Тоқсаныншы жылдары мыңдаған адамның жиған тергенін жоқ қылып, талай адамның көз жасын көл қылған Мавродийдің қаржы пирамидасы қайта пайда болды. «МММ-2011» деген атпен қайта түлеген жобаның жарнамасы ірі қалаларда, ғаламторда кеңінен таралып жатыр. Осыған байланысты Саяси Шешімдер Институтының мамандары елдің он алты облысында сауалнама жүргізіпті.
Тараздықтардың 47.5 пайызы «МММ»-ге сенеді
Сауалнама қорытындысы бойынша, Тараз қаласы тұрғындарының жартысына жуығы, яғни 47.5 пайызы «МММ» қаржы пирамидасынан көп ақша табуға болатындығына сенеді. Дегенмен, жалпы қазақстандықтардың 86.5 пайызы Сергей Мавродийдің жобасына сенбейді немесе немқұрайлылық танытқан. Алайда, отандастрымыздың 11.7 пайызы қарж пирамидасына оң көзқарас білдіріпті.
«Алаяқтық» айыбы бойынша сотталған Сергей Мавродийдің қаржы приамидасы жобасы тоғыз жылдай түрмеде отырып, бостандыққа шыққаннан кейін «МММ-2011» деген атаумен қайта шыға бастады. Бүгін де, белсенді жұмыс істеп тұрған сайтында «Біздің санымыз 35 млн-нан асып үлгерді!» –деп, жар салады. Онда, ақшаң жыл санап емес, ай санап та емес, тіпті секунд санап өседі, деп қызықтырған.
«МММ-нен тез байып шыға келесің» деген жарнамалар Алматы сияқты ірі қалалардың көшелерде де көптеп ілінген. Қала басшылығы жақында қаржы полициясына «МММ-2011»-дің жұмысын заңды жолмен тоқтатуды бұйырған. Себебі, қаржы пирамидасы сенгіш тұрғындарға қауіпті, деген. Десе де, Саяси Шешімдер Институтының сауалнамасына қарасақ, «МММ» жобасы Алмтылықтардың 13.5 пайызының сеніміне кіріп үлгерген екен.
Еске салсақ, 1989 жылы Мәскеуде кооператив болып құрылған «МММ» қаржы пирамидасы 2000 жылдардың басына дейін жұмыс істеді. Пирамидаға Ресей ғана емес Бұрынғы КСРО елдерінің барлығы кірді. Тоқсаныншы жылдардың басынан бастап екі мыңыншы жалдарғ дейін қаржы пирамидасының себебінен барынан айырылғандар саны 10-15 млн адам болды. Ал, елу адам өз өзіне қол жұмсап қайтыс болды.
Мавродий «салықтан жалтару», «алаяқтық» айыбы бойынша сотталып, бостандыққа шыққанан кейін 2011 жылы ол кәсібін қайта бастады. Қазір оның қаржы пирамидасы «МММ-2011» деген атаумен шығып жатыр.
Аузы күйген үрлеп ішсін!
Өткен жылы парламенте қаржы пирамидасына алданып жатқандардың көп екені сөз болған. Сол кезде еліміздің Қаржы министрі Болат Жәмішев қаржы пирамидасына кіріп алданып қалғандарға ақша оңайшылықпен келмейтінін ескерткен болатын.
Қайта құру кезінде бұрынғы Совет үкіметіне қарасты елдердің барлығы қаржылай да, рухани да абдырап қалған еді. Мавродийдің пирамидасы қарапайым жұртқа бастарына қонған бақтай көрінгені рас. Төрт терезесін тең ашқан елге жаңалық тым көп болды. Алаяқтық пен адалдықтың ара жігін ажыртып үлгермеген кез еді. Ал қазір тәуелсіздік алғанымызға жиырма жылдан асты. Алайда, халық сенуін жалғастырып келеді. Бірақ, адам бойынан сенімді өшіру мүмкін емес. Халық барда-үміт, сенім бар. Сеніммен ойнағандар заңның алдында жауап беруге тиісті.