Дүниені дүбірге толтыратын үлкен спорттық жарыс — "Қазақстан барысы" жобасының финалдық бәсекесі таяп келеді. Уақыт жақындаған сайын небір пікірлердің, небір ойлардың бас көтеретіні белгілі. Соңғы кезде Қазақ күресі федерациясы "Қазақша күрестің" атауын өзгерту керек деген пікірі біраз дауға себепкер болды. Бағзы бірі қала берсін деді, бірсыпырасы «белдесу болсын» деді. Соңғылары «белдесу» қазақ күресінің ішіндегі әдіс деген уәжін алға тартты. Ақыры бұрынғы атауымен әлі келеді. Әлбетте ұлттың атауын беру әдемі естілуі мүмкін. Сондықтан көпшілік ол атаудан бас тартқысы келмей, ақыр соңында өзгертудің реті болмай келеді. Ендеше тұрған атауды ауыстырудың қажеті қанша дерсіз? Әлбетте, "Қазақ" деген атауды жек көріп отырғанымыз жоқ, дегенмен біраз мәселе туындататынын біле жүрген жөн. Сол мәселелерді білейік.

Біріншіден күрес атауы халықаралық аренада өзбектің «Курашымен» белгілі болып қалды. Аса көп айырмашылық жоқ. Ертең Олииада ойындарын өткізерде (ал бұл әрекет "Қазақ күресі" федерациясының ең бірінші нысанасы) "өзгелерден айырмасы қайсысы?" деп сұрағанда нақты жауап бере алмайды екенбіз. Бізде бар жамбас оларда да (ямбаш) бар, біздікінің атауы күрес, олардікі «кураш». Ең сорақысы түп негізі бір болғандықтан күресіміз халықаралық аренаға шығу үшін өзбек «Курашының» ығына кіруге тура келіп тұр. Ал бұндайға кірмес үшін қырғыздар өздерінің күресін «Алыш», татарлар «Белбеу» деп атап алған екен.
Екіншіден, спорт түріне ұлттың атауын беру саяси сипатқа айналып кететін көрінеді. Егер ұлттың атауы тұрса, өзге елдерде, халықаралық деңгейге шығару өте қиын мәселе. Себебі бір ұлттың спорттан болса да экспансия жасағанын кім қалайды дейсің?!
Үшіншіден экономикалық тұрғыдан тиімсіз. Айталық "Қазақ күресінен" халықаралық жарысқа үнді балуандарын шақырсақ, олардың кергуі мүмкін. Себебі олар «Біз сендердің аттарыңды танытуға барамыз, сондықтан біздің жол шығынымызды, жатар жер, т.б. көтер» деуі бек мүмкін. Былай қарасақ онысы дұрыс та. Ал олар татардың «Белбеуіне» еш шартсыз бара береді. Себебі қанша жерден ұлттық күрес десеңіз де, атауы бейтарап.

Міне, осындай жағдайлардан кейін күрестің атауын өзгерту мәселесі көтеріліп отыр. Енді оған қандай атау беруге болады? Әлбетте, сырттан әкеп, жапсыра қою мүлде мүмкін емес. Өйткен өгей сөз өгейлігін көрсетіп, құлаққа сіңбесі анық. Біздіңше ең әдемі, лайықты атау «Белдесу» секілді. Құлаққа жағымды, күрестің синонимі болып, орынын еш қиындықсыз ауыстыра да алады деген ойдамыз. Мысалы «күресе кетті» деген тіркес көбіне «белдесе кетті» деген тіркеспен жиі ауысым жасайды. Бұл құлаққа әбден сіңген атау. Ал оған қарсылардың «Белдесу» Қазақ күресінің бір әдісі дейтіндер үшін, оның орнына "Қоян-қолтық белдесу" деп атаудың еш сөкеттігі жоқ. Демек, қарсылықтың орны емес сияқты.
Біз айттық, қалғанын өзіңіз таразыға салыңыз. Ең бастысы бұл ойды "Қазақ күресінің" басы-қасында жүргендер де қолдағысы келіп отырған сияқты. Енді жұрттың талқысы не дейді екен?!..

Қазір әншілердің дені тойдан табыс табатыны белгілі. Дені деп қоямын-ау, бәрі десе де шындықтан алшақ кетпесіміз анық. Енді соны біліп алған салықшы "«көкелеріміз» тойдан түскен қаржыдан үлес алуды көздейді. Бірақ оны қандай заңдылықтарға, қандай негізге сүйенетіні белгісіз.

Әлбетте, әншілер ИП ашып, заңды жұмыс жасасын деген Заң да бар. Оған қарсылық жоқ. Концерттен, гастрольдерінен, ұтып алған арнайы сыйлықтарынан табыс салығын төлетуге болатын шығар. Бірақ бар табысын тойдан тауып отырған әншілер мен асабаларды ше?

Мына бір бейнесюжетте бір салықшы ағамыз «Салық басқармаларына 1029 шоу бизнес өкілі тіркелген. Солардан жалпы көлемі 58 млн теңге көлемінде салық түскен. Бірақ ол 430-нан ғана түскені екен. Қалғаны төлемей жүр» дейді. Дәл осы бейнесюжеттің соңында салық қызметкерлері тойлар мен кештерге арнайы рейд жүргізіп, кәсіпкерлігі жоқ әншілерге айыппұл төлетіп, жазаламақ екені айтылып қалды.

Стоп… Дәл осы жері енді миға сыймай отыр…
Қазақ тойы бесенеден белгілі. Тойда құда бала, жиен, нағашы шығып, ("қарға тамырлы қазақтың" туысы көп) әндете беретіні белгілі нәрсе. Сонда рейд соларды да ұстай ма? Тіпті әншілер ән айтып тұрса да, той иесі ешқандай қаржылық келісім емес, жай туысқаным еді десе ше? Олар әншіге беретін қаржыны карточкаға салмайды, қалтасына сүңгітіп жібереді. Ал оны қалай дәлелдемек?

Сауал көп, жауап жоқтың кері бұл. Осындай қордаланға сауалдар салық мәселесін әлі де майшаммен қарау керек екенін көрсетіп тұрған жоқ па?! Әлде біздің салық қызметкерлеріміз «шал ал десе, бас алмақ» па?
Егер бұл туралы әншілердің пікірін білгіңіз келсе, мына жерден, сосын мына жерден көруге болады.

Ада болып үміті арманы да
Торғайлардай қамалды торға мына.
Ойларына не келсе, соны істеді
Жазықсыздың жазықсыз жарларына...

Ақмола облысына қарасты Целиноград ауданындағы «АЛЖИР» саяси қуғын-сүргін және тоталитаризм құрбандары мұражай-мемориалдық кешеніне барған адамдар қабырғадағы тақтадан осы өлең жолдарын оқитыны анық. Ыңырсыған ауыр да қаралы музыканы естіп тұрып оқудың өзі азап секілді.
Ия, өте ескерткіштер, өте аянышты тағдырлар… Сонау 1937-ші жылы НКВД-ның арнайы бұйрығымен салынған Ақмола халық жаулары әйелдерінің лагері он бес жылға жуық тозағы ісеттес болған. Сол уақыт аралығында бұл жерде 20 мың нәзікжандыларды қинауда ұстаған екен. Темір тордың ар жағында 1 мың 507 нәресте дүниеге келіп, олардың басым көпшілігі аштық пен суықтың құрбаны болды.

«АЛЖИР-де» С. Сейфуллиннің әйелі Гүлбахрам, Б. Майлиннің әйелі Күнжамал, Т. Рысқүловтың әйелі Күләндам, С. Мендешовтың әйелі Рәзия, Т. Жүргеновтың әйелі Дәмеш, С.Асфендияровтың әйелі Рабиға Майнұр Сармолдаева және т.б. көптеген қазақ азаматтарының әйелдері, аяулы аналар « жазасын өтеді».
Жалпы КарЛаг секілді жерлерде болған азаматтардың белгілі бір деңгейде өз «кінәсі» болған ғой. Мейлі жазықсыз болса да, заң түрде негізделген «айыбы» бар. Бірақ олардың әйелдерін, қарындастарын, қыздарын түрмеге тоғыту өте-мөте ақтауға болмайтын қылмыс емес пе?! Қай заман болса да, тарихта мұндай қылмысты жасау, ресми түрде жасау тек коммунистердің ғана қолынан келді.

Іштегі ызаны сіз түсінбеген боларсыз бәлкім, олай болса, сіз де «АЛЖИР-ге» барып көріңіз түсінесіз. Немесе төмендегі фотоларды қарап шығыңыз…

Маусым айының 24-і күні Қорғаныс министрлігі журналистерді кәсіби мерекемен құттықтай отырып,
Астана қаласының сыртындағы 68665 әскери бөлімінде жиын өткізді. Жиынның мақсаты «Мәңгі есімізде» республикалық шығармашылық байқауының жеңімпаздарын марапаттау еді. Оған www.kaztube.kz порталының өкілдері де барған болатын. Жиында түрлі шаралар ұйымдастырып, әскери бөліммен таныстырды.

Министрлік журналистерге барлық жағдайды жасап-ақ қойыпты. Қонақтарға арнайы автобустар бөлінген. Әскери бөлімге арнайы жол бастаушы полицейлермен бастап барды.

Автбустан түскен бойда журналистерді сол бөлімнің басшылары мен Қорғаныс министрлігінің баспасөз қызметінің басшылары қарсы алып, құттықтау сөз сөйледі.



Содан соң офицерлерге сөз кезегі беріліп, алдын ала дайындап қойған киім және қару түрлерімен таныстыра жөнелді.





Қару түрлерімен танысқан соң, жаттығу алаңына қарай жол бастады. Бұнда сарбаздар түрлі жаттығулар өткізіп жатты.




Айтпақшы осы кезде журналистердің арасына Қорғаныс министрінің орынбасары, генерал-майор Мұхтаров Талғат Сәбитұлы келіп қосылды.


Әскери бөлім тіршілігімен танысып болған соң, жиынның негізгі себебі болған «Мәңгі есімізде» республикалық шығармашылық байқауының жеңімпаздарын марапаттау рәсімі басталды.
Бұл байқауға шамамен 70 өтінім келіп түсіпті. газет, радио және телевидение, ақпараттық агенттіктердің журналистері, сондай-ақ Екінші дүниежүзілік соғыстың тарихы, майдангерлердің, тыл еңбекшілерінің соғыстан кейінгі тағдырлары, ҰОС ардагерлерінің қоғамдық ұйымдары, ұрыс алаңында қаза болғандарды іздеу туралы материалдарды жариялап, басып шығаратын штаттан тыс авторлар қатысқан екен.
Жеңімпаздар мемлекеттік және орыс тілдерінде бес номинация бойынша анықталды. Сонымен, «Баспасөз басылымдардағы үздік жарияланым» номинациясында «Егемен Қазақстан» газетінің журналисі Жағыпар Жылқыбай және «Екібастұз жаршысы» газетінің журналисі Қанат Алдабаев жеңімпаз атанды.
«Үздік телесюжет/телебағдарлама» номинациясында «24.kz» телеарнасының журналисі Жасын Біркенов пен «МИР» телеарнасының журналисі Татьяна Жигунова марапатталды.
«Үздік радиосюжет/радиобағдарлама» номинациясында «Қазақ радиосы» журналисі Мәдина Ишанова мен «Тенгри FM» радиосының журналисі Ирина Лелявская жеңіп шықты.
«Интернет-басылымдардағы үздік жарияланым» номинациясында «Қазинформ» ақпараттық агенттігінің журналисі Мұрат Жакеев пен «Тengrinews.kz» интернет-порталының журналисі Батыр Қазыбаев атанды.
«Үздік фотоочерк/фоторепортаж» номинациясында «Казахстанская правда» газетінің фототілшісі Юрий Беккер үздік атанды.





Жеңімпаздарға бағалы сыйлықтар табыс етіліп, дипломдармен марапатталды. Сонан соң Қорған министрлігінің Орталық ансамблі әртістерінің өнерін тамашалаудың сәті түсті.



Шара соңында журналистер мен блогерлердің қолына қару беріліп, нысана көздеуге алып барды. АКС-73 автоматынан және «Макаров» тапаншасынан оқ атқан олар өзара шеберліктерін сынасты.




Жиын туралы толығырақ видео нұсқасын мына жерден көре аласыздар

«Айбын» республикалық әскери-патриоттық жастар жиыны туралы постың жалғасы.
*Ескерту: суретке түсініктеме оқығыңыз келсе, курсорды суреттің үстіне апарыңыз


























Жиыннан соң әскерлердің өнері көрсетілді.

10-12 маусым аралығындағы үш күнде Қарағанды облысына қарасты «Спасск» оқу-жаттығу орталығының полигоннында әскери-патриоттық клубтарының өкілдері, әскери мектептердің оқушылары және ЖОО-ның әскери кафедраларының студенттері қатысқан «Айбын» республикалық әскери-патриоттық жастардың алғашқы жиыны болып өтті. Осы жиынның жабылу рәсіміне бірқатар астаналық журналистермен қатар KazTube порталының блогері де барып қайтқан болатын. Оларды Қорғаныс министрлігіне қарасты әскери ұшақпен алып барды.


Бұл байқауға белсенді жастардың 800-ден аса өкілдері бас қосты. Қатысушылар өздерінің машығын, дене даярлығы мен қиындықтарды еңсере білу қабілеттерін көрсетуі тиіс болатын. Сонымен қатар белтемір мен серіпедегі жаттығулар, пневматикалық винтовкадан оқ ату, 100 м. қашықтыққа жүгіру, ұзындыққа секіру, арқан тарту, газтұмша (противогаз), жалпы әскери қорғаныс жиынтығын кию, АК-74 автоматын бөлектеу және құрастыру бойынша спорттың әскери-қолданбалы түрлерінен жеңімпаздар мен жүлдегерлер анықталды.

Жабылу салтанатына ҚР Қорғаныс министрі Иманғали Тасмағамбетов келіп, Қарулы күштердің Жоғары Бас қолбасшысы — ҚР президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың жиынға қатысушыларға жолдаған хатын жеткізді.


Хатында Елбасымыз жастарға ыстық ықыласын білдіріп, "Әскерге, оның заманға сай қарулануына және әскери дайындығына қамқорлық — Қазақстанды нығайту жолындағы 100 нақты қадамның — Ұлт Жоспарының маңызды бөлігі. Оны жүзеге асыру ісі басталып та кетті" дей келе, жиынға қатысушыларға төзімділік, мықтылық, әскери бейімділік, командалық рух және өзара жолдастық көмекке адалдық тіледі.

Қорғаныс министрі Елбасы тілегін жеткізген соң, жеңіске жеткен командаларды марапаттады. Сайыстар барысында жалпы командалық бірінші жүлделі орындарды: әскери-патриоттық клубтар арасында Астана қаласындағы «Жасұлан» әскери-патриоттық клубының, ЖОО әскери кафедралары арасында Д. Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік техникалық университетінің, республикалық әскери мектеп-интернаттар арасында Т. Бигелдинов атындағы Қарағанды республикалық мектеп-интернатының командалары иеленді.

Сонымен қатар орын алған командаларды марапаттауға Ауған соғысының ардагерлері Бақытжан Ертаев пен Бақытбек Смағұл және Қарағанды облысының әкімі Нұрмұхамбет Әбдібеков те қатысты.



Жиын соңы әскерилердің өнер көрсетуіне ұласып, байкерлердің, ұшқыштардың жаттығуларымен, парашютшілердің секіруімен аяқталды.






Толығырақ фото көргіңіз келсе, мына жазбада жарияланған.

Ішкі істер министрлігіне барған блогерлерді ең бірінші баспасөз қызметінің қызметкерлері қарсы алып, осы министрлік туралы қысқаша ақпарат берді де, бөлімдерді аралатуға жол бастады. Алғашқы таныстырылған «Автоматтандырылған дактилоскопиялық зерттеу (папилон) жүйесі» болды. Бұнда адамдардың саусақ таңбалары мен портреттерін анықтайды екен. Алайда бұл бөлімнің жұмыстары құпия болғандықтан көп нәрсені көрсету қиын. Дегенмен қалай жұмыс жасайтынынан аздап болса да хабар берді (оны бейнесюжеттен көруге болады).



Келесі кірген бөлім «Жедел басқару орталығы» болды. Айнала толы экран. Сол экрандардан Астананың тіршілігі алақандағыдай көрініп тұр десе де болғаны. Алайда оларға тоқталмас бұрын, 102 бөліміндегілер туралы айтып өткен дұрыс. Бұнда бірнеше қызметкер қоңыраудың келіп түсуін күтіп отырады. Әр соғылған телефонның қай жерден екенін көрсететін картасы тұрған компьютер алдарында. Сонан соң сол жердегі кезекші полицейге хабарласып, шаруаның оңтайлы шешілуін қамтамасыз етеді.


Ал камераларға келсек. Олардың жан-жаққа бұрылуын осындағы қызметкерлер жасап, бақылайды екен. Қалада сегіз жүзге жуық камера бар. EXPO2017‬ көрмесіне дейін 3 мың камера іске қосылады. Бұл елордадағы қаншама қылмыстың алдын алар еді.
Сонымен қатар бұнда адамды өздігінен танитын камера орнатылуда. Алайда ол тесттік режимде. Егер бәрі ойдағыдай болса, қолданысқа енгізіледі. Іздеуде жүрген қылмыскерді табуға бұл камераның көмегі өте қажет болар еді.

Блогерлердің келесі танысқан бөлімі зерттеу лобороториясы болды. Алайда бұнда бәрі өте құпия болғандықтан, ауызша түсіндірілгені болмаса фотоға да, видеоға да түсіруге тыйым салынды. Ақ халат киген қызметкерлердің ісі ДНК арқылы, қан арқылы қылмыскерді немесе танылуы мүмкін емес мәйтті анықтау. Бұнда негізінен көп жұмыс автоматтандырылған. ТМД бойынша соңғы үлгідегі шетелдік аппараттар. Барлығын жергілікті қызметкерлер меңгерген.
Ең соңғы кірген бөлім ол — Ішкі істер министрлігінің музейі еді. Мекемеге қарасты болғандықтан кішкентай болар деген ой келеді. Сөйтсе бірнеше залға бөлінген үлкендігі таң қалдырды. Бұнда сонау совет заманынан бастап ішкі істер қызметі құрылғалы бергі тарихи мұралар — қару-жарақтар, құжаттар, әскери киім үлгілері, т.б. эксонаттарға толы екен.
Бұл музейге кіру біраз қиындық келтіреді. Ең әуелі сұраныс хат жіберу керек. Содан соң өздері хабарласып, кіру-кірмеуіңіз туралы хабарлайды. Сонан соң барып, көруге мүмкіндігіңіз белгілі болады.




Бұл блогтур туралы мына бейнесюжет арқылы толығырақ білуге мүмкіндігіңіз бар.

… Бүгін қуанышымда шек жоқ. Ала жаздай еңбек етіп, күн демей, түн демей еткен еңбегіміз бен төккен теріміз ақталған күн болды. Әкем ерекше мәз. Қыстақтағылардың да бетіне қан жүгіріп, кішкене балаларға дейін бұл қуаныштың мәнін ұққандай. Енді осы мәпелеп өсірген құлпынайымызды базарға шығарып сатсақ, біраз қарызымыздан құтылар едік. Қыстағымыздың да ажары кіріп қалар еді-ау. Әйтпесе жаңа ғана иесі келіп кетті. Әдеттегідей апшыны қуыру ғой. Базарға шығарамыз деп қойған құлпынайдың бәрін салып ап кетпекші. Сонда бізді немен күн көреді деп ойлайды екен?! Қарызын қалай жабамыз сосын?! Әйтеуір үйтіп-бүйтіп, уақытты создық-ау! Енді базарға шығу ғана қалды...

Базарға әкем екеуміз барамыз. Ауылда қалатын Клауидің мені кекетіп, мұқатқанын да елер емеспін. Өмірден көрген теперіштерін бейне бір мен істегендей, жауығатынын әлі түсінген емесін. Етім үйреніп кеткен секілді. Оның үстіне өзім де көңілдімін.

Айтпақшы түнде түс көрдім. Сол түсіме қарағанда аспаннан бір жақсылық келіп менің басыма орнайтындай. Білмеймін өтірік шынын, бірақ аспаннан салбырап түсетініне сенбесем де, өмірімде бір жаңалық болатынын түйсінгендеймін.

Ал кеттік… Кенет жолда бір нәрсе тарс ете қалды. құлпынай тиелген машинаның бортына бір нәрсе құлағандай болды. Әкем екеуміз кабинадан аты шығып қарасақ, сатамыз деп үміттеніп келе жатқан құлпынайларымыз жерге құлап, құламағандарын бір нәрсе езіп тастапты((

Тоқтай тұр..! Машинаның үстіне кенеп секілді бірдеңе көрінеді ғой. Мен жалма жан әлгі ақ кенепті көтере бергенім сол еді… Астынан… Астынан бір бозабаланың шыға келгені. Көзін-ай… Жалт етіп қарағанда, неге екенін білмеймін, бойымнан тоқ жүгіріп өткендей болды… Не ашудан, не басқа бір сезімнен дір-дір етіп тұрып қалдым…

Құрметті, көрермендер! Бұл — 31 арнадан көрсетіліп жатқан «Мен саған ғашықпын» атты телехикаядағы сюжет. Дәл осы сериалды әрмен қарай көргіңіз келсе, басты кейіпкердің жан-дүниесін сезініп, әлгі аспаннан түскен бозбаланың кім екенін білгіңіз келсе, KazTube порталынан қарауыңызға болады. Барлығы да сіздер үшін!)

Ия, тақырыпқа қарап, мынауың жынды ма дейтініңізге күмән жоқ. Әлбетте, қалай ойласаңыз да өз еркіңіз, бірақ сәл тоқтай тұруға кеңес берер ем :)
Ең алдымен шоу бизнес деген не? Соны біліп алайықшы. Аты айтып тұрғандай, ол шоу арқылы бизнес жасап, ақша табу. Осыны кәсіп ету. Ал шоу деген жай ғана өнер көрсетіп қоймай, көрермен көңілінен шығу. Демек өзінің өнерін көрсетіп, қазақ арасында шоу жасағандар жоқ дегіңіз келе ме?

Жо жоқ, қателестіңіз, 3D лазерлік шоу ұйымдастырмаса да, домбыра тартып отырып, құйрығымен жорғалап жүріп, киіз үйдің ішін аралап шығатын, әр ән айтқан сайын әннің сөзіне орай бет әлпетін мың құбылта отырып, өнер көрсететіндерді не деп атар едіңіз?!
Әлгі Сәкен Жүнісов жазған «Ақан сері» романында Шашубай баланың жұртты асқа шақыратын жері бар еді ғой: «Уа, жарандар, жарандар, бәрің де маған қараңдар! Аттарыңа мініңдер, тауға қарай жүріңдер!» деп, атының мойнына оратылып, бауырына сыпырылып түсіп-мініп келе жатқаны ше?

Сері демекші, қазақта «Сал-сері» деген ұғым бар. Сол ұғым қазіргі «шоу-бизнесмен» дегенге әбден келеді. Біржан сал, Кемпір сал дегенді естіп пе едіңіз? Естісеңіз дәл өзі! Өнер көрсетіп, сол өнерінің арқасында ат мініп, шапан киетін олар үнемі сол әнімен, сәнімен жүруге тырысқан. Олар туралы жазылған шығармалардың қайсысын алып қарасаңыз да, көзіңіз жетеді.
Салдардың өмір сүру салты да дәл қазіргі шоубиз өкілдерінің өмірі секілді болған екен :) Айнала толған қыз-қырқын, той-думан, қалың нөкер және шашбауын көтерген халық. Ұқсастық бар ма?)

Сонымен қатар, салдар туралы ауыздан-ауызға жеткен аңыздар бойынша олар да бір бірінен ерекшеленуге қатты тырысқан. Ең бірінші киімнен. Мысалы Кемпір сал бір тойға түгелдей тек киізден тігілген киім келіпті. Ал Мұхтар Әуезовтың «Абай жолы» эпопеясында Құдайбердінің баласы Әмірдің салдық құрып жүргенін суреттейтін жері бар. Киімдері алабажақ, шалбарының балағы жерге сүйретілген ұзын, алдынан келе жатқан нөкерлер жолды бөгеген халықты дойырмен ұрып, қуалап жол ашып, оған халықтың ашуланбай, қайта сақылдап күліп қашып жүргенін бейнелемей ме? Дәл қазіргі әншілердің жанындағы күзетшілері мен иін тірескен фанаттары есіңізге түсіп отырған шығар))

Кемпір сал демекші, ол туралы тағы бір аңызды еске түсіп отыр. Бірде той болып жатқан ауылда бай-бағыланның жас мырзалары Кемпір сал үйге кіргенде орын бермеуге келіседі. Кемпір кіріп келсе, бәрі шалжиып жатып алған, ешкім төрге шық демейді. Әдетте оның шылауына оралып, аттан көтеріп түсіретіндердің ісіне ызаланған ол, сыртқа шығып, қазан басындағы әйелдерге "Әй, маған самаурын әкеліңдер, ақшамен самаурын қайнатамын" деп айқай салады. Не болар деп қызықтап әкелген самаурынға қалтасынан бір бума ақшаны шығарып, тұтатып, тастап жібергенде, бәрі шу ете қалады. Әлгі үйде жатқандар «шынымен ақшамен тұтатып жатыр ма?» деп далаға тұра ұмтылады. Ал Кемпір сал болса, әлгілердің орынан асықпай жантая кеткен екен дейді.
Бұл да бір ерекшеленудің белгісі емес пе? Салдар да кез-келген жерге бармайды, өздеріне құрмет көрсететін жерге ғана тоқтайды. Халықтың үстінен күн көріп, халықтың еркесі атанады.

Міне, қазаққа өнер атаулының бәрі таңсық емес. Атауы шетелдік болғанмен, барлығы басынан өткен деуге болады емес пе?! Тек шетелдік мәдениетті ғана биік санайтын ойдан арылатын кез жетті.

Шоу бизнеске келудегі мақсат, әрине, жарқырау, танымал болу, өз өнерін паш ету секілді, бір ғана ниет болғанмен, әр өнерпаз түрлі стилмен келеді. Осы ғасырдың бас жағында қазақ шоу бизнесінде топпен ән айту сән болған секілді. "АБК" бастап, "Нұр-мұқасан", "Бәйтерек" қостап, сонан соң "Орда", "Музарт", "Жігіттер" болып кете барды.

Кейін фонограммадан жалыққан жұртқа керемет көңіл күй сыйлау үшін, көпшілігі бір кездегі даңқы шырқаған "Дос-мұқасан", «Айгүл» секілді қазақ өнеріндегі танымал ансамбліндері секілді ВИА құруға көшті. Бұрын қолдарына тек домбырамен немесе баянмен шығар болса, кейін түрлі аспаптар шоу бизнестің көркі болды. Мысалы Музарттың Кенжебегі сылдырлағымен ерекшеленсе, қыздардан құрылған "Асыл" тобы қобызымен ән салды.

Соңғы кезде этно-топтардың да қатары көбейіп, онысы сәнге ұласып келе жатқан секілді. "Тұран", "Алашұлы" секілді топтар көрерменнің көзайымына айналып, әндері жұрт көңілінен шығып жүргені белгілі. «Тұран» әлемдік деңгейде өте жоғары өнер көрсетіп жүрген санаулы топтың бірі.

Сонымен қатар музыканттар да шоубизден аламыз деген үлестері мол екенін дәлелдеуге тырысып жүр. Қазақ сахнасында жүргендердің арасынан оқ бойы озық тұрғаны Лұқпан Жолдасов шығар. Гитарамен сүйемелдеп, ән айтумен қатар, әсем әуендері жұрт есінде. Ал соңғы ұлттық бағыттағы музыканттардың саны артып келеді. Ал олардың жаңбырдан кейін саңырауқұлақтай қаптауына "Ұлытаудың" жеткен жетістіктері әсер етті ме екен? Әйтсе де, Асылбек Еңсеповты қалай ұмытамыз?! Оның әкесі Жасарал Еңсепов «Декко» жанрының негізін қалаған соң, осы бағытта небір тың ізденістер жасалған болатын.
Дәл қазір домбырашылардың көбі «Декко» жанрымен өнер көрсетіп келеді.

Міне, осындай қаптаған қалың өнерпаздың арасынан жарқ етіп шығып, тасбауыр шоу бизнестің биік шыңынан көрінгісі келетіндер осылайша өзгеше шығып танылып жатады. Бірі тойға арналған әнімен (Заттыбек Көпбосынов, Абай Бегей т.б.), бірі танымал әншіге ұқсастығымен (Ернар Айдар, т.б.) танымал болса, енді бірін көрермендер жұлдыздардың аналары арқылы таныдық деп жатады…
Ал соңғы кезде тез танымал болудың жолы интернет болып отыр. Соның ішінде YouTube видеосервисі көп көмектесуде. Яғни танымал әндерді өз стилімен қайталау арқылы, кавер түсіріп, сонысымен жұрт көңілінен шығып жүр. Айталық осы жолмен жұлдызы жанып келе жатқан әншінің бірі — Нұрым Қуаныш екені даусыз. Оның әндері қазір жастардың арасында кеңінен танымал болып үлгерді.

Сонымен қатар, каверді пайдаланып, жұртты елең еткізген жастың бірі — домбырашы, күйші Темір Дулат. Оның ерекшелігі жай ғана кавер жасау емес, танымал кинолардың саундтрегін домбырамен орындау. Жақын күндері шықса да, жарқ етіп, өз ерекшелігін көрсете алған Темір дәл қазір "Тақтар ойыны" және отандық "Рэкитер 2" фильмдерінің санудтрегін ойнап берді.
Осындай жұрттың тасасында қалып кетпей, өзінің қолынан келгенін пайдаланып, жұлдыз болуға тырысқан жастардың ісі, әлбетте, құптарлық. Барлығына алдынан жарылқасын дейміз. Тек ерекше стильде шығу үшін, артық қыламыз деп тыртық қылмаса бопты.

Ал KazTube порталы кез-келген жастың насихатын арттыруға әркез дайын!