Тәуелсіз ел екенімізді әрі ең басты құндылығымызда осы тәуелсіздік екенін әз біреулердің түсінбей қарсы пікір айтып, теріс пиғыл танытым жүргені күні бүгін пайда болған іс-әрекет емес. Қазақ, қазақ болып тәуелсіздік алған кезден бастап дәл осындай кері тарпа пікірлермен қисынсыз ой таласының туындағаны рас. Әрине күні кешеғана кеңес үкметінің қағидасына үйреніп қалған елдің нарықтық қоғамға бой үрете алмай сондай пікірде болуы жөн-ақ еді. Бірақ одан бері бақандай жиырма жыл өттіғой қоғам өзгерді, қазақ өзін күллі әлемге нағыз тәуенлсіз мемлекет ретінде таныта білді. Өмірі болмаған жетістіктерге жетті. Осының барлығын көріп, біліп отырып «Қазақстан тәуелсіз, өз бетімен күнін көре алмайды» деген ақылға қомбайтын сөз айту мүлдем масқаралық. Бұл айтылған сөзді нақты біреу айтты деп көрсете алмаймын бірақ біздің қоғамның осы пікірге сай өмір сүріп жаттқаны осының дәлелі.
Кезінде барша жұрт келеңес үкіметі түсында мемлекеттің кез-келген шығарған заңы болсын, ережесі болсын соған ілезде көніп мемлекеттің істеген әр ісін жаппай ел болып қолдап, сүйсіне атқаратын еді. Бүгінгі күні мемлекет бір заң шығарса артынан мың баптпан өсекпен, жүз қырлы қырсық еріп жүреді. Мемлекеттің атқарып жатқан іс-әрекетін мәз біреулер бір ауыз сөзбен масқаралап жоққа шығарып жатады. Осы келеңсіздікпен менсінбеушілікті көргендер « ей қазақ ешқашан өз бетімен ел бола алмайды» деп аузына келгенін блапыттап бықсытып қойады келіп.
Өз басым бұндай қауөсетті тәуелсіздіктің мәнін түсінбейтін бөз бүйрек бірелердің сандырағы деп біліем. Біз тәуелсіздік арқылы ғана көзіміз ашылды. Үйтпесе бұрын сонды қазақ деген елді кім білген еді. Осы тәуелсіздіктің арқасы емеспе ел болып еңсе тіктегеніміз.
Ең құнды дүниеміз тәуелсіздік екенін әр қазақ азаматы терең түсінуі тиіс. Тәуелсіздікке кішкентай болсада қарсы пікір айтылуы мүлдем дұрыс емес. Оған жолда берілмеуі керек. Қандай жағдайда да тәуелсіздіктің қасиеті өз қағидаларына сай ел арасында өзіндік беделін артыра беруі қажет.
Біздің қоғамда тәуелсіздік туралы өте аз айтылады нақты еш қандай үгіт-насихат жүргізілмейді. Ауыз екі айтылып жалпылама түрде баяндалғанымен тәуелсіздік туралы дөп басып дараланып жүрген еш ұйымды кезіктірмейсіз. Тіптен тәуелсіздіктің құндылығы туралы мектеп қабырғаларында да арнайы сабақ ашсада артық емес. Айпесе мектепте сынып сағаттарында ғана жай бір тақырыппен өтіледі оның өзінде тек тәуелсіздік мерекесінің қарсаңына қарай арнай жоспар түрінде болады. Нақты оқушының санасында жатталып қалатындай еш дүние өткізіліп жатқан жоқ. Оған ұстаздар қауымы ренжімесін. Әрі бұны көріп білседе мемлекет еш шара қолданғанда емес. Тәуелсіздіктің қасиетін толық түсінбей өскен жеткіншек ертенгі күні 2011 жылдың аяғында тәуелсіздік күнінде болған Жаңаөзен уақиғасындағы шаңырақты өртеп, туды таптаған жастар сияқты бүлік шығармасына кім кепілдік бола алады. Сол болған оқиғаның бәрі тәуелсіздіктің қасиетін түсінбегендіктен шығып жатыр. Ал сол тәуелсіздік құндылығын халқына дұрыс жеткізе алмай отырған мемлекетте кіналә бұған.
Мемлекетіміз бұл олқылықтарды білмей жүрген жоқ әрине. Тек тездету керек. Бұл кезек күтірмейтін маңызды мәселе.

Мақаланы жазған: Қанат Айтуарұлы.

Көзі соқыр оралман
2005 жылы Өзбекстан Республикасынан ата жұрты Қазақстан Республикасына оралған ұлты қазақ Яссаков Динмамет Раджапұлы күні бүгінгі дейін яғни 2012 жылдың өзінде Қ.Р азаматтығын ала алмай жүр. Оған себеп жергілікті органдардың сауатсыздығы деп сенімді түрде айта аламын.
Азаматтықты ала алмаған себептері:
(Түсінікті әрі көңіл аударарлық болуы үшін осылай бөліп жаздым)
• Ең әуелі Өзбекстан елінен Қ.Р-нің Қостанай облысының Жетіқара ауданына көшіп барған. Ол жерден жергілікті тіркеуде болмадың деп одан қалды көлемді ақша талап етіп азаматтыққа деген өтініштерін қабылдамай қойыпты. (сіра заң білмейтінін біліп осылай істесе керек)
• Жетіқарадан Оңтүсік Қазақстан аумағы Шу елдімекеніне көшіп барған Яссаков Д.Р мырза әлдекімдерге ақша беріп 70-тен асқан анасына азаматтық алып беріп өзіне ала алмай қалған. (Әжеге мемлекеттен берілетін квотада берілмеген ) Ағаның азаматтық ала алмауына себеп Шу қаласындағы көші-қон полициясы Жетіқарадан «Азаматтық алмаған туралы» анықтама алып келуін талап етіп тағы басқада сылтаулармен азаматтық бермей қойған. Негізгі себеп ол кісінің тілінің күрмеліп (сақау) сөйлейтіні себеп болған.
• 2007 жыл Яссаков Д.Р мырза Ақмола облысы Астрахан ауданына келіп әлде бір таныстарынан өтініп жергілікті жерге тіркеуге тұрып сол жердің көші-қон полициясына Қ.Р азаматтығын алу туралы өтінішін жазады. Ол жерден де Қостанай облысынан, Оңтүстік өңірден де азаматтық алмаған туралы анықтама алу туралы талап қойады.( Осы жердің қызметкерлері құжаттарға қажет деп өзі темір теріп ақша тауып жүрген адамнан төрт мың теңге алып алған.) Динмамет мырза аталмыш жерлерге баруға қаражаты жоқ екенін айтып түсіндіреді. Ал жергілікті көші-қон полициясы аталмыш жерлерден анықтаманы өздері әне-міне деп анықтағанша екі жыл жыл өтіп кетеді. Осы кезде Яссаков Д.Р мырза Петровка ауылында «ТОО Гранит» қожалығында қарауыл болып жұмыс атқарды
• Ал 2009 Яссаков Д.Р мырзаның Ө.Р алған поспартының мерзімі бітеді. Ендігі таңда көші-қон полициясы осыны желеу етіп азаматтықты бермей отыр..
• 2010 жылы Яссаков мырзаның екі көзі бірдей көрмей қалуына байланысты жұмыстан босатылады.
• Ал азаматтық туралы ісі сол қалпы хабарсыз қалады. Яссаковтың өзінің құжатының мәселесімен жүруге денсаулығы жарамаған соң жетпістен асқан анасы аудан әкімінің орынбасарына жолығып мән-жәйді түсіндіреді. Орынбасар мырза уәде беріп, әжені арқасынан қағып шығарып салған күйі әлі күнге дейін үнсіз. Ал қартайған әженің қайтып барарлық қауқарыда жоқ.
Міне, елін аңсап, «Ата жұртым» деп келген бауырымыз, осылай азаматтығын ала алмай ақыры көруден қалған көзіне ота жасатуы үшін 40 мың теңге таба алмай үйінде қайғыдан қан жұтып отыр.Айтпақшы, үйді әжей өзі ақша жиып, үй емес, лашық сатып алған.
Осы істі не ауыл әкімі немесе көші-қон полициясы болсын, басқада мемлекеттік мекемелердің істей алмай отырғанына өз басым таңмын. Енді ол кісінің жағдайы не болады,қайда барып күнелтеді ?Әлде қайта Өзбекстан Республикасына кетуі керекпе? Бұған жауап беретін бір тұлға бар ма?
Ағаның өзге туыстары бар. Бірақ анасы екеуін ешкім керек етпей тастап кеткен. Енді бізде ол кісілерді қараусыз қалдыра салайық па? Маған ауылдың әкімі «Қайтесің туыстары керек етпеген адамдарға сенің неменеге басың аурады» дейді. Мен әкімнің бұл сөзінен қарадай ұялдым. Мен осы елдің жергілікті азаматы болсамда ешкімді «оралмансың» деп шектеткен емеспін. Керсінше елімдеп келген қазақтарым үшін жанымды беруге әзірмін.

Бұдан өзге Көкшетау қаласының орталық ауруханасының берген «мүгедектігін растау» жайындағы қағазы бар. Әрі жедел тұрде ота жасату мәселесі бойыншада құжаттар бар.