Аты; Мэт Хардинг
Ұлты; американдық
Жынысы; ер
Мамандығы; бишi

Өзiмiз бiлетiн және қолданатын Майкрософт өнiмдерi (ХР, 7 және Виста) қазақ тiлiне аударылуы осы ғасырда басталмайтын сынды. Ендi не етпекшiмiз? Өз тiлiмiздегi OS-тi өмiрiмiзде көрмей өтетiнiмiзге келiсе қоямыз ба? Мүлдем олай емес!
Дабыл қағысы…
Вуа-ля! Алдарыңызда Ubuntu!
youtu.be/-lb9b4J2A3k
Ubuntu деген не керемет дейсiз ғой…

Ubuntu тарихы бастауын 2004-тiң сәуiрiнде алады. Бiрақ Ubuntu туралы айтпас бұрын, оның басты тұлғалары және оқиғалары туралы әңгiме қозғайық.
Бұған дейiн Убунтудың бастаушысы Марк Шаттлуорт туралы жазған болатынмын.
www.kerekinfo.kz/blog/5497.html

«Ubuntu» не мағынаны бередi?

Басында проектiнiң аты «No-Name-Yet» — "әзiрше аты жоқ" болды. Шаттлуорт проектiнiң атын «Ubuntu» қойғысы келдi.

Ubuntu — оңтүстiк африка тiлдерi: зулу мен косадан алынған термин. «Ubuntu» сөзiн қазақшаға аударсақ «Басқаларға деген адамгершiлiк» н-се «бiз бармыз, соның арқасында мен бармын» деген ұғым. Қысқаша «Адамгершiлiк».

Ubuntu терминi, проектiнiң қайдан келiп, қайда баратынын және соны қалайша iске асыратынын белгiлейтiн сөз. Аты затына сай және нық бекiтiлген.

Шаттлуорттың оңтүстiк африкалық азамат болуы, сол елдi мекен ететiн қауымдардың қамын ойлауы негiзiнде кiшкентай халықтардың жағдайын түсiнедi. Және олардың тiлiдерiнiң сақталуы, дамуына үлес қосу өзiнiң басты мақсатының бiрi болып табылады. Майкрософттан басты айырмашылығы осы деп айтуға болады.

Қазақ халқы аңсаған өз тiлiндегi операциялық жүйесiн иемденуге барлық мүмкiншiлiгi бар. Қазiргi уақытта Убунтудың 50% қазақ тiлiне аударылды. Аударуға кiрiскен еркектерiмiз:
Көшбасшы
arruah
Топ мүшелерi:
X-myRzA
Serikbayev Beisek
Nurzhan Makhmudov
sindikat
jmb_kz
Andrey Olykainen
Almat
Қаласаңыз өз бiлгiсанарыңызға (компьютерiңiзге) аталған қазақ тiлiндегi ОСтi жүктей аласыз.
Жылына екi рет жаңа релизi шығып тұрады. Шыққан кезiнде сiзге жаңарту керектiгi туралы хабарлайды.
Менiң кеңесiм, Убунту 11.04 жүктеңiз. Себебi оның интерфейсi әдемiрек

Ubuntuдың тарихы оның бастаушысы Марк Шаттлуортсыз толыққанды бола алмайды.

Марк Шаттлуорт 1973-шi жылы, ОАРдың Фри-Стейт провициясы, Уелком қаласында дүниеге келген. Ол Diocesan колледжiнде оқып, кейiн Кэйп-Таун Университетiнде финанс және ақпараттық жүйе саласында доктор дәрежесiне жеткен. Сол кезде, Марк компьютерге қатты қызығады және Open Source қоғамының үздiк мүшесi болады. Ол кезкелген уеб-дамытушыға танымал және керектi Apache және Debian проектiлерiне қатысып, уеб-сервер Apacheнi қоса алған бiрiншi адам болды. Осылайша GNU/Linux платформасының, серверлiк бағдарламасын жасатқан.

Интернеттiң мүмкiндiктерi мен потенциалын байқаған, Шаттлуорт өзiнiң гаражында сертификация орталығын және интернет қауiпсiздiгi компаниясын ашып, атын Thawte қояды. Бiрнеше жылдың iшiнде Thawteнi бүкiл интернеттегi сертификация саласы iшiндегi екiншi компания қылады, алдына түскен тек алып — Verisign компаниясы. Thawte өнiмi мен қызметi еркiн программалық қамсыздандыру (СПО) арқылы жасалған болатын. 1999-ның желтоқсанында, Шаттлуорт Thawteнi Verisignге кейбiр сыбыстарға сенсек, жүздеген миллион АҚШ долларына сатып жiбердi.

Осындай жетiстiкке жастай жеткен Шаттлуорт кедейлiктi бiлмей өмiр сүре бере алатын едi. Бiрақ ол өзiнiң баяғы арманы — ғарышқа ұшуға бел буды. Орыс ғарыш программасына 20 миллион доллар төлеп, бiр жыл бойы дайындықтан өтiп, оған қоса орыс тiлiн үйрендi және Жұлдыз қалашығында әзiрлендi, Шаттлуорт өз арманын азаматтық космонавт ретiнде орыстың Союз TM-34 бортында орындады. Шаттлуорт 2 күнiн Союз ракетасында, 8 күнiн Халқаралық Ғарыш Стансасында өткiзiп, СПИД пен геномды зерттеуге арналған экспериментке қатысады. 2002-нiң мамырында, Марк Шаттлуорт Жерге қайта оралды.

Ғарыш зерттеуi мен Антарктидаға барғанынан бөлек, Шаттлуорт филантроп және венчурлiк капиталист рөлiнде де болып көрдi. 2001-де, Шаттлуорт Шаттлуорт фондын (Shuttleworth Foundation, TSF), мемлекеттiк емес ұйымын ашады. Фонд бiлiм беру саласындағы инновацияларды ойлап табу және ендiрудi қаржылай қолдау үшiн ашылған. Әрине TSF-тiң осы мақсатқа жетуi үшiн еркiн программалық қамсыздандыру қолданылады. Осы проектiлер бағдарында, ұйым Оңтүстiк Африкадағы және әлемдегi ЕПҚ-ды ең белсендi қолдаушыларының бiрi ретiнде байқалды. Венчурлiк капитал рөлiнде, Шаттлуорт Оңтүстiк Африкадағы ғылыми зерттеулерге, дамыту және iскерлiкке, жаңа HBD(мағынасы «Here Be Dragons» («Мұнда айдаһарлар») атты венчурлiк компания ашып, стартапына ақша егедi. Сол кезде Шаттлуорт өзiнiң келесi ойда жүрген проектiн дамыта бастайды, және ол соңында Ubuntu болды.

GNU, Linux және т.б. ашық және еркiн ПҚ-ды тиянақты, iскер және қолданушыға қолайлы қылуда еш жетiспеушiлiк болмады. Марк Шаттлуорт, көпшiлiкпен бiрге ЕПҚ-ны қолданудағы философиялық және прагматикалық пайдасы арғарай даму курсын ашатынына сендi. Бiрақ әрқайсысында белгiлi жетiспеушiлiктерi болды. Шаттлуорт бұның перспективасын байқады.

Шаттлуорт, басқа технарлар сияқты Debian проектiнiң фанаты едi. Бiрақ оның көз алдындағы кәмiл (идеальный) OS-қа жету үшiн Debianда көптеген нәрселерi кемiс едi. Әуелi Шаттлуорт Debian проектiн iштей реформалау үшiн сол проектiнiң көшбасшысы болғысы келдi. Кейiнiрек түсiнгенi бойынша, Debian проектi көбiне өзiнiң таңдаған даму жолында қалу үшiн себептерi болды. Соның орнына, Марк Debianмен симбиозда жұмыс iстейтiн GNU/Linuxтiң дұрыс дамыған түрiн шығару мақсатында жаңа проект ашуға жөнелдi.

Осы проектiнi бастау үшiн, 2004-тiң сәуiрiнде, Шаттлворт өзi танитын 12 н-се одан да көп Debian дамытушыларын Лондондағы пәтерiне шақырады. Осы отырыста Ubuntu проектiнiң негiзi қаланады. Жиналысқа келген топ, кейiннен Ubuntu дамытушыларының ядросына айналды. Осы топ өзiнiң кәмiл OS-ында көргiсi келген идеялардың тiзiмiн жасады. Қазiр осы тiзiм Ubuntu қолданушыларының көбiне мәлiм:
Балжанатын және жиi шығатын релиздер;
Локализация және қолжетiмдiлiкке күш салу;
Қолдану оңайлығына және қолданушы талабына сай болуға ұмтылу;
Тек қана Python программалау тiлiн қолдану, бүкiл жүйе сол арқылы құрылып кеңейтiле алады;
Бұдан бұрын ашық проктiлермен жұмыс iстеген ұйымға бағытталған қадам;

Iс сөзден қымбат екенiн бiлетiн адамдардан құралған топ ешқандай ашық жарнама н-се пресс-релиз жасаған жоқ. Бұның орнына, топ өз алдына 6 айлық дедлайн қойды. Шаттлуорт жұмысты қаржыландыруға және дамытушыларға еңбекақысын берiп тұруға кiрiстi. Алты айдан кейiн, олар өз проектiн көрсетiп, еңбектерiнiң жемiсiн көпшiлiк назарына шығарады. Олар бұған қоса белгiлi уақытқа дейiн жеткiсi келген мақсаттарының тiзiмiн жасады, және жауапты адамдарды тағайындады.

Қазiргi таңда қазақша жазу оңай жұмыс емес. Себебi, қолданатын пернетақта жүйемiз орыс тiлiне ыңғайландырып жасалған. Қазақ тiлiне тән әрiптердi теру үшiн сандарға арналған түймелердi қолдану керек.
Бiрақ осы мүшкiлдеу жағдайды айналып өтуге болады. Қалай дейсiз ғой. Былай;
1. CrazyKeys
2. Mozilla Firefox + Transliterator 0.7
Алдымен CrazyKeys туралы. Бұл бағдарламаның қазақшаға бейiмдеу қажет. Бiрақ оны iстеу үшiн компьютерден хабардар болу ләзiм.
Немесе осы посттың астына өзiңiздiң е-маилiңiздi қалдырыңыз. Мен өзiм жасаған бейiмдеменi сiзге жолдаймын.

Екiншi тәсiл. Mozilla Firefoxты компьютерiңiзге қондырып, плагиндер арасынан Transliterator дегендi шолу керек. Тапқасын орнату түймесiн басып, оп-оңай түрде шолғышыңызда қазақ әлiппесi пайда болады. Бұл латын әлiппесiн қазақ әлiппесiне алмастыру арқылы орындалады. Негiзi qaztranslit.com сайтынан алынған.

Франция, АҚШ және Қазақстан президенттері сөйлесіп отыр.
Саркози:
— Бізде орташа еңбекақы 8000 еуро, салықты, ананы-мынаны алып тастағанда таза 7500
еуро алады. Өмір сүруге 3000 еуро жеткілікті. Қалған 4500-ды қайда жұмсайтынын түсінсем бұйырмасын!
Обама:
— Бізде орташа еңбекақы 10000 доллар, салық-сақтандыруды алып тастағанда таза 8500
доллар алады. Өмір сүруге 4000 доллар жеткілікті. Қалған 4500-ды қайда жұмсайтынын түсінсем бұйырмасын!
НАН:
— Бізде еңбекақы 40 000 теңге, салықты, ананы-мынаны алып тастағанда таза 35 000
теңге алады. Өмір сүруге 50 000 теңге керек. Қалған 15 000-ды қайдан табатынын түсінсем бұйырмасын!

Көпшіліктің айтуы бойынша көк пен жердің тоғысқан жері — Salar de Uyuni тұзды көлі. Ол оңтүстік-батыс Боливияның «Niaoyouni» атты ауылдың жанында орналасқан, теңіз деңгейінен шамамен 3650 метр биіктікте. Бұл тұзды көлдердің ең алыбы, шығысынан батысына 250 км, күңгейінен теріскейіне 100 км қашықтықты алып жатыр. Ішкі жағы 2—8 құлаш тұз қабатымен қаптаулы. Жаңбырлы маусым келгенде көл жұқа қабат суға толады да әлемдегі ең үлкен айнаға айналады… Бұлттың үстінде серуендегендей боласың.

Интроверт пен Экстраверт
Психологияда адамның екі түрі бар деп білінеді: экстраверт пен интроверт.

Экстраверт — сыртқы адамдарға бағытталған.
Интроверт — өз ішінде сақтағанды ұнатады.

Орташа еңбекақы: 147147 тг.
Қажеттілік: ***** (өте қажетті мамандық)

Мамандықтың сипаттамасы:

Құрылыс инженерінің басты міндеті прорабтікімен дәлмедәл сәйкес. Прораб секілді, құрылыс инженері құрылыс орнындағы жұмыстың бәрін жүргізіп, бақылап, уақытында тапсырып, эксплуатацияға беру. Бұдан басқа, инженерге кешенді проектілеудегі пайда болған мүшкілді (проблема) шешу — сәулет-дизайн жағынан бастап конструктив-коммунал жағына дейін. Инженердің мойнында құрылыс аумағының дайын болуы — жолдың ыңғайлылығы және сапасы, құрылыс материалдарының сақталуы, жұмысшылардың тұратын жері мен тамағы және т.б.
Атқаратын ісі:

• кешенді проектілеу (сәулет, коммунал жүйелер, құрылыс жұмысының барысы, эксплуатацияға беретін уақытты белгілеу)
• құрылыс жұмыстарын ұйымдастыру
• геолог, геодезист секілді жанжақты мамандармен кездесіп кеңесу
• құрылыс объектілерін көріп тұру, тексеріп жүру
• құрылыс материалдарының сатып алынуы, керекті жұмысшыны жалдау

Жұмыс орындары:

мемлекеттік немесе жеке құрылыс компаниялары

Кәсіби шеберлігі:

• көпір, плотина секілді құрылыстардың архитектуралық қасиеттерін білу.
• қауіпсіздік жүйелерін білу (құрылыстың кезінде, эксплуатацияға берер алдында)
• құрылыс материалының сапасын білу

PS: Құрылыс инженерлеріне сұраныс жоғары. Жетістікке жеткен мамандардың айтуы болыынша, бастапқы кезде құрылыс жұмыстарын барлық жағынан білуге тырысу керек — құрылыс басында да офисте де.

Күмбез тәрізді үйге заманында «болашақтың үйі болады» деген болжам жасаған. Бұл болжам орындалды. Бірнеше әлемнің үздік елдерінде осындай үйлерде тұру заманауи модаға айналды. Киіз үйімізге ұқсас үйлер қазір әлемнің түкпір-түкпірінде бар. Сәулет өнерінің білгіштері ата-бабамыз тұрған үйдің мәні мен сәнін ұғып бағуда.

Жылы, жарық, қолайлы…
Мұндай үйлердің басты қасиеттерінің бірі энергияны үнемдеу. Күмбезді таңдай отырып, біз үйді жылытуға аз масрап жұмсаймыз. Энергетикалық балансқа жетеміз: үйдің іші қыста жылы жазда салқын. Күмбездің ішіндегі ауа тезірек жылиды, себебі ол жерде ауа 20-30% азырақ, жылу бірқалыпты таралады.

Үйдің аумағы 100% қолданылады.

Үйдің пайдалы аумағы ең эффектив жартылай сфера конструкцияларда қолданылады. Онымен салыстырғанда тіктөртбұрыш үйлердің 40-60% аумағы дұрыс қолданылмайды.

Қолайсыз ауа-райынан қорықпайсыз.

Күмбез-үйдің аэродинамикалық қасиеті ерекше. Оның домалақ пішініне жел әсер ете алмайды, және де сейсмикалық аудандарға бейім.

Уақыт пен ақша аз кетеді.
Минус 15-20% материал және 30-40% құрылыс жұмыстары. Бұл конструкция тез жиналады. Мысалға, 2-қабатты диаметрі 8 м үйді екі адам 3 күнде құрастыра алады.

Өз қолыңмен салу мүмкіншілігі
Өз қолыңмен қала сыртындағы үйің немесе одан да «қиын» конструкцияларды салу оп-оңай.

Өз-өзіңе сенбесең, біртуар адам болмайсың (Оноре де Бальзак)

Бұл адам кішкентай кезінен өз-өзіне сенген. Ата-анасының даналығының арқасында өзін дұрыс бағалау және сенімділігі жақсы дамыған. Ол қателесуден қорықпаған.

Фред Смит әдеттен тыс (неординарно) ойлана алған. Оның бизнестегі кейбір қадамдары тіпті ақыл сенгісіз. Интуициясы ояу. Жалғыз болғанды ұнатады. Күніне 4 сағат кітап оқиды.