---

23 СӘУІР (2014 жыл)
Қазақ эстарадасының жас әншісі Ернар Айдар — Астана қаласы, Конгресс-Холл сарайында, өзінің үлкен сахнадағы алғаш «Жарығым-ай» атты ән кешін өткізді.

Менің есімім Арман Бекеев. Мен Оңтүстік Қазақстан облысы, Сарыағаш ауданында дүниеге келгенмін. Сол жердің орта мектебінде білім алдым. Оқу бітіргеннен кейін жоғарғы оқу орнына түскен болатынмын, алайда өкінішке қарай қаржылық қиындықтарға байланысты жоғарғы оқу орнын аяқтай алмадым.



2011 жылдың күзінен бастап жеке кәсіпкер ретінде тіркеліп, кәсіпкерлікпен айналысып келемін. Бүгінгі күні ИП «Жастар» деп аталатын құрылыс және саудамен айналысатын компаниям бар.

Бие сүтінен коктейль дайындау туралы идея менің Астанаға көшіп келуіммен байланысты. Бұл ісімді бастамас бұрын Сарыағаш ауданындағы базарда жұмыс істегенмін. Сол кезде қымыз сатуды қолға алған болатынмын. Алайда өкінішке қарай бұл ісім өңбеді. Өйткені адамдар қымызды құрамында алкоголі бар, кесемен берілетін сусын деп қабылдайтын. Бір күні осыдан неге тәтті коктейль жасап көрмеске деген ой келді. Сөйтіп қымыздан коктейль жасап сата бастадым. Бірақ бие сүті сиыр сүтіне қарағанда әлде қайда қымбат болғандықтан оны біздің ауданда алатын адам болмай, бие сүтінен жасалатын коктейлім сол күйі қалып кеткен еді.

Содан жақында теледидар қарап отырсам қымыз туралы бағдарлама болып жатыр екен. Ол бағдарламада Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев EXPO-2017 Халықаралық көрмесінде қымыз ұлттық сусын ретінде танылуы қажет екендігі туралы айтып жатқандығын құлағым шалып қалды. Сонда кезінде өтпеген коктейлімді ойға алдым…

Егер Астана халқына байқап қарасаңыз көпшілігі үйлерінде емес сауда-ойын-сауық орталықтарында фастфудпен тамақтанады. Астанада фастфуд желілері өте қатты дамыған. Алайда қазіргі нарықтағы фастфудтардың саясында біздің отандық өнімдер қалып қойып жатыр. Оның үстіне интернеттен қарасаңыз қымызымызды немістер патенттеп алды дейді, ал қазақы етімізді ондай тағам кавказдарда да болған, ол қазақтың ұлттық тағамы емес деген сынды жазбалар да көптеп кездеседі…

Дәл бүйтіп кете беретін болсақ жақында осындай құндылықтарымыздан айырылып қаламыз ғой. Сол үшін мен өзіміздің ұлттымызға тән бие сүтінен ұлттық коктейль жасауды қолға алдым.

Астанадағы фастфудтарда ең кішкентай 200 мл. коктейльдің құны 350 теңгеден басталады. Ал үлкендері 1800 теңгеге дейін барады. Алайда ол коктейльдердің барлығы шетелдік өнім, шетелдің Қазақстандағы жарнамасы. Ал мен отандық тауарға сұранысты арттыруды көздеймін. Егер Википедиядан қарап көрсеңіз қымызды бие сүтінен жасалатын вино деп атағандығын кездестіресіз. Негізі ол олай емес. Өйткені, оны кішкетай балалар да ішеді. Тіпті қымыздан нешетүрлі тағамдар дайындалады.

Болашақта қазіргі бастап жатқан жобам сәтті іске асып жатса, қымыздан коктейль ғана емес, балмұздақ сынды тағыда басқа тәтті тағамдар жасау ойымда бар.

Егер де нарыққа шығып жатсақ бұл коктейльдің бағасы 1000-1500 теңге аралығында болады деп жоспарлаудамын.

Менің коктейлім Қазақстанда қымыздан жасалған алғашқы коктейль емес екендігін айта кету керек. Себебі, Елордамызда маған дейін түңгі клубтардың бірінде қымызға бренди, мартини сынды алкогольді сусындар қосып коктейль жасаған екен. Ал мен қымызды ішімдік ретінде танылғандығын қаламаймын. Өйткені Қазақстанның ұрпағы алқаш болып емес, сау болып өсуі қажет.

Менің коктейлім Қазақстандағы қымыздан жасалған алғашқы алкогольсіз сусын.

Менің жасаған коктейльдерімнің алғашқы дигустаторлары жолдас балалар мен құрбыларым.



Бүгінгі күні бие сүтінен жасалған коктейльдің екі түрі бар. Бірі қымыздың кәдімгі ашытылған түрінен жасалған қышқылтым дәмі бар «Астана» коктейлі болса, екіншісі саумалдан жасалған тәтті «Махаббат» коктейлі».

Жасалу жолына келетін болсам коктейльдің дайындалу барысында 100 пайыз табиғи өнімдер пайдаланылады. Бүгінгі күні қымызды өзіміздің Көкшетау облысындағы Бурабай кентіндегі фермерлермен келісіп, биенің таза сүтінен алғызудамын. Одан басқа тәтті дәм беру үшін сахароза мен ванилль, шоколад немесе жеміс-жидектер қосамын.



Қазір мен сіздерге теорияда қалай жасалатындығымен бөлістім. Бұл коктейль әлі толықтай патенттелген жоқ. Кейін нарыққа шығып жатса да оның өндірістік құпиясы ашылады деп ойламаймын.







Егер қымыздың тарихына үңілетін болсақ, ең алғаш рет қымыз сақтардың кезінде ойлап табылған екен. Ең ежелгі қымыз 550 жыл бұрын жасалған сақ қорғанынан табылған. Олар жылқының сүтін іше отырып одан жылқының күшін аламыз, өте үлкен күшке ие боламыз деп есептеген. Сол үшін оның жасалыну жолы дұшпандарының қолына түспес үшін, оны асқан құпиялықпен сақтаған екен. Осылайша биенің сүтін ашытып, қымыз жасау осы XX ғасырға дейін көрші басқа елдер үшін құпия болып келді. Олар тек қана XX ғасырға келіп қана қымыз қалай жасалынатынын білді. Ал дәл қазір XXI ғасырға келіп біз одан коктейль жасап отырмыз. Бұл "ұлттық коктейльдің" жасалу жолы құпия болып қалғандығын қалаймын.



Болшақта ингредиенттері құпия Coca-cola, Costa, Fanta сынды аты аңызға айналған ингредиенттері құпия ұлттық брендке айналады деп сенемін!


Осы жерде менің бұл жобамды бірден қабыл алған «Үлес – 2020» компаниясының, мені қаржыландырып дамуыма мүмкіндік берген Астана қалалық әкімдігінің жастар саясаты басқармасының және менің «Ұлттық коктейлім» жайындағы ақпараттардың бұқаралық ақпарат құралдарының бетіне шығуына көмек берген «Аstana Іnnovation» АҚ-ның өкілі Саттар ағаларымның еңбектерін атап өтпеске болмайды. Осы кісілердің қолдауымен «Астана қаласының жастары арасындағы инновациялық идеялар мен жобалар» байқауына қатысып, 15 сәуір күні «Ең үздік инновациялық өнім» номинациясы бойынша жеңіске жеттіп, "Қозы корпеш — Баян сұлу" күніне орай менің «Махаббат» коктейлім осы күннің сусыны атанды.



«МАХАББАТ» коктейлінің тарихы


Бие сүтінен жасалған тәтті «Махаббат» коктейлінің өзіндік ерекше тарихы бар.

Осыдан екі жыл бұрын, яғни 2012 жылдың 1 қаңтарында анам қатты ауырып 4 қаңтар күні оны аудандық ауруханаға алып бардық. Сол кезде анама төртінші деңгейлі рак деген диагноз қойды. Төртінші деңгей рактың ең ауыр соңғы деңгейі болғандықтан оған ешқандай ем болмайтындығын түсіндік. Сөйтіп, емдей алмасақ та өмірін 1-2 айға болса да ұзартайық деп, әр түрлі ем-домдарды қарастырдық. Сонда қымыздың рак ауруына ем болатындығын біліп, күнде таңертең анама саумал әкеліп беріп жүрдім. Алайда ауруы асқынып кеткендіктен ол өкінішке қарай анама көмектеспеді.

Ал қазіргі уақытта рактың енді басталып келе жатқан 1 және 2 деңгейі кезінде ғылыми дәлелдерге сүйене отырып саусалмен емдейтін санаторийлер ашылған.

Осы жерде «Қымыз ағзаға қалай әсер етеді?» орынды сұрақ туындайды:

Өзіңді түсінбейтін адамның қасында болудан артық жалғыздық жоқ ©

Өмірде жалғыздықтан асқан қасірет жоқ шығар. Себебі жан дүниенің жалғыздығы адамды түрлі ойларға жетелейді. Көбіне адамдар жалғыздықтың салдарынан өмірден түңіліп, өз-өзіне қол жұмсап, не өз ішіне тығылып депрессияға түсіп кетіп жатады… Алайда жалғыздық әрдайым ондай болмайды екен!
Мен осы аптада әдемі жалғыздықты кездестірдім…

Оның есімі — Жеңіс.

Жеңіс — суретші. Ол таң атқаннан кеш батқанға дейін өзінің шеберханасында…






Осындай әдемііі түрлі-түсті бояулармен… Кенеппен… Өз ойымен… Жалғыз…

Жеңіс өмірде жалғыз емес. Достары бар, жақындары бар… Бірақ ол шеберханасында, өзінің түрлі-түсті әдемі әлемінде, өз ертегісінде жалғыз.

Жеңістің өз ертегісінде жалғыз болуының бір себебі бар. Ол бақытын Жеңіссіз тапқан бойжеткен.

Ерекше көктемгі тақырып іздеп жүріп, мен осы жігіттің сол бір жиырма бесінші көктемін салып жатқан сәтінің үстінен түстім.









Суретте «жаңбыр» осындай лактың көмегімен салынады.

Жеңіс Нұртасұлының «Жиырма бесінші көктем» картинасы, кенеп, майлы бояу, 2014 жылдың көктемі

Жеңіс өзінің емес, өзгенің бақыты болып кете барған сүйіктісіне арнаған бұл картинасы жайында:
— Өмір қызық қой. Мәңгі бірге болатындай болып жүресің де… Бір уақытта ол жоқ болып кеткенде жаның қаңырап қалғандай болады. Тағдырыңа жазылғаннан қашып құтыла алмайсың дейді ғой. Өмірде қосылатын да, қосылмайтын да шын ғашықтар бар. Мен бұл картинаны жиырма бес жасымда өзіне қатты ғашық еткен бойжеткенге арнадым. Алайда біз бір бола алмадық…
Мына картинаға мән беріп қарасаңыз көөөп нәрселер көре аласыз. Адамдар, қала, көктемгі нөсер, түрлі-түсті гүлдер, үйлер, машиналар… бәрі-бәрі бар. Тек көре алу керек.
Негізгі акцент картинаға қараған сәтте бірден көзге түсетін екі ғашыққа түсірілген. Жандарынан қолшатыр ұстаған жалғыз қыз өтіп бара жатыр. Ол өмірде махабаттан басқа жалғыздықтың да бар екенін еске салады.
Жоғарырақ қарасаңыз нешетүрлі гүлдер көресіз. Біреулер оларды ағашта өсіп тұрған гүл деп ойлар. Жо-жоқ, ол көктемнің лебі. Гүлдеу, бүршік ату, құлпыру деген мағынаны береді. Байқап қарасаңыз гүлдердің арасында көктемнің ең әдемі гүлдерінің бірі «сиреньді» көре аласыз.
Көктемгі нөсер… Жаңбыр деген нұр ғой. Менің ойымша ол екі жасты бір қолшатырдың астына кіргізіп жауып тұрған нұр. Сонысымен картинаға романтика беріп тұр. Өзім жабырдың астында серуеңдегенді жақсы көремін. Бұл картина менің өмірімнің бір сәтінің көрінісі. Мәңгі осылай болғанда деген арманға толы туынды...

Бүгін алғашқы рет өз ойыммен бөліскім келіп отыр. Осыдан 4 жыл бұрын басталған достығыма бүгін нүкте қойылды… Қызық бір түрлі қимастық сезім бойымды билеп отыр. Болмашы нарседен (менің ойымша) бастау алып, арты қызық құбылысқа айналды. Сол досым арқылы «керек инфо» жайлы біліп едім. Бүгін осы блог арқылы сол адамға шын өкінішімді жеткізгім келеді. Адам басына түрлі-түрлі ойлар келеді, бірақ сен жайлы ойым таза болатын. Артық айтып сені ренжіткім де келмеген.   Айтқым келгені наурыз өкпе-ренішті ұмытатын кез, сондықтан татулассақ қайтеді???

Өткендегі Керекудегі шудан соң осы тақырыпқа қызығушылығым артты. Сұрастыра бастадым. Әріптестерімнен сұрай отырып толық болмаса да біршама облыстардың жаңа жылға әкімшілік қанша қаржы құйғанын анықтағандай болдық

Алдымен Кереку

… Ия, ия сол алдымен шу шығып, соңыра жанама болса да әкімнің кетуіне себепкер болған шырша бағасы бәріңіз білетіндей 38 млн теңге тұрады екен. Кейінірек, тиісті адамдар ол сома 38 млн емес, 16,7 млн екенін, үстіндегі жұлдызы — 600 000, Аяз ата ескерткіші — 400 000, «механизмдерді басқару» — 1,5 млн теңге тұратынын айтты. Қызық, не механизмдер?

Ақтау қаласы — шыршаға 15 млн шамасында ақша жұмсапты. Жалпы қала бойынша 21 шырша тігіледі екен. Аз ақша емес… Алайда, 38 млн-ның қасында құдайға қараған әкімшілік екен деген ой келді.

Қарағандыда осыдан 2 жыл бұрын 8 млн-ға сатып алынған шырша тігіледі. Тәуелсіздік алаңына орнатылатын шыршаның биіктігі — 25 метр. Биыл реставрацияға — 700 000 теңге жұмсалыпты. Ресми ақпараттарында — 700 000-ға алғандай қылып көрсеткен әрине… Бірақ… шындықтан алшақ емес қой…

Ақтөбе қаласындағы ең биік шырша биыл Тұңғыш Президент паркіне орнатылды. Биіктігі 30 метр. Диаметрі 13 метр. Жұлдызшаның биіктігі 1,5 метр. Құны 7 миллион теңге. Демеушілердің қаржысына 2012 жылы алынды. Биыл да сол шырша орнатылады. Жаңасын алған жоқ. Бюджеттен қаржы кетпеген… Құптарлық іс…

Бюджеттен қаржы кетірмей жаңа жылды тойлау тағы бір өңірде бар. Атырау әкімдігі шыршаға ақша шығарып шашылмайды екен. Биыл қалаға 22 шырша құру жоспарланған. Оның 20 сы көшеде, алаңдарда, 2-і Жайық өзенінің үстінде, бірақ мұз әлі қалың қатпағасын құрмаған, оны желтоқсанның соңғы күндері де құрады. Ал, осы 22 шыршаға қаржы бөлушілер, осы Атырауда қызмет етіп жатқан Шетелдік және Отандық ірі-ірі компаниялар мен кәсіпкерлер.

Қостанайда да осыдан 1 жыл бұрынғы шыршаны қойыпты. Тек бикітігін 1 метрге өсірген. былтыр шамамен 5-6 млн-ға жуық ақшаға сатып алынған деді.

Орал — 1 млн қаржыға осыдан 3 жыл бұрын сатып алынған шыршаны пайдаланбақшы. Ең үнемшіл қала Орал? Ары қарай кеттік…

Бірақ, рекорд Шымкент қаласында. Bag.kz биыл — 270 000 теңгеге тәп-тәуір шырша тігіпті деп жазса, Шымкент қаласы әкімдігінің ресми сайтындабюджеттен шығындалмадық депті. Ашылуына 500-ге жуық Аяз ата мен Ақшақар қатысыпты. Дереккөз ретінде әлбетте ресми сайтты пайдалану керек шығар…

Ал шет елдерде?


Украйнаның Харьков қаласында да бюджеттен қаржы жұмсамаған. Биіктігі 36 метрлік (былтырғысы — 30 метр) шырша тіпті Мәскеудегі шыршадан да биік екен.


Петербургте де қымбатқа түсіпті. Шамамен 67 млн-ға түскен (13,5 млн Ресей рублі). Ол қалада тіпті «тірі» шырша ма жоқ әлде жасанды шырша тігіле ме деген сұраққа біршама дау туып, әлеуметтік желілер арқылы дауыс берілген. Жасанды шырша үшін — 10 092, «тірі» шырша үшін — 6 635 адам дауыс берген. Шырша бағасы туралы сол жердің блогшылары тиынына дейін есептеп, мұнан әлдеқайда арзанға алуға болатынын айтуда.

Өкінішке орай, Мәскеу шыршасы туралы ақпарат таппадым. Алайда azattyq.org-тың айтуы бойынша, Мәскеу шыршасына 30 млн, Киевте — 50 млн теңге шамасында қаржы жұмсалған екен.

Жалпы тапқан мәліметтерім осы болды
Қызық… Астана мен Алматы қалалары қанша жұмсап жатыр екен?!..

Астанада пәтер қымбат. Өте қымбат. Жалдау да қымбат. Өте-өте қымбат. Күннен күнге, айдан айға, жылдан жылға қымбаттауда. Жалдамалы пәтер табу да оңай емес. Алдымен келген жағыңның әдетіне салынып, жергілікті газеттердегі хабарландыруларды шолып шығасыз ( кешірерсіз, осыны ойлағанның өзін де күлкім келіп кетті)
Әлбетте газеттен хабарландыру таба алмайсыз. Одан кейін астаналық болып бара жатқан таныстарыңа телефон шаласыз (кешірерсіздер, тағы да бір күліп алайын  ) Әрине, әрине олардың ешқандай пәтер жалдайын деп жатқан танысы жоқ. Осылайша жолдың соңына келесіз. Ол — kn.kz, slando.kz, krisha.kz сияқты сайттардан пәтер іздеу. (  тап осы жерде сізді шынымен аяп кеттім, бірақ осы постты соңына дейін оқып, бір нәтиже шығарсаңыз сіз үшін қуанатын боламын)

Сайттардағы пәтер хабарландыруларының 99,98 пайызы риэлторлар, агенттіктер немесе жәй ғана боқмұрын делдалдар қойған хабарландырулар. «Без посредников» деп алдап жазып та қояды. Сонымен бағасы, ауданы және түрі сізге ұнағандай-ау пәтерді таңдаймыз да, телефон шаламыз жазылып тұрған номерлердің біріне. Әлбетте риэлтор көтереді де, үйді көрсету үшін қожайынмен уақытын келісіп алып, сізге хабарласады кейін.

Бұрын елордалық (өзімді журналист сезініп, толқып кеттім шамалы  ) риэлторлар айлық пәтерақының 10 пайызын алатын еді. Қазір 20-ға көтерілді! Мына постымды жазуға осы түрткі болды. Иә, иә, 20 пайыз комиссия! Және бір құпия айта кетейін — дәл осындай пайыздық комиссияны пәтер иесі де төлейді. Бірақ, мұны риэлтор сізге айтпайды

Риэлтордың ең әлсіз жері осы. Біз оны ең әлсіз жерінен ұрамыз. Тек тағы бір әлсіз тұсын ұтымды пайдалануымыз керек. Қалай?

Былай: үйді көрсетуге келген кезде қожайынмен оңаша қалуға тырысуыңыз керек. Риэлторға білдірмей екі жақ болып комиссиядан құтылуды ұсынасыз. Пәтер иесіне де бұл ой ұнайды, қабылдайды көп жағдайда. Тек осындай сәтті сәтті пайдалана алуыңыз қажет. Ол үшін алдын ала бір қағазға өз номеріңізді жазып алыңыз, қасына «Келісейік, мына албастыны лақтырайық» деп те жазып қойыңыз. Қағазды білдірмей қолына ұстатып, пәтер ұнамағандай риэлтормен бірге шығып кетіңіз. Немесе үйді қарап жүрген кезде риэлтордың көзінен тыс, оңаша қалып қоятындай мүмкіндік іздеңіз. Кейде ол бейбақ сіз сияқты басқа бақытсыз, пәтер іздеушілерді төменнен кіргізіп алу үшін шығып кетеді. Бұл жиі болатын нәрсе, бір уақытқа бірнеше клиентті шақырады. Ең идеал мүмкіндік осы.

Қысқасы, риэлторды лақтырудың жалғыз жолы осы ғана. Ешқашан аямаңыз оларды, өйткені сіздерді аяп жатқан ешкім жоқ. Жәй ғана ойша есептеп көріңіз олар бір пәтерден 2 комиссия алған кезде қанша табатынын және пәтер бағаларын әдейі қымбаттатушы күштердің бірі осылар екенін. Қалай, оларды өлтіріп тастағыңыз келіп кетті ме?  Өлтірмеңіз, жәй ғана лақтырып кетіңіз. Сәттілік!

(Пост жеке өзімнің және достарымның тәжірибелеріне сүйеніп жазылды. 100 пайыз тексерілген, сенімді әдіс)

Қазанның 3-і күні Астанада қарағандылық «Шахтер» мен «Маккаби» (Хайфа) клубтары кездеседі. Бұл Еуропа лигасының топтық кезеңінің екінші тур ойындары. «Шахтердің» Еуропа лигасының топтық кезеңі аясында Қазақстанда өткізетін алғашқы матчы.

Хайфаның «Маккабиі» Қазақстанға осымен екінші рет келмекші. Оның алдында 2009 жылы Чемпиондар лигасының үшінші іріктеу кезеңінде «Ақтөбемен» кездескен еді. Ақтөбеде өткен ойын 0:0 болып аяқталса, Израильде 4:3 есебімен хайфалық жігіттер басым түскен болатын. Матчтың алғашы 15 минутында үш доп соққан Муханов шәкірттерін ойынды тамашалап отырған көрерменнің ешқайсысы жеңіледі деп ойламаған шығар. Бірақ, сол ойында Сидельников қақпасынан төрт доп алып шығуға мәжбүр болды. Демек, бұл команданың кездесудің соңына дейін табандылық танытып оңайшылықпен берілмейтіні көрініп тұр.

Бірінші турда «Шахтер» ежелгі Эллада еліне барып, ПАОК-тан соңғы минутта өкінішке қарай ұтылып қалды. Тағы да сол соңғы минуттар синдромынан құтыла алмай келеміз…

Ал «Маккаби» өз алаңында АЗ (Голландия) клубына 0:1 есебімен жол берді.

Хайфаның «Маккаби» клубы 1913 жылы құрылған. Израилдың 12 дүркін чемпионы. Бес рет ел кубогында жеңіске жетккен. Сондай-ақ, төрт рет Израиль лигасының кубогын олжалаған.

УЕФА Чемпиондар лигасының 2002/03 жылғы маусымында «Маккаби» алғаш рет аталмыш турнирдің топтық кезеңіне жолдама алды. Осылайша Израиль футбол тарихында Чемпиондар лигасының топтық кезеңіне шыққан алғашқы команда ретінде тарихта қалды. Сол жылы хайфалықтар бүкіл әлемді таңқалдыратын сенсация жасады. Чемпиондар лигасының топтық кезеңінің дебютаны «Маккаби» аузын айға білеген, Сэр Алекс Фергюсен жаттықтыратын «Манчестер Юнайтедті» 3:0 есебімен ойсырата ұттты.

Соңғы 10 жыл көлемінде Израиль чемпионатында 7 рет жеңіске жетіп, 2 рет Чемпиондар лигасының топтық кезеңіне жолдама алған. Сондай-ақ, 4 рет Еуропа лигасының топтық кезеңінде өнер көрсеткен. 2007 жылы ширек финалға дейін жетті.

Чемпиондар лигасының 2009/10 жылғы маусымында топтық кезеңде бірде-бір кездесу жеңіске жетпеген әрі бір голда соқпаған алғашқы команда ретінде тіркелді. «Маккабидің» тобына сол жылы «Бордо», «Ювентус», «Бавария» сияқты ең мықты командалар түскен болатын.

«Маккабиде» кезінде Йосси Бенаюн, Олег Кузнецов, Якуби Айегбени сияқты танымал футболшылар өнер көрсеткен.

«Шахтер» Еурпа лигасында өнер көрсетіп жүрген командалардың ішінде ең шығысында орналасқан. Хайфа мен Астананың арасы 3600 шақырым.

Қарағандылық клуб биылғы жылы еуродода аясында Қазақстанда өткізген үш кездесудің ешқайсында өз қақпасына бірде-бір гол жіберген жоқ. Бұл жолы да солай болса, қоржынға алғашқы үш ұпайды салуға тамаша мүмкіндік туып тұр.

Израил біріншілігінің соңғы турында «Маккаби» «Бней-Сахнин» клубымен 0:0 есебімен тең тарқасты.

Домбыра party-ға фото қортынды жасап жіберсек. Осында сәтті шыққан суреттеріңізді жүктеңіздер. Мүмкіндік болса суреттің қашан? қай жерде? кім түсіргенін және суреттегі кімдер екенін жазып отырыңыздар.
Мысалы:

"Үш Бәйтерек" Астана қаласы. Party men жігіттер Нұрғиса мен Азамат.

Соңында сәтті шыққан оншақты суретті үлкен форматта (A3,A4) шығарып беремін (астаналықтарға).

… Сағынышымнан құс жасап алып,
Ұшырсам ба екен, аспанға…
Құралбек