Инвестициялық жобалар
Инвестиция біздің экономикамызға таңсық термин емес. Инвестиция — табыс алу, меншікті капиталын молайту үшін шаруашылық жүргізуші субъектілер салатын, үстеме табыс әкелетін қаражат. Капиталдың ең маңызды белгісі — оның иесіне пайда әкелу мүмкіндігі. Салынған қаражаттар толығымен өзін-өзі өтеуі тиіс. Бұл операция салдарынан пайда жоғары болу қажет. Яғни, тәуекелдерді жабу үшін. Халықаралық тәжірибеде кәсіпорынның даму жоспары бизнес-жоспар ретінде көрсетіледі, ол негізінен кәсіпорынның даму жоспарының құрылымдастырылған сипаты болып табылады. Егер жоба инвестицияны тартумен байланысты болса, онда ол «инвестициялық жоба» деп аталады. Жалпы түсінігі бойынша жоба – бұл белгілі бір мақсатқа көзделетін кәсіпорынның іскерлігін жақсарту жайлы арнайы ұсыныс. Инвестициялық жобалардың түрлері және мазмұны әр түрлі болуы мүмкін. Яғни бұлар құрылыс жобаларынын мүлікті бағалауға дейін жоба сәйкес келмеуі мүмкін. Инвестор тарапынан алғанда инвестициялаудың мәні — «ертеңгі күні» пайда алу үшін «бүгінгі» пайданы алудан бас тарту. Мұндай операциялар банктермен ссуда беруге ұқсас келеді. Жалпы алғанда, егер инвестициялық жоба өте нақты анықталып бағаланса, онда оның экономикаға әкелетін әсері жағымды болады. Сонымен қатар, осы инвестициялық жобаны әзірлеуші тұлға белгілі бір қаражаттар сомасын сала отырып, болашақта өз пайдасын екі немесе одан да көп мөлшерде ұлғайтуы мүмкін.
Елімізде қолға алынған сондай жобалардың бірі — аглоөндірісті қайта жаңарту. Бұл жобаға «АрселорМиттал Теміртау» АҚ 7,5 млрд қаржы инвестиция салмақ. Жобаның мақсаты — машинаның меншікті өнімділігін 30% — ға арттыру және цех қызметкерлерінің еңбек жағдайын жақсарту. Бұл жалпы құны 7,3 млрд теңгені құрайтын аглоөндіріс өнімділігін арттырудың негізгі жоспар кезеңдерінің бірі болып табылады. Жоба бойынша №6 агломашинаны қайта жаңартуға үш миллиард теңге инвестиция салу жоспарланған. Аглоөндірісті қайта жаңарту бойынша жоспарды іске асыру, 2015 жылы №7 агломашинадан басталды. Жоспарға сәйкес, 2018 жылы №5 агломашинасында жұмыс жүргізіледі. Осылайша, төрт жыл ішінде үш агломашина жаңа параметрге шығарылады. «Осы жаңғырту нәтижесінде агломашина өнімділігі артады және домна пештерінің агломератпен қамтамасыз ету сенімділігі артады. Яғни, кәсіпорынның негізгі металлургиялық агрегаттарының өндірістік қуаты мен жұмыс сенімділігі артады» дейді АрселорМиттал Теміртау» АҚ жөндеу жұмыстары бойынша директоры Вадим Басин.
Соңғы жылдары Қазақстан экономикасында белгілі бір мақсаттық сипаттарға әр түрлі инвестициялық қорларды құру ерекше маңыздылыққа ие болып отыр. Олар өздеріне инвестициялық ресурстарды жинақтайды. Еліміздің экономикасының дамуы отандық және шет елдік инвестициялардың тартылумен тығыз байланысты болып келеді. Инвестицияларды әр түрлі қаржы құралдарын шығара отырып тарту бүгінгі күні кең көлемде қолға алынды. Қазақтан Республикасында жалпы инвестиция саласының дамуына қолайлы климат қалыптасқан. Қазіргі таңда көптеген инвестициялық жобалар әлі қабылданбаған, олар көбінесе химиялық, металлургия, құрылыс материалдары өндірісіндегі жобалар болып табылады. Менің ойымша бұндай жобаларды мемлекет тарапынан жартылай болса да, қолдап және қаржыландырылуы керек. Өйткені бұл жобалар, еліміздің экономикасын әрі қарай дамытуға септігін тигізеді және халық тауарларына сұранысты арттырады.
Аяжан Мадибекова, ҚарМУ-дың филология факультетінің студенті.
Әрі қарай
Елімізде қолға алынған сондай жобалардың бірі — аглоөндірісті қайта жаңарту. Бұл жобаға «АрселорМиттал Теміртау» АҚ 7,5 млрд қаржы инвестиция салмақ. Жобаның мақсаты — машинаның меншікті өнімділігін 30% — ға арттыру және цех қызметкерлерінің еңбек жағдайын жақсарту. Бұл жалпы құны 7,3 млрд теңгені құрайтын аглоөндіріс өнімділігін арттырудың негізгі жоспар кезеңдерінің бірі болып табылады. Жоба бойынша №6 агломашинаны қайта жаңартуға үш миллиард теңге инвестиция салу жоспарланған. Аглоөндірісті қайта жаңарту бойынша жоспарды іске асыру, 2015 жылы №7 агломашинадан басталды. Жоспарға сәйкес, 2018 жылы №5 агломашинасында жұмыс жүргізіледі. Осылайша, төрт жыл ішінде үш агломашина жаңа параметрге шығарылады. «Осы жаңғырту нәтижесінде агломашина өнімділігі артады және домна пештерінің агломератпен қамтамасыз ету сенімділігі артады. Яғни, кәсіпорынның негізгі металлургиялық агрегаттарының өндірістік қуаты мен жұмыс сенімділігі артады» дейді АрселорМиттал Теміртау» АҚ жөндеу жұмыстары бойынша директоры Вадим Басин.
Соңғы жылдары Қазақстан экономикасында белгілі бір мақсаттық сипаттарға әр түрлі инвестициялық қорларды құру ерекше маңыздылыққа ие болып отыр. Олар өздеріне инвестициялық ресурстарды жинақтайды. Еліміздің экономикасының дамуы отандық және шет елдік инвестициялардың тартылумен тығыз байланысты болып келеді. Инвестицияларды әр түрлі қаржы құралдарын шығара отырып тарту бүгінгі күні кең көлемде қолға алынды. Қазақтан Республикасында жалпы инвестиция саласының дамуына қолайлы климат қалыптасқан. Қазіргі таңда көптеген инвестициялық жобалар әлі қабылданбаған, олар көбінесе химиялық, металлургия, құрылыс материалдары өндірісіндегі жобалар болып табылады. Менің ойымша бұндай жобаларды мемлекет тарапынан жартылай болса да, қолдап және қаржыландырылуы керек. Өйткені бұл жобалар, еліміздің экономикасын әрі қарай дамытуға септігін тигізеді және халық тауарларына сұранысты арттырады.
Аяжан Мадибекова, ҚарМУ-дың филология факультетінің студенті.