Адамға өнер қайдан дариды? Неге, мысалға, мен домбыра тарта алам, бірақ, сурет сала алмаймын? Әлгі, қазақтың "Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілерсің" деген сөзі рас-ау. Маған домбыра тартуды үйреткен әкем. Үйреткенде отырғызып қойып, мәжбүрлеген жоқ. Өзі қолы босаса (ал, қолы босай бермейді, дәлірегі, бос отыру дегенді білмейді) күй тартып, ән салады, содан құлаққа сіңген ғой. Бірақ, менікі енді ол кісінің қасында далбаса. Құнт жоқ.

Дәл қазiр жол жүрiп келе жатырмын.Оңтүстiктің Швецариясы атанған Түлкiбас ауданында нағашымның ауылында 2 күн қонақтадым.Ендi Шырайлы Шымқалама қарай бет алдық.Көлiк жүргізушiсiне Аллаһ разы болсын.Бұрын көлiкке мiнгенде жүйкенi жұқартар, адамға ой салмайтын, арзан әндердi тыңдаушы едiк.Шынында ол әндерден шаршағанмын.Мына жүргiзушi осы олқылықты шайып кеттi.Жол бойы елiмiздiң атақты жыршы, термешiлерiнiң термелерiн тыңдап, ой қорытып келе жатырмыз.Бiреуге ұнар, бiреуге ұнамас.Бiрақ мен жақсы әсер алдым.Қуандым.Маржанын асыл сөздiң тердiм десем, артык айтпаймын…

Сіздерге мынабір терме-толғауларды ұсынғым келіп отыр.
Ауылды сағынғанда, жиі тыңдайтын толғауым.
008 Barip Kait Balam Aylga — Tyngishbai Zhamankylov

Және «Ақыл-нақыл»
019 Akil Nakil — A.Abdyaliev

Терме – текті сөздің төресі, рухани тәрбиенің құралы, қазақы пәлсапа мен данышпандықтың көзі. Өкінішке қарай, бір кездері сайын даланың саңлақ ұрпақтары ұлттық тәрбиеге ұстын еткен, асыл дінімізді насихаттаудың, ақ пен қараны, жақсы мен жаманды, адал ман харамды ажыратудың құралы болған терме жазу шығармашылығы кейінгі кезде тоқырап қалғаны жасырын емес. Бабадан ұрпаққа аманат болған, кейінгі кездері кенжелеп қалған осынау өнерді «Әзірет Сұлтан» мешіті қайта жаңғыртпақ.

«Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев «Әзірет Сұлтан» мешітінің ашылу салтанатында: «Әзірет Сұлтан» мешіті тек қана құлшылық орны емес, бас мешіт ірі рухани және мәдени-ағарту орталығы болуы тиіс», – деуі арқылы Президентіміз дініміздің алдағы жұмысы осы бағытта дамуы қажет екенін меңзеді. Осы орайда «Әзірет Сұлтан» мешіті ұлтымыздың рухани тәрбие құралы, қазақы пәлсапа мен данышпандықтың көзі, ұлттық өнеріміз – термеге бәйге жариялап отыр», – деді «Әзірет Сұлтан» мешітінің бас имамы Қайрат Жолдыбайұлы.

Оның айтуынша, қазақ халқы Ислам дінін әрқашан өзінің өнерімен сабақтастырып, дәстүрімен ұштастыра білген халық. Ұрпағына, бала-шағасына насихатты мақал-мәтел, жыр-дастан, хикаялармен және термелермен жеткізе білген. Қазаққа жай сөзден гөрі жыр-термелер қымбат. Себебі, қазақтың жыр-термелерінің барлығы – үгіт-насихат. Міне, осы дүниелерді ескерген мешіт осындау ауқымды шараны қолға алуға бел буып отыр.

Мейрамбектің орындауындағы жаңа терме


Марат Тоқашбаевтың орындауындағы тамаша ән «Уақыт бақыт»

Бұл күнде біздің өмір барыс-қайтыс,
Жолымыз да кедір-бұдыр, ұйқыш-айқыш,
Жұмыс пен үй ортасын шаң қылғанда,
Көңіл, шіркін, сұрайды екен Керек-айтыс.