрессирует и популярность исконно казахской борьбы qazaq kuresi. В некоторых странах — Иране, Грузии открыты детские клубы по казах куресі», — сказал советник Генерального секретаря Международной федерации по qazaq kuresi Улан Рыскул.
Итак имена победителей:
По весовой категории 55 кг.
1 место — Tutkyshev Nariman (Казахстан);
2-место — Davaanyam Bukhchuluun (Монголия);
3-место — Amarsanaa Khatansaikhan (Монголия) и Erdangchaolu (Китай).
По весовой категории 60 кг.:
1-место Khuanbay Yelaman (KAZ);
2-место Battseren Enebish (MGL);
3-место Nurddinov Shokhrukh (UZB) и Purevdagva (MGL).
По весовой категории 66 кг.
1-место Batzaya Erdenebayar (MGL);
2-место Bold Sambuunyam (MGL);
3-место Huseynzoda Muhammadrajab (TJK) и Zhaanbayev Nurzhigit (KGZ).
По весовой 74 кг.
1-место Sato Yuya (JPN);
2-место Bat-Erdene Purevdavaa (MGL);
3-место Nurddinov Shokhrukh (UZB) и Sanjmyatav Bayartuvshin(KAZ).
По весовой категории 82 кг.
1-место Batzaya Erdenebayar (MGL);
2-место Eskandari Mostafa (IRN);
3-место Yessenov Zhaidarbay (KAZ) и Batmunkh Altansukh (MGL).
По весовой категории 90 кг.
1-место Erdentogtokh Tumennasan (MGL);
2-место BatnasanTengis (MGL);
3-место Rysbay Ayan(KAZ) и Ikromov Sarvar (UZB).
По весовой категории 100 кг.
1-место Issagabylov Maksat (KAZ);
2-место GAN Tuvshijargal (MGL);
3-место Juraev Ilkhom (UZB) и Delger Tserennyam (MGL).
По весовой категории 100+ кг.
1-место Byeryedmurat Syerik (MGL);
2-место Seiten Aibat (KAZ);
3-место Khutag Tsogtgerel (MGL) и Kurbonaliev Dadakhon (TJK).
DORJ Anar стал победителем Чемпионата Азии qazaq kuresi в абсолютном весе.
Всего в копилке Монголии 16 медалей: 5 золотых, 6 серебренных и 5 бронзовых медалей. На втором месте сборная Казахстана, у них 8 медалей: 3 золотых, 2 серебренных и 3 бронзовых медалей.
Международная федерация по qazaq kuresi является единственной спортивной федерацией, которая самостоятельно проводит турниры за пределами Респубдики Казахстан, объединив национальные федерации.

Поддержали проект ТШО, ERG.
Пресс-служба Международной федерации по Qazaq kuresi

Бүгін Ұлан-Батыр қаласында (Моңғолия) Qazaq kuresi-нен Азия чемпионаты тәмамдалды, деп хабарлайды Qazaq kuresi Халықаралық федерациясының баспасөз қызметі.
Азия чемпионатының ұйымдастырушысы – Халықаралық Qazaq kuresi федерациясы. Федерация президенті Қанат Бозымбаев.
Чемпионатқа Қытай, Үндістан, Пәкістан, Корея, Жапония, Моңғолия, Өзбекстан, Қырғызстан, Қазақстан сияқты 11 мемлекеттен 100-ге жуық спортшы қатысты.
Бозкілемде кездесулер сегіз салмақ дәрежесінде өтті. Сондай-ақ, абсолют салмақ дәрежесінде де медальдар сарапқа салынды.
«Бүгінгі чемпионатқа Қытай, Үндістан, Пәкістан, Корея, Жапония сияқты 11 мемлекеттен 100-ге жуық спортшы қатысып отыр. Халықаралық қазақ күресі федерациясы ұлттық спорт түрінің шетелдерде дамуы мен көркеюі бағытында қарқынды жұмыс жасап келеді. Бүгінде Грузия, Қытай, Иран мемлекеттерінде қазақ күресі федерациялары бар. Бұл ретте, осындай ауқымды іс шараны ұйымдастыруға атсалысқан Моңғолия Президенті Халтмаагийн Баттулга мырзаға, Моңғолия Білім, мәдениет, ғылым және спорт министрлігіне, оның ішінде Дене шынықтыру және спорт бөлімінің директоры Энэбиш Мунхбилэгке, қазақ күресінен Азияда федерациясының Президенті Хашбаатар Цагаанбаатарға ерекше алғыс білдіргіміз келеді», — деді Халықаралық Qazaq kuresi федерациясының Бас хатшы кеңесшісі Ұлан Рысқұл.
Сонымен жеңімпаздар тізімі:
55 келі салмақта
1-орын — Tutkyshev Nariman (Қазақстан);
2-орын — Davaanyam Bukhchuluun (Моңғолия);
3-орын — Amarsanaa Khatansaikhan (Моңғолия) және Erdangchaolu (Қытай).
60 келі салмақта:
1-орын Khuanbay Yelaman (KAZ);
2-орын Battseren Enebish (MGL);
3-орын Nurddinov Shokhrukh (UZB) және Purevdagva (MGL).
66 келі салмақта:
І-орын Batzaya Erdenebayar (MGL);
2-орын Bold Sambuunyam (MGL);
3-орын Huseynzoda Muhammadrajab (TJK) және Zhaanbayev Nurzhigit (KGZ).
74 келі салмақта:
1-орын Sato Yuya (JPN);
2-орын Bat-Erdene Purevdavaa (MGL);
3-орын Nurddinov Shokhrukh (UZB) және Sanjmyatav Bayartuvshin(KAZ)
82 келі салмақта:
1-орын Bayanmunkh Gaajadamba (MGL);
2-орын Eskandari Mostafa (IRN);
3-орын Yessenov Zhaidarbay (KAZ) және Batmunkh Altansukh (MGL).
90 келі салмақта:
1-орын Erdentogtokh Tumennasan (MGL);
2-орын BatnasanTengis (MGL);
3-орын Rysbay Ayan(KAZ) и Ikromov Sarvar (UZB).
100 келі салмақта:
1-орын Issagabylov Maksat (KAZ);
2-орын GAN Tuvshijargal (MGL);
3-орын Juraev Ilkhom (UZB) и Delger Tserennyam (MGL).
100+ келі салмақта:
1-орын Byeryedmurat Syerik (MGL);
2-орын Seiten Aibat (KAZ);
3-орын Khutag Tsogtgerel (MGL) и Kurbonaliev Dadakhon (TJK).
DORJ Anar Моңғолияда өтіп жатқан қазақ күресінен Азия чемпионатында түйе палуан атанды.
Сонымен қорытындылай келгенде, Моңғолия палуандарында 16 медаль: 5 алтын, 6 күміс және 5 қола медаль бар. Екінші орында Қазақстан құрамасы, оларда 8 медаль: 3 алтын, 2 күміс және 3 қола медаль иеленді.
Бүгінде Халықаралық Qazaq kuresi федерациясы ұлттық федерацияларды біріктіруші, Қазақстан Республикасынан тысқары елдерде турнир өткізетін жалғыз федерация болып отыр.

Жобаны ТШО, ERG қолдады.

АҚШ-тың бірегей тәжірибесін зерттей келе, «Kazakh Tourism» ҰК» акционерлік қоғамы Іле-Алатау, Шарын және Көлсай көлдері ұлттық парктеріне енгізуді көздеді. Осы мақсатқа қол жеткізу үшін еліміздің Мәдениет және спорт министрі Ақтоты Райымқұлова мен Экология, геология және табиғи ресурстар министрі Мағзұм Мырзағалиевтің қатысуымен үш бірдей келісім жасалды. Атап айтқанда, «Kazakh Tourism» ұлттық компаниясы «Шарын мемлекеттік ұлттық табиғи паркі» мемлекеттік мекемесімен бірлескен жұмыс туралы келісімге қол қойды. Дәл сондай келісімдер «Іле-Алатау мемлекеттік ұлттық табиғи паркі» және «Көлсай көлдері» мемлекеттік ұлттық табиғи паркі» республикалық мемлекеттік мекемелерімен де жасалды.
«Тұмса табиғаты көз тартатын Қазақстанның шетелдік туристердің қайта айналып келгісі келетіндей құдыреті бар. Сондықтан, ұлттық парктердегі туризмді жаңа деңгейге шығару –қазіргі заман талабы» — деп мәдениет және спорт министрі Ақтоты Рахметоллақызы өз сөзінде атап өтті. Өз кезегінде, Экология, геология және табиғи ресурстар министрі Мағзұм Маратұлы қос ведомствоның бақылауындағы жобалар жемісті боларына сенім білдірді. «Қолға алынған шара ортақ мүдде үшін тиісті дәрежеде орындалуы тиіс. Сол себепті, экологиялық туризмді дамыту жолында бірлесе қызмет атқаруға дайынбыз».
Аталған келісімдер аясында Қазақстандағы туризмді дамытудың тың әдістерін әзірлеу жоспарланған. Яғни, туристтік әлеуетті арттыруға бағытталған оңтайлы инфрақұрылым жобалары пысықталатын болады. Негізгі мақсат — ұлттық парктердегі бірегей экологиялық жүйені сақтай отырып, туристердің белсенді демалысын ұйымдастыру. Айта кетерлігі, бұл іске білікті халықаралық сарапшылар және экологиялық туризм саласындағы ұйымдар тартылады. Сондай-ақ, инвестиция тарту үшін нақты аумақтар белгіленетін болады. Қанатқақты жобалар сәтімен іске асқан жағдайда, бұл тәжірибе міндетті түрде еліміздегі барлық ұлттық парктерге енгізілетін болады.
Осылайша, экологиялық туризмді дамытудың жаңа үлгісін енгізу арқылы 2025 жылға дейін туристердің санын 1,3 млн –нан 3,4 млн-ға жеткізу көзделіп отыр. Бірлескен жобаларды жүзеге асыру барысында 20 мың жаңа жұмыс орнын құру және алдағы 5-7 жылда 100 млрд.теңге көлеміндегі инвестиция тарту жоспарлануда. Бұл өз кезегінде, туризмнің дамуына үлес қосатын кәсіпкерлердің жұмысын жүйелі жолға қоюға мүмкіндік бермек.
Қосымша ақпарат: ҚР Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі мен ҚР Мәдениет және спорт министрлігі Ұлттық парктер аумағындағы флора мен фаунаны сақтай отыра, туризмді тұрақты дамыту бірлесе жайлы өзара келісімге келді. Қазақстан Республикасының ұлттық парктеріндегі экологиялық туризмді дамытуға бағытталған барлық іс-шаралар 2019-2025 жылдарға арналған Қазақстан Республикасындағы туризмді дамыту бойынша мемлекеттік бағдарламада белгіленген. Мемлекеттік бағдарлама Қазақстан Республикасының №360 қаулысымен 2019 жылдың 31-мамырында бекітілді.
Жалпы, еліміздегі ұлттық парктер ерекше қорғауға алынған табиғи аумақтарға жатады. Олардың қызметі тиісті заң негізінде іске асырылады. (Ерекше қорғауға алынған табиғи территориялары еліміздің 9 % аумағын, яғни 24,7 млн. Гектарды қамтиды.)
Қазіргі таңда елімізде мемлекеттік қорықтар кешендері, нысандар мен табиғи ресурстар қорын сақтауды қамтамасыз ететін 13 Ұлттық парк жұмыс істейді.
Статистикалық мәлімет бойынша, ұлттық парктерде жыл сайын демалатын туристер саны шамамен 8% құрайды. 2018 жылғы мәлімет бойынша 1,3 миллион халық демалысын ұлттық парктерде өткізген. Айта кетерлігі, бүгінде аталған жерлердегі инфрақұрылымның әлсіз дамуы ұлттық парктердегі экологиялық туризмнің дамуына қол байлау болып отыр.