Дәл бүгін ҰБТ деп аталатын сынақтың жаңа нұсқасы сынаққа түсті. Қорытындылары мен қалай өткені жайлы толық ақпарат өкінішке орай қолымда жоқ әзірге. Дегенменде бұл жаңа нұсқадағы ҰБТ жаңа серпіліс пен жаңалықтар әкеле қояды дегенге күмәнім өте көп.
Жалпы білімді балалар мен мемлекетке қажетті мамандар дайындалуы үшін сынақтар мен оқу мерзімдерінен гөрі мүлде басқа дүниелер істелуі керек секілді. Жалпы Қазақстандық білім жүйесі жұлмаланып жылда өзгертуге ұшырап келседе ауызға іліп айтатын нәтиже көріп жүргеніміз шамалы. Абай айтпақшы «Баяғы жартас, сол жартас».
Менің айтпағым сынақпен тексеруге, толассыз рейтингтер мен есептер (отчет) сұралатын, көбіне статистикалық жетістіктер жоғары бағаланатын білім жүйесі бізге еш пайда бермейді деп білемін. Иә келісем кәзірдін өзінде мықты жастар, талантты оқушылар шығуда бірақ олардың барлығы өздігінен үздік атануда. Біз дайыннан дайын ғана жасай алып жатқан секілдіміз. Төменде кәзіргі білім жүйесінің бірнеше мәселесін атай кетемін. Ал сол мәселелерді шешудегі өз жобаларымды алдыңғы жазбаларымнан көре жатарсыздар.
Ең алдымен кәзіргі жүйе орта статистикалық баланы ғана дайындауға тырысады. Яғни барлық баланың мүмкіншілігі ортақ критерийлермен бағаланады. Мысалы мен талантты музыкант бола тұра математика мен химиядан алған үштігім үшін өзімді ақымақ сезініп мектепті тәмәмдайтын болам, Эйнштейн айтпақшы «Балықты ағашқа өрмелей алу қабілеті арқылы бағалайтын болсақ олар өздерін дарынсыз деп ойлап өтетін болады». Осы мысал біздің оқу жүйемізге қатты келеді (әлемнің барша еліндеде осылай шығар бәлкім). Келесі мәселе біз мұғалімдедін деңгейін оның оқыған тәжірбиесімен, алған сертификаттарымен, білімділігімен бағалаймыз, бұларда керек шығар бірақ мұғалім ен алдымен өзінде барды балаларға бере алатынымен бағалануы керек. Тау қаншалық сұлу немесе биік болсын ол адамға егін бермегендіктен әрқашан жерден құнарлы емес. Ұстазда солай болуы тиіс. Келесі айтарым сынақтардың көп болуы немесе балалардың жиі сыналуы ол білім сапасындағы жетістікті бермейді. Ол қулықты арттырады, ол өзінің беделі үшін арпалысқан директор, ол директордан сөгіс алмауға тырысқан ұстаз, ол ата-ансынан қорқатын баладан басқа ештене емес. Қайта қайта сынай бергенше сапалы білім беру өте маңызды болады деп ойлаймын. Жәнеде сынаққа дайындық уақытының орнына қаншама заттарды игеруге болатын еді. Шахановша айтсам «Адам аяғы шан болған сайын балағын қаға берсе көздеген межесіне жете алмайды».
Жалпылай бірнеше нақты мәселедерді көрсетуге тырыстым. Ой жинақтау қиындау екен, жазбадағы алғашқы қадам осылай тәмәмдалсын. Тәжірбие жетіспеушілігі өзімеде сезіліп тұр. Соңғы айтарым Жас түлек бүгінгі сынағыңда сәттілік!!!