Интернет-журналистика – дәстүрлі ақпарат құралдарының біріккен тұсы екені белгілі. Сондықтан мәтінге қоса аудио және видеоподкаст жасай білу, жедел түрде фото өңдеп жіберу машықтарын кез-келген интернет-журналист меңгеруі тиіс. Осы орайда интернет-журналистикаға енді қадам басқан жас мамандар үшін пайдалы болатын 3 онлайн-сабақ ұсынғым келіп отыр. Сабақтардың алғашқысы аудио өңдеуге арналса, екіншісінде видеоподкаст жасау негіздеріне тоқталамын. Екі жағдайда да тегін таратылатын бағдарламалар пайдаланылады. Үшінші қысқаша сабақта суретті тегін онлайн-сервисте жедел өңдеуді көрсетемін. Сонымен, кеттік!

1. Audacity бағдарламасында қарапайым аудиоподкаст жасау (Audacity-ді жүктеп алыңыз):



2. Freemake Video Converter бағдарламасымен жұмыс жасау (Freemake Video Converter-ді жүктеп алыңыз):


3. Fotor.com онлайн-сервисінде фото өңдеу:



Назарларыңызға тағы да рахмет!

Пікір қалдыра отырыңыздар, сабақтар сіздерге ұнаса, жалғастырамын

Скринкаст CamStudio Open Sourсe бағдарламасының көмегімен жасалды.

Астанамыз күн санап өсіп келеді. Өскен сайын қалаға келетін қонақтар саны да артуда. Алматыдағыдай керемет табиғат, көңіл көтеру орындары болмаса да, мәдени орындар (театр, музейлер) көптеп ашылуда. Дегенмен қалаға келгендердің басым бөлігі ең алдымен «Хан шатыр» немесе «Керуенге» беттері анық. Бұл екеуі – қаламыздың басты сауда және ойын-сауық орталықтары. Сыртқы архитектурасы мен ішкі безендірілуі жағынан талайды таңдай қақтырады. Ал басқа қандай артықшылықтары бар екен? Бір-бірімен де салыстырып көрейік.

Орналасуы
Негізі екеуі де сол жағалауда, бір-бірінен бәлендей қашық та емес. Дегенмен «Керуеннің» орналасу орны қолайлырақ, меніңше. Дәл қасында Бәйтерек те тиіп тұр. Жаяу қыдырыстайтын «Нұржол» бульварының ең әсем жерлері осы Керуенді жағалайды.

«Керуен»-«Хан шатыр» 1:0.

Дария, қала тұрғыны: «Мен үшін «Керуен» ыстық. Өйткені «Керуен» — алғашқы таныстықтардың басталған жері.»

Шопинг
Негізінен мұндай сауда орталықтарында бірдей брендті бутиктер болатыны себепті, баға жағынан айырмашылық жоқтың қасы. Алайда «Хан шатырдың» басымдығы – бутиктер саны әлдеқайда көп, сондықтан ұсыныс та мол. Ауылдағы кішкентай бауырларыма көңілге қонымды бағамен базарлық алатын «LC Waikiki» бутигі «Керуенде», мысалы, жоқ. Киім-кешектен бөлек түрлі сирек бұйымдар, тұрмысқа қажетті заттардың бәрі осы жерде.
Мақсатыңыз тек қана сауда-саттық болса, еш ойланбастан «Хан шатырға» барыңыз. Қолжетімді бағамен іздегеніңізді табатыныңызға сенімім мол.

Осылайша «Керуен»-«Хан шатыр» 1:1.

Асаубек, қала тұрғыны: «Хан шатыр» жақсы ғой. Іздегеніңді (тауар) жылдам табасың, көңіл көтеруге де ыңғайлы. Бағалары да көңілге қонымды.

Сауық
Балаларды ойнатуға «Хан Шатырда» аттракциондар көбірек. Сонымен қатар әдеттегі «Хэппилон», «Бэбилон» тектес ойыншықтардан бөлек мұнда «Dinopark», «Құбыжықтарды аулау» қорқыныш бөлмесі бар. Балалардың ойыннан жалықпайтыны белгілі ғой, дегенмен абайлаңыз, өзіңіз шаршап, әбден басыңыз ауыруы мүмкін.
«Хан шатырда» сонымен қатар «Sky beach club» жасанды тропикалық жағажайы бар. Өздерінің айтуынша, құмы Мальдив түбектерінен әкелінген.
«Хан шатырдың» бірінші қабат холының кеңдігі себепті апта сайын түрлі концерттер, қайырымдылық шаралары өтіп тұрады. Есесіне қаладағы бірден-бір энтузиастік ұлттық шоу — домбыра пати әр бейсенбі сайын «Керуеннің» алдында өтеді. Өкініштісі, тек қана жаз маусымында.
Екі кешенде де кинотеатр бар. Бірақ 3D IMAX — тек қана «Керуенде». Қала жастары кино көруге негізінен «Керуенге» барады. Оған себеп келесі пунктте. Ал әзірге екеуіне де бір-бір ұпайдан қостым,

«Керуен»-«Хан шатыр» 2:2.

Саясат, қала тұрғыны: «Қыдырысқа «Керуен» жақсы, себебі біздің жасымызда ойнау мен көңіл көтеруден бұрын тыныш әңгімелесу, жайлы отырыс ұйымдастыру жақсырақ. Ал сауда жасауға әрине «Хан шатыр»

Фуд-корт
Екі орталықта да атаулары бірдей тамақтану нүктелері бар, ал баға жағынан пәлендей айырмашылық жоқ. Жастар сүйіп жейтін KFC екеуінде де бар. Бірақ «Керуеннің» фуд-корты әлдеқайда кең, соның әсерінен еркін тыныстайсың десең де болады. Қаңғыр-күңгір шуы да азырақ. Ұлттық нақыштағы әдемі залы — достармен кездесуге таптырмайтын орын. Бірнеше үстелдерді қосып жіберіп рахаттана уақыт өткізуге болады.
«Хан шатырда» қымбат та әдемі мейрамханалар көбірек, бірақ қандай да бір романтикалық немесе іскерлік кездесу үшін өз басым қаламыздағы қаптаған жекелеген мейрамханаларды таңдар едім. Сондықтан бұл жағынан басымдықты «Керуенге» беремін.

«Керуен»-«Ханшатыр» 3:2.

Ая, қала тұрғыны: «Екеуінің де атауы мен үшін ерекше сауда орындары. Алайда алғаш көргенімде «Керуеннің» ішкі дизайны, қазақы нақышы таң қалдырған болатын. Себебі Алматы, өзге қалалардан мұндай нақыштағы қоғамдық орындарды кездестіре бермейміз. «Керуенде» кездескен таныстарымның жақсы болғандықтан ба «Керуен» қолайлы, тамағы дәмді көрініп тұрады. «Хан Шатырдың» іші ала көлеңке, шулылығымен мені тез-ақ шаршатып жібереді. Өзім Астана қаласына жақында келгендіктен де артықшылық-кемшілігін біле қоймаған болармын.»

Қызмет
Екі сауда орталығында да автотұрақ бар. Банкомат, түрлі терминалдармен қамтамасыз етілген, авиа және теміржол кассалары, фотосалондар бар. «Керуенде» «Galmart», «Хан шатырда» «Green» гипермаркеттері бар. «Керуенде» «Халық банк» болса, «Хан шатырда» «Цеснабанк».
Айырмашылығы, «Хан шатырда» бұларға қоса кір жуу, киім тігу, кілт жасату, аяқ-киім шеберханасы тектес қызметтер қарастырылыған. Сондықтан бұл тұрғыда ұпайды «Хан шатырға» бергім келіп отыр.

Нұржол, қала тұрғыны: «Хан шатыр» жақсы. Себебі, онда жақсы сауда бутиктері бар және қолжетімді. Үлкен. Ойын-сауық орталықтары, кинотеатр, аттракцион, тамақтану орындары, супермаркет және қажет болатын қызмет түрлерінің арнайы орындарына баруға болады. Мәселен, телефон операторлары, интернет операторлары, банктер.»

Сонымен, «Керуен»-«Хан шатыр» 3:3.

Достық жеңді деуші ме еді мұндайда? Қарап тұрсаңыз бірінен бірінің артық-кемі жоқ, айырмашылықтары ғана бар. Бәрі де тек тұтынушылардың қажеттілігін қанағаттандыруға бағытталған. Қайда баруды өзіңіздің мақсатыңызға байланысты таңдайсыз.

Сауда сәтті, қыдырыс тәтті болсын!

Алғашқы екі сурет интернеттен алынды

Уа, қыздар-ай, беу, қыздар!
Кәне, бері қарайық!
Абзал атты жұлдыз бар,
Оны ортаға алайық!

Жеті арыстың ішінен,
Алған таңдап Абзалым.
Бес барыстың ішінде,
Қалған бойдақ Абзалым.

Гастарбайтер сияқты
Бодибилдер болмас па?
Жарау аттай қуатты,
Бір сымбатты марқасқа.

«Маралбектей жаңалық
жүргізе алмас бұл әлі»
дерсің, мүмкін, қаралық,
Еркін сөйлеп тұр әні.

Ол Жандостай режиссер
бола алмайды дейсіз бе?
Бекеновтай рецензия
жаза алмайды дейсіз бе?

Бірақ Абзал өз жолы,
Өз міндеті бар жігіт.
Өмірінің өзгеше,
Болуы да заңдылық.

Таныстырсам еркені,
Жиырма алтыда жасы бар,
Қоңыраттың «көтені»,
Әжептәуір басы бар.

Туған жері ерімнің — Оңтүстігі елімнің.
Мақтаарал ауданы
Құрбан-ата жерінің.


Сәби кезде манежден,
Қолын сермеп тұратын.
«Хатшы бол» деп «Обкомда»
Әкесі үміт қылатын.

Өзі балабақшада,
Әнші ұл атаныпты.
Ән байқауда қаншама,
Бас жүлдені алыпты

Сонау бала күндегі
Мектебі де лайықты —
(Жиырма жеті түлегі
Алтын белгі тағыпты)

«Заңгерлікті қалаймын»,
Деген-дағы, таңдаған
атындағы Абайдың
ҚазҰПУға самғаған.



Арасында Қытайда,
Бір жыл пәтер жалдаған:
«Han Shan Shi Fan Da Xue»-да
Магистрлік жалғаған.

Демеңіздер «жәй заңгер»,
Демеңіздер «қиблоггер»,
Тағы бір плюс айтайын —
Абзал –жеке кәсіпкер!



Жұмыстан соң ол бірден,
Дүкеніне асығар.
Беу қыздар-ай, құр жүрмең,
Өлтірмейді ол, асырар!

Сөзім тағы салмақты,
Болу үшін айғақты,
Достарына жүгіндім,
Сұрау салып жан-жақты.

«Абзалжанның сырын айт,
Бес жағымды қырын айт,
Бес жағымсыз сипатын
ашып, елден бұрын айт!»

Деп ем, Нұржол Табиғат,
Дария, Абай, Азамат,
Айымзада, Мейірбек
Тізіп берді саралап:

«Ең алдымен достарға,
Адалдығы тым ерек.
Жақсылыққа құштар да,
Жамандықтан шын бөлек.

Бауырмалдық — ол да сын,
Алалауды білмейді,
Қандай шара болмасын,
«Бәрің бірге жүр» дейді.

Қандай жағдай болса да,
Сабырынан таймаған,
Позитивтен шаршамай,
Көзінде ұшқын ойнаған.

Жомарттығы бөтен ер,
Жақсылыққа жетелер.
Қарның ашса «KFC»
Абзал сатып әперер.

Дайын тұрар көмегі,
Жоқ еш сылтау-себебі.
Бұл да оның бір жағы,
Елгезектік – ер ебі.

Бес жағымсыз қыры ма?
Ақкөңіл де аңқау тым.
Шыдамсыздау, шынына
келер болсақ, Абзалдың.

Білгішсініп кей-кейде,
Сөйлеп кетер сәл енді.
Сосын қызға келгенде,
«Тормоздығы» бар енді...»

Құрбым, егер байқасаң,
Мұндай «минус» түк емес.
Идеалды аңсасаң,
Жеткізбейтін құр елес.

Достарына сенбесең,
Ағалардан сұралық.
Әділдігін ендеше,
Солар айтсын бір ауық.

Кей ағаның жауабы,
Аздап «нелеу» болса да

Тиген екен сауабы —
Мақтаушылар қаншама!

Нұрғиса ағам тосылмай:
«Абзал – сайдың тасындай,
Ісі мірдің оғындай,
Жазбалары осындай »

Аршат ағам: «Түсінік,
Сыйластығы бар жігіт,
Іні көрем кіші ғып,
Күлімдеген нар жігіт.»

Алдан ағам: «Ыңғайшыл.
Ол бір жігіт өсетін.
Бір орында тұрмайтын,
Ізденімпаз еще тым.»

Былай дейді Данияр:
«Ол шекпейді, ішпейді»
(Сөздерінің жаны бар —
Көзіме бір түспейді).

Ол аз болса, Абзалдың,
Жұмысына барайық,
«Қандай екен ұжымда?»
Бастығынан сұрайық.

Жұмыс орны, жаным-ай,
Міне, мына құжатта:


Еш ұйқасқа жарымай,
Болып қалдым ұятты.


Осы жерде Абзалжан,
Заңгер болып істейді.
Ақ халатсыз абзал жан,
Қолдан қағаз түспейді.

Бастығы да мақтады,
Жамандауға батпады.
Осылайша жазбада,
Бірізділік сақтады.


«Маманы өз ісінің,
Уақытымен жүреді,
Ішке сыйлы, кісілік
мінезін ел біледі»

---

Жетегінде үміттің
кетіп әбден ұмыттым,
Өз талабы бар шығар,
Қоятын бұл жігіттің?

«Ақылына көркі сай
қыз болса екен, тәнті қып,
дайындаса, шіркін-ай,
Ет, машпалау, мәнтіні»

Қалжыңдайды алайда,
Сүйіп тұрса қарай ма?
Анасынан сұрайын,
«Қандай келін қалайды?»


Шамшат апай тәтті мен,
Қою шайға қандырды.
Содан кейін баппенен,
Әңгімені жандырды:

«Үйлендірем баламды,
Мен биылдан қалдырмай,
Өміріне алаңмын,
Жүр ғой құрық салдырмай.

Оған себеп жуырда,
Елші болып ел асып
кеткелі жүр, қиырда
жалғыз жүру не машық?

Қонақ келсе сыр бермей,
Күтіп, көңілін таба алар,
Шақырылса бір жерге,
Ханымдай боп бара алар.

Мықты келін тіледім,
Дейді ана-жүрегім:
«Шымкент жақтан болса екен»
Бірақ өзі біледі.

Әлбетте, өзі таңдайды,
Маған қарап қалмайды.
Дұрыс келін тап келсін,
Айдай ашық маңдайлы.»

Осылай деп анасы,
Сөзін қысқа қайырды,
Тыңдап тұрған баласы.
Көзін төмен тайдырды.

Сүйген екен алаңсыз,
Жүрек қатты жаралы.
Өткен сезім баянсыз,
Жанын өртеп барады…

Шет-жағасын маған да,
Жеткізген-ді шамалы.
Дегенмен де әманда,
Айтылмауын қалады.


Міне, осындай жыр-бейне,
Ішке бүккен сыр-бейне.
Портреттен соң осындай,
Абзал түске кірмей ме?

Қыздар, қапы қалмаңдар!

Кластас, группалас қыздарымның 90 пайызының әлеуметтік желілердегі аватарларында балаларының фотолары тұрады. Достаса қалсаң күнде лентаң неше түрлі бөпелерге толып тұрғаны. «Мм» дейм де қоям. Не дейін, өзім де ауылға келсем кішкентай балапандармен фотоға түсіп, инстаграмға салуға құмармын. Қапелімде фотоға түсетін бала табылмаса бүйте салам  :


Соған қарағанда ана болу мәртебесі нәзік жандылар үшін әлі де басты орында болса керек

«Мамский» инстаграм шетелде тіптен танымал дүние, мысалы ешқандай шоу-бизнес не басқаға қатысы болмаса да @taza, @bleubird, @confettis сынды инстааналар бәлен мыңдап фоллоуер жинап, олардың ықыласына бөленіп жатыр.
«Сүйкімді балалардың фотосы — сүйкімді баласы бар адам үшін тіпті өтпейді. Әрі қазір дүниеде сүйкімді балалардың фотолары шамадан тыс көп» деген еді осындағы бір ағамыз. Сөзінің жаны бар.

Дегенмен инстааналарды назардан тыс қалдыруға болмайды дейді өз ойым. Өйткені олардың аккаунттары тек қана «қарашы, қандай тәтті» стиліндегі «нәшкі» фотолар емес, сонымен қатар тәжірибе алмасу, пайдалы ақыл-кеңес алу/беру алаңы. Кәдімгі аналарға арналған форум, блогтардан кейінгі тамаша пікір алмасу орны осы инстаграм секілді. Себебі телефоннан кіруге де ыңғайлы-ақ, ал қолданушылар аясы тіпті кең. Осы орайда қазақстандық танымал инстааналар бестігін жасадым:

@sarkinskiy
Сара есімді тәтті қыздың анасы күн сайын қызын фотоға түсіріп инстаграмға салудан жалықпайды. Ғазиза қызын жан-жақты дамытып өсіру үшін қайда барып, немен айналысып жүретіндерін әңгімелейді. Әр фотомен бірге міндетті түрде пайдалы ақпарат жүреді. Фоллоуер санынының аздығына қарамастан, фотолар астында талқылау жүріп жатады. Ана болмасам да бұл аккаунт менің сүйіктілерімнің бірі. Себебі Сариконың фотолары сондай позитивке толы!


@aina_doskyzy
Үш баланың анасы Айна балаларын тәрбиелеу барысынан өз парақшасынан фото-репортаж жасап отырады. Бір ғана балаларын тіс дәрігеріне апарған фотосының астында оқырмандардан кеп түскен тіс туралы пайдалы кәменттерге тұнып тұр екен. Танымалдау инстааналардың ішіндегі арасында қазақша жазып қоятын да осы Айна болып тұр.
Сонымен қатар ол жас аналарға арналған pandaland.kz порталында блог жүргізеді.


@anikona_
Ульяна есімді кішкентай бөбектің анасы Анна қызының өміріндегі кез-келген алғашқы құбылысты (мысалы, шаштаразға бару) фотоға түсіріп алудан шаршаған емес. Сонымен қатар балапаны жұқпалы аурумен ауырып қалғанда дәрігердің қандай ем жазып бергеніне дейін ерінбей жазып, саны мыңға жетіп қалған фоллуерлерін сақтандырып қоюды ұмытпайды. Ал оқырмандар болса өз кезегінде баланың тез сауығып кетуін тілеп әлек. Бұл да жөн шығар — жақсы сөз жарым ырыс деген.


@maricherie
Марина инстаана болғанымен өз ерекшелігі бар – ол ешқашан баласының фотосын инстаграм не басқа әлеуметтік желіге салған емес. «Бұл — жолдасымның қалауы» дейді, мүмкін көз тиюден қорқатын шығар. Есесіне балапанын қалай тамақтандырып, оған қалай күтім жасайтыны туралы фотопост легін үзген емес. Сонымен қатар Марина да pandaland.kz порталында блог жүргізеді екен.


@sofimanasyan
Бұл енді кішігірім жұлдыздың аккаунты десе де болады. 13 мыңға жуық фоллоуері бар Софи Манасянды қазақстандықтардың көбі біледі. Бұл жерде Софидің талантын да айта кетпеске болмайды – алты жасар сүйкімді қыз небір халықаралық би байқауларының жеңімпазы. Сонымен қатар ән де айтады, сурет те салады, телевизиялық шоуларға да түсіп жүр. Софидің мамасының инстаграмдағы белсенділігі оның танымал бола түсуіне үлесін қосып жатыр. Ольга қызы түсетін, қатысатын кез-келген бағдарлама туралы еске салып, уақытын жазып отырудан жалыққан емес. Софиканың жетістіктері мен марапаттары екібастан ел назарында. Тағы бір ерекшелігі – Софидің үлкен адамға бергісіз киім стилінде жатыр.
Ал «қызым тура осындай болса екен» деп армандайтын аналардың Ольгаға қоятын сұрақтары таусылған емес. Софидің неше жастан бастап билеп, қандай даму орталықтарына баратыны – бәрі-бәрі оқырман үшін қызық.

---

Иә, әр анаға өз баласы сүйкімді, өз баласы ақылды, өз баласы зерек. Тізе берсең мұндай аккаунттар көп-ақ, оның үстіне күннен-күнге тамыр жайып көбейіп келе жатыр. Көз тию дегеннен де қорықпайтын болған ба қазір  Өзгелерді «комплекске» тығам-ау деп те ойламайтын сияқты

Дегенмен қандай да тәжірибе алмасу алаңы ретінде пайдасы тиіп жатқаны анық. Өкініштісі, танымалдау дегендердің дені орысша жазады екен.

Сондықтан тездетіп ана болып, қазақша жазатын инстааналар санын көбейтейік, Қазнет арулары!

«Осындай талантты студенттер кімде бар екен?» деп масаттанып қоямын кейде.

Иә, иә, мен бүгін тағы кураторлық тобымның кезекті дарыны туралы сөз қозғағалы отырмын. Олар туралы мен айтпасам кім айтады? Өткенде «ән» тақырыбында «Ақпараттық қауіпсіздік жүйелері» мамандығының 1-курс студенті Нұржан Оразалинмен таныс болсаңыздар, бұл аптадағы «кино» тақырыбының кейіпкері – Абылайхан Қайыржанов.

Абылайхан – менің топтағы ең белсенді көмекшім. Мен ұйымдастыратын тәрбиелік шаралардың фото түсірілімі соның мойнында. Ал оның операторлық қабілетіне екеуміз кафедра бейнеролигін жасаған кезде біржола көзім жетті. Жә, тақырыптан ауытқымайын.

Абылайхан сабақтан тыс уақытта қосымша «Studio24 Media Production» компаниясында операторлық қызмет атқарады. Ол масштабты жарнамалық роликтер, музыкалық клиптер түсіреді. Дегенмен оның басты арманы — киноиндустрия.

---

Ал осы мақсатқа жетудегі алғашқы қадамын ол өткен жылы «Infomatrix» байқауында жасап көрген екен. Және ол қадам жетістіксіз болмады.

Infomatrix — Румынияда 2003 жылдан бері мектеп оқушылары мен студенттер арасында өткізілетін халықаралық IT-олимпиада. «IT-олимпиадасы несі?» деп таң қалмаңыздар, байқауда «программалау», «аппараттық басқару», «робототехника», «компьютерлік графикадан» бөлек "қысқаметражды фильм" категориясы бар. Байқау туралы толығырақ мына жерден біле аласыз.

Абылайхан байқауға осы қысқаметражды фильмдер категориясы бойынша қатысты. Фильм сценарийін Якудин атты досымен бірігіп жазып, өзі әрі режиссер, әрі оператор міндетін атқарды. Тіпті керек десеңіз монтажын да өзі жасады. Ал рольдерді кластас достары сомдады. Нәтижесінде Якудин екеуі Қаскелеңдегі іріктеуде бас жүлдені алып, Румынияда өткен финалда күміс медальге ие болды.

---

Debutfilms командасы байқауға ұсынған «Мүмкіндік» (Chance) қысқаметражды фильмі мектеп қабырғасындағы оқушының ең басты міндеті – білім алу екендігін үндеп, жасөспірімдерді балаң сезімге бой алдырмауға шақырады.

«Фильм бозбаланы кездестірген күннен бастап өзгеріп сала берген үлгілі оқушы қыз туралы. Сабақты жайына қалдырып, бар уақытын арнап жүргенде жігіті оның жүрегін жаралап, көңілін қалдырды. Дегенмен соңында қызға тағы бір мүмкіндік беріледі.
Білім – біздің өміріміздегі ең басты нәрсе. Білімсіз мансап пен жетістікке жету мүмкін емес, ал кейбіреулер оны кеш түсінеді. Сондықтан мүмкіндік барда оқыңыздар және дұрыс таңдау жасаңыздар!» дейді фильм авторлары.



— «Chance»-ты түсіру барысында қандай қиындықтар болды?
— Басында актерларды таңдау қиын болды, бірақ кейін бәрі өз орнына келді. Қатты қиындық көрген жоқпын.

— Өзің оператор, өзің режиссер болыпсың, екі бірдей міндетті қалай атқардың?
— Мен ең алдымен актерлерге «раскадровканы» көрсетем, кейін оларға жалпы сюжетті түсіндірем. Содан соң барып түсіру процесін бастаймын.


— Жаныңа фестивальдік кино жақын ба, әлде бұқаралық па?
— Бұқаралық кино жақын. Себебі оны көпшілік көреді.

— Қазақ жастары түсіріп жүрген туындыларды ешкім біле бермейді, неге соларды танытатын алаң ашпасқа, мысалы киноклуб, кинобағдарлама немесе қандай да бір сайт ашып деген сияқты?
— Ол туралы ештеңе айта алмайды екенмін. Жалпы өз-өзіммен жүрген адаммын. Дегенмен ойланып көретін зат екен.



— Өзіңдей кино түсіруге қызығатын жастарға қандай кеңес берер едің?
— Оларға айтарым: қазіргі XXI ғасырда бәрін де ғаламтордан тауып алуға болады, ізденіп көп нәрсе үйренуге болады. Айтпақшы, МЕГА-да 14 жасқа дейінгі балаларға арналған кино мектебі бар, онда балаларға кино түсірудің негіздерін үйретеді. Ең бастысы – өздеріңе ұнаған тақырыпты ғана түсіріңдер!

Сүйікті студентіме сәттілік тілеп қойдым. Тек биіктерден көріне берсін!

Суреттер Абылайханның жеке мұрағатынан алынды

1 шілдеден бастап Қазақстан жоғары оқу орындарына магистратураға қабылдау басталып, үміткерлер апыр-топыр құжат жинауға кірісіп кеткен болатын. Алдын-ала қам жасап қойған пысықтар алғашқы аптада-ақ құжаттарын тапсырып та үлгеріп, емтиханға дайындалып жүр. Жастардың көбі магистр атануға құштар. Мемлекет те білім алам деушілерге жағдайды жақсы-ақ жасап отыр — жылдан-жылға бұл білім бағдарламасына бөлінетін грант саны өсіп келеді. Мысалы 2010 жылы магистрлерді дайындауға бөлінген орын саны 2739 болса, 2013 жылы ол сан 6959-ға жеткен. Биылғы мемлекеттік тапсырыс көлемі әзірге белгісіз, дегенмен былтырғыдан аз болмасы анық. Ал осы бөлінген орын қалай меңгеріліп жатыр? Қабылдау әділетті жүріп жатыр ма? Өзіміздің кезінде магистратураға дайындығымыз зая кетпеген еді, ешкім ренжітпеген.

---

Сонымен сауалнамаға қатысқан 78 адамның 43-і магистратурада оқыған/оқитын болып шықты. Бұл жалпы санның 55 пайызын құрайды. Жаман емес.

---

Магистратура оқымаған 45 пайыз не дейді екен? Олардың оқуға ынтасы бар ма екен? Жауап төмендегідей:



Респонденттердің 14-і «Неғылам оны? Құр қағаз» депті. Оқуға құлшынысы болмаса «елдің бәрі оқып жатыр екен» деп жармаса кетпей, позицияларын айқындап алғандары да дұрыс бір жағынан.

Расында да, неғылады екен? Бұл сұраққа жауапты биылғы құжат тапсырушылардан іздедім.

---

ЕҰУ-дың қабылдау комиссиясы қызу жұмыс істеп жатыр екен.



Сонымен үміткерлер не дейді?

Әсет, «Ақпараттық жүйелер» мамандығына құжат тапсырушы (2014 жылғы түлек):
— Осы ЕҰУ-да жұмыс істегім келеді, оқытушылық ұнайды. Сол үшін қажет.

---

Азель, «Математика» мамандығына құжат тапсырушы (2014 жылғы түлек):
— Астанадан кеткім келмейді. Магистратура менің Астанада қалуымның бірден-бір мүмкіндігі.

---

Зәмзәгүл, «Халықаралық құқық» мамандығына құжат тапсырушы (2008 жылғы түлек):
— Магистратура жұмыста өсуіме керек. Қазір көп жерлерде магистрлік диплом талап етіліп жатыр.

---

Жәнібек, «Археология және этнология» мамандығына құжат тапсырушы (2014 жылғы түлек):
— Студент кезден қазба жұмыстарына қатысып жүрмін, келесі апта тағы экспедицияға кетіп барам. Магистратура маған осындай зерттеу жұмыстарымды жалғастыру үшін қажет.

---

Қымбат, «Педагогика және психология» мамандығына құжат тапсырушы (2012 жылғы түлек):
— Қазір көп жерде магистратура дипломы талап етіледі. Тіпті мектептерде де. Сол үшін керек.

---

Раушан, «Химия» мамандығына құжат тапсырушы (2013 жылғы түлек):
— Өзім ғылыми орталықта жұмыс жасаймын, ғылыммен айланысқан ұнайды. Сол үшін магистратура оқып, ары қарай жалғастырғым келеді.

---

Инабат, «Педагогика және психология» мамандығына құжат тапсырушы (2008 жылғы түлек):
— Жоғары оқу орнында жұмыс істегім келеді. Ал мен болсам балабақшада жұмыс жасап жүрмін :d

---

---

Алина мен Гүлнұр, «Есептеу техникасы және программалық қамтамасыздандыру» мамандығына құжат тапсырушылар (2014 жылғы түлектер):
— Толық жоғары білім алғымыз келеді. Біздер «Көлік және байланыс» министрлігінде өндірістік практикадан өткенде ол жақтағылар магистратура дипломының болғаны жөн деп айтқан.

---

Досжан мен Бағлан, «Заңтану» мамандығына құжат тапсырушылар (2014 жылғы түлектер):
— Просты біздің жұмыс істегіміз келмейді :d Қалжың, мүмкіндік барда оқып алсақ дейміз.

---

Сауалнаманы қорыта келе және өз ойымды қосып магистратурада оқудың 5 себебін тізейін:

1. Жоғары оқу орнында жұмыс істеу мүмкіндігі
Өздеріңіз білесіздер қазір ЖОО-ға магистратурасыз жұмысқа қабылдамайды. Айлығы жақсы интеллектуалдық мектептерде де магистр дипломын талап етеді.

2. Ғылыми-зерттеу жұмыспен айналысу мүмкіндігі
Ғылым қызықтыратын болса магистратура оған сізді бір табан жақындата түседі. Оның үстіне әрі қарай PhD-ге түсіп, сүйікті ісіңізді жалғастыруға мүмкіндік беретін бірден-бір баспалдақ — магистратура.

3. Қызметте өсу мүмкіндігі
Магистрлік диплом қызметтік сатыда жоғарылауға септігін тигізеді. Бірақ жатыпішер кер жалқаудың өзі болсаңыз, әлбетте, сізге бұл қағаз көмек бола қоймас.

4. Жағдай орныққанша мұрсат алу мүмкіндігі
Бұл енді дипломын қолға ұстап жатақханадан шығып, мәңгіріп қалған жас түлектерге қатысты. Жұмыс өтілінсіз әлдеқандай қызметке тұрып кету оңай емес, оның үстіне қазіргі дағдарыс кезінде. Магистратура сізге екі жыл жан-жағыңызға қарап, лайықты қызмет табылғанша «отсрочкаға» жағдай жасайды. Жұмыс істеуге рұқсат жоқ делінсе де, ол екі жылда өзіңізді түрлі қызметте байқап көре аласыз және аш қалам деп қорықпайсыз. Стипендия бар ғой.

5. Ел, жер көру мүмкіндігі
Құдай оңдап бір бағдарламамен шетелге грант жеңіп алсаңыз, өзге елде кемінде 1 жыл тұрып, салт-дәстүрімен танысасыз, жақсы білім алып келесіз. Тіліңіз де жақсарып қалады.
Қазақстандық ЖОО-ға түссеңіз де қайғырмаңыз, қазір магистратура білім бағдарламасында шетелге міндетті 10 күндік тағылымдама қарастырылған. Алғашқы сапар үшін бұл да жаман емес.

---

Солай, достар. Оқыңыздар, білім алыңыздар, тіл үйреніңіздер! Адал еңбекпен жүрсек кем болмаймыз.
Биылғы үміткерлерге сәттілік!

Уақыт өтеді, бір толқынның орнын келесісі басады. Блоггинг те солай. Бұрын белсенді жазып жүрген кей блогшының жазбасын қазір таппайсың. Оның ішінде блогосферадан жоғалып кету жігіттерден гөрі қыздарға көбірек тән сияқты. Себептері де түсінікті: жанұялық өмір, уақыт тапшылығы, қызығушылықтың азаюы т.б. кете береді. Тіпті өзімнің де блогыма тек блогиада басталғалы жан кіре бастағаны өтірік емес. Дегенмен сырттарынан бал ашпай, бұл туралы «ғайып болған» қыздардың өздерінен сұрауды жөн көрдім. Олардың бірқатарынан «Блог жүргізбей кету себебі неде?» «Блог жүргізуді жалғастырмақ ойы бар ма?» деген сияқты сауалдарға жауап алдым.

---

Астаналық Айжан Сапарова (Aizhantabyn ) бір кезде WordPress-те қыздардың сырласу орнына айналған «Қыздар әлемі» атты блогтан бастап, кейін осы Керекинфо блогтұғырында ақ қонжығының сапалы фотоларымен, әдемі ақ өлеңдерімен әйгілі болды. Содан соң Массагет порталында күні кешеге дейін түрлі тақырыптағы жазбаларымен бөлісіп келген сұлу кенет ұшты-күйлі жоқ болып кетті, тіпті Фейсбуктен де таппай қалдым. Астанада өткен «Блогкемп-2012» шарасын үйлестірушілерінің бірін Инстаграмда «тығылып» жүрген жерінен ұстап алдым

«Блог жазбай кетуімнің басты себебі — уақыттың тапшылығы, оған қоса еріншектігім де бар. Алдағы жоспарда блог жүргізуді жалғастыру ойымда бар, алдымен өміріме біраз өзгерістер енгізіп алайын. Фотоблог форматында «аспаздық» тақырыбында жазғым келеді. Анығы – сапалы мәзір және сапалы сурет.»

---

Германияда қызмет бабымен тұрақтап қалған аруымыз Сымбат Айжарық (Simona ) WordPress блогтұғырында сол жақтан күнделік жүргізіп, арасында қыздарға келбет пен сымбат сырлары туралы жазбаларын арнап қоятын. Керекинфодағы пікірталастарға қатысып тұратын, енді қарасам блогы соңғы рет 2013 жылдың желтоқсанында жаңарыпты. Дегенмен Simona Фейсбук парақшасында әлі де неміс халқының өмір салтындағы өзгешеліктер туралы бөлісіп тұрады.

«Блог жүргізуге уақыт жоқ, әрі Муза апай шаршап калған  Оның үстіне жалпы қазақ қоғамында өмір сүрмеген соң, оқырман қауым рухани немен қоректенетінін анық білмеймін. Қазнеттен алыстап кеттім. Негізі блоггер тұрмақ, колумнист боп кеткім бар. Қызықтыратын тақырып: «Қоғамға 40 жерден тыйым».

---

Бір кездегі «Балғырған» және "Қолөнер" блогтарының иесі Салтанат Мұратбекованы (Balgyrgan) қазіргі жастар біле бермес. Алматы қаласында өткен ең алғашқы, ең ыстық блогкемптің басы-қасында жүрген белсенді қызды қазір әлеуметтік желілерден де табу қиын. Әйтсе де Инстаграмға баласының суреттерін салып тұрады екен. Салтаның жауабы қысқа да нұсқа болды:

«Блогты қойған себебім — тұрмыс құрдым, ал ол жақта көп уақыт жоқ. Жоспарым — көп бала табу »

---

Астаналық Виктория Әлжанова (Karakyz ) да күнделігін WordPress блогтұғырында бастап, кейін Керекинфода сирек те болса өте-мөте құнды ақпаратпен бөлісіп отыратын. Соңғы «АҚШ құқық мектептеріне магистратураға оқуға түсу» атты жазбасы талай үміткерге көмек болғаны анық. Сол постты жаза сала АҚШ-қа оқуға кетіп қалған «Қарақызымыз» (негізі әппақ) қуанышымызға орай араға бір жыл салып қатарымызға қосылды.

«Блог жүргізбеу себебім ретінде бірінші келген ой «уақыт» болған еді. Бірақ, ниет болса, уақыт табуға болатыны еске түсті. Ең басты себеп — шабыттың, стимулдың, мотивацияның жоқтығы. Бұрын блог жүргізіп бастап келе жатқан кезде (2007 жыл) қазақша контент өте аз еді, сол қазақша контентті көбейту мақсаты итермеледі, күшті мотивация болды. Қазір жағдай өзгерген, кез-келген қазақша жазба «фурор» тудыратын заманы өткен. Белгілі бір мақсат, мотивация болмаса, стихиялық түрде блог жүргізгім келмейді.
Блог жүргізуді жалғастыру жоспарда бар. Енді соны құнттау керек Тақырыпты өзім өмірде не қызықтырады, сол бойынша таңдаймын. Мысалы, салауатты өмір салты, дұрыс тамақтану, спорт. Себебі дәл қазір мен үшін өзекті тақырып — денсаулық.»

---

Сонау көне Керекинфодан келе жатқан атыраулық сұлуымыз Анар Қартқожақова (Gulistan ) жаңа Керекинфода гүл өсіру сырларымен бөлісіп, шетелдік сапарлары туралы фоторепке қарық қылып қоятын. Ал қазір тұрмыста, оны тек Фейсбук пен Агенттен табасыз.

«Блог жүргізбей кеткен себебім – бірінші кезекте ортаның өзгеруі. Жаңа толқын жаңа бағдарлама, мақсат, бағдармен келеді де, әдетте оның алдыңғысы көп сұранысқа ие болмай қалады. «Оқырманы жоқ блог жетім» осы жерге дөп айтылғандай. Блог жүргізуді жалғастыру жайында ойлар бар, бірақ нақты жоспар жоқ. Тақырып бір бағытта болғанын қалар едім. Гүлдер тақырыбын ауқымын кеңейтіп жазуға болады. Басындағыдай емес, қазір сұраныс форматы өзгеріп келеді. Сосын халықтық педагогика қызықтырады.»

---

Қатарымызға кейінірек қосылса да Керекинфоның жұлдызына айналып үлгерген Маржан Тулеева (madlen ) Алматы қаласында өтетін шаралар афишасын тиянақты түрде жазып тұратын. Талай кемптің ұйытқысы болып жүрген, Астанада өткен «Блогкемп-2012»-ге алматылықтарды ұйымдастырып, «жинап» әкелген Моржығымыз кейін тұрмысқа шықты да, блогты тастады. Ой, жоқ, басқа да себептері бар екен

«Блог жүргізуді бастамай жатып тоқтатып қойдым. Маған блогтан гөрі сол блогтың авторы қызық. Реалдағы қарым-қатынас маңыздырақ. Керекинфодан өзіме достар тапқанда жазуды қоя салдым.
Дегенмен блог жүргізуді жалғастырғым келеді. Бірақ ол үшін ойды жинақтау керек. Жазған затына жауапкершілікпен қарайтын блогерлер аз. Не жазсам да өзім білем дейтіндердің қатарына косылғым келмейді. Соны білмегендіктен жалғастыра алмай жүрмін. Алматы мен басқа қалалардағы сервис туралы жазғым келеді. Оған көп ізденушілік, креатив және уақыт керек. Жауапкершілікпен қарау керек. Қазір ондай жағдай жоқ »

---

Дегенмен, қарап отырсақ, үміт жоқ емес сияқты. Қыздардың дені блог жүргізуді жалғастыруға ниетті екен. Әсіресе тақырыптық блог жүргізгілері келетіндігі ерекше көңіл қуантады — салалық блогтар Қазнетте әлі де аз ғой.

Қыздар, блогтарыңды жаңартыңдаршы! Сағыныппын...

Суреттер қыздардың әлеуметтік желілердегі парақшаларынан алынды.

Элтон Джонның 1975 жылғы бұл әнін білмейтіндеріңіз кемде-кем шығар. Сөзін жазған британдық өлеңші-ақын Берни Топиннің айтуынша, бірде Элтон пианинода әрнені бір ойнап отырып, осы әннің әуенін шығарып, оған тыңдатқан екен. Әуеннің ұнағаны сонша, әннің атауы мен алғашқы жолдары ақынның ойына бірден келе қалыпты. Осылайша керемет хит бір-ақ сәтте жазылған. Ал мен өз кезегімде сіздерге осы әннің қазақша аудармасын ұсынғым келіп отыр. Мағынасын бұзбай, барымша ұқсатуға тырыстым, қабыл алыңыздар!

«Кешір» деуге енді шама жоқ....

What I got to do to make you love me? What I got to do to make you care? What do I do when lightning strikes me? And I wake to find that you're not there? What I got to go to make you want me? What I got to do to be heard? What do I say when it's all over? Sorry seems to be the hardest word. It's sad, so sad It's a sad, sad situation. And it's getting more and more absurd. It's sad, so sad Why can't we talk it over? Oh it seems to me That sorry seems to be the hardest word. What do I do to make you want me? What I got to do to be heard? What do I say when it's all over? Sorry seems to be the hardest word. It's sad, so sad It's a sad, sad situation. And it's getting more and more absurd. It's sad, so sad Why can't we talk it over? Oh it seems to me That sorry seems to be the hardest word. What I got to do to make you love me? What I got to do to be heard? What do I do when lightning strikes me? What have I got to do? What have I got to do? When sorry seems to be the hardest word.

**************

Қалай ғана сені ғашық етем? Қайтсем маған күйіп-жанасың? От-жалындай кенет шарпып өтіп, Оянсам ғайып боласың. Қалай маған сені ынтық етем? Қалай ғана сені тыңдатам? Өтті енді бәрі, ынжық екем, «Кешір» деумен қалай тіл қатам? Әттең, әттең, Өкінішті сәт неткен? Сандыраққа мүлде дауа жоқ. Әттең, тіптен, Айрылдық па біз тілден? «Кешір» деуге де, «Кешір» деуге енді шама жоқ. Қалай маған сені ынтық етем? Қалай ғана сені тыңдатам? Өтті енді бәрі, ынжық екем, «Кешір» деумен қалай тіл қатам? Әттең, әттең, Өкінішті жайт неткен? Сандыраққа мүлде дауа жоқ. Әттең, тіптен, Айрылдық па біз тілден? «Кешір» деуге де, «Кешір» деуге енді шама жоқ. Қалай ғана сені ғашық етем? Қалай ғана сені тыңдатам? От-жалындай мені шарпып өтсең, Қалай ғана енді? Қалай ғана енді? «Кешір» деумен қалай тіл қатам?

Бір оқығанда кейбір сөздер құлаққа түрпідей тиетін сияқты. Дегенмен уақытынан бұрын сынамай, әнді түрлі нұсқаларда тыңдап көріңіздер.

Алғашқы нұсқа — «романтикалық» нұсқа. Орындайтын — студентім Нұржан. Ол енді «вешірлерде» айтатын репертуарын толықтырып алды


Келесі нұсқа — ұлттық нұсқа. Орындайтын өзіміздің Алмас Алтай (aza ). Домбыра-патиде айтылатын әндер қатарын толықтыра ма деген үміт жоқ емес


Соңғы нұсқа — эстрадалық нұсқа. Элтон Джонның Blue тобымен айтқандағы әрлеумен орындаған өзіміздің Мейірбек Нарымбетов (TERISKEY ). Бұл әнмен әлі талай караокені «жыртамыз» ба деген ой бар


Ал мынау — бонус. Джеки Чанның кинолары осылай аяқталады ғой

Қазір балалардың да мерекелеріне «асаба» шақыртатын заман болды. Тіпті үйлену тойына да басты асабадан бөлек балалардың көңілін аулайтын арнайы аниматор жалдайтындар бар. Мақсат, әрине, белгілі –әке-шешесінен қалмай еріп келген келген бала-шағаның шараға кедергі келтірмеуіне жағдай жасау.
Аниматорлардың міндеті — шоу-бағдарламаны жүргізіп, балаларды ойнатып, қызықтырып, көңілдерін көтеріп, олардың асып-тасып бойларына сыймай тұрған энергиясын сығып алу.


Сондай аниматорлардың бірі — Ринат Жетібаев, 25 жаста.


— Ринат, сіздің негізгі мамандығыңыз қандай? Бұл кәсіппен айналысуыңызға не себеп болды?
— Менің мамандығым – архитектор. Мамандық бойынша жұмыс жасап көрген жоқпын, 5 жыл оқып алған дипломым сандық түбінде жатыр. Оған себеп — мен бір орында отыра алмаймын, ылғи қозғалыста жүргенді жақсы көремін. Студент кезімде «Coza -Nostra» компаниясында аниматор болып жұмыс істейтін достарым мені өз ұжымдарына тартты. Ол кезде небәрі 2-курс студенті едім, «қосымша ақша артық етпейді» деген оймен келістім. Алдымен «Шрек» секілді жабық костюмдермен «үндемейтін» рөлдерде шығып, кейін «сөйлейтін» кейіпкерлерді сомдадым. Жүре-жүре костюм-шалбар киіп, «бабочка» тағып шоу-бағдарлама жүргізетін дәрежеге жеттім. Негізі өзім де оқушы кезімнен өнерге жақын едім, түрлі шараларға белсене қатысатынмын. Соның да септігі тиген болуы керек.

— Әлі де сол компанияда жұмыс жасайсыз ба?
Жоқ, қазір Ратмир атты досым екеуміз фриланс режимде жұмыс жасаймыз. Өзіміздің фото, видео, дизайн қызметін ұсынатын достарымыз бар, араласатын түрлі цирк әртістері, актерлер тобы бар. Солармен бірлесе жұмыс жасаймыз. Тапсырыс болса қажет қызметке хабарласып, шақыра қоямыз.


— Тапсырыс көп түсе ме? Клиенттеріңіздің контингенті қандай?
— Осы маусым айын алатын болсақ, менде қазір 8 шараға тапсырыс бар. Ал мамыр айында 5 шара өткіздім, оның ішінде туған күндер, бастауышпен қоштасу сынды шаралар болды.
Өзіміздің тұрақты клиенттік қорымыз бар. Арнайы ивент-агенттіктерден де тапсырыс болып жатады. Сонымен қатар шаралардан көріп ұнатқандар хабарласады. Ең мықты жарнама — ол біздің ұйымдастыратын шараларымыз.
Жалпы бұрын, айталық, 2008-де мұндай қызметті негізінен «қалтатылар» ғана пайдаланатын болса, қазір халықтың басым бөлігіне қолжетімді. Қызметіміздің ең арзаны 20 мың теңгеден басталады, ал қымбатына енді шек жоқ. Мысалы бір дөкейдің баласының 1 жасқа толу туған күнін бас-аяғы 5 миллион теңгеге ұйымдастырдым. Ал туған күн иесі тіпті ол шараға қатыспады десе де болады.

— Құпия болмаса айлық табысыңыз қанша?
— Әрқалай, мамыр айындағы жеке табысым шамамен 400 мың теңгені құрады. Бәлендей қиналып жұмыс істедім деп айта алмаймын, бос уақытым көп болды. Оның үстіне өзім жақсы көретін іспен айналысамын.


— Қазір балалар арасында қандай кейіпкерлер сұранысқа ие?
— Ол енді балалардың жасына байланысты. Кішкентай бүлдіршіндерге ресейлік «Фиксиктер» мультсериалының кейіпкерлері жақсы өтеді. Ал 7-8 жасқа дейінгі балаларға өрмекші адам, Бен Тен, Капитан Америка сынды супер қаһармандар керек. Одан үлкендеулері тіпті ешқандай кейіпкерлерді қабылдамауы мүмкін. Тіпті кейбір еркетотайлар аниматорларды тепкілеп, келеке етеді. Оларды таңқалдыру қиын. Сол үшін кейбір ата-аналар небір әрекеттерге барады. Мысалы біреу ұлының 10 жасқа толу туған күнін әскери тақырыпта өткізіп, арнайы міндетті әскер өкілдерін шақыртты. Олар шара болып жатқан жерге шынайы түрде басып кіріп, баланы туған күнімен құттықтады.

— Сонда қазақша кейіпкерлерге сұраныс жоқ па?
— Сұраныс бар. Алдыңғы жылы жаңа жылдық бағдарламаны толығымен қазақша кейіпкерлердің қатысуымен жасадық. Бағдарламада Алдар көсе, Аққу қыз, Бауырсақ секілді кейіпкерлер болды. Балалар жақсы қабылдады, бізге де тәуір пайда түсті. Мектеп, балабақшалардан бастап жеке жанұялар шақырды.

— Балалардың сіздің қойылымды қабылдамайтын кез жиі болып тұра ма? Ондайда тығырықтан қалай шығасыздар?
— Жиі болады. Әсіресе жасөспірімдер түрлі әнші-биші, цирк әртістерінің қатысуымен дайындаған шоу-бағдарламаға мұрын шүйіріп, гаджеттеріне үңіліп отырады. Ондай кезде, сіз сенбеуіңіз мүмкін, бізді өзіміздің бала кезде ойнаған ойындарымыз құтқарады. Балалар арнайы бағдарламаны былай ысырып қойып, қарапайым доппен атуды (выбивало) рақаттана ойнайды. Бала ол қашан да бала.

— Мүмкіндігі шектеулі балалармен жұмыс жасап көрдіңіздер бе? Оларды қалай ойнатасыздар?
— Иә, бірде Алматыдағы онкологиялық емханада рак ауруымен ауыратын балалардың көңілін көтеруге бардық. Біраз қиын тиді, себебі олар белсенді ойын түрлерін ойнай алмайды, көбіне бір орында отырады. Ондайда проектормен ойнататын интеллектуалды ойын түрлерін пайдаланамыз. Түрлі жұмбақтар жасырып, балаларға барымызша жақсы көңіл-күй сыйлауға тырыстық.
Одан бөлек, үйде ауырып жатқан балаға сүйікті кейіпкерін шақыру жағдайы жиі кездеседі. Ол жай баланың бөлмесіне кіріп сөйлесіп, көңілін аулап шығады.

— Қайырымдылық шараларына қатысып тұрасыздар ма?
— Иә, міндетті түрде. Соңғы рет Талғардағы балалар үйіне бардық. Ол шараға аниматорлардан бөлек еліміздің бірқатар эстрада жұлдыздары да қатысты.

— Қазір өнерлі жастар көп, оларға осындай кәсіп бастау үшін не керек?
— Бастысы бірге үнемі ізденісте жүретін команда, креативті серіктестер керек. Қазір құдайға шүкір интернет бар, шетелде өзгелердің не істеп жатқанын көріп, үйренуге болады. Шетел демекші, өзім АҚШ-қа кетуге ақша жинап жатырмын. Майамиге барып орыстілді туристерге бағытталған аниматорлық компанияда жұмыс жасап көргім келеді.

— Сәттілік!
— Рахмет!

2-5 суреттер Ринаттың жеке инстаграм парақшасынан алынды.

Алматыдан жалынды сәлем! Кәсіби біліктілігімді арттыру үшін осында келіп қалдым енді. Содан кенет бойымда педагогтық қасиетім оянып, балаларға арналған кітап жазғым келмесі бар ма? Оның үстіне әдемі қазақша кітап көптік етпейді. Әй, бірақ шаруасы көп қой оның. Сондықтан әзірге қолдан хендмейд кітапша жасауға болады. Содан бастап көрмейміз бе? Тақырып да өзекті — балаларды спортқа ерте бастан баулып, патриоттық рухта тәрбиелеу, заманымыздың батырларын дәріптеуді үйрету. Ендеше, кеттік!
Алдымен бізге керегі — контент. Оны мен толығымен өзім жасадым. Сөзін де, көркемдеуін де. Сіздерге де пайдалануға рұқсат. А4 форматында әр параққа екі суреттен қойып түрлі-түсті принтерден шығарып алуларыңызға болады. Қатты қағазға шығарсаңыздар, тіпті керемет.



Бұлт-бұлт етіп бұлшық ет,
Шып-шып тері шығады.
Жаттығады құлшынып,
Қандай берік шыдамы?

Мен де солай жалықпай,
Шынығайын, себебі —
Мен де Ильин алыптай,
Тау көтергім келеді!



Велосипед тебемін,
Дамыл таппай аяғым.
Тоқтамастан желемін,
Таудай менің талабым.

Қиындыққа не түрлі,
Өзім шыдай аламын.
Винокуров секілді,
Мен чемпион боламын!



Жұдырығын тас түйіп,
Соққыларын көздеген.
Тұра алады қасқиып,
Боксшыға кез-келген.

Сәпиев – ер, білемін,
Сондай болу арманым.
Шымыр менің білегім,
Дайын менің қолғабым!



Жалтыраған мұз қандай!
Коньки жеңіл сырғиды.
Шиырлаған із қандай!
Бимен бірге жылжиды.

Бұл кім десең — Денис Тен!
Сән-сымбаты келіскен.
Мен де солай сырғанап,
Қуантамын жеңіспен!



Ақ пен қара алысқан,
Тақта алдында ойланам.
Бала кезден жарысқан,
Жансаядан үлгі алам.

Жүріс жасап тиімді,
«Шах» пенен «мат» мақсатым.
Шарлап жүрсін қиырды,
«Гроссмейстер» жақсы атым.




Айбек ағам – балуан,
Қазақстан барысы!
Тәсілі сан алуан,
Аң біткеннің тағысы.

Күресейін өзім де,
Жерге тимей жауырын.
Батырмын ғой төзімді,
Үйрен менен, бауырым!


***
Енді кітаптың өзіне кірісейік. Балаларыңызбен бірге отырып жасасаңыз да болады. Сурет салуға арналған альбомның 4 бетін аламыз. Тура ортасынан бүктейміз. Бүктеген қырынан көз мөлшерімен әдемілеп 4 жерден тесеміз. Қаттылау жіп немесе лентаның екі бөлігін қиып алып, тесіктерден өткізіп байлаймыз.

Беттеріне өлең сөздері мен суреттерді жапсырамыз. Ал мынау мұқабасы:


Кітапша дайын!

Оқып, жаттай беруге болады. Тіпті өзіңіз де толықтыра аласыз.

Ертең бұйырса керектің сұлуы madlen -ге барамын. Оның Әлихан атты ұлды болғанын көбіңіз білетін шығарсыздар. Оған деген сыйлығым өзінен-өзі дайын болды

Балалар күні құтты болсын!