Білесіз бе? Мәліметтер бойынша АҚШ-тағы интернет тұтынушылардың 90% компьютердің пернетақтасындағы дайын тез жасалатын қызмет түрлерін білмейді екен дейді. Мысал ретінде: Тек көп жұрт Ctrl+C және Ctrl+V дайын дүниелерді көшірудіғана біледі. Көбіміз компьютерде кей бағдарламаларды орындау үшін тінтуірді ары сүйреп, бері сүйреп тінтуірдің оң сол жағын кезектеп басып уақыт аламыз. Сонымен өзге де тиімді тез қызмет ететін пернетақта құпиясын біліңіз. (Windows және Mac компьютерлері үшін)

1. Интернеттегі портал беттерінен іздеу бөліміне өту үшін

• Ctrl+ F (Windows)
• Command+ F (Mac)

2. Компьютердегі өшірілген ақпарат, файлдар бірден қоқ салғыш жәшігіне өтеді. Ал оны тағыда сол жәшікке өтіп өшіреміз. Олда біраз уақыт алады. Ал сіз жұмыс істеп отырып-ақ төмендегі пернетақталардың көмегімен тура өшіре аласыз.

• Shift+ Delete (Windows)
• Command+ Delete, Command+ Shift + Delete (Mac)

3. Браузердегі жабылып қалған соңғы беттерді тура ашу үшін

• Ctrl+ Shift+ T (Windows)
• Command+ Shift+ T (Mac)

4. Компьютерді тез арада құлыптау

• Win+ L (Windows)
• Ctrl+ Shift+ Eject [Power] (Mac)

5. Файл атын өзгерту

• F2 (Windows)
• Return (Mac)

6. Сақтау орындарын ауыстыру

• Alt+ Tab (Windows)
• Command+ Tab (Mac)

7. Excell бағдарламасынан кестені таңдау

• Shift+ Space (Windows and Mac)

8. И-мэйл жіберу

• Ctrl+ Enter (Windows)
• Command+ Enter (Mac)

9. Текстіні көшіріп paste жасау. Әдетте бәріміз ctrl+v жасаймыз. Бірақ ол кезде көшірген текстілеріміз бір қаріп түріне келмей жатады. Ал сіз төмендегідей жасаңыз. Тәртіп деген осы.

• Ctrl+ Shift+ V (Windows)
• Command+ Shift+ V (Mac)

10. Мониторды көру. Жұмыс жасап жатқанда жұмыс үстелін көргіміз келеді. Бетті жаппай-ақ төмендегідей істестеп көріңіз.

• Win+D (Windows)
• (Fn+) F11 (Mac)

11. Вэб беттеріне өту. Сіз Блогтайм сайтынан келесі сайтқа өту үшін тышқанды сүйреп апарып іздеу бөліміне өтесіз. Ал сіз тура төмендегі командамен-ақ жасай аласыз. Тез әрі тез...

• Ctrl+ L (Windows)
• Command+ L (Mac)

12. Жаңа қалташа (папка) ашу

• Ctrl + Shift + N
• Cmd + Shift + N

Жұмысыңыз тез бітсін… Суреттер онша емес боп тұр.

Пиар туралы жаз деп қолқа салған ел, не туралы айтайын нақты?
Нешетүрлі секреттер жазайын ба? Инсайд инфалар айтсам, пазорымды шашып, жайып салмайсыңдар ма дүйім жұртқа?
Жайып салғанда не ғой… деректерін әбден өзгертіп, мама родная танымастай етіп жазам. Өздерің қуып жетіңдер кім туралы екенін, жарай ма? Даже личкада айтпайм кімнің нақты кім/қай компания/қай орган туралы жазғанымды.

Сұра.кз-те Димаш "Қазақша PR туралы бес пікір айта аласыз ба?" деген сұрақ тастаған еді.
Содан бастайтын болсам, былай:
— Қазақша пиар деген ұғымды өзім қабылдамаймын. Түсінетінім — қазақ пиаршыларының қалпы бөлек, нағыз маман жоқ. Қазақ бөлімінде пиар мамандығын алғандар орысшаға кетіп қалады-ау дейм, Ерболдан басқа ешкімді, өліп кет, танымайды екем.
— Астана мен Алматының пиар дәстүрін екі бөлек дүние деп қарастыру керек. Аймақтардағыны зерттеу керек.
— Біздегі пиар шаралар қазақтардың түсінетініндей етіп жасалмайды.
— Пиар төленген мақала жариялаудан асып ешқайда кетпеген. Пиар туралы түсінік сонымен ғана шектелген.
— Мемлекеттік органдардың пиарын сараптаумен айналысатын адам жоқ. Шенеуніктерді медиаперсона етіп тәрбиелейтіндей құрал да, амал да жоқ.
— Бизнестегі пиарда қазақ аудиториясы стейкхолдерлер ішінде бөлек категория ретінде қарастырылмайды — сол дұрыс емес деп ойлаймын. Белгілі бір уақыт (5 жылдай) солай бөліп қарастыру керек сияқты.
— Қазақ баспасөз-хатшылары тупо аудармашы. Оның өзінде баяу, сылбыр жұмыскерлер (мамандар емес ниразу), тақырыптың, деректің байыбына барып бермейді ақпаратын, кейде не жазып, не қойғандарын өздері ұқпайды, қай санның қайдан шыққанын айта алмайды. Негізі қазақшаны еркін меңгерген пресссектер өзіне нереальный мүмкіндік берілгенін түсінбейді — орыс және ағылшыншаны меңгеріп алу қолынан келетін дүние ғой. Нарықта орыстілділердің пысықтығы ғана сұранысқа ие, бірақ олар қазақша білмейді, ал қазақша білетіндері аудармадан асып ешқайда бармайды, қандай да бір бастама жасауға құлқы жоқ. Сол жаман.

Ой, жетеу боп кетіпті пікірлерімнің саны.

Жалпы, осы бастап отырған блогымда нақты кейстерді талқылағым келеді. Өйткені мен теоретик емеспін, теориядан бар хабарымды нақты жағдайға сәйкестендіріп талдағанды жаратамын. Сосын талдаулардағы практикалық түйіндерді нақты пайдалансақ жұмысымызда — ващпе щикарне болып кетер еді.
Сол.

Чмоки, лафки. Көріскенше в коментах.
Если вообще кто-то собирается писать мне что-то в коментах.
"Қыртпаш" деп қоя салсаңдар да, жалғастыра беретін шығармын — мне руку набивать надо.

Өмірдің ажырамас бөлігіне айналған әлеуметтік желілерден келетін қауіп көп-ақ. Уақытты бос өлтіру секілді айқын өлшемі жоқ аргументтерді былай қойғанда, қаржыңызға, денсаулығыңызға, тіпті өміріңізге зиянды жайттарды да кезіктіруге болады. Бірақ, әлеуметтік желі қылмыстың алдын-алу немесе ізін суытпай ашудың құралы болуы да мүмкін.

Ақпарат әлемді билейді. Ақпаратты таратудың әртүрлі технологияларының дамуы біздің планетамызды үлкен «ауылға» айналдырғандай және бізді ол «ауылда» шынымен не болып жатқаны қызықтырады, дегенмен, сол болып жатқан жағдайлар туралы басқалардың не жазып, не айтатындығы одан сайын қызықтыра түсетіндігі шындық.
Біздің жетістігіміз бен өз өмірімізде қаншалықты алға жылжығанымыз санамызға қандай ақпаратты саралап енгізгенімізге байланысты.
Ақпаратқа ие болғандар әлемді билейді. Осы сөздің дәлелі ретінде австралиялық интернет-журналист, хакер Джулиан Пол Ассанжды (Julian Paul Assange) келтіруге болады. Wikileaks сайтын құрушы Ассанж 1971 жылы шілде айының 3 күні Австралияда дүниеге келген. Үлкен көлемде шпиондық жанжалдар, биліктің жоғары эшелонындағы жемқорлық, әлемдік державалардың дипломатияларының «жасырын» тұстары мен әскери қылмыстары туралы құпия құжаттарды көпшілік назарына жариялаған. 
Мемлекеттік құпия құжаттарды жариялау қылмыспен теңеледі. Және бұл үшін бас бостандығынан айрылатынын, тіпті өміріне де қауіп төнетінін біле тұра Ассанж осы «батырлығын» қалай және не мақсатпен жасады?
Wikileaks сайты өз жұмысын 2006 жылы бастаған екен. Алдағы уақытта қандай деңгейде жұмыс жүргізетінін білген Ассанж негізгі сервердің «үйі» Швеция болады деп шешті. Себебі, бұл ел журналистерге деген түзу ниетімен танымал. Сайттың басты ерекшеліктері: Интерфейс қарапайым және түсінікті, белгілі техникалық білімі жоқ адам да жеңіл қолдана алады; кез-келген адам өзіне белгілі болған құпия құжаттарды еш кедергісіз сайтқа жібере алады; криптографиялық технологияларды қолданудың нәтижесінде ақпарат жіберуші толықтай жасырын түрде қалады (анонимно) және оған ешқандай қауіп-қатер төнбейді. Қауіпсіздікті қамтамасыз ету шаралары ретінде құжаттар Wikileaks сайтына шықпас бұрын порталдың барлық серверлеріне көшірме жасалып, бір уақытта шығады. Нәтижесінде ақпарат қай жерден жіберілгенін анықтау мүмкін болмайды. 
Джулиан Ассанж Wikileaks сайтымен шектелмей, Ауғанстандағы соғысқа қатысты 100 мың, Ирактағы соғысқа қатысты 10 мыңдай құжаттарды баспасөз беттеріне де жариялауға берген. Олардың қатарында «әл-Жазира», «The Guardian», «Der Spiegel» және «The New York Times» секілді газет редакциялары бар. 
Бұл құжаттарды жариялау бұқара халыққа осы елдерде ғана емес, әлемде не болып жатырғанын жақсы түсінуге көмектеседі деген болатын Джулиан және ол қолында Пентагонның 15 мыңға жуық құпия құжаттары бар екенін де мәлімдеді. 

Бүгінгі таңда Ассанж Лондондағы Эквадордың елшілігінен саяси баспана алып, сонда отыр. 2013 жылдың тамыз айында Wikileaks сайтында 400 гигабайттық құпия материалдарға сілтеме салынған. Бірақ, құжаттар құпия кодпен сақталған. Құпия код  Джулиан Ассанжға немесе Wikileaks сайтының негізгі өкілдеріне қауіп төнген жағдайда жарияланады делінген.
Жасаған істерінен сөз бостандығын қалыптастырып, әлемде әділдік орнату, адам құқығын қорғау, құпияларды жариялау арқылы басқарушы элитаны «аяғын аңдап басуға» итермелегендей көрінеді. Алайда, бір емес, бірнеше әлемдік «айдаһарлардың» құйрығын басқан бір адамға барлығы жүріп қарсы тұра алмағаны қалай деген заңды сұрақ туады. 
Интернет-журналистің АҚШ-тан бастап, көптеген батыс елдерінің мемлекеттік «құпия» құжаттарын жариялап, қылмыс жасағанына қарамастан, оны халықаралық арнайы қызмет органдары іздеу салып, ұстай алмай жүргендігіне сену қиын. Wikileaks сайтында жарық көрген құжаттардың көпшілігінің АҚШ-қа қатысы бар. Америка Құрама Штаттары бәріне белгілі көп мөлшердегі ақшалай ғана емес, адами ресурстарымен, хакерлерімен, ұлттық қауіпсіздік агенттіктерімен қалайша бір сайтты жауып, жұмысын тоқтатуға күші жетпей отыр?
Джулиан Ассанж Остинда өткен технологияны дамытуға арналған South by Southwest халықаралық конференциясында Skype арқылы сөз сөйлеп, «АҚШ-тың ұлттық қауіпсіздік агенттігі мен Ұлыбританияның мемлекеттік байланыс орталығы біздің планетамызға «тыңшылық» жүргізетін болады, себебі, бұл бағыттағы олардың мүмкіндіктері 1,5 жыл сайын екі есе өсу үстінде» екенін мәлімдеді. 
«Әрбір адамды бақылау мүмкіндігі көп ұзамай шындыққа айналады, бұл алдағы бірнеше жылда шешілетін мәселе» деді Ассанж. Сонымен қатар өз сөзіне «біз жаңа тоталитарлық әлемге аяқ басып келеміз, Сталин немесе Пол Пот кезіндегідей емес, әрине,  тоталитарлық-тұрақты бақылау жүргізу мағынасында» дегенді сенімді түрде қосып айтты [1]. 
Америкалық лингвист, философ, саяси аналитик – Ноам Хомский өзінің зерттеулерінде «БАҚ көмегімен адамдарды басқарудың 10 әдісін» келтірген болатын [2]. Солардың ішінде «бірте-бірте енгізу» мен «адамдар туралы олардың өздерінен де көп білу» әдістері бар. Америка Құрама Штаттарының арнайы бақылау агенттіктері адамдарға бақылауды күшейтпесе, әлсіретпейтіні анық. Дүние жүзі бойынша көптеген мемлекеттер мен адамдар арасындағы ақпараттық-коммуникациялық байланыстарды, интернет желісіндегі процестерді, смс-хаттамаларды, пошта жәшігі арқылы хат алмасуларды, ұялы телефондармен сөйлесулердің барлығын бақылап отыратындығын, жазылып, сақталатындығын 2013 жылы Американың арнайы агенттіктерінде жұмыс жасаған Эдуард Сноуден мәлімдеген болатын. Онымен қоса «PRISM», «X-Keycore», «Tempora» сынды жобалар туралы да құпия құжаттарды жариялауға берген. 

Әскери адамдарға «бұрынғы» деген сөз қолданылмайтыны белгілі. Ал Сноуден сынды арнайы қызмет өкілдерін «бұрынғы» деп айтуға тіптен келмейді. Қандай «қылмыс» жасаса да оның бір себебі, анық «миссиясы» бар. Сноуденнің «миссиясы» Американың әлемге бақылау орнататындығы туралы «құлаққағыс» ретінде тұспалдап көрсету, аудиторияны соған дайындау немесе осы арқылы алдын ала қоғамның реакциясын біліп, саналарына судай сіңіргісі келген шығар. Бұл ақпарат интернет арқылы бұқараға тез жетіп, таралып, уақыт өте келе қалыпты жағдай ретінде қабылданатын болады. Осылайша Ноам Хомскийдің БАҚ арқылы басқарудың бірінші әдісін байқауға болады.

Екіншісі, «адамдар туралы олардың өздерінен де көп білу». Жоғарғы «система» адамдардың физиологиясымен қатар психикасы туралы да өте көп мөлшерде ақпарат жинап, басымдыққа ие болды. Ақпараттық технологияның дамыған заманында интернет, әлеуметтік желілер арқылы бұқара халық туралы әр түрлі бағытта деректер жинақталады. Олар Facebook, Twitter, Instagram т.б. тіркелу кезінде (аты-жөніңіз, суретіңіз, телефон нөміріңіз, айналысатын кәсібіңіз), қолдану кезінде (күнделікті суреттеріңіз, немен айналысатыныңыз, қызығушылықтарыңыз, GPS арқылы әрдайым жүрген жеріңіз, ой-пікіріңіз) тағы да басқа әркімнің өзі жазған ақпараттары арқылы қолданушының психикасын толықтай зерттеп біледі. Ал адамның психикасын білу дегеніміз – сол адамның қоршаған ортадағы болған оқиғаны түсінуін, елестетуін, қабылдауын, ерік, сезімін білу деген сөз. Психиканың жоғары нысаны – адам санасы. Демек, бұқаралық ақпарат құралдары арқылы адам санасы басқарылады деген сөз. Адам санасын басқару – күштеп емес, адамдарды «саналы» түрде өзіне тиімді жаққа бұру, керек іс-қимылдарға итермелеу. 

Байқап қарасақ, тарихы тереңде жатқан АҚШ-қа Wikileaks сайтында жарияланған «құпия» құжаттар ешбір кесірін тигізбейтіндей. Құжаттар қатысты болған мемлекеттік өкілдер не жазаға тартылып, не өз орнынан түсті дегенді естімедік. Сноуденнің мәлімдемесінен кейін АҚШ ұлттық қауіпсіздік агенттіктері мен барлау орталықтары «бақылауын» тоқтатты деп ешкім айта алмайды. Тарихта бірнеше рет кездесетін «ақпараттың жайылып кетулері» Американы басқалардың алдында одан сайын күшті қылып көрсететіндей. Әлемді мысымызбен басып отырмыз дегендей пиғылдарын үсті-үстіне дәлелдей түсетіндей.
Ресейлік жазушы, журналист, саяси сарапшы Д.Ю.Лысков pravda.ru сайтындағы жарияланымында былай дейді: «Wikileaks жеке мақсаттармен жасалған дүние ме, әлде АҚШ мемлекеттік департаментінің қаруы ма?» деген пікірталаста басы ашық тұрған нәрсені назардан шығарып аламыз, ол – Wikileaks-тың АҚШ тапсырысымен жасалғандығы.
Алайда, Wikileaks-ты кім жасағаны маңызды емес. Джулиан Ассанж бен оның ең басты ақпарат берушісі Бредли Меннингтің оқиғалары шынайы ма, әлде ойдан шығарылған «аңыз ба», оған ешкім ешқашан нақты жауап бере алмайды. Себебі, қандай жағдай болмасын күмән болуы заңдылық» [3]. 
Ең бастысы бірнеше жыл ішінде ғаламторда әлемнің назарын өзіне аудартқан ақпараттық ресурс таралды. Бұл ақпараттық ресурс ғаламшарымыздың көптеген мемлекеттерімен қатар, экономикалық аймақтарының да саясатына айтулы өзгерістер әкелді. 
«Тек бір ғана нәрсеге сенімді бола аламыз, яғни, ештеңеге ақи-тақи сенімді болмау керек» — деп Үлкен Плиний айтқандай [4], бұл ақпараттық ресурсты кім шығарғанын нақты айта алмаймыз. Оның мұндай жұмбақтығы оған тағы да күш қоса түсетіндей. Қалай болғанда да Wikileaks ақпараттық қоғамда әлемдік деңгейде көрініс берген ең ықпалды ақпараттық қару ретінде тарихқа енгені анық.


(Суреттер интернет желісінен алынған)

Мені
twitter: twitter.com/Raiymbek94
Facebook: www.facebook.com/raimbek.ramazanov?ref=tn_tnmn
желілерінде оқыңыз. Рахмет!

Кезекті рунеттен копипост, ренжімессіздер осындай кейбіреулер үшін қызықты мәліметтерді қолымнан келгенше аударып жариялағанды ұнатамын(қысқаша айтқанда ощм жазба құсық). Суреттердің сыры ашылмау себебі түсірілімнің 20 ғасырда орын алуы секілді. Болмаса басқа бірдеңе, әйтеуір ешкім нақты ештеме айта алмайды, мүмкін сіз біліп қаларсыз !?

Бұрынырақ оқыған кітабым бар еді. Содан түртіп алғандарым. Негізі мұның бәрін әжелеріміз еш кітап оқымай-ақ білген ғой, бірақ сол анадан қызға берілетін осы бір алтын ережелерден қол үзіп алған секілдіміз. Осының бәрі дұрыс екенін түсініп отырсам да, кейбір тармақтарын үнемі орындап отыра алмайтыным бар. Алып-қосарыңыз болса жаза отырыңыздар.

Факультетімізге Солтүстік-батыс политехникалық университетінің (Фримонт қ., АҚШ) профессор Т.Т.Палташев «Кристаллдардағы жүйелер» курсынан дәріс оқуға келген болатын. Дәріс арасында тыңдаушылар зерікпеуі үшін тақырыптан ауытқып, өзге де қызық әңгімелер айтады. Соның бірі «банк құпиясы» туралы:

Бірде Шалқарабад қаласындағы «Шри-Мақатнақ» атындағы храмда Әбдіразақ деген ғұлама бопты… Аха, әлгі Тибет манақтарын бұтағынан тартып, медитация мен ацралдан реалға қуып, левитациясынан түсіретін бұзық шал. Сол шал ерігіп, жұмбақ жасырып шәкірттерінің тасын ауыртпақ бопты.

Көптен бері жұрттың шулап жүрген фильміне баруға қолым тимей жүр еді, көштен қалмай кеше дәл 6 шілде күні күннің астында Хан шатыр жақтағы көрмеден быжып кеткен соң, салқындап әрі кино көріп шығайын деп барғанмын.