Жанібек Қожық деген Маңғыстаудың адамы зерттей келе мынадай тұжырым жасапты: Қадірлі достар!.. Қазіргі жастардың көбі келіншегін «кемпірім», күйеуін «шалым» деп жиі атайды. Жастар кемпір, шал сөзінің шынай мағынасын білмейтін болар. Егер де сол

Жарығын жақпай келе жатқан, «стоп линияға» тоқтамаған бір мәшинені қала сыртындағы бекетте МАИ тоқтатыпты. «Ақсақал, заңды өрескел бұзып келе жатырсыз. Құжаттарыңызды көрсетіңіз, қазір сізге айыппұл саламыз, барлығын заңды түрде толтырамыз» деп не үшін тоқтатқанын түсіндіріп жатқан МАИ-ға шал:
-Әй, балам, толтырсаң толтыр. Төлермін. Бірақ бір шартым бар. Мен саған бір жұмбақ жасырамын. Шеше алсаң толтыр, жауабын таба алмасаң жібере саласың-депті.
Шалдың бұл ұсынысына қызығып кеткен МАИ келісімін беріпті. Шал бір қолымен трикосының ау ұсын ашып, «Мынау неге қап-қара мынау неге аппақ» деп бір қолымен шашын көрсетіпті. МАИ ойланып-ойланып таба алмапты.
-Таппадым ақсақал,. Міне, құжаттарыңыз, жацуабын айтыңызшыдепті.
-Соны да білмейсің бе? Мынау мынадан 15 жас кіші ғой- деген шал құжаттарын алып, әрі қарай жөніне кете барыпты. Осындай оңай нәрсені таба алмағанына өкінген МАИ келесі бекеттегі жігіттерге звандайды. "Қазір сендерге мынандай нөмірі бар ескі жигули беттеп бара жатыр. Рөлде бір ақсақал кісі. соны бірдеңе қылып тоқтатыңдар. Ол сендерге шарт қояды. Шартына келісіңдер. Мынандай жұмбақ жасырады, жауабы мынандай" деп ескертіп қояды.
Не керек, біздің басты кейіпкеріміз келесі бекетке жетеді. МАИ жігітке шал өз жұмбағын жасырады.
-Ой, ақсақал, баланың сұрағын қойдыңыз ғой. Мынау мынадан 15 жас кіші ғой. Құжаттарыңызды әкеліңіз, айыппұл төлейсіз-деген жігітке шал
-Әй, баламысың деген. Жауабын таппадың. Мынада бір-ақ проблема, мынада мың проблема деп басын көрсетіп өз жөніне тайқып отырыпты.

Тақтайының бір шетін бассаң екінші жағы шиқылдай көтерілетін дәліздің іші алакөлеңке. Қырық жамау мәсісін сүйрете басқан шал шеткі есіктің тұтқа орнына іле салған жібін сенімсіздеу тартты. Өзінің қаншалықты қиналғанын әлемге жар сала бажылдаған есік жартылай ғана ашылды. Бір жөтеліп алған шал сырқатқа көңілді көрінгісі келді ме, еңсесін тіктей кірді. Ескі төсекте ауыр дем алып жатқан адам қаракөлеңке жерде қартамыс көрінгенімен бажайлай қарасаң жас екенін білуге болар еді. Бірақ сырқат самайына ақ кіргізіп, маңдайында жазылмас екі сызық әжім пайда болған.
— Қалайсың балам?
— Шүкір…
Булыға ұзақ жөтелген жігіттің беті алаулап тұр.
— Қызуың көтеріліп тұр ма?
Шал кәртамыс алақанын екі сызықтың үстіне басты.
— Соңғы апта 182 ге дейін барды…
— Доғдырлар не дейді?
— Тұрақталады дейді. Сенімсіздеумін. Бір ай бұрын да солай айтып еді…
Көңіл сұрай келген адамның жазылмаған миссиясы сырқаттың көңілін аулау керек екенін білсе де шал жұбатар ештеңе айтпады. Үнсіздік созыла түсті. Шалдың күрсінді. Әкелген хабарын қалай жеткізерін білмей қипақтап отыр. Оны өзінше түсінген жігіт тістене сөйледі.
— Менің өмір сүргім келеді. Жиырмадан енді астым ғой. Даналардың өсиетін жеткізетін бейнемнен айырды. Алақан жайып қалдым. Қызуым да үнемі көтеріліп, түсіп мазам қашып кетті. Бірақ әлі тірімін ғой?! Уайымдамаңыз, мен әлі-ақ жазылып шығамын…
Көп сөйлеп қойып алқынған жігіт демігіп тоқтады. Шал тіктеле тыңдап отыр екен. Жүзінде "Қарағым, сені менен басқа кім түсінсін" деген аяныш сезімі жазылып тұр. Бірдеңе демекке аузын аша бергенде бажылдақ есік топсасынан жұлынып кетердей оқыс ашылды. Көзілдірік киген қасқабас дәрігер екен. Сөйлей кірді.
— Сіз, аташка ренжімеңіз! Сырқаттың қызуы көтерілгенін өзім таңертең білдім. Ұйықтап жатқанмын. Екі жүзден асып кеткен екен, қазір дұрысталды!
«Мына екеуі мені тыңдап отыр ма?» дегендей көзілдірігін түсіре қараған қасқабас монологын ары жалғап кетті.
— Ақсақал, Сіз уайымдамаңыз! Жаңа ғана узидан келемін. Жақында қызды боласыз! Өкіл әкесі есімін Алтын деп қойыңдар дейді. Теңгеңіз, енді аман болсақ емдеп шығарамыз әлі!
Талай жылдар аңсаған қызы, алтын қызы дүниеге келер уақыт жақын екенін естіген шалдың күңгірт көзі жарқ ете қалды. Бір сөзден палата ішіндегі ауа райы өзгеріп сала бергенін сезген Теңге күбірлеп, тілін кәлимаға келтіріп жатқан еді…

Режиссерлік жарнамалардың үні өшіп, демі бітетін уақыт таяп келеді.
Қазір кез-келген бренд өз өнімдерінің жасалу, таныстырылу сәтін тікелей трансляция арқылы таратуға кірісіп кетті. Олар осылайша тұтынушы мен компания арасындағы байланыс нығайып, адамдар өнімнің дайындалудан сатылымға шығуға дейінгі процессін өз көздерімен көргеннен кейін, брендке деген сенім қалыптасады дейді.

Сол себепті де, бүгінгі маркетингтік коммуникациялардың жаһандық нарығында Seeing is believing атты тренд пайда болды. «Көрмейінше, сенбейм», не «Көремін, сосын сенемін» сықылды түсініктермен аударылатын бұл тіркестің пунктуацияға негізделген баламасы «көру-сену» дегенге саяды. Осыбір қарапайым қағида — тұтынушы мен бренд арасындағы өзара қарым-қатынастың заманауи тұрпатын сипаттайды.

Ассалаумағалейкүм ардақты әлеумет!

Бүгін сіздерге Жырдың алтын бұлағы жыраулар поэзиясы Асанқайғыдан Махамбетке дейінгі жыраулардың шығармаларын бір E-PUB формат кітапқа жинақтап ұсынып отырмын. Жалпы жыраулар поэзиясының қадірін түсіну үшін ең төменде Мұхтар Мағауин мен Бекболат ағамыздың жыр туралы айтқан сөздеріне көңіл бөліңіздер.

Ең алдымен ескеретін жағдай, егерде сіздің планшетіңіз немесе смартфоныңыз Андройд операциялық жүйесінде болса мына программаны, Meego Harmattan (Nokia N950, N9) үшін мына, Symbian үшін мына программаны орнатып алыңыз! iOS (iPad, iPhone, iPod) құрылғылары үшін қажет емес. Компьютерлер үшін мына жерден таба аласыз.

Кітаптың өзін жүктеу.


ЖЫРАУЛЫҚ ПОЭЗИЯ – 15 – 18 ғ-лардағы қазақтың халық поэзиясы. Біздің дәуірімізге, негізінен, ауызша жетті. 15 ғ-дың орта шенінен бастап қазақ халқының төл мәдениеті өркен жая бастады. Көне, ортақ арнадан бөлініп, қазақ халқының дербес әдебиеті қалыптасты. Жыраулық поэзия қазіргі Қазақстан жерін қоныстанған ежелгі тайпалар туғызған бай рухани қазынадан нәр алды, ежелгі дәстүрлерді дамыту, тың тақырыптар игеру, жаңа мазмұн қалыптастыру нәтижесінде кемелденді. Қазақ әдебиетінің ортақ арнадан оңаша жол тартқан алғашқы қадамдарының өзінен-ақ кемелдікті, көркем келісімді аңғару қиын емес. Жыраулық поэзия сұлулық пен сезімнің шеңберінде шектелмеген. Содан да болар, Жыраулық поэзияда мейлінше терең танымдық ойлар буырқанып, ұдайы философиямен шендесіп жатады. Онда өмір мен болмыс, заман және адам туралы толғанады. Қоғам, дін, этика, адамгершілік, қарыз пен парыз, ерлік пен ездік, байлық пен кедейлік, о дүние мен бұ дүние жайлы сан-салалы ойлар тоғысқан философиялық туындылар Жыраулық поэзияның терең дүниетанымдық сипатын аңғартады.
М. Мағауин

Бекболат Тілеухан

Дәстүрге берік қазақ киносы салтты бұзбай көп күттірмей онлайнға шығарыпты. Киноға бармағандар осы жерден қараймыз:



P.S Ютубтан түсіріп алғыңыз келсе мына мақаланы оқимыз.

Діннен алыстау адаммын. Арақашықтығымызды шартты түрде, осы күні стандарт боп кеткен жиырмасантиметрлік қытайы сызғыштың шкаласына орналастырсам, дін – нөлге, мен шамамен 13-14 сантиметрге жайғасар едім. Неліктен сызғыштың ең соңғы межесіндемін деп айта алмаймын? Себебі, атын қоймаған, бірақ сенетін құдайым бар, айталық – Әділет. Батаға бет сипайтынымды, Құрбан айтпен құттықтайтынымды һәм сүндеттелгенімді басшылыққа алсам – өзімді ислам үшін, ислам мен үшін жоғалған деп есептемеймін.

Енді осы пақырыңыз әнеугүні барып «Шал» фильмін көреді ғой.

Соңғы жылдары шыққан саны аз, сапасы да қуанта қоймайтын селдір-селдір болып сирек біткен қазақ фильмдерінің әсері болар, алғаш рет Саяси шешімдер институтына «Шалды» көруге барғанда екіұшты ой болды. Тұрсынов таң қалдырмаса да тұқырта қоймас деген үміт отандық актерлар ойынына, дыбыстық монтаждалуына, әуен-өлеңіне, сценарий-қойылымына деген қалған көңілге жол беріп, тасада қалып бара жатқан-ды.

Шәкен Айманов атындағы «Қазақфильм» киностудиясы түсірген Ермек Тұрсыновтың «Шал» фильмінде басты рөлді сомдаған Ерболат Тоғызақов — бұған дейін жалпы көпшілікке аса таныс емес тұлға. Алайда «Келін», «Балалық шағымның аспаны», «Сталинге сыйлық», «Қызғылт қоян туралы аңыз» секілді бірқатар туындыларда қосымша, эпизодтық рөлдерді сомдаған актер ұзақ жылдар бойы кино саласының отымен кіріп, күлімен шығып келеді.

Киностан порталы Ерболат Тоғызақовтың «Шал» фильмінен алған әсерлерін, ойларын сіздерге ұсынып отыр.

Киностан сайтының инициативасымен Ермек Тұрсыновтың «ШАЛ» фильмінің промо-сайты жасалды. Сайтта фильм туралы жалпы ақпарат, постерлер, фотолар, трейлер және жаңалықтар берілген. «ШАЛ» фильмі еліміздің барлық қалаларында 11 қазаннан бастап көрсетіледі.

shal.kinostan.kz

«Сақалға ақ түсті, көңілге хуяқ түсті». © Хуйлық мәтелі
«Аға, аға деп шеттетесің, қарағым, ағаң да бір жас қызбен таң аттырып кеп отыр» © Satibaldi


30 бен 45 жас аралығында ал кейде одан да ерте ерлердің (кейде әйелдердің де) маңдайына кішігірім «хуяк» тігіледі. Өз мүмкіндіктері мен өмірлік тәжірибесін қайта қарастырады. Очм, «пизду нақ, ертең істеймін», "Қаңтардың бірінен бастап ішуді қоям", «Дүйсенбі күннен бастап жүгірем» деген сөздер түбінде «ешқашан» дегенді білдіретінін мойындауға мәжбүр болып, көті мұздап қоя береді.
Тіпті бозбалалық күніндегі «түбінде өлемін» деген бұлыңғырлау түсінік «шешес, шынымен-ақ жуырда өледі екем» деген нақты түйсікке айналады.

Әкесі тоңмойын баласына келіп:
— Балам-ау, балық аулап, сатып кәсіп қылсаң нетті? — десе, баласы:
— Қойшнақ, ондай жұмыстың — шешесін! — депті.
Әкесі тағы бірде келіп:

Туарег халқының әфсанасы: "Өсиет"

-Еее шешесстің, менің де демім бітті. Келіңдер нақтың, бір өсиет айтайын — депті хал үстіндегі шал балаларына. Он төрт баласы дереу жетіп келіпті.
— Маған бір шыбық әкеліңдер!-депті шал. Балаларының бірі дереу бір тал шыбық әкеп беріпті.

Бір шал байқамай моншада әйелдер жағына кіріп кетіпті. Қыз-келіншектер шыңғырып қолдарындағы тазикпен бұттарын жауып жатса, бір кемпір ғана бетін жауып алыпты дейді. Сонда шал — «уот.., мына кемпірдікі дұрыс! Шырақтарымау, мен сендерді көттеріңнен емес, беттеріңнен танимын ғой» деген екен.

Қала көшесінде жаман «Москвич» су жаңа «Мерстің» артына кіріп кетіпті(прямь кіріп кетпеген енді, соғылған ғой). Мерстен түскен жігіт москвич руліндегі шалға: «Шал, ГАИ-МАИ дегенді шақырмайақ-қояйық, уақытым аз,3 мың доллар төле» депті. Шал:«Балам, дәл қазір ондай ақша жоқ өзіммен, мына ауылға келіп мені сұрасаң бәрі таниды, қалаған уақытыңда келіп алып кет» деп мекен-жайын беріпті.Біраз уақыт өткен соң ақшасын алмақ болған жігіт шалды іздеп келіпті. Келсе, шалдың үйінің маңы қараң-құраң адам екен.Жігітті көрген шал:"Қарағым-ай, ақшаңды бір қайтарармын, көрмейсің бе қырық жыл отасқан кемпірім қайтыс болды, кейінірек кел«депті. Жігітте соншалықты ақымақ емес екен.»Ақсақал, мезгілсіз келгеніме кешірім өтінемін,қарызымның 1000 долларын кемпіріңіздің батасына жаздым«депті. Тағы біраз уақыттан соң келсе,үйдің маңы қараң-құраң адам екен. Шалдан ақшасын сұраса шал:»Қарағым, кенже ұлым үйленіп жатыр еді, ақшамды жұмсап қойдым, кейінірек келсеңші" деп өтініпті.Жігіт:"Қарызыңыздың 1000 долларын келіннің көрімдігіне бердім" деп кетіп қалыпты. араға біраз уақыт салып тағы келіпті.Келсе шал қора маңында малдарына шөп салып жатыр екен.Амандасқан жігіт:«Ақсақал, ақшам дайын ба? Осы уақытқа шейін тостым, енді маған сылтау айтпассыз» десе шал: «Айқайлама, нақ! Жәйләп-жәйләп қайтарып жатырмын ғой.Жақында кенже қызым тұрмысқа шығады» деген екен.

Кемпірі өлген шал ұлы мен келінінің қолына қарап қалыпты. Келін ойына келгенді айта салатын (ауылдың тәрбиесін көрмеген)қаланың қызы екен.Кейбір іске икемі келмесе де, жалпы жаман емес екен. Содан бір күні атасы келініне моншаға баратынын айтыпты.Келіні жанталасып сөмкеге атасының киімдерін, сабынын, орамалын салып беріпті. Байқаусызда өзінің іш киімін де салып жіберген ғой. Атасының дамбалы салынбай қалған. Шал моншада (жалпы монша екен, тағы 5-6 адам түсіп жатса керек)киінейін деп дамбалын шығара қалса өзінікі емес, әйелдікі екен. Жұрттың күлгеніне шыдай алмай баласына келіп айтыпты. «Осылай да осылай, мені жұрт мазақтады, сен келінге айт, келер жолы абай болсын» деп. Ұлы келіншегін сабап тастапты. Өзінің таяқ жегеніне намыстанып кеткен келіншек, сөмкега атасының дамбалын салып, атасының алдына әкеліп «ата, сіз жөндеп қарамағансыз ғой, міне дамбалыңыз тұр ғой» дегенде атасы, «Келін-ау, мені келеке қыла бермеш, бағана анауың үшбұрыш болатын» деген екен.