Жарияланымдар

Ажал айтып келмейді

Бала кезім көрші тұратын нағашы ағамның кенже ұлы қайтыс болды. Қайтыс болардан бір күн бұрын барлығымыз су шашып ойнадык, түрінен еш өзгеріс білінбеді. Түнде ата-анамды шақырып алып кетті, біз білмей ұйықтап жата бердік. Ертесі ағамның баласы қайтыс
Әрі қарай

Орбұлақ шайқасы бабалар ерлігі ел есінде

Бзб 480 жылдары Парсылар Грек жеріне басып кіреді. Қамсыз отырған грек патшасы Леонид өз әскері арасынан ең таңдаулы деген 300 сарбазын 80 мың әскерге қарсы жібереді. «Мың сарбаз жіберсең қайтеді»,-дегендерге «жауды жеңуге мың да аздық етеді, ал ел үшін өлім құшуға үш жүзде жетеді» деген екен. Сол үш жүз әскер, сексен мың әскерге төтеп бере алмаса да үш күн бойы шайқасып өздерінен екі есе жаудың көзін жойып ерлікпен қаза тапқан. Бұны қазір гректер мақтанышпен фильмдер түсіріп кеңінен айтып жүр.
Тарихтын терең жықпылына үңілсек қазақ жері де бұндай ірі шайқастардан кенде болмаған. Соның бірі Орбұлақ шайқасы 1643 жылдың жазында болған шайқас жоңғар ханы Батыр мен қазақ ханы Жаңгірдің арасында өрбиді. 50 мың әскермен тұтқиылдан келген жоңғарларға еш дайындықсыз бірікпеген, қолда бар 600 адамнан жасақталған азғантай топ шығады. Жер жағдайы мен әскери шеберлікті ұштастыра отырып алғашқы шайқаста ақ жоңғарлардың он мың әскерін жойып жібереді. Осындай тарихи мәні үлкен шайқас туралы өскелең ұрпақ аз біледі. Биылғы жылы елбасымыздың «халық тарих ағымында» мәдени мұрасының аясында Алматы облысы жастар саясаты мәселелері басқармасы Орбұлақ шайқасы туралы Республикалық көлемінде реконструкция өткізбек. Жастардың арасында патриоттық рухты көтеріп, тарихты терең тануға бағытталған іс шара Талдықорған қаласында өтеді. Үстіміздегі жылдың қазақ хандығының 550 жылдығына арналғаны белгілі. Осы мақсатта еліміздің дәстүрі мен тарихын еске бір түсіретін тарихи қойылым екінші қазан күні өтпек. Белгілі актерлерден құрылған қазақ батырларының көрмесімен қатар Ұлттық ойындар ойнатылып, өнер шеберлері өз өнімдерін ұсынбақ. Кеш соңы этникалык ән концертте халық назарын өздеріне аударары сөзсіз. Талдықорған қаласында екінші қазанда өтетін іс шара қалалық иподромында өтетінін еске саламыз, барлық келем деушілерге есік ашық.
Әрі қарай

Биыл қазақ тілінде бітіргендеге грант көп.

Биыл орыс тілді мектеп бітіргендеге қарағанда қазақ тілді бітірушілерге мемлекеттік грант көп. Жылда екі тілде тең бөлініп, нәтижесінде қазақ тілінде 100-125 бал жиғандардың бағы жанса, биыл мүмкіндік мол сияқты. Алысқа бармай ақ өзімді алайын мен түскен жылы, қазақ тобы жүзден асқан балмен түссе, орыс тобы адам азшылық келгендіктен алпыстан сәл ақ асқандар мемлекеттік грантка ие болып шыға келді. Биылғы жылы бұл пропорцияны түзеп, енді мектепті аяқтаған түлектердің қай тілде басымдық беретінін ескерді. Сонымен биылғы жылы қазақ тілінде 84302 оқушы болса орыс тілінде аяқтаушылар 40077 оқушы ғана. Білім және ғылым вице министрі Т. Балықбаевтын айтуынша қазақ тобына75 пайыз бөлінсе орыс тобына25 пайыз болмақшы. Айта кетейік биыл 39994 грант бөлінді. Оның ішінде бакалаврга 32 168, магистратурага 7241, докторантурага 623 бөлінді. Гранттардын басым бөлгі жылдағыдай техникалық мамандықтардың үлесінде.
Әрі қарай

"Қазақтандағы" таң қаларлық баға.

Қазақстан оның ішінде Алматынын мақтанышына айналған 25 этажды " Қазақстан" қонақ үйі ішіне кіріп көру бала кезімен арман еді. Сол арман кеш болсада орындалып қана қоймай, журналист қауымы әлі шығып көрмеген 26 қабатқа көтерілдік. Айбарлы да сұсты көрінетін қонақ үй бағасын естігенде" қағыс естімедік па" құлағымызды тоса түстік. Бағасы 60 мың мен 25 мың арасында. Ең қызығы күрделі жондеулер реттелгенен кейін баға тағы төмендейді деген мәлімдемесі. Бұл нарықтық бәсекелестік, бұлардан өзге егер қонақтар қосымша ақылы қызмет түрін қолданса тағы біршама жеңілдіктер бар екен. 1978 жылдан қызмет етіп келе жатқан қонақ үйдің төбесіндегі " алтын тәж" қонақ үйдің символы іспетті екен. Бұл тәжді әр жерден кездестіре аласыз. Ұлттық жәдігер ретінде қастерлеп қарайтын қонақ үй басшылары ұлттық нақыштарға толы ою- өрнектерді сол қалпында сақтап қалған. Міне Қазақстан қонақ үйі. Қонақ үйдің қонақтарының басым бөлігі қазақтар екен, оған қонақ үйді аралап жүргенде көзіміз жетті. Той-томалақ жасайтын ағайынға қызық болар аздаған мәлімет бере кетейін. Мәселен банкет жасасаңыз арақ-шарап сусындар мен тағамдар алсаңыз тегін, ал шараптардың бағасы дүкендердегі баға. Той жасаймын деп шабылган халықты көзіміз көріп жүр. Брақ аяғында қызмет сапасы көңілге қонбай реніш туындап жатады. "Қазақстан" қонақ үйі бұл жағынан артықшылықтары басым. Жиын өткізуге не бәрі миллион теңге қаражат кетсе, менюде 22 мыңнан 29 мың теңге арасында екен. «Той жасаймын» десеңіз 600 ге дейін орын бар, оған қосымша балкондағы хауызды әсем орындарды қосыңыз.
Әрі қарай